ایران در کمتر از 8 ماه با دو تلاطم در روابط رو به رشد خود با قدرتهای شرقی روبهرو شد؛ التهابی که ورای ایران ضربهای به اتحاد و همگرایی قدرتهای شرقی در برابر سلطهطلبی غرب بود.
در نخستین واقعه، در آذرماه 1401 شیجینگپینگ، رئیسجمهور چین در سفر به ریاض ضمن دیدار با سران 14 کشور عربی زیربیانیهای را امضا کرد که حاوی خدشه به تمامیت ارضی ایران درخصوص جزایر سهگانه بود. 8 ماه بعد در تیرماه 1402، روسیه در مسکو این خطا را تکرار کرده و در اجلاسی با حضور اعضای شورای همکاری خلیجفارس ادعای مشابهی را تکرار کرد.
علیرغم برداشت از اتکای بیش از اندازه ایران به چین و روسیه به دلیل تحریمهای گسترده غرب و عدم توان تحرک موثر این کشور، تهران ضمن اعتراض علنی به این دو کشور با انتخاب جزایر سهگانه بهعنوان محور رزمایش خود در مردادماه که هدف اصلی آن مقابله با تحرکات آمریکا بود پیامی به شرق و کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس نیز ارسال کرد.
با این وجود عنصر اصلی خدشه به تمامیت ارضی ایران نه چین، نه روسیه و نه حتی عربستان بودهاند؛ نقش اصلی را امارات به شکل انفرادی ایفا کرده است.
اژدهای بادی
در سالهای اخیر امارات متحده عربی دارای وزن جهانی و منطقهای بسیار فراتر از اندازه و موقعیت خود شده است؛ وزنی که کاذب است. این کشور از وزن اقتصادی خود بهعنوان یک تولیدکننده مهم نفت، استفاده کرد و تبدیل به یکی از پنج یا شش بازیگر استراتژیک مهم در خاورمیانه و شمال آفریقا شده است. اما مهمتر از آن، این کشور بهعنوان پیشروترین بازیگر منطقهای (همراه با قطر) در تبدیل مواهب انرژی خود به یک اقتصاد جهانی قدرتمند و متنوع، مطرح است. بهعنوان مثال، صندوقهای دارایی دولتی آن در سال 2022 حداقل 46 میلیارد دلار انجام داده و بندر دبی در میان پنج پایانه کانتینربری بزرگ جهان قرار دارد؛ با سهمی تقریبا 10 درصدی. این کشور از مواهب اقتصادی خود استفاده کرده و در ترکیب با یک استراتژی بلندمدت به دنبال تبدیل شدن به رهبر یا یکی از رهبران اردوگاه محافظهکار جهان عرب است...ادامه مطلب