شما هر روز به کمی نور طبیعی نیاز دارید تا در یک خواب راحت کمکتان کند چراکه سلول‌های حساس به نور در چشم، نقش مهمی در چرخه طبیعی بیداری و خواب بدن ما ایفا می‌کنند. این امر به ویژه با افزایش سن و مستعد شدن به بی خوابی بسیار مهم است. همچنین نور خورشید در تولید ویتامین دی نیز بسیار مهم و ضروری است.  

اگرچه استفاده از نور طبیعی خورشید، بسیار مهم و در عین حال مفید است، ولی تماس طولانی مدت با اشعه ماورای بنفش نور خورشید به همراه آسیب‌هایی برای بدن به خصوص پوست و چشم است. موضوعی که در این رابطه وجود دارد این است که شما می‌توانید نور خورشید را ببینید. می‌توانید گرمای خورشید را احساس کنید،   اما  نمی‌توانید تابش اشعه ماوراء بنفش خورشید را ببینید یا احساس کنید. اشعه ماوراء بنفش می‌تواند مستقیماً از طریق خورشید به شما برسد. همچنین می‌تواند در سطوح مختلف منعکس شده و توسط ذرات موجود در هوا پراکنده شود.  

جهانگیر پرهمت، عضو هیات علمی پژوهشکده آبخیزداری بیان کرد: «بر اساس آمار سامانه‌های جهانی هواشناسی سطح اشعه فرابنفش در تهران سه شنبه هفته پیش رو به حد «شدید» می‌رسد و مردم و مسئولان باید اقدامات لازم برای جلوگیری از آسیب‌دیدگی را انجام دهند. ماندن در خانه، استفاده از پوشش‌های ضد اشعه فرابنفش و نرفتن به ارتفاعات از جمله اقداماتی است که در این شرایط باید در دستور کار قرار گیرد.»

اشعه ماوراء بنفش چیست؟
اولین خطر خورشید برای ما به شکل اشعه ماوراء بنفش که جزء تابش خورشید است. منابع مصنوعی مانند دستگاه‌های جوشکاری، تخت‌های  برنزه کننده و لیزر نیز می‌توانند اشعه ماوراء بنفش را منتشر کنند. تاثیر منفی اشعه ماوراء بنفش بر پوست را تقریبا همه اطلاع دارند. اما بسیاری از مردم متوجه آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش بر چشم نیستند. بافت‌هایی که چشم ما را تشکیل می‌دهند، از حساس‌ترین بافت‌هایی هستند که در کل بدن ما یافت می‌شوند. اشعه ماوراء بنفش، چه از اشعه ماوراء بنفش مصنوعی و چه از نور طبیعی خورشید، می‌تواند برای چشم آسیب رسان باشد.   

شاخص جهانی تابش اشعه ماوراء بنفش خورشیدی 
میزان اشعه ماوراء بنفش تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله زمان روز، زمان سال، پوشش ابر، ارتفاع، موقعیت و سطوح اطراف است. سازمان بهداشت جهانی میزان اشعه ماوراء بنفش را در مقیاسی از ۰ (پایین) تا ۱۱ (شدید) اندازه گیری می‌کند. هنگامی که سطح اشعه ماوراء بنفش ۳ (متوسط) یا بیشتر است، محافظت در برابر آفتاب توصیه می‌شود. خطر بالای آسیب ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید محافظت نشده وجود دارد. اگر بیرون هستید از لباس محافظ، عینک آفتابی و کلاه استفاده کنید. هر ۲ ساعت یکبار از کرم ضد آفتاب با حداقل SPF ۳۰ استفاده کنید. از ساعت ۱۰ صبح و ۴ بعد از ظهر زمان خود را زیر نور آفتاب کاهش دهید.

گروه‌های در معرض خطر آسیب‌های UV بر چشم
 همه از جمله کودکان در معرض آسیب چشم از تابش اشعه ماوراء بنفش هستند که می‌تواند منجر به از دست دادن بینایی شود. هر چقدر میزان حضور شما در تماس با این اشعه بیشتر باشد، تاثیرات منفی آن بر شما بیشتر خواهد بود. در زیر برخی از گروه‌هایی که بیشترین تماس و آسیب ناشی از اشعه UV را دارند نام برده می‌شوند:

افرادی که ساعات زیادی را زیر نور آفتاب می‌گذرانند: مانند کارگران ساختمانی، جوشکاران، کارگران تابلو‌های الکترونیکی، غریق نجات ساحل، اسکی بازان، کوه نوردان، شاغلین مغازه‌های روباز،   رانندگان تاکسی و...  

کسانی که مدت‌های طولانی  از حمام آفتاب و یا تخت برنزه استفاده می‌کنند

 افرادی که در کوهستان یا مناطق کویری زندگی می‌کنند.  

افرادی که سابقه انجام  جراحی آب مروارید (در یک یا هر دو چشم) انجام داده یا دچار اختلال شبکیه هستند.

افرادی که از دارو‌های خاص مانند تتراسایکلین، دارو‌های سولفات، قرص‌های ضد بارداری، دارو‌های ادرارآور و آرامبخش استفاده می‌کنند؛ این دارو‌ها حساسیت چشم را به نور افزایش می‌دهد.

تاثیر اشعه ماورا بنفش (UV) بر بینایی
قرار گرفتن طولانی مدت و کوتاه مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش می‌تواند به چشم‌ها آسیب برساند، بر بینایی تأثیر بگذارد و سلامت کلی چشم را به خطر بیاندازد. تاثیر تابش اشعه ماوراء بنفش روی چشم در سال ۱۹۲۰ توسط Hoeve  van der تشخیص داده شد. اشعه ماوراء بنفش، به ویژه اشعه UV-B، خطر ابتلا به انواع خاصی از آب مروارید را افزایش می‌دهد. تخمین زده می‌شود که در صد زیادی از موارد ابتلا به  آب مروارید مستقیماً ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش است.  

ناخنک
ناخنک  یک رشد صورتی و غیر سرطانی است که روی لایه ملتحمه روی سفیدی چشم شما ایجاد می‌شود. اعتقاد بر این است که اشعه ماوراء بنفش خورشید عاملی در توسعه این رشد غیر طبیعی است.

سرطان پوست
سرطان پوست در داخل و اطراف پلک‌ها نیز با قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش مرتبط است.

فوتوکراتیت
فوتوکراتیت به عنوان آفتاب سوختگی قرنیه  شناخته می‌شود. فوتکراتیت نتیجه قرار گرفتن کوتاه مدت در معرض پرتو‌های UV-B است. ساعات طولانی در ساحل یا اسکی بدون محافظت مناسب از چشم می‌تواند این مشکل را ایجاد کند. این بیماری می‌تواند بسیار دردناک باشد و ممکن است باعث از بین رفتن موقتی بینایی شود.

آسیب به پلک چشم
پوست پلک نازک‌ترین  پوست در کل بدن است. آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش باعث ایجاد خشکی، افزایش چین و چروک، افتادگی، از بین رفتن قابلیت ارتجاعی و رنگدانه‌های لکه دار می‌شود. اشعه ماوراء بنفش با سرطان‌های پوست ارتباط دارد.  

پیشگیری از آسیب به چشم در مقابل اشعه ماورا بنفش (UV)
ممکن است سال‌ها طول بکشد تا آب مروارید و سرطان چشم ایجاد شود. هر بار که بدون محافظ چشم در معرض آفتاب قرار می‌گیرید، خطر ابتلا به بیماری‌ای جدی را افزایش می‌دهید. به همین علت نوزادان و کودکان باید از کلاه و عینک آفتابی استفاده کنند. افراد در هر سنی هر زمان که در خارج از منزل هستند باید اقدامات احتیاطی را انجام دهند.

خطرات افزایش تماس با اشعه ماورا بنفش را را بشناسید. اشعه ماوراء بنفش می‌تواند از جهات مختلف وارد چشم شود. درست است که این اشعه به طور مستقیم از خورشید ساطع می‌شود، اما از زمین، از آب، برف، ماسه و سایر سطوح روشن نیز بازتاب می‌شود. بنابراین، هر زمان که در معرض بیشترین آسیب ناشی از اشعه ماوراء بنفش قرار دارید، از پوست و چشم خود محافظت کنید.

این توصیه‌ها را جدی بگیرید!
برای جلوگیری از تابش اشعه ماوراء بنفش از عینک مناسب و کلاه استفاده کنید. برای محافظت کافی از چشم، عینک آفتابی باید: ۹۹ تا ۱۰۰ درصد اشعه UV-A و UV-B را مسدود کندو ۷۵  تا ۹۰ درصد از نور مرئی را نمایش دهد. از نظر رنگ کاملاً هماهنگ و عاری از هرگونه نقص باشد، لنز‌های مناسبی برای تشخیص درست رنگ داشته باشد. به یاد داشته باشید، حتی وقتی هوا ابری است، باید از عینک آفتابی استفاده کنید، زیرا اشعه ماوراء بنفش می‌تواند در ابر‌ها نفوذ کند. اگر زمان زیادی را در خارج از خانه در زیر نور شدید خورشید می‌گذرانید، عینک با قاب‌های درشت می‌تواند محافظت بیشتری در برابر اشعه مضر خورشید ایجاد کند. اگر بیرون از خانه کار می‌کنید، لنز‌های عینک آفتابی را که از پلی کربنات ساخته شده‌اند انتخاب کنید و قاب صورت شما را به طور کامل بپوشاند تا از آسیب در همه زوایا محافظت شود. حفاظت از کودکان و نوجوانان را فراموش نکنید، زیرا آن‌ها معمولاً بیشتر از بزرگسالان در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.

اشعه ماوراء بنفش تقریباً به همه ساختار‌های چشمی از جمله پلک آسیب می‌رساند. به طور کلی، بهتر است از فعالیت در فضای باز بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر خودداری کنید. در کنار عینک آفتابی خود از کلاه استفاده کنید. کلاه‌های لبه پهن بهترین هستند. بیشترین قدرت نور خورشید قبل از ظهر تا اوایل بعد از ظهر است. هرگز مستقیماً به خورشید نگاه نکنید. انجام این کار در هر زمان، از جمله در خورشید گرفتگی، می‌تواند به شبکیه چشم آسیب برساند و باعث آسیب جدی شود. به هرحال، مردم تهران باید روز سه شنبه هفته جاری را جدی گرفته و تا حد امکان از منزل خارج نشوند تا از آسیب‌های چشمی و پوستی ناشی از شدت اشعه ماورای بنفش خورشید در امان باشند.

منبع: خبرگزاری فارس