نداشتن ایده کلان معضل امروز سیاست خارجه کشور است

امیرحسین کشانی، فعال دانشجویی:سیاست خارجه درواقع مجموعه اقدامات و موضع‌گیری‌های یک کشور در عرصه بین‌المللی است. کشورها در این حوزه همزمان با اینکه نیاز است یک اصول و روند مشخصی را برای خود تعریف کنند، باید تحولات و تغییرات نظام جهانی که متاثر از عوامل زیادی است را نیز در نظر بگیرند. به همین جهت بسیج دانشجویی دانشگاه صنعتی امیرکبیر نشستی درخصوص کلان ایده‌‌ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با حضور روح‌الامین سعیدی، استادیار دانشگاه امام صادق‌(ع) در روابط بین‌الملل و ابوالفضل بازرگان، دکتری روابط بین‌الملل و پژوهشگر مرکز مطالعات راهبردی خاورمیانه برگزار کرد. جلسه‌ای که جدا از بحث‌های به‌اصطلاح کارشناسان توییتری بنا داشت برای اولین بار به صورت تخصصی به کلان ایده سیاست خارجه بپردازد. مشروح این نشست را در ادامه‌ می‌خوانید.

روح‌الامین سعیدی، استادیار گروه روابط بین‌الملل دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع) بیان کرد: «ما در نظام جهانی در دوران‌گذار هستیم؛ ‌گذار از یک نظم قدیمی به یک نظم در حال ظهور و این دوران‌گذار برای هر کشوری می‌تواند خوف و رجاها یا به اصطلاح فرصت‌ها و بحران‌هایی داشته باشد.»
وی ادامه داد: «وقتی درباره تغییر نظم صحبت می‌کنیم باید منظر تئوریک خود را مشخص کنیم. اصولا دانشمندان به سبک مشخصی نگاه نمی‌کنند. اگر بخواهیم رئالیستی نگاه کنیم، واقع‌گرایان بیشتر به استمرار و تکرار در نظم بین‌الملل معتقد هستند و به‌طور کلی آن را ماهیت آنارشیک یا بدون حاکمیت مرکزی می‌دانند. اگر بپرسیم تغییر در نظم چگونه رخ می‌دهد خواهند گفت‌ در ساختار نظام بین‌المللی و تغییر در کنشگران صحنه به‌خصوص کنشگران دولتی که این تغییر در توان آنها اتفاق می‌افتد؛ همان چیزی که ما به آن قطبیت می‌گوییم. تغییرات در نظام بین‌الملل به این شکل است و مساله تازه‌ای نیست.»
سعیدی افزود: «تا قبل از جنگ جهانی اول و دوم یک ساختار چند قطبی در جهان به محوریت ۵ قدرت اروپایی حاکم شد. بعد از جنگ جهانی دوم تغییر در قطبیت داریم و نظم دوقطبی! در سال ۱۹۹۱ میلادی با فروپاشی شوروی نظم تک‌قطبی شروع شده و آمریکا تبدیل به تک‌قطب می‌شود. در اواخر دهه ۹۰ وارد وضعیت یک‌چند قطبی شدیم. همچنان آمریکا تک‌قطب است اما قدرت‌های دیگری ظهور کرده‌اند که آمریکا را خصوصا در اقتصاد موازنه می‌کنند (چین، روسیه، برزیل و... ) و جهان به سبک هیات‌مدیره‌ای اداره می‌شود. یعنی همچنان آمریکا رئیس هیات‌مدیره است اما نمی‌تواند تمام کنشگران صحنه را کنترل کند. فعال‌مایشاء نیست. در خیلی از عرصه‌ها مجبور است به بقیه‌ کنشگران وزن و سهم بدهد، شورای امنیت سازمان ملل دیگر کاملا در اختیار آن نیست و رژیم‌های اقتصادی و بین‌المللی همه‌کاره نیستند.»...

متن کامل را اینجا بخوانید.