رضا نقدبیشی، عضو هیات‌علمی دانشگاه آزاد رودهن:چالش‌های تامین مسکن اساتید، کارکنان و حتی مساله تامین محل زندگی دانشجویان متاهل موجب شده تا دانشگاه‌های مختلف کشور امروز به شکل جدی‌تر به حل این دغدغه بیندیشند. تفاهم به‌وجود آمده برای ساخت مشترک مسکن برای اعضای هیات‌علمی و کارکنان دانشگاه آزاد با وزارت راه و شهرسازی در‌قالب طرح ملی مسکن دولت سیزدهم یکی از این نمونه‌هاست.
در‌نظر گرفتن ملاحظات طراحی و معماری این مجتمع‌های زیستی به‌منظور دستیابی به کیفیت‌های لازم در حوزه‌های مختلف هویتی، انسانی، فنی و اقتصادی می‌تواند از اهمیت خاصی برخوردار باشد که باید مورد توجه دانشگاه‌ها قرار گیرید. در ادامه این ملاحظات ارائه شده‌اند.
1- یادگیری از درس‌آموخته‌ها
تجربه ساخت مجتمع‌های زیستی و مسکن انبوه در پنج دهه گذشته در کشور ایران تجربه‌ای قابل اعتنا است. از طراحی مجتمع‌های مسکونی قبل از انقلاب اسلامی (مجتمع مسکونی اکباتان، شهرک‌های مسکونی دروازه دولاب، نارمک، بهجت‌آباد، شهرک شوشتر نو و...) تا ساخت مجتمع‌های مسکونی پس از جنگ و بازسازی مناطق جنگ‌زده و نهایتا ساخت مسکن مهر در دهه 80 تجربیاتی هستند که قطعا درس‌آموخته‌های زیادی برای انجام پروژه‌های جدید در خود نهفته دارند. بر این اساس، جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته که قطع به یقین به معضلات اجتماعی تبدیل خواهند شد و می‌تواند به هدررفت منابع کشور منتهی شود، فرصتی است که اکنون در اختیار دانشگاه است تا محصول معماری تولیدشده بتواند از این درس‌آموخته‌ها استفاده کند.
2- توجه به مقوله مطالعات محیط- رفتار
تجربه معماری مدرن نشان داده است که ساخت مسکن صرفا با هدف ایجاد سرپناه نه‌تنها تامین‌کننده شرایط مادی انسان در دراز‌مدت نخواهد بود، بلکه چالش‌هایی نوپدید نیز به‌وجود می‌آورد که خود، تبدیل به مسائل غامض برای اجتماع خواهد شد (نگاه کنید به وضعیت و سرانجام مجموعه مسکونی پروئیت ایگو). به‌کارگیری راهبردی اصول ارتباط انسان و محیط ازجمله قلمروپایی، خلوت، ازدحام و فضای شخصی ازجمله شرایط حداقلی برای تعریف مناسب این ارتباط است. همچنین حفظ محرمیت سلسله مراتب، همسایگی‌ها، امنیت و رعایت حریم عمومی و خصوصی، هم در طراحی و هم در ساخت بایستی مدنظر قرار گیرد. در طراحی فضاهای عمومی و مشاع نیز ارتقای تعاملات اجتماعی مورد انتظار است که بایستی در طراحی فضاها به‌عنوان یکی از عوامل اصلی در‌نظر گرفته شود.
متن کامل را اینجا بخوانید.
مطالب پیشنهادی
