برای هواداران رجب طیب اردوغان، نتیجه انتخابات ریاستجمهوری تکرار تمام تقابلهایی بود که اردوغان با کمال قلیچدار اوغلو داشت. در تمام رقابتهای انتخاباتی این دو، قلیچدار اوغلو طرف بازنده بود و اردوغان پیروز. از همین رو نیز هواداران اردوغان بهطعنه میگفتند انتخابات بین نامزد همیشه شکستخورده در برابر نامزد همیشه پیروز بوده است. شاید برای قلیچدار اوغلوی 74 ساله، شکستهای قبلی مقدمه پیروزی بوده که این بار حداقل در دور نخست نتیجه انتخابات را واگذار نکرد. روز یکشنبه 44.8 درصد آرا را کسب کرد و توانست رقیب اردوغان با 49.5 درصد آرا، در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری باشد. حالا هم رجب طیب اردوغان و هم رقیبش سهمیلیون رایی را میخواهند که سینان اوغان به دست آورده است. هر دو جریان انتخابات درتلاشند با چانهزنی، آرای اوغان را در سبد رای خود بریزند. روی کاغذ، قلیچدار اوغلو شانس زیادی برای جلب توجه اوغان ندارد؛ چراکه او یک ملیگرای سرسخت است و حمایت از قلیچدار اوغلو و ائتلاف ملت را رد کرده، زیرا این ائتلاف از حمایت یک حزب کرد برخوردار است. اگر اوغان از اردوغان حمایت کند، پیروزی برای قلیچدار اوغلو دشوارتر خواهد بود. با وجود این ائتلاف ملت درتلاش است با مذاکره، سبد رای او را از آن خود کند. به گفته تحلیلگران، بسته به اینکه اوغان از چه نامزدی حمایت میکند، میتواند در دور دوم یک «شاهساز» باشد. تحلیلگران میگویند ائتلاف متزلزل قلیچدار اوغلو دوهفته فرصت دارد صحنه را تغییر دهد. به اعتقاد آنها اپوزیسیون ترکیه، باید در میان رایدهندگان ملیگرا خارج از شهرها -که به نظر میرسد به اقدامات پیش از انتخابات واکنش نشان دادهاند- نفوذ کند. بهتازگی اردوغان دستمزد کارکنان بخش دولتی را 45 درصد افزایش داده و اقداماتی همچون کاهش قیمت برق و ارائه گاز طبیعی رایگان یکماهه به خانوارها را برای کسب رای این رایدهندگان انجام داده است.
چه کسی شانس بیشتری دارد؟
ترکیه چهارسالی است که با بحران ارزی دستوپنجه نرم میکند. از سال 2018 تا 2021، لیر ترکیه حدود 50 درصد و در 12 ماه بین ژانویه 2021 تا ژانویه 2022، 83 درصد از ارزش خود را از دست داده است. با وجود درد اقتصادی ناشی از تورم غیرقابل کنترل، اردوغان توانسته طبقه کارگر محافظهکار مذهبی را متقاعد کند که بهترین رهبر برای حفظ منافع آنهاست. اردوغان پیروز انتخابات ریاستجمهوری نشد اما ائتلاف او یکشنبه موفق شد 266 کرسی یعنی اکثریت پارلمان را به دست آورد و با یک امتیاز بالقوه وارد دور دوم انتخابات شود. تحلیلگران این پیروزی را به معنای تداوم حکومت اردوغان معنا میکنند، حتی با فرض شکست اردوغان در ریاستجمهوری، اگر قلیچدار اوغلو به ریاستجمهوری برسد و به وعده خود مبنیبر محدود کردن اختیارات رئیسجمهور عمل کند و نظام سیاسی را به پارلمانی تغییر دهد، پارلمان اهمیت پیدا میکند و ائتلاف اردوغان میدانداری میکنند.
ویژگیهای انتخابات ترکیه
انتخابات پیشین ترکیه بهویژه در دو دهه گذشته، تقریبا سمتوسوی انتخابات از پیش تعیین شده بود اما در انتخابات یکشنبه، شرایط جدیدی حاکم بود و هیچ کس نمیدانست قرار است نام چه کسی از صندوق رای بیرون کشیده شود. این شرایط بهدلیل ویژگیهای متمایز انتخابات ریاستجمهوری 2023 نسبت به سایر انتخاباتها بود.
برای دیدن جزییات خبر به لینک (https://farhikhtegandaily.com/newspaper/3866/7/)مراجعه کنید.