پیام الیاسکردی، تحلیلگر بازار سرمایه درخصوص اتفاقات اخیر به «فرهیختگان» میگوید: «بازار سرمایه بعد از آنکه رشد خوبی را تجربه کرد شرایط خوبی داشت و تقریبا میتوان گفت بازدهی بازار از کف، با بازدهی دلار در یکسال گذشته یکی شده بود و بهحدی رسید که از آن میزان به سمت بالا حرکت داشت. اما بعد از آن و طی روزهای گذشته خصوصا در دو روز گذشته تقریبا از یکشنبه ریزشی را در نیمه دوم داشتیم که در دوشنبه این ریزش تشدید شد و در روز گذشته بازار مقداری جمعوجور شد؛ البته که در مسیر صعودی بازار این دستاندازها پیش میآید اما قضیه روز دوشنبه بهخاطر خروج پول زیادی که از بازار داشتیم و ناشی از ریزش درصدی بازار و واکنش بسیار منفی که نسبت به آن ایجاد شد، مقداری عجیب بود. بهعبارت دیگر شاید بتوانیم بگوییم پولی که متعلق به بیرون بازار است تصمیم گرفت مقدار زیادی از سهام خود را بفروشد و ذخیره سود کند، یعنی این پول در ابتدا برای بازار نبود و نهایتا بخشی از آن از بازار خارج شد. در بیان دیگر این پول که ماحصل آن افزایش ارزش معاملات از 3500 تا 4 هزار میلیارد تومان -آن هم در شرایطی که بسیاری از ریسکهای ما بالا رفته بود- به 15 هزار میلیارد تومان در درجه اول و طی هفتههای گذشته به 22 تا 25 هزار میلیارد تومان هم رسید که این افزایش برای ما معنادار است و گویی درحال برگشت به حال و هوای سال 1399 بودیم و بعد از آن هم دوباره دیدیم که وقتی در روز دوشنبه این پول با بازار اصطلاحا قهر کرد، ارزش معاملات مجددا به 11 هزار میلیارد تومان کاهش پیدا کرد. اما ارزش معاملات دیروز مجددا به بالای 20 هزار میلیارد تومان رسید و به نظر بنده دیدگاهی را که درخصوص بازار میتوانیم درست بدانیم این است که باید صبر کرد و واکنش روزهای آینده را دید چراکه دیروز خیلی از سهمها از صف فروش خارج شده و از منفی به مثبت تغییر کردند و حتی بعضی به صف خرید رسیدند و این نکته که آیا وضعیت مثبت بازار ماندگار است یا ارزش معاملات به محدوده 20 هزار میلیارد برمیگردد میتوان گفت برای هفته آینده میتوانیم بازار مثبتی را داشته باشیم.
روند کلان بازار چگونه است؟
پیام الیاسکردی درخصوص اینکه روندهای کلان بازار را چگونه میبیند، میگوید: «به نظر میرسد اگر سیستمی را در ذهن داشته باشیم و ببینیم که نیمهدومی در پیش رو است و متاسفانه تورم 40 درصدی و قیمت دلار بالاتری را در ادامه داریم، با این نگاه باید گفت که این ریزش قاعدتا یک دستانداز کوچک است که بازار از آن عبور میکند و قاعدتا عددهای بزرگتری را میتواند ببیند. اما اگر نگاه کوتاهمدتتری داشته باشیم بههرحال باید گفت بازار سرمایه دو روز بد را از سر گذراند و احتمالا پولی از بازار خارج میشود و حداقل میتوان گفت در آن دو روز خارج شد، لذا این دو دیدگاه را باید داشته باشیم و مشخص کنیم با کدام عینک به وقایع این روزها میخواهیم نگاه کنیم که مساله مهمی است.»
ریزش اخیر مرموز و مشکوک نیست
پیام الیاسکردی در پاسخ به این سوال که اقدامات سازمان بورس طی مدت اخیر در بازار چگونه بوده، معتقد است: «سازمان بورس چند اقدام خوب انجام داده و البته شایعاتی بود که سازمان بورس با افراد حقوقی تماس میگیرد، تایید نشده است و با دوستانی هم که صحبت کردیم تایید نکردند لذا شایعه است. اما درخصوص اقداماتی که سازمان بورس انجام داد برای مثال الزام صندوقهای درآمد ثابت در کاهش سهام خود یا مثلا اعتبار را از 60 درصد به 50 درصد کاهش دهند یا دو عرضه اولیهای را که آقای گودرزی مطرح کردند باعث میشود تا بازار رشد پفکی نداشته باشد و روند بازار مطمئن باشد و رشد شارپی رخ ندهد چنانکه با وجود عرضهها، شرایط بازار میتواند بهتر شود. از اینرو نگاهی که سازمان داشت خوب بود و به نظر میرسد که این پول قصد داشت تا به هر نحوی از بازار خارج شود اما دیروز هم دیدیم که بازار کمی بازگشت لذا باید روند امروز و فردای بازار را دید که این روند ماندگار است یا خیر.»
این کارشناس بازار سرمایه همچنین در پاسخ به این سوال که آیا روند اصلاح یکشنبه و دوشنبه مشکوک و مرموز بوده یا طبیعی است، میگوید: «اگر این ریزش را مرموز و مشکوک بدانیم پس رویش آن را هم باید به همین شکل دانست یعنی اگر سازمان بورس و دولت در ریزش اخیر نقش دارند پس در رویش آن نیز اثر گذاشتند، لذا نظر بنده این است که دیدگاه مطرحشده درخصوص ریزش مشکوک بازار مردود بوده و در نگاهی دیگر باید گفت پولی در بازار حضور داشته و متعلق به بازار نبوده کمااینکه این پول در سال 99 هم به بازار آمد و البته خروج آنچنانی هم نداشته و قسمتی از آن در دو روز ذکرشده خارج شده است و اینکه درخصوص شایعات ریزش مشکوک باید نگاه حرفهایتری داشت و به همان میزان که مقصر ریزش را سازمان بورس بدانیم با همان استدلال رویش آن را نیز میتوانیم بر اثر خواست سازمان محاسبه کنیم.»
بورس وارد زمستان نشده
پیام الیاسکردی در پاسخ به این سوال «فرهیختگان» که پیشبینیاش از روندهای آتی بازار سرمایه چگونه است، میگوید: «فکر میکنم باتوجه به تورم و قیمت دلار در آینده قاعدتا بازار سرمایه خود را با این موضوع هماهنگ میکند و روند رشدی را حتی اگر در این میان افتهایی داشته باشد، خواهد داشت و سهامداران تا زمستان بازدهی را تجربه کنند و بازار سرمایه سود خوبی را نصیب صاحبان سهام کند. اما این افتوخیزها هم طبیعی و جزئی از مسیر است؛ چراکه متاسفانه ریسکهای زیادی را هم در بازار و هم در سایر سطوح داریم اما در مجموع با تمام این ریسکها و اتفاقاتی که یکدفعه رخ میدهند و میتوانند روندها را عوض کنند، مجموعا متاسفانه به سمت صعود است. متاسفانه هم از این نظر که یک تورم و قیمت دلار بالا را داریم تجربه میکنیم که باید از این نظر هم به آن نگاه کنیم.»