اصول اقتصادی قانون اساسی چگونه تصویب شد

موسی غنی‌نژاد نماینده لیبرالیسم ایرانی می‌گوید اصول قانون اساسی دستپخت کمونیست‌هاست اما بررسی ساده مشروح مذاکرات قانون اساسی نشان می‌دهد اصول اقتصادی فقط یک مخالف داشته؛ آیا همه رای‌دهندگان کمونیست بودند؟! 

در بخش‌هایی از مناظره غنی‌نژاد و درخشان بحث به اصول 43 و 44 قانون اساسی رسید که غنی‌نژاد مدعی شد این اصول ملهم از اندیشه‌های مارکسیستی است. غنی‌نژاد در این مناظره اظهار داشت: «اندیشه‌های حاکم بر فصل اقتصادی قانون اساسی که از ماده 43 تا 55 را شامل می‌شود، اندیشه‌های چپ و سوسیالیستی است و در آنجا از اسلام خبری نیست. نقد من این است که چرا چپ‌ها قانون اساسی جمهوری اسلامی را می‌نویسند؟ بنی‌صدر و جناب دکتر بهشتی بخش اقتصادی را نوشته‌اند که صددرصد تحت‌تاثیر اندیشه‌های چپ بوده‌اند.» این ادعا در حالی مطرح می‌شود که هم به لحاظ فلسفی و هم به لحاظ تاریخی قابل مناقشه است. 
گزاره‌هایی که در این اصل‌های مورد اشاره وجود دارد نافی ادعای مطرح‌شده در باب ملهم بودن آن از مارکسیسم است. به عنوان مثال هدف اصل 43 تامین استقلال اقتصادی جامعه و ریشه‌کن کردن فقر و محرومیت و برآوردن نیاز‌های انسان در جریان رشد با حفظ آزادگی او قید شده است. بر این اساس، این اصل بر ضوابطی استوار است که از جمله آن می‌توان به تامین نیازهای اساسی مثل بهداشت، درمان، مسکن، پوشاک، آموزش و پرورش و... اشاره کرد. سوال اینجاست که کجای این گزاره‌ها کمونیستی است و از کجای این بندها می‌توان الهام از کمونیسم را برداشت کرد؟ این اصول هم تمرکز ثروت در دست افراد و گروه‌های خاص را رد می‌کند و هم تاکید می‌کند که نباید اجازه داد که دولت یک کارفرمای بزرگ و مطلق شود. واضح است که این عبارات نسبتی با کمونیسم ندارد.
نکته دیگر این است که بخش مهمی از حاضران در مجلس خبرگان قانون اساسی فقها و مجتهدین بودند. افرادی نظیر مرحوم آیت‌الله صافی‌گلپایگانی و آیت‌الله مکارم و آیت‌الله موسوی‌اردبیلی و آیت‌الله مشکینی و مرحوم آیت‌الله منتظری و ربانی‌شیرازی و ربانی‌املشی و جوادی‌آملی و... حضور در این جلسات داشتند و اینطور نیست که ظرفیت‌های فقهی در تصویب اصول قانون اساسی نقش نداشته باشند. واضح است که هر اصل مورد رای‌گیری قرار گرفته و در کمیسیون و در صحن عمومی مورد بحث قرار می‌گرفت. نکته این است که اصل 44 تنها یک مخالف در رای‌گیری از 57 رای دارد. آیت‌الله مکارم‌شیرازی در موافقت این اصل صحبت کردند که سابقه مخالفت با چپ و آرای کمونیستی داشتند ولی هیچ نسبتی با چپ‌گرایی ندارند. اصل 43 هم با حداکثر آرا و نزدیک به مطلق آرا مثلا 60 موافق از 61 رای، مورد پذیرش قرار گرفته است. این نشان می‌دهد که قانون اساسی از این جهت مورد توافق جمع‌ کثیری از فقها و مجتهدین قرار گرفته است که نسبتی با اندیشه‌های چپ‌گرایانه ندارند. همچنین بررسی محتوای اصول مطرح‌شده، چیزی غیر از ادعای طرح‌شده توسط غنی‌نژاد در مناظره مذکور را نشان می‌دهد.