زینب مزروقی، خبرنگار:چند سالی است که بسیاری از خانوادههای ایرانی، بهدلیل مشکلات اقتصادی و هزینههای زیاد حملونقل در ابتدای هرسال، تعطیلات نوروز را به جایی سفر نمیکنند. با اضافه شدن بار مشکلات اقتصادی، افزایش ناگهانی قیمت بلیتها از اسفند1401 و صدالبته همزمانی شروع ماه مبارک رمضان و عید نوروز امسال خانوادههای بیشتری تصمیم گرفتند تا روزهای تعطیل را در خانه بگذرانند. قطعا در تعطیلیها اولین گزینه برای سرگرم شدن، تلویزیون است. یعنی ما تعداد زیادی خانواده داریم که چشمشان به تلویزیون دوخته شده است تا ببینند صداوسیما چه برنامهای برای شبهای ماه مبارک و خانهنشینی اجباریشان دارد؟ درعین ناباوری، با توجه به همزمانی آغاز سال جدید با ماه مبارک رمضان، صداوسیما برای این دو مناسبت در هر شبکه تنها یک سریال تولید کرده بود و برنامههای دیگر ماه رمضان هم به روال هرسال، مجری روبهروی میهمان مینشیند و پیرامون مسائل مذهبی و معرفتی سخن میگوید.
آنچه ما در این یک ماه از صداوسیما دیدیم؛ چیزی فراتر از کپی کردن ایدههای قبلی است و اگر بگوییم بیایدگی، شاید بهتر وضعیت صداوسیما را تعریف کردهایم. البته در این بین، برنامه «محفل» مخاطبان خاص خود را داشت و با استقبال بخش مذهبی جامعه هم روبهرو شد. اما آنسوی تولید محفل و این دست از برنامهها، نشان داد که اغلب تولیدات صداوسیما تنها متمرکز بر تولید برای یک طیف خاص است. این تحلیل نه از سوی یک خبرنگار اجتماعی و علاقهمند به حوزه فرهنگی است، بلکه از سوی مخاطبی است که در این یک ماه، کانالهای صداوسیما را یکییکی بالا و پایین کرد تا به یک برنامه یا سریال همهپسند برای عموم افراد جامعه برسد، اما به چیزی نرسید.
این درحالی است که در بیانات رهبری در نماز عید فطر بهصراحت اشاره شد که باید قائل به تفاوت عقاید و سلایق باشیم. اما صداوسیما همچنان ترجیح میدهد که صداوسیمای غیرملی و سلیقهای باشد تا صداوسیمایی که برای تمام طیفها، عقاید و سلایق، تولیدات درخور و تماشایی داشته باشد. سوای از اینکه تولیدات تا چه حد فاخر و سرگرمکننده است. بهعنوان یک جوانی که همیشه دغدغه مردم را داشته است و از هرفرصتی برای گفتوگو با هموطنانش استفاده میکند، معتقدم نادیده گرفتن تمام آحاد ملت ایران و عدمتلاش صداوسیما برای جذب مخاطب حداکثری با سلیقههای متفاوت، مردم را دلشکسته و ناامید از صداوسیما کرده است. از حق اما نگذریم. در دوره التهاب جامعه در چند ماه گذشته، ایده تقابل آرا و گفتوگو درخصوص سلایق مختلف سیاسی را در قاب شبکه چهار دیدیم. ایدهای که اتفاقا با اقبال بسیار خوبی هم از سمت نخبگان کشور و هم مردم عادی مواجه شد. اما این شکل از مدیریت تولید برنامهها و این خطمشی یعنی احترام به سلایق مختلف سیاسی و اعتقادی و تولید برنامهای متناسب با احوال و اوضاع جامعه در تمام شبکههای رسانه ملی اجرا نشد و سوال دقیقا چرایی بیمیلی صداوسیما به تولیدات متناسب با سلیقه اکثر مردم و مناسبتهای مهم تقویم است؟
متاسفانه مدیران صداوسیما باید بپذیرند که اقشار مختلفی از مردم جامعه ما و تعداد بسیار بالایی در روزهای گذشته ترجیح دادند تلویزیون خانهشان خاموش باشد تا اینکه پای گیرندههای خود بنشینند و به تماشای محتواهای تکراری وقت بگذرانند.
از وظایف بدیهی صداوسیما پر کردن اوقات فراغت مخاطبان با محتوای قابل قبول و متناسب است.
صداوسیمایی که روزگاری مردم را در ماه رمضان با طنزهای رضا عطاران پای تلویزیون میکشاند، حالا حتی سعی نمیکند تا برنامه یا سریالی بسازد که مردم شوق به روشن کردن تلویزیون خاموش داشته باشند. آنچه در این جریان غمانگیز است و حتی ممکن است به مخاطب احساس بیارزشی هم بدهد این است که در فرآیند تولید برنامه و سریال هیچ تلاشی برای جذب مخاطبان بیشتر یا ارتقای کیفیت محتوای تولیدی، نمیکنند.