ملاک انتخاب داور دربی؟ کمترین اشتباه و آمادگی جسمانی بالا

محمدرضا حاجی عبدالرزاق، خبرنگار:دربی شماره 100 درحالی برگزار می‌شود که هنوز داور این دیدار مشخص نشده است. این درحالی است که حتی محض اطلاع داور این مسابقه به‌منظور تمرکز و آمادگی‌اش هنوز این اطلاع‌رسانی نیز به او هم انجام نشده است که در فاصله کمتر از یک‌هفته تا این بازی این موضوع می‌تواند از نقاط ضعف کمیته داوران قلمداد شود. درهرصورت طبق اطلاعات خبرنگاران «فرهیختگان» گزینه‌های داوری این دیدار حساس و بزرگ در آمپاس هستند و مشخص نیست حداقل چرا به آنها اطلاع‌رسانی نمی‌شود. با همه این تفاصیل به‌نظر می‌رسد از بین گزینه‌های موجود تا آخر هفته از بین گزینه‌هایی که پیش از این نام آنها به مراتب آورده شده است یک گزینه نهایی و اعلام شود. درخصوص نحوه انتخاب داوران این دیدار جذاب و حساس، توصیه به وی و عوامل فنی و برگزاری بازی ازجمله هواداران و سایر مسائل مرتبط دیگر با داوری فوتبال کشور دقایقی با علی خسروی، عضو کمیته داوران به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌خوانید. 

توصیه‌تان برای داور دربی 100 چیست؟ به نظر بازی حساسی پیش رو باشد. 
این دربی یکی از حساس‌ترین دیدارهای 30 سال گذشته بین دو تیم استقلال و پرسپولیس به‌شمار می‌رود. حساسیت آن هم به این دلیل است که هر دو تیم شانس بالایی برای قهرمانی دارند. هر دو تیم بازیکنان سرعتی و قدرتی دارند که می‌توانند سختی‌های قضاوت در این دیدار را افزایش بدهند. اولین کاری که کمیته داوران باید انجام بدهد، این است که یک گروه داوری کاملا کارکشته و مجرب را برای این دیدار انتخاب کند. ما باید در جلسات مان در کمیته داوران به این مساله بپردازیم که این بازی یک بازی نوبتی نیست و یک بازی شایسته سالاری به‌شمار می‌رود، یعنی هر 5 داور با احتساب داور ذخیره همگی باید مجرب و کارآزموده باشند، حتی در بحث انتخاب ناظر و ناظر ویژه نیز باید حساسیت و وسواس به خرج بدهیم. بنابراین به‌نظر من باید گروهی این دیدار را نظارت کنند که خودشان سابقه قضاوت در دربی را داشته‌اند. با همه این تفاصیل برای این دیدار باید داوری انتخاب شود که طی 26 هفته گذشته بهترین نمرات را داشته، کمترین اشتباه را کرده، آمادگی جسمانی و تست‌های بدنی‌اش در پیش‌فصل و وسط فصل عالی بوده و نمراتش هم خوب بوده است. 

برای سایر عوامل این دیدار بزرگ و حساس چه صحبتی دارید؟
بحث بعدی به رسانه‌ها و اصحاب رسانه مربوط می‌شود، چون ما اعتقاد داریم که در بین اهالی رسانه ما عده‌ای می‌توانند استقلالی باشند و عده‌ای هم پرسپولیس. در این بین این عده باید احساس را در خودشان بکشند و به امور حرفه‌ای و وظیفه خود به بهترین شکل عمل و همه را به دیدن یک بازی خوب و سالم تشویق کنند. باید از پیش‌داوری درباره این دیدار و داوران آن پرهیز کرده و هر مصاحبه‌ای را منتشر نکنند. هر حرف حاشیه‌ای را که می‌تواند جنجالی و تحریک‌کننده هم منتشر نکنند. مبحث بعدی به تیم‌ها مربوط می‌شود. به نظر من هر دو مدیرعامل تیم‌ها باید حتما مصاحبه کرده و طرفداران خود را به آرامش دعوت کنند. درهرصورت این دیدار هرچقدر هم بزرگ باشد اما فقط 3 امتیاز دارد. درباره این بازی من معتقدم که دربی برای فوتبال ایران لطف خداست که ایرانی‌ها سالی چندبار انتظار برگزاری و تماشای آن را می‌کشند. 

برای گروه فنی تیم‌ها در ارتباط با داوری صحبتی هست؟
در این دیدار نقش اصلی را سرمربیان دارند که باید در محوطه فنی مدیر و مدبر باشند. باید خودشان را در مقام یک معلم و استاد ببینند. سرمربیان دو تیم باید انرژی مثبت را به داوری و تیم خود بدهند. باید از حرکات اضافی پرهیز کنند و اعتراضی نداشته باشند. از همه مهم‌تر در این دیدار نقش بیژن طاهری و افشین پیروانی بسیار پررنگ‌تر از سایرین است. سال‌ها شاهد بوده‌ام که این دو نفر در دربی‌های مختلف بازی کرده و تجربه دربی را دارند، بنابراین آنها خیلی می‌توانند با آرامشی که به سرمربیان و بازیکنان خود می‌دهند به قضاوت دربی و داور این دیدار کمک کنند. آنها باید همکاری خوبی را با داور چهارم داشته باشند. به‌نظرم اگر می‌خواهیم یک فوتبال قشنگ را ببینیم باید خیلی از عوامل را در نظر بگیریم. شاید جالب باشد که به این موضوع نیز بپردازیم که تصویربرداری این دیدار بسیار مهم است. باید تمام زوایای پنهان بازی چه از نمای دور و چه نزدیک باید ثبت و ضبط شوند تا بعدا بتوانیم یک کارشناسی خوب درباره داوری داشته باشیم. 

به‌نظر می‌رسد پررنگ‌ترین نقش در آرامش داوران را سرمربیان دو تیم دارند. 
همین‌طور است و در این خصوص هم اتفاقا صحبت کردم. ساپینتو سرشار از هیجان است و یحیی هم سرشار از آرامش. ما دوست داریم یک مقدار از این آرامش یحیی به ساپینتو انتقال پیدا کرده و برعکس هیجان ساپینتو به شخصیت یحیی انتقال پیدا کند تا این هیجان به‌صورت نرمال به بازی و درون زمین انتقال پیدا کند. زمانی که مارادونای فقید سرمربی تیم ملی آرژانتین بود، اصلا نمی‌دیدم او به داور اعتراض کند با اینکه شخصیت کاملا هیجانی داشت و فقط هیجان را به تیمش می‌داد. زمانی که سرمربی الوصل بود حتما به یاد دارید وقتی خلعتبری گل زد چنان به‌سمت او رفته و این بازیکن را در آغوش کشید که این هیجان کاملا مشخص بود. من از دیدن این صحنه خیلی کیف کردم، چون این صحنه‌ها در ورزش ما دیده نمی‌شود. 

البته گل‌محمدی هم در دربی برگشت پارسال نشان داد خیلی دست‌کمی از ساپینتو ندارد. 
یحیی معمولا عصبی نمی‌شود و سالی یک‌بار عصبانی می‌شود اما وقتی از کوره در می‌رود خیلی بد عصبانی می‌شود مثل آقای مجید جلالی. 

این دیدار با حضور تماشاگران برگزار می‌شود. برای آنها چه صحبتی دارید؟
سرمایه‌های اصلی این دیدار و فوتبال کشور تماشاگران هستند. اگر می‌خواهند برای فحاشی و توهین بیایند اصلا به ورزشگاه نیایند. اگر می‌خواهند جنجال کنند و حرف بد بزنند اصلا نیایند. بیایند نشان بدهند همان‌طور که در آسیا و دنیا گفته می‌شود این یک بازی بزرگ است. ما باید قدرشناس فوتبال کشور باشیم که چنین دیداری در آن برگزار می‌شود. 

چه زمانی داور این دیدار اعلام می‌شود؟
آقای افشاریان آن را اعلام می‌کند. ما جلسات کمیته داوران را برگزار کردیم و بررسی‌های لازم را داشته‌ایم و ان‌شاءالله او هرچه سریع‌تر به جمع‌بندی می‌رسد و براساس فاکتورهایی که گفتم اسامی داوران را اعلام می‌کند. 

برای قضاوت در این دیدار حساس چند گزینه وجود داشت؟
حدود 5 گزینه داشتیم که بحث و بررسی‌ها درباره این نفرات صورت گرفت. من به‌عنوان عضو کمیته داوران نمی‌توانم اطلاعات بیشتری را درباره جلسات کمیته داوران بدهم. گزینه‌ها طی روزهای گذشته رسانه‌ای شده و همان نفراتی هستند که درباره آنها مطالبی منتشر شده است. 
به پایان فصل نزدیک شده‌ایم و دیدارهای این هفته‌ها برای تعیین قهرمان در اوج حساسیت دنبال می‌شود. این درحالی است که در برخی بازی‌ها شاهد ناداوری و رقم خوردن تصمیمات بحث‌برانگیز هستیم. 
اسم این موضوع را ناداوری نمی‌گذارم، بلکه اسم آن را اشتباه می‌گذارم. از آنجا که بازی‌های هفته‌های آخر تیم‌ها به‌صورت همزمان دنبال می‌شود باید سیستم چرخشی و نوبتی انتخاب داوران را کنار بگذاریم. این که مثلا یک داور باید تعداد مشخصی دیدار را سوت بزند یا اینکه نوبتش است، به‌نظرم این سیستم را باید فراموش کنیم و باید در 3 هفته آخر هم بهترین‌ها و شایسته‌ترین‌ها را برای بازی‌های حساس انتخاب کرده و از آنها استفاده کنیم. 

برای داورانی که اشتباه می‌کنند تهدید یا هشداری هم دارید؟
اصلا این‌طور نیست، نه تهدیدی وجود دارد و نه هشداری می‌دهیم. داوران ما آدم‌های عاقلی هستند و مطمئنا خیلی موارد را خودشان رعایت خواهند کرد. ما پیشنهاد می‌کنیم داوران ما در این چند هفته متمرکز‌تر باشند بیشتر تمرین کنند و بیشتر فیلم‌های آموزشی داوری را ببینند. 

یک پدیده‌ای درحال مد شدن است، مبنی‌بر اینکه داوران بازنشسته درحال گرفتن پست و مقام در تیم‌های لیگ برتری هستند. در این خصوص چه صحبتی دارید؟
عیبی ندارد و از آن استقبال می‌کنم، اگر تمام باشگاه‌ها از داوران پیشکسوت برای ارتقای سطح داوری بین تیم‌ها و بازیکنان استفاده کنند به نظرم می‌تواند خبر خوبی باشد. 

این پدیده در پشت پرده نمی‌تواند برخی مسائل را درپی داشته باشد. 
خیر، فوتبال ما مثل یک دیوار شیشه‌ای هست و تمام حرکات ما از یک اتاق شیشه‌ای مشخص خواهد بود و همه‌چیز در آن دیده خواهد شد. من به‌شخصه از اینکه داوران باتجربه و پیشکسوت ما در باشگاه‌ها مشغول می‌شوند از این موضوع استقبال می‌کنم و به‌نظرم سطح آموزش داوران هم بالاتر می‌رود.