روشنک دوراندیش، خبرنگار: هوش مصنوعی و ربات ها که شاید تا یک دهه پیش بیشتر در حد رویا و فیلم های تخیلی برای مردم نهادینه شده بود، حالا به واقعیت پیوسته و تقریبا هر روز خبرهای متنوعی از پیشرفت علم در این حوزه منتشر می شود. خبرهایی که هر چه می تواند نویدبخش اتفاقات خوب و تسهیل انجام بسیاری از کارها از سوی انسان باشد؛ اما نمی توان خطراتی که این حوزه برای زندگی انسان در ابعاد مختلف ایجاد می کند را هم نادیده گرفت. به نظر می رسد هوش مصنوعی که خود از دل فعالیت های تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاه ها بیرون آمده، قرار است برای خود جامعه علمی هم نگران کننده باشد. 
با ساخت هوش مصنوعی به نام ChatGPT که 30 نوامبر در قالب نمونه اولیه رونمایی شده و اخیرا سرو صدای زیادی هم راه انداخته؛ قرار است آینده متفاوتی را داشته باشیم. این ربات که می تواند به درخواست کاربران خود متن صوتی هوشمندی را ایجاد کند و جالب تر اینکه پاسخ های شفافی را هم به سوالات کاربران می دهد، می تواند در حیطه ارزیابی های آموزشی دانشجویان از سوی اساتید و به عبارت دقیق تر نگارش پایان نامه ها، دردسرهای جدی هم ایجاد کند.
ChatGPT که دامنه وسیعی از دانش بیان را در اختیار داشته و می تواند پاسخ های نسبتا دقیقی را به سوالات طرح شده، بدهد در مدت زمان کوتاهی مورد توجه کاربران و علاقه مندان به این حوزه قرار گرفت تا جایی که ظرف مدت کوتاهی از رونمایی این ربات، ارزش شرکت OpenAI به 29 میلیارد دلار رسید.  این ربات که از دو شیوه یادگیری نظارت شده و یادگیری تقویتی بهره می گیرد، از سوی مهندسان و دانشمندان آزمایشگاه تحقیقاتی آمریکایی هوش مصنوعی OpenAI واقع در سن‌فرانسیسکو ساخته شده است تا به وسیله این مدل بزرگ زبانی، امکان جست‌وجو در میان میلیاردها کلمه داده‌های آموزشی و یادگیری چگونگی ارتباط کلمات و عبارات با یکدیگر فراهم شود و در نهایت ربات متنی را در اختیار کاربر قرار دهد که جواب سوال او باشد. 
ChatGPT در حقیقت یک ربات همه کاره محسوب می شود توانایی پاسخگویی به حجم بالایی از سوالات را داشته باشد، به طوری که حتی برخی از کارشناسان آن را پایانی برای مقاله نویسی در دانشگاه ها می دانند، اتفاقی که تا پیش از این ربات یکی از مهمترین راه های سنجش و ارزیابی دانشجویان محسوب می شد. از طرف دیگر برخی از کارشناسان هم بر این باورند که این ربات هنوز قابلیت تفکر انتقادی و یا استدلالی به سوالات را ندارند و به همین دلیل دانشگاهیان می توانند با بررسی دوباره آزمون های کتبی برای سنجش تفکر انتقادی و استدلالی، دانشجویان را محک بزنند. در اصل به اعتقاد آنها ربات ChatGPT می تواند انگیزه ای برای دانشجویان باشد که به وسیله آن بیشتر از اینکه به دنبال پاسخ دادن به سوالات مقاله باشند، بتوانند تفکر بیشتری داشته باشند.
با این حال نمی توان از این مسئله غافل شد که تنها در هفته اول راه اندازی این ربات،  بیش از یک میلیون نفر از آن استفاده کردند؛ هر چند که هنوز نسخه اولیه‌ای که دانشمندان به‌عنوان نسخه تحقیقاتی ارائه کرده‌اند، به بازار نرسیده و البته قرار هم نیست که این ربات به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار بگیرند؛ اما در همین بازه زمانی کوتاه هم حرف و حدیث ها درباره خطر این ربات برای جامعه دانشگاهی بالا گرفته است، یکی از دانشجویان رشته علوم کامپیوتر دانشگاه «پرینستون» توانست اپلیکیشنی با نام GPTZero را تولید کند که امکان تشخیص مقالات نوشته از سوی این ربات با مقالات یک انسان را دارد. اپلیکیشنی که بسیاری از نگرانی‌های موجود در جامعه دانشگاهی را برای جلوگیری از تقلب دانشجویان با استفاده از این ربات برطرف کرده است؛ چرا که به وسیله آن به راحتی می توان سرقت ادبی صورت گرفته از سوی این ربات را تشخیص دهد.