راضیه فلاح، خبرنگار: کشاورزی از قدیمیترین علومی است که همواره مورد توجه بشر بوده است، زیرا اهمیت بالایی در رشد تولید هر کشور دارد. توسعه در بخشهای مختلف هر کشور از مسیر توسعه کشاورزی و رشتههای مربوط به این حوزه میگذرند. اما متاسفانه در سالهای اخیر بهعلت برخی مسائل و مشکلات آموزشی مانند تدریس تئوری مباحث درسی و بهدنبال آن نبود شغل مناسب برای فارغالتحصیلان؛ داوطلبان کمی برای تحصیل در این حوزه اشتیاق داشتهاند. فاصله بین دروس تئوری و کارآمدی در عرصه عمل در رشتههای کشاورزی بیشتر از رشتههای دیگر خود را نشان میدهد.
دانشگاه آزاد در چندسال اخیر با شناخت مشکلات این حوزه، طرح تحول کشاورزی را کلید زده و تلاش کرده پرچمدار تحول در حوزه کشاورزی باشد. در همین مدت نهتنها توجه مسئولان به این موضوع معطوف شده، بلکه اقدامات زیادی در این خصوص انجام شده است. برای بررسی این اقدامات با روسای دانشکدههای کشاورزی واحدهای خوراسگان، علوموتحقیقات، شیراز و تاکستان گفتوگویی داشتهایم که در ادامه آمده است.
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان:
یکسوم از دانشجویان در قالب طرح پویش جذب بخش خصوصی شدند
علیرضا جلالی زند، رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان درخصوص تغییراتی که در این دانشکده برای ارتباط رشته کشاورزی با صنعت ایجاد شده، عنوان کرد: «پیرو سخنان دکتر طهرانچی درباره عملیاتی کردن و بهروزرسانی کردن علم، دکتر نجفی حمایتهای ویژهای در این راستا داشت که بر این اساس دانشکده کشاورزی توانست ارتباطات بسیار خوبی را با تعدادی از صنایع در قالب طرح پویش ایجاد کند. در نتیجه این اقدامات دانشکده توانست با مرکز تحقیقات کشاورزی آفات ارتباط برقرار کند و تفاهمنامههایی نیز منعقد کرد.» او در ادامه افزود: «دانشجویان رشتههای مختلف امور دامی، باغداری و گلخانه با استفاده از فضای 35 هکتاری مزرعه دانشگاه بسیاری از مباحث درسی را به صورت مستقیم با کار در مزرعه آموزش میبینند. به بیان جزئیتر دانشجویان امور دامی دروس عملی را در بخش مرغداری، گاوداری و گوسفندداری، دانشجویان باغداری در بخش باغات میوه و مزارع و دانشجویان رشتههایی مانند گیاه پزشکی برای آموزش مستقیم از فضای گلخانه استفاده میکنند. همچنین فعالیت مرکز رشد و سرای گیاهان دارویی توانسته تاثیر بسیار مثبتی را روی دانشجویان داشته و فضایی را ایجاد کند تا علاقهمندان برای کار در زمینه تولید بذر فضای مناسب را داشتهباشند.»
جلالی زند با بیان اینکه دانشجویان این دانشکده بلافاصله بعد از فارغالتحصیلی در رشتههای مختلف کشاورزی میتوانند مشغول به کار شوند، اظهار کرد: «کارخانه اسکای که به تازگی فعالیت خود را آغاز کرده فرصتی را ایجاد کرده تا دانشجویان رشته صنایع غذایی بتوانند آموزشهای عملی را در این رشته نیز فرا گیرند. همچنین، ارتباطاتی نیز با حوزه کشاورزی اتاق بازرگانی استان برقرار شده و براساس این اقدام اساتید و دانشجویان واحد میتوانند در طرحهای مختلف اتاق بازرگانی شرکت داشتهباشند.» رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان با تاکید براینکه بستر آموزش برای دانشجویان در دانشگاه به خوبی گسترده است خاطرنشان کرد: «در کلاسها به دانشجویان گفته میشود تا در طرحهای مختلفی که به صورت مستمر در دانشکده برگزار میشود شرکت کنند. حضور در این دورهها برای دانشجویان هزینهای به همراه ندارد و تنها آموزش آنها را عملیاتیتر میکند. این اقدام با استقبال خوبی نیز از سوی دانشجویان روبهرو شد و منجر به علاقهمندی بیشتر دانشجویان در مباحث مختلف کشاورزی شد.»
او گفت: «با توجه به آنکه 3 سال گذشته کشور و به دنبال آن نظام آموزش درگیر مسائل مربوط به کرونا بودند، با برگزاری کلاسهای درسی به صورت مجازی یک افت عملکردی شدیدی نیز ایجاد شد. خوشبختانه از زمان شروع مجدد کلاسهای درس به صورت حضوری، حدود 240 نفر جذب رشتههای کشاورزی شدند. از این بین تعدادی دانشجو نیز برای نظام مهندسی کشاورزی آموزشهای لازم گلخانهای را نیز فراگرفتهاند.»
جلالی زند در مورد تغییراتی که در زمینههای مختلف اعم از مدل آموزشی، شیوه آموزش استاد و دیگر مسائل ایجاد شده است، عنوان کرد: «تغییر سرفصلها با وزارت علوم تحقیقات و فناوری و سازمان مرکزی است. با این همه، سرفصل چند رشته جدید مانند دکتری حرفهای گیاهپزشکی و علوم دامی در این واحد نوشته و به سازمان مرکزی ارسال شده است. براین اساس این رشتهها نیز مانند دکتری حرفهای رشتههای پزشکی از قبیل دندان پزشکی، داروسازی یک دوره انترنی را خواهند گذراند و آموزشهای کاربردی را در فضای آموزشی عملی فرا خواهند گرفت. به بیان دیگر دانشجویان عملیاتیتر جذب این رشتهها خواهند شد و از آموزش دروس تئوری به سمت فراگیری دروس عملی خواهند رفت. این طرح تاکنون مورد قبول دکتر طهرانچی قرار گرفته و به وزارت علوم ارسال شده است. با تایید این رشتهها از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری انقلابی در رشتههای کشاورزی ایجاد خواهد شد.»
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان با بیان اینکه گفتن مسائل و مشکلات ملموس در کنار تدریس دروس تئوری آموزش را برای دانشجویان کاربردیتر میکند، توضیح داد: «سرکلاسهای تئوری باید مثالهای عملی برای دانشجویان بیان شود. بیان یک مشکل باغی یا مزرعه در کلاس و درخواست از دانشجویان برای ارائه راهکار، خود بخش مهمی از آموزش محسوب میشود. در کنار بیان ایدههای دانشجویان استاد نیز میتواند تجربیاتی را که خود به صورت مستقیم با آنها مشکل داشته بیان کند. به دفعات دیده شده که دانشجویان در مواجهه با مشکلات مختلف توانستهاند از همان تجربیات مطرحشده در زمان تدریس دروس تئوری استفاده کنند که به مراتب بیشتر از مباحث تئوری برای آنها کارایی داشته است. اگر همه استادهای رشتههای کشاورزی در کلاسهای درس تجربیات مستقیم خود را با مسائل مختلف بیان کنند، بالطبع موارد کاربردیتر بیشتری را نیز دانشجویان فرا خواهند گرفت.»
او درخصوص تغییراتی که در این دانشکده در زمینه کارورزیهای دانشجویان در سالهای اخیر ایجاد شده، اظهار کرد: «پیش از این کارورزیهای دانشجویان به این صورت بود که مراحل کاشت، داشت و برداشت در کشتهای گیاهان مختلف روی زمین انجام میدانند. اما الان به صورت تخصصیتر برخورد میشود و رشتههای مختلف مانند باغبانی در قسمت گلخانهها و تولید نهال فعالیت دارند. به بیان دیگر دانشجویان امروز به صورت تخصصیتر در رشتههای مختلف دورههای کارورزی را میگذرانند. همین امر باعث شده که دانشجویان رشتههای مختلف استقبال بیشتری برای گذراندن دورههای کارورزی داشته باشند.»
جلالی زند در ادامه گفت: «بخشی از دانشجویان نیز در قالب طرح پویش جذب بخش خصوصی شدهاند. حدود یکسوم از دانشجویان درحال تحصیل این واحد در قالب طرح پویش توانستند جذب بخش خصوصی شوند. این افراد توانستند بخشی از هزینههای تحصیلی خود را نیز از این طریق تامین کنند.»
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد علوموتحقیقات:
دورههای مهارتافزایی دانشجویان را آماده زراعت میکند
امیر حمیدینژاد، رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد علوموتحقیقات درباره اقدامات و تغییرات مثبتی که در این واحد برای جذب دانشجویان به رشتههای مربوط به حوزه کشاورزی انجام شده، توضیح داد: «برای افزایش تعداد دانشجویان در رشتههای مرتبط با حوزه کشاورزی این واحد به صورت متمرکز روی آموزشهای مهارتی و عملی کار کرده است. همین اقدام دانشجویان را با فضای حقیقی کشاورزی و تولید آشنا کرده و حتی علاقه آنها را به این رشته نیز افزایش داده است. همچنین برخی رشتهها در واحد توسعه داده شدهاند و حتی رشتههای جدید بینرشتهای نیز در چارت درسی دانشگاه تعریف شدند. برخی از این رشتههای تازهتاسیس تنها در دانشگاه علوموتحقیقات تدریس میشوند و حتی در دانشگاههای دولتی نیز وجود ندارند. همچنین در حوزه پژوهشی نیز رسالههای دکتری و پایاننامههای کارشناسیارشد به سمت تحقیقات کاربردی و عملیاتی رفته که این اقدام نیز در جذابیت بیشتر رشتههای کشاورزی کمک شایانی کرده است.»
او درباره اقداماتی که توسط این واحد برای ارتباط با صنعت در رشتههای کشاورزی انجام شده است عنوان کرد: «با برخی از دستگاههای بیرون از دانشگاه مانند بنیاد مستضعفان و جانبازان یا سازمان اتکا که مجموعههای بزرگی دارند ارتباط برقرار شده است. همچنین دانشگاه با پژوهشگاه علوم آب و آزمایشگاههای کشت بافت نیز ارتباط دارد که به صورت گروهی و مشترک پروژهها و تحقیقات مربوط را انجام میدهند. برای مثال سازمان اتکا در حوزه دام نیازهایی را مطرح کرد که دانشجویان زیر نظر اساتید به حل این مسائل مشغول هستند.»
حمیدینژاد اظهار کرد: «به علت آنکه واحد علوموتحقیقات در کلانشهر تهران مستقر است، به صورت مستقیم با کشاورزان ارتباط ندارد. اما این واحد توانسته با برگزاری دورههای مختلف مهارتی تعداد زیادی از دانشجویان و فارغالتحصیلان این رشته را آموزش دهد. برای مثال مدیریت گلخانه که یکی از مباحث مهم در بخش کشاورزی امروز کشور است به صورت مهارتی در این دانشکده آموزش داده شده است. در این دوره همه مراحل مربوط به گلخانه به دانشجویان برای مدیریت درست و عملی آموزش داده میشود.»
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد علوموتحقیقات با بیان اینکه در حال حاضر افراد بسیاری به علت وامهای خوبی که برای تاسیس گلخانه از طرف دولت داده میشود در دورههای مهارتی این واحد شرکت داشتهاند گفت: «لزوم داشتن مدرک همه را کشاورز نمیکند و افراد باید آموزشهای لازم مهارتی را ببینند تا بتوانند در مدیریت گلخانه درست عمل کنند. دیگر بخشهای مربوط به کشاورزی مانند خاکشناسی، گیاهشناسی، مهندسی آب نیز مانند مدیریت گلخانه نیاز به آموزش کاربردی دارند و واحد این دورهها را در زمانهای مختلف برقرار میکند.»
او تاکید کرد: «واحد علوموتحقیقات بیشتر روی ارتباطات کشاورزی با صنعت و مهندسی کشاورزی متمرکز است. بیشتر دانشجویان این واحد آموزشهای مهارتافزایی برای اداره گلخانه و زمینهای زراعی را به نوعی آموزش میبینند تا به راحتی از پس مسئولیت این بخش برآیند. این نوع آموزش کاربرد بیشتری برای دانشجویان رشته کشاورزی دارد تا تنها به آموزش تئوری بسنده کنند. به بیان دیگر هیاتعلمی این واحد به نوعی فناور هستند و آموزشهای خود را روی مسائل کلانتر از یک کشاورزی ساده قرار دادهاند.»
حمیدینژاد در ادامه درباره اقدامات دانشبنیانی که در این واحد انجام شده اظهار کرد: «مرکز تحقیقات دانشکده در منطقه سربندان محلی است تا دانشجویان برخی از آموزشها مانند کشت بافت و پرورش ماهی را به صورت مستقیم آموزش ببینند. از سوی دیگر شرکتهای دانشبنیانی که در مرکز رشد دانشگاه مستقر هستند بهصورت مستقل فعالیت دارند که بیشتر این شرکتها برای دانشجویان همین واحد بوده که حالا فعالیت خود را به صورت عملی و مستقل آغاز کردهاند. شرکتهای مستقر در مرکز رشد واحد که در حوزههای مختلف کشاورزی از تولید تا مارکتینگ فروش فعالیت دارند.»
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد علوموتحقیقات توضیح داد: «دورههای کارورزیهای دانشجویان هم در قالب طرح پویش انجام میشود و هم برخی از دانشجویان بهصورت مستقیم با بخش خصوصی ارتباط میگیرند. برخی دیگر نیز در مراکز تحقیات خود واحد به کارورزی مشغول میشوند. متاسفانه هنوز در حوزه کشاورزی سهم طرح پویش زیاد نیست و تنها 15 درصد این تعداد را به خود اختصاص داده و 35 درصد بهصورت مستقیم با صنایع ارتباط برقرار کردهاند. 50 درصد مابقی نیز در مراکز تحقیقات و آزمایشگاهای واحد علوموتحقیقات مشغول به گذراندن دورههای کارورزی هستند.»
او درباره برنامههای آینده دانشکده کشاورزی واحد علوموتحقیقات بیان کرد: «دنیا به سمت آموزش کاربردی حرکت کرده و از تحصیل تئوری دانشجویان عبور کرده است. در نتیجه به دنبال تاسیس رشتههایی هستیم که داوطلبهای بیشتری برای تحصیل در آنها وجود دارد. از سوی دیگر دورههای مختلف مهارتآموزی را به جد دنبال میکنیم تا افراد علاقهمند بتوانند زیر نظر دانشگاه آموزشهای لازم را فرا بگیرند.
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد تاکستان:
آموزش در حوزه کشاورزی باید بهروز شود
حمیدرضا ذاکرین، رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد تاکستان گفت: «در حال حاضر بیشتر تمایل به این سمت است که دروس عملی محور شوند. طرحهای جدیدی وجود دارند که دانشجویان براساس آن موظف هستند که در حین تحصیل، به اختیار خودشان مشغول به کار شوند و هزینه تحصیل آنها را نیز کارفرما پرداخت میکند. این اقدام به تازگی در دانشکده کشاورزی واحد تاکستان نیز کلید خورده است.»
او اضافه کرد: «این طرح باعث میشود آموزش و کار عملی تواما صورت بگیرد و کارایی فارغالتحصیلان رشته کشاورزی افزایش پیدا کند. البته چون این طرح از ابتدای ترم قبل کلید خورده باید منتظر نتایج آن بود، با این حال معتقدم حتما تاثیرات آن را بهزودی خواهیم دید.»
ذاکرین درخصوص ارتباط با صنعت در حوزه کشاورزی در دانشکده کشاورزی واحد تاکستان عنوان کرد: «درخصوص ارتباط با صنعت در بخش اساتید کارهایی صورت گرفته است. الان اساتیدی داریم که با توجه به رشته و تخصص خود یکسری عناوین را مشخص کردهاند و براساس این عناوین کلاسهای کارآموزی برگزار میکنند. این کلاسها برای کارمندان سایر ادارات یا برخی از دورههای آموزشی و کارگاهها برای افراد عادی برگزار میشود که برای دانشجویان و هم برای سایر افراد قابل استفاده است.»
او در ادامه اظهار کرد: «این طرح با توجه به تخصص و رشته همکاران از بحث کشاورزی تا مواردی که مربوط به محیطزیست است به صورت خاص شروع خواهد شد.»
رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد تاکستان تاکید کرد: «در دانشگاه همواره باید بحث آموزش در هر سال، هر ترم و در هر مقطعی تغییر پیدا کرده و بهروزتر و کارآمدتر شود. اما دو سال یا به عبارتی حدود 4 الی 5 ترم در دوره کرونا بود و مقداری در این حوزه دستمان بسته بود چون ارتباط ما با اساتید و دانشجویان کمتر شد. در زمان کرونا ارتباط صرفا مجازی بود و همین موضوع باعث شد که از این موضوع غفلت شود اما از ترم گذشته که آموزش به صورت حضوری شد در این حوزه تاکید بیشتر شده تا آموزشها کارآمدتر شود.»
او درخصوص تغییر سرفصلها نیز توضیح داد: «با توجه به تغییراتی که در یک دهه گذشته در حوزه آموزش صورت گرفته لازم است تا سرفصل دروس تغییر پیدا کند. البته تغییر سرفصل بهگونهای است که مراکز استان باید از واحدها و مدیران گروه نظرخواهی شده و درنهایت این نظرات به سازمان منتقل میشود. مراکز استان باید این اقدام را انجام دهند و در صورت پیگیری، ما نظرات خود را به آنها ارائه میدهیم.»
ذاکرین بیان کرد: «با توجه به سرفصلها و روال آموزشی که تا به امروز وجود داشته است متاسفانه تحصیل در دانشگاه صرفا آکادمیک بوده است درصورتیکه وقتی دانشجویان ما فارغالتحصیل شده و وارد جامعه میشوند نیازمند مهارتهای فنی هستند. به همین دلیل برگزاری دورههای آموزشی در کنار مباحث درسی که به صورت روتین باید تدریس شود بسیار موثر است. یعنی کمبودهایی که در سرفصلها وجود دارد باید بهصورت یکسری دورههای آموزشی جداگانه در کنار دروس دیگر برگزار شود.»
او در ادامه در پاسخ به این سوال که چند درصد از دانشجویان برای کارورزی معرفی شدهاند خاطرنشان کرد: «ترم گذشته در گام اول حدود 10 درصد دانشجویان برای کارورزی معرفی شدند. البته تمایل خود دانشجویان نیز شرط اصلی است و ما نمیتوانیم دانشجویی را مجبور به کاری کنیم و دانشجویان خود باید علاقهمند به حضور در این دورهها باشند. این در حالی است که تمایل چندانی وجود ندارد و آمار دانشجویان در استان و سایر دانشگاهها پایین آمده است. اگر دامنه انتخابی ما وسیعتر بود طبیعتا میتوانستیم افراد بیشتری را به این دورهها معرفی کرده و از افراد علاقهمند استفاده کنیم اما الان با توجه به محدودیت جامعه آماری تعداد شرکتکنندگان بالا نیست.» او در پایان گفت: «بحث بهروزرسانی سرفصلها و ارزش دادن به واحدهای عملی باید مد نظر قرار بگیرد تا استادان مجبور باشند وقت بیشتری را صرف مباحث علمی کنند.»
رئیس دانشکده علوم و کشاورزی دانشگاه آزاد واحد شیراز:
تنوع گرایشها مخاطب بیشتری را جذب میکند
رضا افشینشریفان، رئیس دانشکده کشاورزی علوم و دانشگاه آزاد واحد شیراز درخصوص تغییراتی که برای جذابیت بیشتر این رشته انجام داده، عنوان کرد: «پس از آنکه متوجه شدیم رشتههای کشاورزی مانند قبل جذابیت ندارد و از اقبال کمی بین مردم برخوردار است؛ اقدام به تاسیس رشتههای جدید در واحد شیراز شد. برخی از این رشتهها در هیچ کدام از واحدهای استان فارس تدریس نمیشدند و همین عاملی بود تا در همان دوسال نخست؛ حدود 300 نفر جذب رشتههای حوزه کشاورزی شوند. همچنین گرایشهای متفاوتی از رشتههای مختلف در مقاطع دکتری و کارشناسیارشد به مجموعه رشتههای قبلی افزوده شد. برای مثال زمانی که فقط یک گرایش از رشتهای تدریس میشد؛ تنها پنج نفر داوطلب تحصیل در آن رشته بودند که با افزایش گرایشهای مختلف تعداد داوطلبان به 50 نفر افزایش یافته است. به بیان دیگر تنوعبخشی به گرایشهای مختلف مخاطب بیشتری را جذب میکند.»
او در ادامه افزود: «برخی رشتهها برای دانشجویان ایرانی جذابیت نداشتند و تعداد بسیار کمی از دانشجویان در این رشتهها تحصیل میکردند. اما پس از آنکه دانشجویان بینالملل در واحد شیراز جذب شدند، این رشتهها نیز دوباره رونق گرفت و توانست در جذب دوباره دانشجو خوب عمل کنند، برای مثال رشته علوم و فنون کشاورزی یکی از رشتههایی بوده که با جذب دانشجوی بینالملل رونق دوبارهای گرفته است. درحالحاضر نیز بهدنبال تاسیس رشتههای بینرشتهای هستیم، از سوی دیگر تاسیس چند آزمایشگاه تخصصی و استاندارد و کلینیک گیاه پزشکی نیز در واحد شیراز و فعالیت دانشجویان در آنها جذابیت رشتهها را بین دانشجویان بالا برده است.»
شریفان درباره تغییراتی که در شیوه تدریس رشتههای کشاورزی دراین واحد دانشگاهی انجام شده، توضیح داد: «سرفصلهای رشتههای کشاورزی بسیار تغییر کرده و اگر این تغییرات در رشتهها اجرایی شود، بهصورت ماهوی رشتهها بهسمت جذب دانشجو میروند. برای مثال باید رشتههای کشاورزی نیز مانند رشتههای پزشکی آموزشهای بالینی داشته باشند تا دانشجویان مهارتهای لازم را در محیط فراگیرند. خوشبختانه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری این نیاز را بهدرستی درک و بر این اساس سرفصلهای دروس کشاورزی تغییر کرده است. البته هنوز جای کار بسیار است، چون هنوز اساتیدی هستند که به سبک سنتی تدریس میکنند و تغییر در این بخش بهمرور میسر میشود.»
رئیس دانشکده علوم و کشاورزی دانشگاه آزاد واحد شیراز درباره میزان ارتباطاتی که این دانشکده با دیگر سازمانها و نهادها برقرار کرده، بیان کرد: «در سالهای اخیر این دانشگاه توانسته در حوزه کشاورزی با سازمانها و نهادهای مختلف مانند جهاد کشاورزی، سازمان نظام مهندسی کشاورزی، آبفا و شهرداری شیراز ارتباط برقرار کرد. براساس این تعاملها پروژههای برون دانشگاهی بسیاری به واحد سفارش شده است، همچنین بسیاری از اعضای هیاتعلمی این واحد امروز عضوی از این سازمانها شدهاند و همین امر نشان از توسعه واحد و اساتید آن در بین سازمانهای دولتی دارد.»
او در پاسخ به این سوال که با توجه به آنکه ارتباط درستی بین واحد شیراز و نهادهای دولتی ایجاد شده، درخصوص جذب دانشجو برای کارورزی به این نهادها چطور عمل شده، گفت: «دانشجویان این واحد در قالب طرح پویش توانستهاند جذب صنایع شوند. با این طرح حدود 30 درصد جذب صنایع انجام شده است.»
شریفان در بیان تجربه موفق این واحد برای جذب بیشتر دانشجو توضیح داد: «همه اقداماتی که در این واحد انجام شده بهنوعی تجربه موفقی برای جذب دانشجو بوده و دیگر واحدها نیز میتوانند از این اقدامات برای رونق دوباره رشتههای کشاورزی استفاده کنند، برای مثال استفاده از بینرشتهایها امروز جذابیت بیشتری برای داوطلبان دارند و درنتیجه بازار کاری بهتری دارند، همچنین رشتههایی که بهصورت آمایش به هر واحد پیشنهاد میشوند بهترین گزینهها برای تدریس در واحدهای مختلف هستند، از سوی دیگر تغییر اسم برخی رشتهها برای نسل تازه انگیزه جدید را ایجاد میکند، برای مثال تغییر اسم آبیاری به مهندسی آب خود عامل مهمی در رونق این رشته شده است.» رئیس دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد واحد شیراز با تاکید بر اینکه نیاز است برخی رشتهها بهصورت دکتری حرفهای تدریس شوند، خاطرنشان کرد: «بهطورحتم ارتباط دانشگاه با سازمانهای مختلف مانند جهاد کشاورزی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی میتواند تاثیر بسیار زیادی در ایجاد اشتغال برای دانشجویان دارد. همین امر برای دانشجویان اطمینان حاصل میکند که پس از فارغالتحصیلی فرصت شغلی بیشتری خواهند داشت.»