فیک‌نیوز شدن دور نیست حتی شما استاد عزیز!

شروع جریان آموزشی دانشگاه در سال جدید با صدور سه بیانیه و پیام از جانب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و معاون فرهنگی دانشجویی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی همزمان شد. محتوای هر سه بر ضرورت رعایت شئونات اجتماعی در محیط دانشگاه تاکید داشت که البته با ادبیات متفاوتی بیان شده بود. صدور این پیام‌ها با فضاسازی‌های مختلفی در برخی رسانه‌ها دنبال شد. در چنین شرایطی یکی از اساتید حقوق دانشگاه تهران که پیش از این هم مواضع پرحاشیه‌ای در ماه‌های گذشته اتخاذ کرده بود، تصویری از محتوای منتشرشده در یک پیام‌رسان را منتشر کرد و این‌گونه برداشت می‌شد که اداره‌کل حراست دانشگاه آزاد اسلامی از اساتید خواسته تا نسبت به مدیریت جدی مساله کشف حجاب در کلاس‌های دانشگاه اقدام مناسب را مبذول کنند! این استاد دانشگاه تهران با استفاده از واژه‌هایی نظیر جنگ استاد و دانشجو، تخریب رابطه معلمی و تکلیف‌سازی این تصویر را منتشر کرد پیش از آنکه از درستی و صحت اصل موضوع اطمینان حاصل کند. کمی بعد، یعنی فردای ماجرا و پس از آنکه برخی رسانه‌‌ها با استناد به توییت استاد حقوق تصویر مذکور را منتشر کردند، محسن برهانی از گفت‌وگویش با روابط‌عمومی دانشگاه آزاد خبر داد و اینکه چنین پیامک و ابلاغیه‌ای اصلا صحت ندارد! در یک نگاه کوتاه و گذرا از سه منظر می‌توان به این اتفاق نگاه کرد و از آن درس گرفت. 

1- مشی دانشگاه آزاد بر کدام رویه تاکید دارد؟
17 اردیبهشت سال گذشته بود که بیانیه «نقش دانشگاه در تعلیم‌وتربیت اجتماعی» توسط دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شد. بیانیه‌ای 9 بندی که رویکرد کلی دانشگاه آزاد در حوزه فرهنگی به‌ویژه بر مقوله تعاملات اجتماعی را روشن ساخته است. صرفا یک‌بار مطالعه این سند که به‌عنوان یکی از اسناد محوری فعالیت‌ دانشگاه محسوب می‌شود، تضاد محتوا پیام منتشرشده که نمایانگر رویکردی تند و سلبی است با سبک و ادبیات متفاوت سند مورد اشاره نمایان می‌کند. کلیدواژه‌هایی نظیر اقناع‌سازی فکری، آموزش‌های اجتماعی، اقدامات علمی و خلاقانه، توجه به کارکرد کلاس، نقش محوری معلم در تعلیم‌وتربیت همه بر اهمیت و اولویت رویکرد ایجابی تکیه دارد. 

۲-  دانشگاه آرامش می‌خواهد
هرچند استاد دانشگاه تهران از کاربران و رسانه‌ها خواسته اگر توییت قبلی او را منتشر کردند، تکذیبیه او را هم به گوش مخاطبان‌شان برسانند اما ناگفته روشن است که تکذیبیه‌ها نه به سرعت و نه به قوت شایعات می‌چرخند و نه حتی به گوش همه آنهایی می‌رسد که خبر نادرست را شنیده‌اند. از سوی دیگر تکذیبیه‌ تاثیر خبر فیک را هم نخواهد داشت. با این حساب در شرایطی که دانشگاه پس از چند هفته و چند ماه تشویش و اخلاف، آرامش را تجربه می‌کند نباید با بی‌دقتی فضای آرام دانشگاه را ملتهب کرد. 

۳- فیک‌نیوز شدن دور نیست؛ حتی شما استاد عزیز!
برهانی استاد دانشگاه تهران تلاش کرد با انتشار توییتی جدید، اشتباه خود را جبران کند؛ البته بدون هرگونه عذرخواهی بابت اشتباهش و عجله در انتشار پیامی که صحت نداشته است. همه ما روزانه در معرض پیام‌های متعددی در بازار داغ شبکه‌های اجتماعی هستیم که با رفتار نادرست برخی کاربران بدون صحت‌سنجی تبدیل به ترند فضای مجازی می‌شود. خطر تبدیل شدن به فیک‌نیوز همه ما را تهدید می‌کند. در این بین اما اعتماد مردم براساس نظرسنجی‌ها به اساتید دانشگاهی در جایگاه بالا و قابل‌توجهی قرار دارد. اعتمادی که مسئولیت دوچندانی بر دوش استادان می‌گذارد و دقت دوچندان آنها را طلب می‌کند اما استاد حقوقی که از او چنین انتظار می‌رفت، در این فضا نمره قبولی نگرفت.