همکاری با جامعه محلی؛ لازمه موفقیت کاشت یک میلیارد نهال

علی بازگشا، خبرنگار: 14 اسفند ماه بود که محمدتقی شعبانیان، معاون امور جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در نشست خبری خود که به مناسبت هفته منابع طبیعی برگزار شده بود، از طرح کاشت یک میلیارد اصله نهال در کشور خبر داده بود. طرحی که بر اساس آن، بناست تا یک میلیارد درخت طی 4 سال آینده، در چهار بخش احیای جنگل ها و مراتع طبیعی،  زراعت چوب، کنترل گسترش بیابان ها و توفان های شن  و افزایش سرانه فضای سبز  کاشته شود تا از این طریق بتوان کشور را تا حدی در حوزه محیط زیست بیمه کرد. هر چند که اگر بخواهیم نگاهی به کم کاری های صورت گرفته در این حوزه طی دهه های اخیر داشته باشیم، باید عنوان کرد از دست رفتن بخش قابل توجهی از رویش های جنگلی کشور باعث شده تا نه تنها در این زمینه وضعیت قابل قبولی را نداشته باشیم، بلکه طبیعتا زیستگاه بسیاری از جانوران هم تحت تاثیری همین موضوع قرار گرفته است. 
حالا به نظر می رسد، سازمان منابع طبیعی قصد دارد تا با طرح کاشت یک میلیارد اصله نهال تا حدی حیات جنگل های کشور را زنده کند. محمد درویش، فعال و پژوهشگر محیط‌زیست نیز در گفتگو با «فرهیختگان» درباره تاثیرات چنین طرحی گفت: در وهله باید به این مسئله توجه کرد که در طول 100 سال اخیر، 8 میلیون هکتار از رویش های جنگلی کشور کاسته شده و امروز تنها 12 میلیون هکتار وجود دارد.
او به تعریف جنگل اشاره کرد و گفت: به مناطقی که استعداد پرورش درخت آن هم بدون نیاز به آبیاری وجود دارد، جنگل گفته می شود که عمده این مناطق هم در منطقه هیرکانی، زاگرس و ارس باران است؛ از سوی دیگر با توجه به شرایطی که جنگل های کشورمان دارد، معتقدم به جای طرح کاشت یک میلیارد نهال، بهتر است به فکر ترمیم همان 8 میلیون هکتار جنگلی باشیم که از بین رفته است. 
این فعال محیط زیست در همین زمینه افزود: باید این مسئله را مدنظر قرار دهیم که اگر بخواهیم هزینه های زیادی را ظرف ابیاری در این طرح بکنیم تا از این طریق بخواهیم به اصطلاح جنگل کاری کنیم، قطعا شکست خواهیم خورد. موضوعی که باید در این زمینه مدنظر قرار داد، این است که هر در منطقه ای که قرار است چنین نهال های کاشته شود، نیاز به تعامل با بومی های آن منطقه داریم؛ یعنی باید برای آنها معیشت جایگزین تعیف کرد تا از این طریق جلوی چرای دوباره دام ها در مناطق مدنظر و یا کشاورزی شاهد از دست رفتن این هزینه ها نباشیم. 
به گفته او، شرط اصلی برای موفقیت در این طرح، آن است که جامعه محلی هم پای کار بیاید و بعد از آن هر منطقه ای که درخت کاشته می شود، به اصطلاح قرق شود تا امکان از بین رفتن درخت ها به طور کامل از بین برود.