سرعت علمی عربستان؛ در گرو جذب دانشمندان خارجی است

حسن شعبانی، خبرنگار: سرعت رشد علمی کشورها در دنیای امروز به حدی است که تنها یک سال کم کاری در این حوزه می تواند، کشوری را سال ها از جریان علمی دنیا عقب بیندازد. در این میان ایران  با نرخ رشد 11 برابری نسبت به میانگین جهانی در حوزه علمی به یکی از قدرت های علمی امروز تبدیل شده است؛ قدرتی که در حوزه چاپ مقالات هم در حوزه های مختلف علمی دست برتر را دارد؛ اما واقعیت این است که عربستان هم که از چند سال قبل، برنامه ریزی جدی برای تبدیل شدن به یک کشور سرآمد علمی را انجام داده و تا حد زیادی هم موفق عمل کرده است؛ به طوری که امروز این کوشر از حیث تعداد مقالات علمی منتشر شده از کشورمان پیشی گرفته است؛ اتفاقی که اگر از حالا مسئولین آموزش عالی فکری جدی برای آن نکنند، مشخص نیست فاصله علمی میان ما و کشور همسایه مان طی سال های آینده چقدر خواهد شد. 
نکته ای که باید درباره رشد سرعت علمی عربستان مدنظر قرار داد، این است که این کشور از اواسط دهه 90، با جذب اساتید برتر کشورهای دیگر و صدور بیش از 400 ویزای کاری برای مهمترین دانشگاه خود یعنی ملک خالد، تلاش کرد تا از ظرفیت علمی دیگر کشورها به سود بهره ببرد؛ اتفاقی که قطعا در سطح بین المللی باعث شد تا نام عربستان در کنار کشورهای مهم علمی مطرح شود. علی‌اکبر صبوری، استادتمام دانشگاه تهران درباره اثرگذاری سیاست به کارگیری اساتید دیگر کشورها از سوی عربستان به «فرهیختگان» گفت:  نمی توان این مسئله اساسی را نادیده گرفت که دو نیاز اساسی برای پیشرفت علمی کشورها، استفاده از دانشمندان مطرح دنیا و در حقیقت وجود همکاری‌های بین‌المللی و همچنین دارا بودن تجهیزات مدرن آزمایشگاهی است. از طرفی هم طبیعتا چرخش نخبگان در دانشگاه‌های بزرگ، به نفع خود آنها هم خواهد بود و باعث کیفیت انتشارات علمی و برون دادهای پژوهشی شان می شود. 
او به تجهیز شدن دانشگاه های عربستان به تجهیزات آزمایشگاهی و فراهم شدن بستری برای چرخش نخبگان دنیا به این کشور اشاره و تصریح کرد: وقتی عربستان امکانات خوبی را برای اقامت دانشمندان فراهم می کند؛ طبیعتا بر روی چرخش نخبگان به این کشور اثر بگذارد. نکته دیگر اینکه در دنیای امروز، دانشگاه‌های بزرگ از اساتید وابسته به دیگر دانشگاه ها برای جذب و همکاری پاره وقت استفاده می کنند، موضوعی که در  ارتقای دانشگاه‌ها و رتبه بین‌المللی اثرگذار است و باید عنوان کرد که کشوری مانند عربستان توانسته در این زمینه به خوبی عمل کند. 
پیش گرفتن تعداد مقالات پراستناد عربستان از ایران هم موضوع دیگری است که این استاد دانشگاه تهران درباره اش اظهار داشت: قطعا این کشور با توسعه همکاری های علمی بین المللی خود،  به‌کارگیری متخصصان خارجی در دانشگاه‌های اش و پرداخت پاداش‌های بالا به گروه‌های بین‌المللی اقدام به انتشار مقالات علمی می کند و وجود این مولفه ها باعث شده تا کیفیت مقالات هم بالا رفته و شرایط را برای چاپ آنها در مجلات برتر علمی دنیا فراهم کند.
به گفته او، در شرایط امروز انجام تحقیقات موثر، در کنار وجود همکاری‌های گسترده بین‌المللی، نیازمند فراهم سازی تجهیزات مدرن و پیشرفته است؛ موضوعی که باید برای ایجاد آنها در دانشگاه های کشور  فکری شود.