راضیه فلاح، خبرنگار:دومین جشنواره «سجاده رنگین» دیروز در دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان با همکاری «دبیرخانه امامت و مهدویت دانشگاه آزاد اسلامی» به کار خود پایان داد. امسال این جشنواره در 2 بخش ارسال آثار و برگزاری کارگاه در زمینه رشتههای هنری نقاشیخط، نگارگری و نقاشی برپا شد. در کارگاهی که همزمان در روز اختتامیه برگزار شد هنرمندانی از قبیل محمد گُلیج و خسرو عابدینی حضور داشتند و به خلق آثار پرداختند. رویداد امسال با پرداخت موضوعی به امام زمان(عج) فعالیت کرد. دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان با برگزاری این نوع کارگاهها در نظر دارد تا فضای تولید آثار و ظهور استعدادهای هنرمندان جوان را فراهم و فصلی نو را در نظام آموزش هنر کشور به نام نظام استاد دانشجو باز کند. برای اطلاع از روند دقیق اختتامیه و کارگاه هنری گفتوگویی با سجاد محمدیارزاده، رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان داشتیم که در ادامه میخوانید.
40 اثر برگزیده جشنواره سجاده رنگین معرفی شدند
سجاد محمدیارزاده، رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان در توضیح چگونگی اجرای جشنواره سجاده رنگین امسال، اظهار کرد: «جشنواره سجاده رنگین یکی از مهمترین برنامههای کاری است که واحد استاد فرشچیان در دستور کاری خود قرار داده است. درنتیجه واحد تلاش دارد که هنرمندان متعهد سرتاسر کشور را که میخواهند با خلق آثار هنری ارادت خود را نسبت به ائمه نشان دهند از سراسر کشور با برگزاری این نوع از رویدادهای هنری گرد هم آورد.»
او با بیان اینکه امسال دومین جشنواره سجاده خونین در 2 بخش مجزا ارسال آثار و برگزاری کارگاه (ورکشاپ) برگزار شده است، عنوان کرد: «این جشنواره با همکاری موسسه امامت و مهدویت برای دومین سال پیاپی در این واحد برگزار شده است. در سال گذشته اساتید برجسته و صاحبسبک در هنر نقاشی_خط از قبیل استاد حسن روحالامینی، مصطفی شبستری و محمد احصایی در کارگاه یا ورکشاپ شرکت داشتند و در همان روز برگزاری کارگاه 9 اثر توسط هنرمندان حاضر تولید و خلق شد. همچنین در بخش آثار ارسالی نزدیک به 80 اثر به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که از این تعداد نزدیک به 40 اثر بهعنوان آثار برگزیده انتخاب شد.»
محمدیارزاده با اشاره به نگهداری آثار تولیدی کارگاه هنری سجاده رنگین سال گذشته در گنجینه دانشگاه آزاد اسلامی واحد استاد فرشچیان افزود: «در کنار اولین دوره برگزاری جشنواره سجاده رنگین نمایشگاهی نیز برپا شد. در آن نمایشگاه 5 اثر از بین آثار خلقشده در کارگاه بهعنوان آثار برتر انتخاب و از خالقان اثر تجلیل به عمل آمد. از سوی دیگر پس از برگزاری کارگاه خلق اثر سال گذشته سعی شد تا از اساتیدی که در کارگاه حاضر شده بودند برای دورههای مختلف آموزشی که در واحد دانشگاه برگزار میشود بهمنظور اشاعه هنر با همان مضامین دعوت شود. به بیان دیگر جشنواره تنها با برگزاری یک کارگاه و جمعآوری آثار برای برگزاری نمایشگاه خلاصه نمیشد و از این فرصت به نوعی برای انجام رسالت امر آموزش نیز سود برده شد که به عقیده من تاثیرگذار نیز بوده است.»
85 اثر از سرتاسر ایران به دبیرخانه جشنواره رسید
رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان درخصوص مراحل برگزاری دومین جشنواره سجاده رنگین عنوان کرد: «جشنواره سجاده رنگین فعالیت خود را از 7 ماه پیش با ارسال فراخوان به سراسر کشور برای هنرمندان و شرکت آنها در این رویداد آغاز کرد. پس از آن هماهنگیهای لازم با دبیرخانههای امامت و مهدویت در سراسر کشور برای آثار ارسالی انجام و در نتیجه بعد از آنکه آثار ارسال در مدت مشخص ارسال شد، داوریها آغاز و آثار برتر معرفی شدند. در این دوره 85 اثر از سرتاسر ایران به دبیرخانه جشنواره ارسال شد که 28 اثر بهعنوان آثار برگزیده از بین آنها انتخاب شدند. آثار برگزیده در قدم آخر برای روز اختتامیه در حیاط دانشگاه به نمایش گذاشته شدند و از برگزیدگان نیز تجلیل به عمل آمد.»
او با بیان اینکه جشنواره امسال نیز در 2 بخش مجزا ارسال آثار و برگزاری کارگاه هنری به کار خود پایان داده است، بیان کرد: «روز اختتامیه کارگاه یا ورکشاپ با موضوع «او خواهد آمد» در حیاط و فضای باز دانشگاه برگزار شد. برای این روز از اساتید به نامی از قبیل خسرو عابدینی در حوزه نقاشی، سپیده صادقی، محمد گلیج، سلیمان سعیدآبادی دعوت به عمل آمد و آنها در این رویداد حاضر شدند. این اساتید که در رشتههای هنری نقاشی-خط، نگارگری و نقاشی فعالیت دارند آثار هنری خود را در این 3 بخش هنری خلق کردند.»
محمدیارزاده با اشاره بهعنوان تابلو او خواهد آمد اثر استاد محمود فرشچیان، ادامه داد: «استاد فرشچیان با یک دقت درست و دقیق نام آثار خود را براساس هویت دینی، مذهبی و ایرانی انتخاب کردهاست. بدین منظور تلاش شد تا با حضور اساتید بنام کشور در روز برگزاری کارگاه آنها نیز آثار خود را براساس هنر و توانایی خود در کنار مفهوم مدنظری که دارند خلق و مشق کنند. در پایان نیز مانند سال قبل آثار خلقشده در گنجینه دانشگاه نگهداری شد تا در نمایشگاههای مختلفی که در کشور برگزار میشود شرکت داده شوند. به بیان سادهتر اساتید حاضر در کارگاه نهضت و مکتب استاد فرشچیان را به سبک و هنر خود ادامه دادند. در نتیجه آنکه هر فرد نگرش و مفهوم مشخص خود را با توجه به سبک و نوع هنری که دارد ترسیم کرد. در پایان نیز آثار بسیار متنوعی با یک عنوان مشخص خلق شد.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان با بیان اینکه در نظر دارند کارگاههای مختلفی به مناسبت رویدادهای مختلف تقویمی را با عناوین یکی از آثار استاد فرشچیان در این واحد برگزار کنند، توضیح داد: «مهم است بدانیم دیگر هنرمندان نگرش خود با محوریت ائمه را چگونه بهصورت آثار هنری خلق خواهند کرد. بدین منظور برای اجرای این نوع اقدامات بهصورت مناسبتی پیش خواهیم رفت. برای مثال در هر زمان از سال که امام زمان(عج) محوریت موضوعی داشته باشد کارگاهی با نام یکی از آثار استاد فرشچیان که در مورد این امام بزرگوار ترسیم شده برگزار خواهد شد. این امر با نام و محوریت دیگر ائمه نیز برپا میشود. بهطبع تولد، زندگی و نحوه شهادت هر یک از امامان معصوم اثر متفاوتی بر روی هر هنرمندان مختلف خواهد داشت.»
تربیت هنرمند متعهد وظیفه اصلی واحد فرشچیان است
او با بیان اینکه اساتید مطرح کشور در کنار اساتید دانشگاه واحد فرشچیان برای الگوسازی دانشجویان این واحد کنار هم قرار گیرند، خاطرنشان کرد: «اساتید حاضر بهعنوان عصارههای هنری کشور زمانی که حضرت مهدی(عج) را بهعنوان موضوع اثر خود انتخاب میکنند میتوانند آثار و مفهوم بهتر و دقیقتری را برای خلق هنرهای تجسمی داشته باشند. از سوی دیگر هنرمندان تجسمی فرصت خلق آثار بهتری را با این موضوعات در اختیار دارند. در نتیجه این امر تاثیر زیادی نیز روی دانشجویان بهعنوان افرادی که در واحد آموزش میبینند خواهد داشت. پس از این رویدادها دانشجویان میدانند که رسالت دانشگاه تربیت هنرمند متعهد است و این رسالت میتواند روی خلق آثار هنری نیز تاثیر مستقیم و بسزایی داشته باشد.»
محمدیارزاده با اشاره به اینکه هدف اصلی دانشگاه واحد استاد فرشچیان تربیت هنرمند متعهد است، ادامه داد: «وقتی آثار هنری با مفاهیم دینی و هویت ملی ایرانی خلق شوند جزء آثار ماندگار خواهند شد. برگزاری این نوع رویدادها زمینه تربیت هنرمند متعهد را در کنار شناسایی هنرمند از سراسر کشور ایجاد میکند. همانگونه که تاکنون در کشور این روند بوده است. به بیان دیگر، مهمترین رمز موفقیت استاد فرشچیان نیز ارادت خاص او به ائمه اطهار است. این ارادت تا جایی است که در زمان طراحی ضریح مطهر امام حسین(ع) خبرنگاری از او میپرسد چرا برای خلق این اثر حقالزحمه دریافت نکردید؟ در پاسخ میگوید چرا باید حقالزحمه دریافت کنم؟ حتی من امروز باید مبلغی نیز هزینه کنم که سعادت داشتهام در این کار مقدس شرکت کنم. این نگرش استاد مسلم نگارگری زمان معاصر کشور است. این بیان نگاه استاد فرشچیان از اهمیت کار او در محضر ائمه اطهار را نشان میدهد. همچنین در نتیجه این نوع نگاه است که مشخص میشود چرا هر فرد هنرمند لیاقت کار برای این خاندان عالیقدر را ندارد.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان افزود: «همین نوع نگاه فرشچیان در همه آثار او مانند «ظهر عاشورا»، «او خواهد آمد»، «یتیمنوازی»، «ولایتمداری»، «پنج روز آفرینش هستی» و دیگر آثار بهخوبی مشاهده میشود. این ارادت به قدری است که یک تابلویی مثل ظهر عاشورا برای همه مردم جهان تاثیرگذاری مشخصی دارد و همه افراد در هر کشور از این کره خاکی پس از مشاهده این اثر بهصورت کامل مظلومیت امام حسین(ع) و خاندان آن بزرگوار را بدون بیان کلمهای درک میکند. این امر و رسیدن به این نگاه اصیل دینی و ملی رسالت اصلی و مهم برگزاری این جشنواره و نمایشگاه است.»
مرکز آفرینشهای واحد استاد فرشچیان چه مسئولیتی بر عهده دارد؟
او درباره اقدامات دیگر این واحد گفت: «دانشگاه واحد استاد فرشچیان مرکزی با نام آفرینشهای خلق آثار هنری دارد. در این مرکز یک دبیرخانه شکل گرفته که وظیفه آن برگزاری اقداماتی از قبیل این نوع جشنوارهها با موضوعات دینی، اسطورهای، تاریخی، هویتی و ملی است. برای مثال در ماه گذشته کارگاهی با موضوع سردار سلیمانی که بهنوعی یک اسطوره و مام وطن برای هویت ملی ایرانی است با عنوان جانفدا برگزار شد. در این جشنواره 250 اثر با موضوعیت این سردار عزیز در مدت 3 روز برگزاری کارگاه در شهر مقدس مشهد خلق شد. با همیاری واحد استاد فرشچیان هنرمندان بزرگ کشور از جایجای این کشور پهناور برای شرکت دراین کارگاه هنری حاضر شدند. از سوی دیگر برنامههای مختلف با مضامین متفاوت و بهمنظور برگزاری کارگاههای هنری برای انتقال مفاهیم اساسی که ذکر شد به افراد مختلف و بهویژه دانشجویان توسط این واحد اختصاص داده شد.»
از هنر نقاشی قهوهخانهای حمایت میکنیم
محمدیارزاده ادامه داد: «جشنواره سجاده رنگین نیز در روند کاری است که واحد برای خود تعریف کرده است. برای امام حسین(ع) و روز عاشورا نیز برنامه خاص و مشخصی در رابطه با خلق اثر بهصورت کارگاهی وجود دارد. تاکنون 10 اثر با این موضوع خلق شده و بسته به تامین مالی 10 اثر دیگر نیز خلق خواهد شد. برای اجرای این امر نیز از آیتالله غروی نیز دعوت شده تا روایتها را انتخاب کند و در نتیجه آثار فاخری در زمینه هنر نقاشی قهوهخانهای خلق شد. همچنین از منظر هنرمندان معاصر همان روایتها دوباره ترسیم خواهد شد. همه این اقدامات نیز برای رسیدن به اساتیدی مانند فرشچیانها، رضا عباسیها و لرزادهها و سلطانمحمدهاست. این امر بهنوعی وظیفه ذاتی حکومتهای مختلف و همدوره با هنرمندان بنام بوده است. اگر بتوان این رسالت را با برنامهریزی مشخص اجرایی کرد بهطور قطع به هدف نهایی و اصلی نیز دست پیدا خواهیم کرد.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان با تاکید براینکه ماهیت اصلی این مرکز آفرینشهای هنری واحد، برگزاری همین نوع کارگاهها است، خاطرنشان کرد: «برگزاری این کارگاهها فرصتی را ایجاد میکند که در کنار آموزش مباحث کمی بتوان بهدرستی به آموزش مباحث کیفی نیز پرداخت تا کنار هم آموزش تکمیل شود.» او با بیان اینکه آموزش در این واحد براساس نظام شاگرداستادی تعریف شده درباره چگونگی خلق آثار در راستای این نوع نظام هنری بیان کرد: «از دل نظام استادشاگردی آثار مهم، هنرمندان متعهد و توانا بیرون میآید. در نظر داریم تا مفاهیم ارزشی که برای هنرمندان مهم است به دانشجویان منتقل شود.»
سیستم استادشاگردی از اول مهرماه اجرایی میشود
محمدیارزاده در پاسخ به سوال؛ تغییر روند کاری به سمت دانشگاهی با محوریت استادشاگردی چه تاثیری روی دانشجویان خواهد داشت، اظهار کرد: «ذهنیت انسان دیداری است و اگر فرد در یک محیط و اتمسفر امری قرار گیرد تاثیر میگیرد و تاثیر میگذارد، بنابراین هرچه محیط دانشگاه را به سمت دانشگاههایی ببریم که دانشجو برای بیان مفاهیم تلاش عملی کند بهطور حتم نتیجه برگزاری این نوع کارگاههاست که بهصورت کلی تاثیر جدی روی کیفیت آموزش دانشگاه دارد. در نتیجه اجرای این اقدامات نیز دانشجویان خود کارآفرین میشوند که با ممارست و تمرین محقق میشود. به بیان دیگر دانشجو با تمرینی که در این کارگاهها انجام میشود به درجهای میرسد که پس از فارغالتحصیلی بتواند بهدرستی کار کند. بستر این نوع تربیت دانشجو نیز در این کارگاهها محقق میشود.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد استاد فرشچیان با انتقاد به نظام ترمیواحدی در دانشگاههای کشور عنوان کرد: «بسیاری از دانشجویان نگارگری امروز نمیتوانند هیچ اثری را خلق کنند. برگزاری این نوع کارگاهها باعث شده تا دانشجویان تمرینهای لازم را بهدرستی یادبگیرند. با انجام این تمرینها نیز افراد توانایی لازم را فراخواهند گرفت.» او درخصوص هدفگذاری این واحد دانشگاهی در سطح مراکز آموزشی هنر تصریح کرد: «در این واحد دیگر به مدرک اساتید توجه نشده و استادها بهعنوان درجه یک هنری جذب واحد شدهاند. بهطور حتم نیز شاگردهای این افراد با سبک آموزش عملی افراد توانا و استادهای مجربی بیرون خواهد آمد. با مجوزی که از وزارت علوموتحقیقات و فناوری هم که کسب شده از مهرماه سیستم استادشاگردی اجرایی خواهد شد. حتی در این سیستم کتابهای تازهای نیز توسط همین هنرمندان برای تدریس تالیف شده است. به بیان دیگر در این واحد امروز استاد توانا در کنار سیستم آموزشی با تالیف تازه از کتاب قرار گرفته است. قطعا از دل این سبک میتوان افرادی توانا و استاد تربیت کرد. به امید خدا از این نظام آموزشی و واحد استادهای توانای دیگری بیرون خواهد آمد.»