حمیدرضا اسکندری، خبرنگار:فدراسیون فوتبال روز جمعه اخباری را در اختیار رسانه‌ها قرار داد مبنی‌بر اینکه از تعدادی از مربیان داخلی برای هدایت تیم ملی برنامه خواسته شده است. این در حالی بود که همه‌جا صحبت از حضور یک سرمربی خارجی در تیم ملی بود. درواقع مهدی تاج از چند هفته پیش تلاش‌های خود را برای فراهم کردن بودجه جهت جذب سرمربی خارجی آغاز کرد و چون این زمان طولانی شده، برای اینکه انتقادی متوجه فدراسیون نشود، بحث برنامه گرفتن از چند مربی ایرانی مطرح شد. مساله‌ای که رسانه‌ها و افکار عمومی را درگیر خود کرد. در همین راستا مربیانی هم که نام‌شان برای هدایت تیم ملی مطرح شد واکنش‌هایی نشان دادند اما هیچ‌یک تا الان برنامه‌ای به فدراسیون ندادند. اگرچه حسین فرکی تنها گزینه‌ای است که برنامه‌اش را به گفته خودش آماده کرده است. در این میان فرهاد مجیدی و جواد نکونام ترجیح دادند سکوت اختیار کرده و به نوعی اهمیتی به موضوع مطرح شده ندهند. نقطه مشترکی که رسانه‌ها و کارشناسان بعد از مطرح شدن این خبر به آن رسیدند این بوده و هست که فدراسیون برای استخدام سرمربی خارجی مدنظرش به دنبال زمان خریدن است. هومن افاضلی به‌عنوان یکی از کارشناسان فوتبال کشورمان در گفت‌وگو با «فرهیختگان» به سوالات مطرح شدن راجع به پروژه انتخاب سرمربی تیم ملی پاسخ داد. 

این روزها فوتبال ایران تحت تاثیر انتخاب سرمربی تیم ملی قرار دارد و صحبت از گزینه‌هایی می‌شود که خیلی مناسب به نظر نمی‌آیند، برداشت شما از اتفاقات اخیر چیست؟
اولا اینکه فدراسیون تعداد نفرات زیادی را برای هدایت تیم ملی معرفی کرده و از نظر من برای یک‌سری از اسامی نامبرده زود است که بخواهند به نیمکت تیم ملی بزرگسالان برسند. در بین اسامی افرادی هم هستند که تجربه بیشتری دارند و بازی‌های ملی زیادی هم در کارنامه فوتبالی‌شان دیده می‌شود و دوستانی هم هستند که سابقه سرمربیگری تیم ملی را دارند. حالا اینکه شما بیایید همه این گزینه‌ها را در یک سبد گذاشته و برای هدایت تیم ملی مطرح کنید، کار قشنگی نیست. دوم اینکه وقتی فدراسیون به این شکل مربیان مدنظرش را لیست و در اختیار رسانه‌ها قرار داده، بدان معناست که تمایلی برای انتخاب سرمربی ایرانی ندارد. 

چرا فکر می‌کنید که فدراسیون تمایلی برای انتخاب مربی داخلی ندارد؟
به این جهت که من خودم در فدراسیون فوتبال فعالیت داشته و در آمدن دو مربی خارجی به تیم ملی نقش داشتم. می‌دانم که پروسه انتخاب سرمربی تیم ملی در فدراسیون به چه شکل انجام می‌شود. اینکه فدراسیون می‌آید و لیستی را به رسانه‌ها می‌دهد، این یعنی اینکه روی این گزینه‌ها نظر مساعدی ندارد و به نوعی گزینه‌های سوخته محسوب می‌شوند. از این جهت که فدراسیون اگر واقعا روی یکی دو گزینه خاص نظر مثبت داشته باشد نام آنها را تا وقتی که به نتیجه نهایی نرسیده‌اند اعلام نمی‌کنند. برای این کار هم دلایل زیادی دارند که مشخص است. اما با آن چیزهایی که ما داریم در این چند روز می‌بینیم می‌توان به این نتیجه رسید که گزینه اصلی فدراسیون برای نیمکت تیم ملی بزرگسالان قطعا خارجی است. تاکید من این است وقتی فدراسیون چند گزینه را در یک سبد گذاشته و آنها را در یک حد می‌داند فقط معنیش این است که روی آنها نظر مساعدی ندارد. این روندی که فدراسیون درپیش گرفته را نمی‌توان روش مبتدیانه نامید از این جهت که در این فدراسیون افرادی دارند فعالیت می‌کنند که کارشان را بلدند و قبلا چند باری مسیر انتخاب سرمربیگری تیم ملی را طی کرده‌اند. شک نکنید افرادی که قرار است سرمربی تیم ملی شوند نام‌شان هنوز رسانه‌ای نشده است. 

به نظر شما اینکه اکثر این گزینه‌های مطرح شده از هدایت تیم ملی انصراف داده یا اینکه سکوت اختیار کرده‌اند، تصمیم‌شان منطقی بوده است؟
نظر من این است که این مربیان هم متوجه شدند که گزینه اصلی هدایت تیم ملی نیستند و به این خاطر تصمیم به انصراف گرفتند. آنها احساس کردند که روالی که برای انتخاب سرمربی طی می‌شود روال منطقی نیست و واکنش مناسبی را نشان دادند. 

به عقیده شما انتخاب مربی ایرانی برای تیم ملی بهتر است یا اینکه سرمربی مطرح خارجی و صاحب سبک را بیاوریم؟
به نظر من در شرایط فعلی که زمان زیادی تا جام ملت‌ها نداریم بهتر است مربی ایرانی بیاوریم. به هر حال شما هر مربی خارجی که در ایران کار نکرده را استخدام کنید او نیاز به زمان زیادی خواهد داشت تا از بازیکنان تیم ملی و کلا فوتبال ایران شناخت پیدا کند. نه‌فقط شناخت اسمی، بلکه زمان می‌خواهد تا پتانسیل واقعی بازیکنان را در شرایط سخت و تحت فشار ارزیابی کند. شما اگر حساب کنید تا جام ملت‌ها شاید کلا 45 روز هم تیم ملی اردو نداشته باشد. بنابر این در این زمان کم سرمربی خارجی کار سختی برای شناخت عمیق از تیمش خواهد داشت. با این وضع بهتر است که فدراسیون یک گزینه مناسب ایرانی برای تیم ملی انتخاب کرده و در جام ملت‌ها او را به خوبی بسنجد. اگر جواب داد با او تا رقابت‌های مقدماتی جام‌جهانی ادامه دهد. 

فکر می‌کنید مربی ایرانی که شایستگی نشستن روی نیمکت تیم ملی را داشته باشد باید چه خصوصیاتی داشته باشد؟
باید مربی‌ای باشد که حتما تجربه بین‌المللی داشته باشد. مهم‌تر از آن مقبولیت بین اهالی فوتبال و جامعه را دارا باشد. درمجموع فقط دو یا نهایتا سه نفر مربی داخلی هستند که خصوصیات لازم را برای هدایت تیم ملی دارند. از بین این تعداد هم سرمربی تیم ملی را انتخاب کردن کار خیلی سختی نمی‌تواند برای فدراسیون باشد. 

صحبت از مربیانی چون خمز و مورایس که تا حدی از فوتبال ایران شناخت پیدا کرده‌اند هم هست، این مربیان را قبول دارید؟
وقتی از این مربیان هم از سوی مسئولان فدراسیون برای هدایت تیم ملی نام برده شده قطعا آنها هم مدنظر تیم ملی نیستند. صحبت کلی من این است که در کل فوتبال ایران که شامل مربیان خارجی شاغل هم می‌شود، نهایتا دو یا سه نفر خصوصیات لازم را برای هدایت تیم ملی دارند و اینکه این تعداد مربی را اسم می‌برند اصلا شکل خوبی ندارد و همان‌طور که گفتم گزینه‌های سوخته را نام می‌برند. خیمه‌شب‌بازی نیست که از همه مربیان برای هدایت تیم ملی نام برده می‌شود.

 صحبت از برانکو ایوانکوویچ هم برای هدایت تیم ملی شده است، او را گزینه مناسبی می‌دانید؟
اول اینکه برانکو تحت قرارداد فدراسیون عمان است و روی کار خودش تمرکز کرده است. دوم اینکه در این چند سال بارها از برانکو به‌عنوان گزینه هدایت تیم ملی نام برده شده اما هیچ‌وقت به‌طور رسمی و سفت و محکم با او صحبت نکردند. معنیش این است که از نام برانکو بارها سوءاستفاده شده است. اگر واقعا فدراسیون تمایل به همکاری با برانکو داشت با او بدون اینکه رسانه‌ای شود وارد مذاکره می‌شد. حتی اگر او با جایی قرار داد داشته باشد در صورت گرفتن پیشنهاد رسمی با بررسی شرایط پاسخ می‌دهد. اینکه رئیس فدراسیون اعلام می‌کند برای هدایت تیم ملی می‌خواهد با فلان مربی صحبت کند جزء قواعد حرفه‌ای نیست. مذاکره با هر مربی در هر جایی که کار می‌کند یا تیم ندارد قواعد جداگانه دارد که در فوتبال حرفه‌ای با آنها آشنا هستیم. همان‌طور که گفتم همه اسامی که از سوی فدراسیون برای جانشینی کارلوس کی‌روش تا الان مطرح شده فقط بازی رسانه‌ای برای گرفتن وقت بوده است. گزینه نهایی فردی خواهد بود که تا الان نامش از سوی فدراسیون مطرح نشده است. اگر روزی برسد که از بین اسامی نامبرده یک نفر روی نیمکت تیم ملی بنشیند آن زمان وقتی است که فدراسیون در پروژه استخدام سرمربی تیم ملی بد عمل کرده و به نتیجه‌ای که می‌خواسته نرسیده است. 

به‌عنوان یکی از منتقدان کارلوس کی‌روش آیا رفتن او به نفع فوتبال ایران بود؟
من منتقد کی‌روش بودم اما هیچ‌وقت نگفته‌ام که از رفتنش خوشحالم. ما مربیان درست است که از عملکرد فنی و رفتاری یکدیگر بعضی وقت‌ها انتقاد می‌کنیم اما قصدمان بی‌احترامی نیست و همواره باید در هر شرایطی حرمت‌ها را حفظ کنیم. کی‌روش در مدت زمان حضورش در فوتبال ایران هرچه در چنته داشت رو کرد. حالا اینکه زمان حضور کی‌روش در فوتبال ایران خیلی طولانی شد را آنهایی باید پاسخ دهند که استخدامش کردند. اینکه پروژه‌ای با شکست مواجه می‌شود را باید در جایی جست‌وجو کرد که تصمیمات اصلی گرفته شد. در شرایط فعلی هم برای کارلوس کی‌روش آرزوی موفقیت می‌کنم.