راضیه فلاح، خبرنگار:فعالیت دانشگاه آزاد استان لرستان از مهرماه سال 1364 و از شهر خرم‌آباد آغاز شد. این واحد که 36 هکتار مساحت دارد، در‌حال‌حاضر محل آموزشی است که 163 نفر از اساتید کشور به‌عنوان هیات‌علمی در آن فعالیت دارند. با توجه به تغییر مسیر آموزشی دانشگاه آزاد از یک فضای آموزشی صرف و تغییر به‌سمت آموزش کاربردی، این دانشگاه در این استان توانسته با توجه به شرایط استانی، اقدامات قابل توجهی را ارائه دهد. در این راستا با استفاده از ظرفیت‌های موجود دانشگاهی، قرارداد همکاری بین جهادسازندگی منعقد شده که براساس آن خاک مناطق کشاورزی استان آزمایش و آنالیز خواهد شد. با این اقدام، کشاورزی استان لرستان در سال‌های آینده به‌صورت هدفمند انجام خواهد شد. با این اقدام با توجه به عناصر و توانایی‌های خاک هر‌منطقه گیاه مخصوص به همان منطقه زیر کشت خواهد رفت. در گزارش پیش‌رو در گفت‌وگو با سیامک بهاروند، رئیس دانشگاه آزاد استان لرستان و واحد خرم‌آباد از جزئیات این اقدام و دیگر اقداماتی که در این استان انجام شده، مطلع شده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.

 هوشمندسازی 50 درصد کلاس‌ها تا پایان 1401
سیامک بهاروند، رئیس دانشگاه آزاد استان لرستان با توجه به فرصتی که برگزاری مجازی کلاس‌های درس برای نوسازی و بهسازی فضاهای دانشگاهی در ایام شیوع کرونا در اختیار واحدها قرار داده و اقداماتی که در این استان انجام شده است، عنوان کرد: «از فرصت پیش‌آمده در این زمان برای تعمیر و مرمت خوابگاه‌های کل استان استفاده شد. در این زمینه سرویس‌های بهداشتی، حمام‌ها، سیستم‌های گرمایش و سرمایش، رنگ‌ دوباره فضای سوئیت‌ها، اتاق‌ها و تعمیر و بهسازی کف‌پوش اتاق‌ها و سوئیت‌های خوابگاهی انجام شده است. همچنین سلف سرویس همه واحدهای استان نیز تعمیر و به‌روزرسانی شده‌اند.»
او با تاکید بر اینکه تعمیر فضاهای آموزشی نیز در این ایام انجام شده و کلاس‌های درس هوشمندسازی شد‌ه‌اند، اظهار کرد: «50 درصد ظرفیت‌های آموزشی و کلاس‌های درس استان تا قبل از پایان سال 1401 هوشمند خواهند شد. بدین منظور کلاس‌های درس به ویدئو پروژکتور و سیستم‌های مجازی متصل می‌شوند. از فروردین‌ماه سال 1402 نیمی از کلاس‌های این استان هوشمند شده و استادان می‌توانند از این قابلیت روز آموزشی نیز استفاده کنند. شایان ذکر است که هر واحد استان باتوجه به وضعیت مالی و ظرفیت‌هایی که در آن واحد وجود داشت، توانسته هوشمندسازی کلاس‌های درس را انجام دهد.»
بهاروند درباره اقداماتی که برای اجرای برنامه تحول و تعالی 5‌ساله دانشگاه آزاد در این استان انجام شده، بیان کرد: «باتوجه به 10 بسته‌کاری سند تحول و تعالی 5‌ساله دانشگاه، جلسات بسیاری در استان و واحدهای دانشگاهی برگزار شده است. در‌نتیجه این جلسات برای هر‌بسته‌کاری یک مسئول در‌نظر گرفته شده تا اقدامات عملیاتی را اجرایی کنند. بر این اساس هر‌ماه به‌طور قطع یک جلسه و در برخی مواقع دو جلسه در واحدها برای پیشبرد و بررسی بخش‌های مختلف برگزار شده است. به بیان دیگر هر‌معاونت مسئولیت یکی از بخش‌ها را در اختیار گرفته و اقدامات راهبردی را در استان و واحد پیش برده است. امید است تا مرداد‌ماه سال 1402 به اهدافی که برای یک‌سال کاری در‌نظر گرفته شده، دست پیدا کنند. البته با توجه به برخی از ظرفیت‌های استان و چالش‌های پیش‌رو ممکن است برخی از اقدامات به مرحله اجرایی نرسیده و عملیاتی نشوند. در مقابل برخی دیگر از اهداف نیز به‌طور حتم به مرحله اجرایی خواهند رسید.»

 میزان انطباق رشته‌‌های کاربردی استان به 20 درصد خواهد رسید
رئیس دانشگاه آزاد واحد خرم‌آباد در ادامه درخصوص اهداف آموزشی افزود: «درباره ارتقای کیفیت و کارآمدی دوره‌های تحصیلی که یکی از مولفه‌های 10 بسته‌کاری است، 13 بخش در‌نظر گرفته شده، بدین منظور با توجه به مدت‌زمان یک‌ساله بین مرداد 1401 تا مرداد‌ماه 1402 اقدامات خوبی نیز انجام شده است. برای مثال در این زمینه انطباق رشته‌‌های کاربردی براساس آمایش استان و احصای نیازهای فعلی رشته‌محل‌ها به 20 درصد افزایش خواهد داشت. همچنین در زمینه ارتقای فرهنگی و تربیتی در این یک‌سال 10 درصد افزایش به نسبت سال قبل داشته و از 50 درصد به 60 درصد خواهد رسید. به همین ترتیب هر‌کدام از مولفه‌های بسته‌کاری با افزایش حداقل 10 درصدی دنبال می‌شود تا پایان مدت‌زمان سند تحول به قله‌های در‌نظر گرفته شده، رسید.» او با اشاره به اینکه در این استان تنها واحد بروجرد حدود 5 سال است که مرکز تحقیقات گیاهان دارویی دارد، درباره اقدامات دانش‌بنیانی انجام شده توضیح داد: «در سطح استان 4 مرکز رشد وجود دارد که بیش از 200 هسته و واحد فناور در آن مستقر هستند. البته با آنکه اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده، اما متاسفانه هنوز به اهداف در‌نظر گرفته شده در راستای دانش‌بنیانی فاصله بسیاری وجود دارد. تنها 2 هسته و واحد فناور در واحدهای خرم‌آباد و بروجرد در سطح استان می‌توانند تا پایان نیمه‌اول سال 1402 محصولات دانش‌بنیان تولیدی خود را عرضه کنند.» رئیس دانشگاه استان لرستان در‌مورد تعداد آزمایشگاه‌ها و اقداماتی که در آنها انجام می‌شود، عنوان کرد: «150 آزمایشگاه و کارگاه آموزشی و تحقیقاتی در واحدهای این استان فعالیت دارند که 16 هزار متر‌مربع زیربنا به آنها اختصاص داده شده است. در این آزمایشگاه‌ها حدود 700 دستگاه پیشرفته آزمایشگاهی با فناوری بالا وجود دارد و 550 نوع از انواع خدمات آزمایشگاهی را در این یک‌سال گذشته +ارائه داده‌اند. همچنین دو آزمایشگاه مرکزی به‌تازگی در این استان فعالیت خود را آغاز کرده‌اند و 5 آزمایشگاه همکار نیز در واحدهای مختلف فعالیت دارند.»

 اولین گام در‌جهت هدفمندی کشاورزی استان
بهاروند درباره اقدامات مهم و کاربردی که مدت یک‌سال گذشته در آزمایشگاه‌های واحدهای استان انجام شده، گفت: «برخی رشته‌گرایش‌های مربوط به حوزه کشاورزی با یک رکود مخاطب در سطح استان روبه‌رو شد. با توجه به این امر، در راستای احیای این رشته‌گرایش‌ها و استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌های علمی استان از قبیل اعضای هیات‌علمی توانا یک قرارداد همکاری با سازمان جهادسازندگی استان منعقد شده است. براساس این قرارداد، سازمان جهادسازندگی انواع نمونه‌های خاک استان را برای بررسی به آزمایشگاه دانشگاه خواهد آورد تا روی آنها آنالیز مواد انجام شود. این عمل در راستای کشاورزی هدفمند در سطح استان لرستان انجام می‌شود. بر این اساس با در‌نظر گرفتن مواد موجود در خاک هر‌منطقه، محصول مناسب همان خاک تولید شود. بدین منظور نمونه‌های خاک‌های کشاورزی آنالیز و نتیجه به سازمان جهادسازندگی اعلام و در جدول استاندارد آن قرار خواهد گرفت تا مقایسه شود.»
رئیس دانشگاه آزاد استان لرستان با توجه به تفاوت خاک استان تخمین ‌زده شده که در یک سال آینده حدود هزار نوع خاک متفاوت برای بررسی به آزمایشگاه‌ آورده شود، درباره میزان درآمد حاصل از این اقدام عنوان کرد: «تاکنون حدود 12 نمونه خاک برای آنالیز و آزمایش به آزمایشگاه دانشگاه آورده شده است. برای آنالیز هر نمونه نیز بین 800 هزار تومان تا یک میلیون در نظر گرفته شده است. با توجه به تنوع بالای خاک استان امید است تا پایان مردادماه سال 1402 درآمد قابل‌قبول و چشمگیر غیرشهریه‌ای نصیب استان شود.»
او با تاکید بر اینکه این اقدام با استفاده از ظرفیت بالای علمی اساتید رشته کشاورزی دانشگاه انجام می‌شود، در رابطه با منفعت کلان انجام این اقدام در استان اظهار کرد: «در خاک عناصری از قبیل میزان PH، پتاسیم، نمک و بسیاری دیگر از عنصرها وجود دارد. از سوی دیگر برای رشد هر گیاه برخی از عناصر موجود در خاک لازم و مفید هستند که همان عناصر برای رشد نوع دیگری از گیاهان کارایی ندارند. با انجام این آنالیز و آزمایش می‌توان این میزان را به‌درستی تشخیص داد. متاسفانه تاکنون کشاورزی در کشور به‌صورت سنتی انجام شده است. براساس این روش کشاورزان با توجه به تجربه‌ای که طی سال‌های متمادی داشته‌اند اقدام به تولید محصولات کشاورزی می‌کنند. در این روش ممکن است محصولی در زمین کشاورزی تولید شود که با در نظر گرفتن مواد داخل خاک مناسب نباشد. درحالی‌که تولید و پرورش نوع دیگری از گیاه با توجه به عناصر موجود خاک باعث تولید بیشتر و بهتر گیاهان متنوع شود. به بیان دیگر، با انجام این اقدام وضعیت خاک و قابلیت رشد گیاه به‌درستی طبقه‌بندی و هدفمند خواهد شد و حداکثر بهره‌وری از خاک و آب هر منطقه به عمل خواهد آمد.»
بهاروند با بیان اینکه هر واحد و استان با توجه به ظرفیت‌هایی که دارند عمل می‌کنند، درخصوص چرایی انجام بررسی خاک در این استان بیان کرد: «شرایط موجود و ظرفیت‌هایی که در آزمایشگاه‌های استان وجود داشت ما را ترغیب به استفاده هدفمند از آنها کرد. بر این اساس به دنبال خرید و ایجاد ظرفیت‌های جدید برای کارهای دیگر نیامده و از امکانات و فرصت در اختیار برای درآمدزایی درست دانشگاه آزاد استان استفاده شده است. برای مثال دانشگاه آزاد در استان اصفهان با توجه به ظرفیت‌های این استان اقدام به تولید بذر کرده است.»
رئیس دانشگاه آزاد واحد خرم‌آباد اعلام کرد: «به‌تازگی دو آزمایشگاه مرکزی نانو زیست فناوری و مهندسی ژنتیک در واحد خرم‌آباد مجوزهای لازم را کسب کرده و به‌صورت رسمی فعالیت خود را آغاز کرده‌‌اند. امید است تا با گذشت زمان این 2 آزمایشگاه در راستای اهداف دانشگاه مثمر ثمر و از این فرصت‌ها به نحو احسن استفاده کنند.»

 تاسیس مرکز مشاوره شغلی با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای 
او با توضیح اینکه در واحد خرم‌آباد به‌تازگی مرکز مدیریت و مشاوره شغلی با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای افتتاح شده، گفت: «در راستای اهداف و سیاست‌های کلی عملکرد دانشکده مهارت و کارآفرینی این مرکز حدود 4 ماه پیش افتتاح شده است. مرکز مدیریت و مشاوره شغلی با نام اختصاری (TMC) زیر نظر سازمان فنی حرفه‌ای و به منظور ارائه مدرک برای هر فرد دوره‌های مختلفی را برگزار می‌کند. برای مثال داوطلبی که مدرک تحصیلی دیپلم دارد و خواهان آموزش دوره‌های جوشکاری است؛ نیازمند فراگیری‌ عملی این مهارت است. این مرکز در واحدهای خرم‌آباد، بروجرد و الیگودرز مستقر و مجوز از سازمان فنی‌حرفه‌ای را برای انجام فعالیت‌های مهارتی کسب کرده‌اند. در این مراکز آموزش و مهارت به‌صورت هدفمند به افراد داوطلب ارائه می‌شود. همچنین به افراد برای گذراندن بهتر دوره‌ها مشاوره‌های لازم نیز داده می‌شود.»
بهاروند در ادامه افزود: «دوره‌های مختلف با پشتیبانی سامانه مشکات واحد مشهد بارگذاری و برگزار خواهند شد. به بیان دقیق‌‌تر، دانشگاه آزاد استان لرستان در راستای سیاست‌های کلان دانشگاهی دوره‌های مختلف توانمندسازی را برای رشته‌هایی از قبیل طراحی دوخت، ایمنی در ساختمان و بهداشت را روی سامانه بارگذاری کرده است. تاکنون 10 دوره روی این سامانه بارگذاری شده است.»

 استخدام 4 نفر در نتیجه اقدامات طرح پویش
رئیس دانشگاه آزاد استان لرستان در خصوص اقداماتی که برای اجرای طرح پویش در این استان انجام شده توضیح داد: «حدود 450 نفر از رشته‌های متفاوت در سطح استان به صنایع و سازمان‌های مختلف از قبیل جهاد سازندگی، بهزیستی، سازمان انتقال خون استان، کارخانه‌های مختلف داروسازی، کارخانه و صنایع الکل‌سازی، نیروگاه سیکل ترکیبی، کمیته امداد، شرکت گاز استان مشغول به کارآموزی هستند. شایان ذکر است از بین دانشجویانی که تاکنون به واحد‌های مختلف صنعتی و سازمان‌های متفاوت معرفی شده‌اند 2 نفر در سازمان انتقال خون و 2 نفر دیگر در صنایع و کارخانه‌های الکل‌سازی استان جذب و استخدام شده‌اند.»
او درباره میزان درآمد غیر شهریه‌ای که در سال 1401 توسط واحدهای استان لرستان کسب شده، عنوان کرد: «هنوز اطلاعات دقیق در این زمینه احصاء نشده است. اما با توجه به اهدافی که در بودجه استان در نظر گرفته شده بیش از 50 درصد این میزان محقق شده است. این میزان از روش‌های مختلف انجام پروژه‌های برون دانشگاهی، کشاورزی، تولیدات گلخانه‌ای، دوره‌های آموزشی و اجاره اماکن مختلف بوده است.»

 درآمدهای غیرشهریه‌ای در کدام واحدها محقق شد؟
بهاروند با تاکید بر آن که عدد دقیقی از میزان درآمدهای غیرشهریه ندارد، ادامه داد: «یکی از دلایلی که مانع تحقق 100 درصدی اهداف درآمدهای غیرشهریه‌ای در سال گذشته شده مشکلات و محدودیت‌هایی بوده که شیوع بیماری کرونا ایجاد کرده بود. امید است با فعالیت 6 ماهه دوباره مراکز آموزشی و دانشگاهی در راستای کسب درآمد غیرشهریه‌ای شتابدهی درستی به اقدامات این بخش داد. اگر این امر محقق شود به‌طبع در شش‌ماهه اول سال 1402 و مدت زمانی که تا مردادماه و پایان سال مالی دانشگاه وجود دارد این مسیر در جهت اهداف در نظر گرفته شده طی خواهد شد. میزان درآمدهای غیرشهریه‌ای در هر واحد متغیر بوده و در مجموع تاکنون بیش از 50 درصد آن محقق شده است. به عنوان مثال واحد درود که یک واحد زیاده محسوب می‌شود در مدت 6 ماه گذشته حدود 745 میلیون تومان درآمد غیرشهریه‌ای داشته است. این میزان برابر با همان مقداری است که برای این واحد در بودجه در نظر گرفته شده است. همچنین در بودجه امسال برای واحد الیگودرز یک میلیارد و 400 میلیون تومان در نظر گرفته شده که تا امروز حدود 600 میلیون تومان از آن میزان محقق شده است.»