بسم الله الرّحمن الرّحیم
والحمدلله ربّالعالمین والصّلاة والسّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین سیّما بقیّةالله فیالارضین.
تبریک عرض میکنم عید سعید مبعث را به شما حضار محترمی که اینجا تشریف دارید، به همه ملت ایران، به همه مسلمانان جهان و به همه حقطلبان عالم که اگر ندای بعثت به گوش دل حقطلبان عالم برسد، قطعا مجذوب آن خواهند بود.
با محاسبهای که انسان میکند اینجور بهدست میآید که بعثت نبیاعظم (صلیالله علیه وآله وسلم) بزرگترین هدیهای است که خداوند متعال به مجموع بشریت عنایت کرده. هدایای الهی که خب «وَ اِن تَعُدّوا نِعمَةَ اللَهِ لاتُحصوها»، اما هیچ نعمتی، هیچ هدیهای به عظمت و وزانت بعثت نبیاکرم نیست. علت هم این است که بعثت حامل گنجینههایی است برای بشر که این گنجینهها تمامنشدنی است. بشر ممکن است از این گنجینهها استفاده کند، ممکن است استفاده نکند لکن این گنجینههای عظیمی که بعثت برای بشریت آورده، در اختیار او است؛ این گنجینهها میتواند سعادت بشر را در زندگی خودش، در همین زندگی دنیا -تا قبل از آخرت- تامین کند. انسان با محاسبه میتواند به این مطلب برسد. حالا این گنجینهها چه چیزهایی است؟
در درجه اول توحید. توحید، همان گنجینهای است که هیچ چیزی به وزانت و اهمیت آن نمیرسد. چون عبودیت خدا بشر را از بردگی و بندگی دیگران خلاص میکند. گرفتاری بشر این است دیگر؛ گرفتاری بشر، اسیر بودن در چنگ دیگران است؛ در طول تاریخ هم همین بوده؛ این با بندگی خدا از بین میرود. اگر چنانچه انسان به معنای واقعی کلمه بنده خدا باشد و به معنای واقعی کلمه به توحید که نفی عبودیت غیر خدا است تمسک کند، از بندگی دیگران خلاص میشود؛ و از این چیزهایی که در تاریخ دیدهاید، شنیدهاید؛ قتلها، ظلمها، کشتارها، جنگها و امثال اینها. این یکی از هدایای بعثت است.
تزکیه یک هدیه دیگر است. «یُزَکّیهِم» که درواقع تزکیه داروی رهایی بشر از فساد است. انواع فسادهای اخلاقی را تزکیه است که از جامعه بشری و از وجود بشر و از دل انسان میزداید و پاک میکند.
تعلیم کتاب یکی [دیگر] از هدایا است؛ وَ یُعَلِّمُهُمُ الکِتاب؛ تعلیم کتاب. تعلیم کتاب یعنی زندگی را تحت اداره هدایت الهی قرار دادن. خدا که مالک و خالق و رب همه اشیا است، یک راهی را برای زندگی انسان معین کرده تا انسان این راه را برود؛ تعلیم کتاب این است. و حکمت: یُعَلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَة؛ یعنی جامعه با عقل، با حکمت، با خردمندی، با فرزانگی اداره بشود. ببینید، اینها همه هدیهها و آوردههای بعثت خاتمالانبیا است. البته بعضی از اینها یا بسیاری از اصول اینها به دیگر پیغمبران شبیهاند، شریکند، منتها خب این، نوع کامل آن است.
یک هدیه دیگر که واقعا گنجینهای است و جزء گنجینههایی است که در بعثت وجود دارد، تعلیم استقامت است که استقامت، راز و رمز رسیدن به مقصود است. شما هرمقصودی دارید ــمقصود دنیوی، مقصود اخرویــ با ایستادگی، با استقامت، با پیگیری ممکن است به آن برسید؛ بدون آن نمیشود به این رسید. فَاستَقِم کَما اُمِرتَ وَ مَن تابَ مَعَک؛ قرآن این [دستور] را به ما داده، بعثت این گنجینه را در اختیار ما گذاشته؛ یاد بگیریم و بدانیم باید چهکار بکنیم.
گنجینه بینظیر قسط، عدالت بدون تبعیض، چه در زمینه مسائل اقتصادی، چه در زمینه مسائل بشری و بهطور کلی عدالت اجتماعی؛ این هم یکی از گنجینههایی است که بعثت به ما داده. زندگی را با «قسط» مدیریت کنید. لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسط؛ خود بشر بتواند زندگیاش را با قسط اداره کند؛ اصلا پیغمبرها آمدهاند تا بشر را در این راه قرار بدهند، یادش بدهند.
یکی از گنجینههای بسیار مهمی که متاسفانه مورد توجه قرار نمیگیرد، سخت بودن و غیر قابل نفوذ بودن در مقابل بدخواهان است. یکی از ضربههایی که جوامع بشری میخورند، از ناحیه نفوذ دشمنانشان است، که این در آیه «اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّار» وجود دارد. «اَشِدّاء» به معنای شدت عمل نیست. «اَشِدّاء» به این معنا که ما در فارسی [به آن] شدت عمل میگوییم، نیست؛ «اَشِدّاء» یعنی سخت بودن، محکم بودن، غیرقابل نفوذ بودن؛ این معنای «اَشِدّاء» است. اَشِدّاءُ عَلَی الکُفّار؛ نگذارید در جامعه شما نفوذ پیدا کنند. معنای نفوذ دشمن، نفوذ بیگانه و بدخواه این است که شما از خودتان اختیاری ندارید؛ او میآید و در جامعه شما، مثل انسان بیهوشی که هرچه میخواهند به او تزریق میکنند، تصرف میکند. شما میتوانید با اختیار خودتان ارتباطات خوب، مرتب، منظم، منطقی، عاقلانه داشته باشید؛ این خوب است.
یا مهربانی و محبت و صفا و صمیمیت بین افراد جامعه. این «رُحَمآءُ بَینَهُم» هم یکی از همان گنجینهها است، که زندگی در جامعه با رحم و مروت و مانند اینها [همراه باشد].
یا انسان از طغیانگران و اشرار عالم کناره بگیرد، با آنها همراهی نکند: اِجتَنِبُوا الطّاغوت؛ که اجتناب از طاغوت در قرآن به ما تعلیم داده شده؛ این یکی از همان گنجینهها است که همیشه میشود از آن استفاده کرد و زندگی را درست حرکت داد.
یا رها شدن از زنجیر جهل و تعصب و جمود و توقف و مانند اینها: وَ یَضَعُ عَنهُم اِصرَهُم وَ الاَغلالَ الَّتی کانَت عَلَیهِم. هزاران گنجینه ممتاز از این قبیل در قرآن هست؛ در تعلیم اسلام هست، در بعثت هست؛ اینها را بعثت به ما داده و برای ما آورده.
بعضی از ما مسلمانها این گنجینهها را اصلا نمیشناسیم؛ بعضی از ما آن را انکار میکنیم، کفران میکنیم این هدیههای عظیم الهی را؛ بعضی از ما به آنها افتخار میکنیم منتها عمل نمیکنیم؛ این [جوری] است دیگر. نتیجه چه میشود؟ نتیجه این است که دنیای اسلام دچار تفرقه، دچار عقبماندگی، دچار ضعف علمی و عملی میشود؛ نتیجهاش این است. در یک دورهای مسلمانها با عمل کردن نصفهنیمه به این گنجینههای عظیم ــ نه عمل کردن کامل ــ توانستند بزرگترین تمدنهای زمان خودشان را ایجاد کنند، تولید کنند؛ در قرن سوم و چهارم هجری [قمری]، در همه دنیا، روی کره زمین هیچ حکومتی، هیچ قدرتی، هیچ ملتی به پیشرفتگی امت اسلامی نبود، وجود نداشت؛ با اینکه میدانیم آنوقت هم نصفهنیمه عمل میشد؛ افرادی که سرِ کار بودند، افراد درستی، افراد مطلوب و کاملی نبودند اما همان هم تاثیر داشت. ما میتوانیم با رجوع به این گنجینههای هدیهشده از سوی بعثت به خودمان، ضعفهای دنیای اسلام را برطرف کنیم؛ چه آن گنجینههایی که مربوط به معارف اسلامی است، چه آنهایی که مربوط به احکام اسلامی است، چه آنهایی که مربوط به اخلاق اسلامی است. این [جوری] است.
یک مورد مساله فلسطین است که باز امروز یکی از مسائل مهم ما این مساله است. یک ملت، یک کشور بهطور کامل در قبضه انسانهای وحشی، خبیث، شرور ــ نه انسانهای عادی ــ قرار گرفته، دنیای اسلام هم نگاه میکند، تماشا میکند! یعنی واقعا به ملت فلسطین در زمین خودشان، در خانه خودشان ــ آنهایی که حالا ماندهاند و اخراجشان نکردهاند ــ روزبهروز دارد ظلم میشود. جلوی چشم دنیای اسلام هر روز یک گوشهای را خراب میکنند، یک شهرک صهیونیستی میسازند؛ اینهمه حکومتهای اسلامی با این ثروتی که در دنیای اسلام هست، با این تواناییهایی که درمجموع دنیای اسلام دارد، [دارند] نگاه میکنند و این دارد اتفاق میافتد؛ و سالهای متمادی است که جلوی چشم همه عالم دارد اینجور به یک ملتی ظلم میشود. این به خود دنیای اسلام هم ضربه زده؛ یعنی همینکه دولتهای اسلامی و کشورهای اسلامی درمقابل یک چنین تجاوزی ــ که این تجاوز به خودشان هست، تجاوز به امت اسلامی است ــ سکوت کردهاند و در مواردی، بهخصوص در این اواخر متاسفانه با آن همراهی کردهاند، این کشورها را هم تضعیف کرده، این وضعیت را برایشان پیش آورده و دشمن را بر اینها مسلط کرده.
امروز کشورهای پیشرفته دنیا، قدرتهای دنیا برای خودشان حق قائلند که در کشورهای اسلامی دخالت کنند؛ میآیند دخالت میکنند؛ آمریکا یکجور، فرانسه یکجور، آن یکی یکجور. در کشورهای اسلامی دخالت میکنند، برای خودشان [هم] برای این کار حق قائلند! در اداره کشورهای خودشان درماندهاند، مشکلات خودشان را در کشورهای خودشان نتوانستهاند حل کنند، میخواهند بیایند کشورهای اسلامی را تصرف کنند و به ادعای خودشان مشکلات اینها را حل کنند! خب این به همان معنای ضعف دنیای اسلام و ضعف دولتهای اسلامی به خاطر قضیه فلسطین است.
اگر در قضیه فلسطین از روز اول، دولتهای اسلامی محکم میایستادند و مقاومت میکردند، قطعا امروز وضع منطقه غرب آسیا، منطقه ما، وضع دیگری بود؛ امروز ما قدرتمندتر بودیم، متحدتر بودیم و از جهات گوناگون، امروز وضعمان بهتر بود. همانوقت خیرخواهان میگفتند، ازجمله علمای بزرگ نجف. علمای بزرگ نجف در این قضیه فلسطین و غصب فلسطین و مانند اینها نامهها نوشتند، اظهارات کردند، خطابهها خواندند؛ و بعضی از عناصر دلسوز و کسانی که واقعا دلسوز بودند. شاعر عرب شعری گفته:
لئن أضعتم فلسطیناً فعیشکمُ
طول الحیاة مضاضاتٌ و آلامُ
راست گفته؛ اگر فلسطین را رها کنید، خودتان درطول زمانه دچار آلام و رنجها و مانند اینها خواهید بود. اگر از روز اول ما وارد میشدیم [وضعمان بهتر بود].
حالا امروز جمهوری اسلامی حرف دل مسلمانان مظلومِ فلسطین را صریح و علنی بیان میکند. ما ملاحظه هیچکس را نمیکنیم، حقیقت را با صدای بلند بیان میکنیم: از ملت فلسطین حمایت میکنیم، دفاع میکنیم، میگوییم هم که دفاع میکنیم؛ به هر طریقی بتوانیم از ملت فلسطین دفاع میکنیم. همین موجب شده دشمنان متمرکز بشوند و ایرانهراسی راه بیندازند و آن کسانی که خودشان هم موظفند که لااقل بهاندازه ما به فلسطین کمک کنند، با آنها همصدا بشوند درمورد ایرانهراسی.
راهحل همه این مشکلات، برگشت به اسلام است؛ اتحاد ملتهای اسلامی، همدلی ملتهای اسلامی، همکاری دولتهای اسلامی به معنای واقعی کلمه نه به شکل صوری؛ به معنای واقعی کلمه همکاری کنند، همدلی کنند؛ و همه اجزای امت اسلامی احتیاج دارند به اینکه با هم همکاری کنند. مشکلات پیش میآید. الان شما ملاحظه کنید این زلزله ویرانگری که در سوریه و در ترکیه پیش آمده، خب این یک حادثه سختی است؛ این مربوط به همه مسلمین است؛ یعنی واقعا همه باید از یک چنین چیزهایی احساس درد کنند، احساس رنج کنند؛ منتها این در مقابل مسائل سیاسی مثل مساله فلسطین، مثل دخالتهای آمریکا در کشورهای مختلف منطقه، در سوریه، در جاهای دیگر چیز کوچکی است، اما درعینحال حادثه مهمی است.
امیدواریم خدای متعال کمک کند، همه ما بتوانیم از بعثت به معنای واقعی کلمه استفاده کنیم و مبعث پیامبر اعظم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را به معنای حقیقی کلمه عید دنیای اسلام و امت اسلامی قرار بدهیم؛ خداوند ما را در این راه یاری کند. درجات امام بزرگوار ما را که این راه را او به ما نشان داد، او ما را در این راه حرکت داد، عالی کند و شهدای گرانقدر ما را با شهدای صدر اسلام انشاءالله محشور کند.
والسّلام علیکم و رحمهالله و برکاته