حامد عسگرپور، خبرنگار:دانشجویان تحصیلات تکمیلی بهویژه آنهایی که در مقطع دکتری تحصیل میکنند، ظرفیت اصلی دانشگاهها برای پیشبرد سیاستهای علمی کشور به شمار میروند. دانشجویانی که بخش اعظم ساعات خود را در آزمایشگاهها یا کارگاهها به سر میبرند تا در کنار آزمون و خطا با حضور اساتیدشان، بستر را برای تولید علم و رسیدن به فناوریهای جدید فراهم کنند. اما واقعیت این است که فعالیتهای فناورانه و پژوهشی دانشجویان در مراکز آکادمیک بدون مشکل هم نیست بهطوریکه شاید دانشجویان آنطور که باید در این زمینه ورود نمیکنند. بیانگیزگیای که عوامل مختلفی دارد اما به گفته حمزه نصیری، معاون مرکز رشد مرکز دانشگاه ایلام یکی از دلایلش عدم اعتماد این قشر برای طرح ایدههای فناورانهشان است. البته نمیتوان نقش همهگیری کرونا را در فاصله گرفتن دانشجویان از این فضا هم نادیده گرفت. آنچه واضح است اینکه طی یکسال اخیر وزارت علوم ورود جدی در این زمینه داشته و با ایجاد طرحهای مختلف مانند طرح دستیار فناوری و ترویج کارآفرینی تلاش دارد تا کمکاریهای این حوزه را جبران کند و در این گزارش به سراغ معاون مرکز رشد دانشگاه ایلام رفتیم تا برایمان از وضعیت حضور دانشجویان در فعالیتهای فناورانه و طرحهایشان بگوید. حمزه نصیری، معاون مرکز رشد دانشگاه ایلام درباره مشارکت دانشجویان تحصیلات تکمیلی در فعالیتهای فناورانه گفت: «هنوز متاسفانه این مشارکت جا نیفتاده که همه ظرفیت این بخش به سمت فناوری بیاید. البته با طرحهای مختلف میتوان زمینه را برای تشویق دانشجویان به مشارکت بیشتر در این فعالیتها فراهم کرد و وزارت علوم طرحهایی را در نظر گرفته است. بهطور مثال امسال طرحی برای ترویج کارآفرینی داریم که از سمت وزارت علوم ابلاغ شده است و امیدواریم با این اتفاق شاهد تغییر در این زمینه باشیم.»
او ادامه داد: «معاون وزیر علوم در مصاحبههای خود برای 30 هزار آموزش و ترویج کارآفرینی تعهد داده است؛ ما نیز به طبع آن باید بخشی از کار را انجام دهیم و این اتفاق را هم در قالب کارگاههای آموزشی دنبال کردیم. البته کارهای دیگری در دست داریم و امیدواریم دانشجویان را به این سمت سوق دهیم تا ایدهشوهایی نیز در این حوزه داشته باشیم. همچنین در نظر داریم تا استارتهایی را برگزار کنیم و از کارآفرینان برتر دعوت کنیم تا تجربیات خود را در اختیار دانشجویان بگذارند.»
نصیری با تاکید بر اینکه در دوران دو سال آموزشهای غیرحضوری دانشگاهها، بنا به شرایط ایجادشده دانشجویان از این حوزه فاصله گرفتند و قطعا بازگشت آنها به این فضا نیازمند کار است، تصریح کرد: «باید شرایط را برای بازگشت و حضور جدی آنها در کارگاهها فراهم کنیم. امروز در دانشگاه ما سامانهای برای این مساله وجود دارد و هدف ما این است که از این طریق دانشجویان را برای مشارکت جدی در این بخش ترغیب کنیم تا بستر برای شکوفا شدن ایدههایشان فراهم شود. یکی از مسائلی که باید در این زمینه به آن توجه شود اینکه وقتی دانشجویان ایدهای دارند اما کسی شنوای آن نیست میترسند که آن را بروز دهند.»
معاون مرکز رشد مرکز دانشگاه ایلام با تاکید بر اینکه باید اعتماد را میان دانشجویان ایجاد کنیم تا آنها ایدههایشان را بدون ترس ارائه کنند، بیان داشت: «قطعا این کار باعث میشود هم به خودباوری برسند و هم تلاش کنند تا ایدههایی که در حوزههای مختلف دارند، به مرحله شکوفایی و اجرا برسد. قطعا ما نیز برای این کارها هزینه خواهیم کرد، اما موضوع این است که کارها زمانبر است.»
او گفت: «یکی از چالشهایی که ما با آن روبهرو هستیم این است که در حوزه علم بومیسازی صورت نمیگیرد. درواقع اکثر علومی که ما در دانشگاهها داریم بومی نیستند و به کار نیازهای جامعه نمیآید. درنتیجه اگر دانشجویان علم یا فناوری را ایجاد میکنند، به تبع آن درسهایی که گرفتند بومی نیست.» او در ادامه در مورد فعالیتهایی که معاونت آموزشی و پژوهشی برای دانشجویان انجام میدهد، خاطرنشان کرد: «ما از پایاننامههای محصولمحور حمایت میکنیم، حمایتها هم بحث مباحث مالی است که یکی از طرحهایمان هم همان ارائه پژوهانه است. همچنین برنامه دیگرمان این است که واحد کارآفرینی را به دروس تمام رشتهها اضافه کنیم. پیشبینی ما این است که درصورت قرار دادن واحد کارآفرینی 10 درصد از دانشجویان جذب هستههای فناور شوند. اگر این کار انجام نشود، دسترسی ما به دانشجویان سختتر میشود.»