نیاز آنتن به هفت زنده

میلاد جلیل زاده، خبرنگار:هفت در ایام برگزاری جشنواره چهل و یکم فجر، پس از چندین سال از شبکه سه، به شبکه نمایش می‌رود. خدا را شکر که ناچار شدند به تولید برنامه رضایت بدهند ولی به‌هر‌حال یک شبکه عمومی تلویزیون که پخش هفت در آن می‌توانست نسبت عموم مردم با سینما را در ایام جشنواره پررنگ‌تر کند، خودش را کنار کشید و از هر دردسری فرار کرد. دبیر جدید جشنواره فجر آخرین تهیه‌کننده برنامه هفت بود. او حکم دبیری فجر را سال گذشته در شرایطی دریافت کرد که وضعیت اجتماعی کشور منظره دیگر داشت و حالا اوضاعی درست شده که ظاهرا او انتظارش را نمی‌کشید. مثل کسی که برای شنا در یک ظهر ولرم تابستانی از ساحل عبور کرده اما گرفتار طوفان می‌شود و در‌حالی که فعلا حق برگشتن ندارد، با حسرت به ساحل نگاه می‌کند. از طرف دیگر مدیران سیما هم ظاهرا از هر دردسری خسته شده‌اند و به این فکر نمی‌کنند که اساسا خیلی از دردسرهای‌شان به دلیل همین دردسرگریزی است. اگر مسئولان اورژانس بیمارستان از دردسر فرار کنند، بعدا گرفتاری‌شان بیشتر نخواهد شد؟ وضعیت این است؛ از یک طرف اتفاقاتی که بعد از شهریور امسال در کشور افتاد، همه نمادهای جمعی و هویتی ایران را مورد هجوم عده‌ای بی‌سر‌و‌پا قرار داد و حالا همه نگران فضای برگزاری فجر هستند و از طرف دیگر، دبیر جشنواره و مدیران تلویزیون می‌خواهند هر‌طور شده از تیررس هر نقد و هجمه‌ای فرار کنند. هم باید جشنواره باشد و برایش هفت دست‌و‌پا کنند که بشود به این نگرانی‌ها پاسخ داد و هم باید خنثی و بی‌دردسر باشد تا کسی نتواند آش جدیدی برای مدیران سیما و دبیر جشنواره بپزد.
این وضعیت بینابین اما چیزی است که احتمالا منافع مدیران شبکه سه و دبیر جشنواره را تامین می‌کند نه منافع عام کشور را. کشور در شرایط حال‌حاضر چیز دیگری لازم دارد. ما به این احتیاج داریم که بخش معقول‌تر معترضان به اوضاع عمومی کشور، جشنواره را و سینما و سیما را مال خودشان بدانند. حس کنند که در اینجا هم سهیم هستند. البته لزوما نه به آن معنا که مثلا دبیر جشنواره موقعیت‌ها را به افرادی از جریان سیاسی مقابل بدهد و تصور کند که این حس عمومی سهیم بودن در جشنواره، ایجاد شده است. با این کار فقط چند محفل کوچک راضی خواهند شد. جشنواره را می‌توانند کاملا خودشان برگزار کنند اما به شکلی که همه حس کنند صدایشان در آن هست و سهمی از آن دارند. هر چقدر درباره فستیوال حرف زده شود و جنجال به‌پا شود، این حس تقویت می‌شود که اصل وجود آن به‌عنوان یک رویداد ملی پیشفرض خیلی‌هاست. اگر بگویند چرا چنین است و چنان است، یعنی جشنواره باید به شکلی دیگر باشد ولی به‌هر‌حال گفته‌اند که باشد. کسانی که از دردسر می‌گریزند و همزمان مسئول ایجاد چنین جو پویا و پرهیجانی هستند، در ایفای نقش‌هایشان دچار تناقض درونی می‌شوند. هفت باید در شبکه سه پخش شود و زنده پخش شود و آزادانه و در چهارچوب‌های منطقی به طرح مباحث بپردازد. هیچ منتقدی به سفارش جریان اصولگرا یا برای دلجویی از جریان اصلاح‌طلب نباید به این برنامه بیاید و اولویت می‌بایست مهارت و اهلیت افراد در طرح مباحث باشد. هفت باید بتواند به ثبت درست و دقیق جشنواره چهل‌و‌یکم به‌عنوان بخشی از تاریخ سینمای ایران بپردازد و در‌ضمن با عمومی کردن اخبار و تحلیل‌ها و هیجان آن، این جشنواره را از حالت محفلی بیرون بیاورد. انتقال هفت به شبکه نمایش لابد با این توجیه قرار است انجام شود که نمایش، یک شبکه سینمایی است. اما این رفتار عملا فرار از قرار گرفتن در مرآی هیات‌منصفه‌ای به بزرگی تمام ایران است. هم سینما و هم سیما مدیرانی می‌خواهند که عاشقانه کار هنری را دوست داشته باشند و اصول مدیریت خلاقیت‌ها را بدانند و برایش حاضر باشند جان بدهند چه رسد به هزینه. کسانی باید کار دست‌شان باشد که هدفی در ذهن داشته باشند و برای رسیدن به آن تلاش کنند، نه اینکه دنبال تمام شدن هر رویداد و کشیدن یک نفس راحت باشند.