فرهیختگان بهمنظور بررسی جو حاکم بر مجلس بعد از تقدیم لایحه بودجه 1401 از سوی رئیسجمهور، با مصطفی نخعی، عضو انتخابشده کمیسیون انرژی برای حضور در کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۲ گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید.
باتوجه به اتفاقات چند وقت اخیر و اختلافنظرهایی که میان دولت و مجلس بر سر برنامه هفتم توسعه و لایحه بودجه 1402 پیش آمده بود، فکر میکنید جو منفی حاکم بر مجلس به میزانی هست که منجر به رأی نیاوردن کلیات لایحه بودجه 1402 شود؟
بهنظرم برای اظهارنظر کردن در اینباره مقداری زود است. همانطور که میدانید بودجه همیشه موافقان و مخالفانی داشته و بالاخره هرکدام از موافقان یا مخالفان ادله خاص خود را دارند اما فکر میکنم بیشتر از آنکه این موضوع [که بیشتر موضوعی حاشیهای است] مورد نظر نمایندگان باشد، لازم است موارد مهمی که احتمالا نظرات منفی را بهخود جلب کند مورد توجه قرار گیرند. برای نمونه میتوان به رشد عدد و رقم بودجه اشاره کرد که مقداری دور از انتظار بود. نسبت به بودجه سال گذشته رشد بیسابقهای داشته است. مسائل و موارد دیگری هم وجود دارد که لازم است بعد از بررسیهای بیشتر درباره آن اظهارنظر کرد. اما بهطور کلی بهنظر نمیرسد موضوع نبود برنامه هفتم و حواشی شکلگرفته پیرامون آن طی چند روز گذشته اثر چندانی بر نظر نهایی نمایندگان داشته باشد. البته شخصا معتقدم بهتر آن بود که ابتدا برنامه هفتم میآمد و بعد از آن بودجه مورد بررسی قرار میگرفت. نهفقط سیاستهای کلی، بلکه بهتر بود احکام بودجه 1402 میآمد و ما آن را بررسی میکردیم و برنامهریزیها براساس آن انجام میشد تا بتوانیم در راستای تحقق آن سیاستهای کلی برنامه هفتم قدم برداریم. مگر کل برنامه چندساله است؟ برنامه کلا 5 ساله است، اگر قرار باشد سال اول آن اینطور طی شود نمیتوان درباره تحقق بقیه موارد درنظر گرفته شده در برنامه هفتم توسعه چندان اطمینان داشت. بنابراین خود من منتقد این مساله بودم اما با توجه به اقتضائات کشور و شرایطی که به وجود آمد، همچنین نزدیک بودن انتخابات، وضعیتی که شاهد هستیم شکل گرفت و درنهایت با هماهنگی بهوجودآمده بین دو قوه، چون این شرایط بهوجود آمد و آقای رئیسجمهور با هماهنگی مجلس و رهبر انقلاب لایحه بودجه 1402 را قبل از برنامه هفتم توسعه تقدیم مجلس کردند، طبیعتا نمایندگان سعی میکنند همراهی داشته باشند.
اگر هم احیانا کلیات آن رد شود من دلیلش را این مساله نمیدانم. شاید دلایل تخصصی و مهمی وجود داشته باشد که نمایندگان با کلیات آن مخالفت کنند اما شخصا این مساله را چندان جدی نمیدانم.
باتوجه به این افزایش رقمهایی که اشاره کردید، میتوان پیشبینیهایی درباره مساله کسری بودجه داشت. چقدر احتمال میدهید نمایندگان این رقمها را اصلاح کنند؟
باید بعد از بررسیهای بیشتر، منابعی که دولت در بودجه پیشبینی کرده را مورد مطالعه قرار داد و باید دید چه منطقی باعث شده سقف بودجه این عدد در نظر گرفته شود. همانطور که در ابتدا اشاره شد اظهارنظر در اینباره کمی زود است.
دولت معتقد بود اینکه مجلس بودجه را تحویل نگیرد قانونی نیست و اگر مجلس نظری دارد میتواند با رأی موافق یا مخالف نمایندگان، موافقت یا مخالفت خود را با آن اعلام کند. دلیل تأخیر پیشآمده را از این منظر میتوان متوجه مجلس دانست؟
در این رابطه هرچه بوده است دیگر تمام شده. اینکه ما دولت را مقصر بدانیم و دولت ما را مقصر بداند چندان منطقی و درست نیست. بهنظرم باید از این فضاها فاصله بگیریم. الان وقتش است که به بودجه بپردازیم و سعی کنیم این سند مهم مالی در شرایطی تصویب شود که مشکلات مردم را حل کند. باید به اصل موضوع بپردازیم و احکام و مسائلی که در بودجه پیشبینی شده را بهدقت مورد توجه قرار دهیم و اگر جایی نیازمند اصلاح بود آن را اصلاح کنیم تا درنهایت بودجهای تصویب شود که برای دولت در کارهای اجرایی خود و برای مردم در معیشتشان برکاتی به همراه داشته باشد.
اگر مانند سال گذشته دولت مواردی انقباضی را هم در لایحه بودجه گنجانده باشد، ممکن است مجلس مثل سال گذشته با آنها موافقت کند؟
بعید میدانم. بهنظرم آثار سیاستهای انقباضی بهقدری بوده که عملا سفرهای برای مردم نمانده است. شرایط مردم واقعا شرایط سختی است و درمورد سیاستهای انقباضی هم بعید میدانم خود دولت درنظر داشته باشد مواردی منطبق با آن سیاست در بودجه 1402 دیده شود. البته باید بعد از بررسی بودجه دراینباره اظهارنظر کرد اما اگر مواردی هم باشد با توجه به شرایط فعلی بعید میدانم مورد موافقت نمایندگان قرار گیرد.