راضیه فلاح، خبرنگار:کشورهای پیشرفته دنیا چندین سال است که در دانشگاهها از مقاله به سمت پژوهش فناورانه و دانشبنیان تغییر مسیر دادهاند و اهمیت این امر را بهدرستی درک کردهاند. طبیعی است اگر ما به دنبال میانبری در مواجهه با تحریمها هستیم باید به شرکتهای دانشبنیان اهمیت بیشتری بدهیم. از همین رو دانشگاه آزاد بهعنوان بزرگترین دانشگاه ایران و منطقه بهخوبی اهمیت پژوهش فناورانه را درک کرده و تغییر مسیرهای لازم را در ریلگذاری جدید خود آغاز کرده است. نمایشگاه «رویداد عصر امید» یک جلوه از این دستاورد بزرگ بود که در خردادماه امسال برگزار شد. رویدادی که خودباوری این دانشگاه و نهاد علمی را به رخ کشید و نشان داد حرکت دانشگاه در مسیر تازه موفقیتهای مختلفی هم به همراه داشته است. نمونه این موفقیتها را میتوان در تولیدات محصولهای فناورانه دید. محصولاتی که بهواسطه تلاش و دغدغه محققان و فناورانه در مراکز واحدهای مختلف دانشگاه شکل میگیرند. در این گزارش نیز به بررسی 3 شرکت دانشبنیان پرداختهایم و تازهترین اقدامات و محصولات آنان را مورد کنکاش قرار دادیم که در ادامه میخوانید.
مدیرعامل شرکت دانشبنیان فرسانوشه خبر داد
صادرات به 3 کشور همسایه تنها در 2 سال فعالیت
ظهراب سلحشوری، مدیرعامل شرکت دانشبنیان فرسانوشه با نشان تجاری آراسرویال مستقر در سرای گیاهان دارویی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان (اصفهان) در معرفی محصول دانشبنیان این شرکت گفت: «این شرکت بهعنوان تنها واحد تجاری در سطح کشور است که کارخانه تولید محصول آن در خود دانشگاه مستقر و مشغول به تولید ادویهها و چاشنیهای غذایی، گیاهان دارویی، مکملهای غذایی و سبزیجات خشک است که همه محصولات تولیدی این شرکت نشان سیب سلامت را کسب کردهاند. شرکت فعالیت خودش را در 2 سال گذشته در زمان اوج کرونا آغاز کرده و محصولات خود را در بازار توسعه داده است.» او در توضیح مکمل غذایی قارچ دارویی این شرکت، عنوان کرد: «مکمل غذایی قارچ دارویی برگرفته از «آگاریکوس بلازی» با افزایش 30 درصدی «پلیساکارید» تولید میشود. درنتیجه این اقدام ماده موثره «یک و شش بتاگلوکان» در آن افزایش پیدا کرده است که تاثیر مستقیم روی تنظیم نوسانات انسولین در بیماران دیابت نوع 2 دارد. به بیان دیگر با مصرف این محصول بالا و پایین آنی قند خون در این بیماران کنترل میشود و در مصرف طولانیمدت باعث اثرگذاری مثبت درمانی روی بیماری میشود.» سلحشوری در ادامه معرفی محصولات این شرکت اظهار کرد: «این محصول برای نخستین بار در دنیا بهعنوان مکمل غذایی تولید شده و در آن از 3 نوع قارچ دارویی و جلبک اسپیرو لینا استفاده شده است. پروانههای فعالیت این محصول اخذ و در مرحله اخذ مجوز از سازمان غذاودارو است. این مکمل جایگزین مناسبی برای پودرهای بدنسازی مورد مصرف امروز بازار با یکسوم قیمت است. از سوی دیگر این مکمل بدنسازی محصولی کاملا گیاهی است.»
هر سه ماه محصول جدیدی عرضه میکنیم
مدیرعامل شرکت فرسانوشه با بیان اینکه 80 درصد محصولات این شرکت تجاریسازی شدهاند؛ بیان کرد: «تیم تحقیق و توسعه این شرکت در هر 3 ماه یکبار محصول جدیدی را به بازار عرضه میکند و در تلاش است تا محصولات جدیدی مانند مکمل غذایی از گیاه مورینگا را به بازار عرضه کند. این گیاه حدود 78 درصد پروتئین گیاهی دارد و مکمل غذایی از این گیاه در مرحله اخذ مدرک از سازمان غذاودارو است.» او با بیان اینکه در مدت فعالیت این شرکت به کشورهای کویت، امارات و عراق صادرات داشتهاند؛ درباره میزان سوددهی این شرکت عنوان کرد: «با توجه به آنکه این شرکت فعالیت خودش را در زمان شیوع ویروس کرونا آغاز کرده اما تراز شرکت کاملا مثبت بوده و بدون اخذ هیچگونه وام و کمکی چرخه فعالیتش را در حرکت نگه داشته است.»
سلحشوری درمورد تاثیر پژوهش در توسعه کشور توضیح داد: «قبل از کشور اگر هر فردی به نتیجه مثبت پژوهش در فعالیت و کار خود پیدا کند؛ بهراحتی میتواند بازار را در اختیار خود درآورد. خریدار امروز باهوش است و تولیدکننده باید برای رضایت خریدار از تکنولوژی روز آگاه و از آن استفاده کند. زمانی که یک تولید در فعالیت اقتصادی که مشغول است موفق عمل کند؛ بهنوبه خود تاثیر مثبتی در توسعه کشور نیز خواهد داشت.»
استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز مطرح کرد
افزایش بهرهوری تولید آبزیان با تولید مکمل غذایی
ابوالفضل عسکریساری، استاد دانشگاه آزاد واحد اهواز در رشته شیلات و تولیدکننده مکمل غذایی آبزیان درخصوص محصول فناورانه و دانشبنیان خود، اظهار کرد: «مکمل غذایی آبزیان با هدف افزایش بازده تولید و کاهش هزینه برای تولیدکنندگان جیره غذایی تولید شده است. این محصول با توجه به رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای آب و مشکلات کمآبی که در سالهای اخیر کشور با آن درگیر بوده برای تولید و افزایش آبزیان در همان مقیاس قبلی حوضچههای پرورش آبزیان تولید شده است. به بیان دیگر توانایی پرورش آبزیان در همان مقدار و میزان حوضچههای آبزیان بیشتر میشود.»
او در ادامه افزود: «برای افزایش بهرهوری تولید آبزیان چند روش و راهکار وجود دارد و یکی از آنها بالا بردن کیفیت مواد غذایی است تا آبزی بتواند بدون تولید آلودگی رشد بهتری داشته باشد. مکملها یکی از روشهایی است که به این منظور مورد استفاده قرار میگیرد.»
عسکریساری در توضیح نحوه استفاده از مکملهای غذایی آبزیان گفت: «مکملهای غذایی آبزیان در 2 نوع معدنی و ویتامینه وجود دارد که بهاصطلاح به آن مکمل دوقلو گفته میشود. در روش ابداعی ما جیره غذایی آبزی در کنار بافت آبزی و آب و رسوب گرفته شده و براساس مقدار نیاز آبزی فرمول مورد نیاز را در جیره غذایی آبزی قرار میدهیم. به بیان دیگر اگر مقدار مصرفی مکمل در آبزی بالاتر رود؛ همه مواد مغذی را دفع و اگر کمتر باشد، رشد درستی نخواهد داشت. در نتیجه براساس میزان مورد استفاده آبزی مکمل غذایی مورد استفاده قرار میگیرد و درنهایت بازده تولید بین 6 تا 15 درصد افزایش و هزینه تولیدکننده بهمراتب کاهش پیدا میکند. همچنین با رعایت استاندارد میتوان ماهی و میگو باکیفیتتری را نیز تولید کرد.»
استاد دانشگاه آزاد واحد اهواز درخصوص استقبال تولیدکنندگان از این محصول، بیان کرد: «در ابتدا خریداران بسیار محتاط این محصول را استفاده میکردند؛ اما امروز بعد از استفاده از این محصولات و مشاهده نتایج خوب آن روی پرورش آبزیان، استقبال بسیار خوبی از آن شده است. امروز اکثر کارگاههای گرمابی استان خوزستان با این محصول پوشش داده شده است و در گام بعدی در نظر داریم این محصول به دیگر استانها و کل کشور معرفی و از آن استفاده شود.»
او با بیان اینکه واحد اهواز سرمایهگذار اولیه این محصول دانشبنیان بوده؛ درمورد میزان سوددهی این محصول عنوان کرد: «در مدت کوتاه کمتر از شش ماه سرمایه اولیه برگشت و به سوددهی رسیده است.»
عسکریساری درباره تاثیر پژوهش و فناوری در توسعه کشور اظهار کرد: «یکی از مهمترین دلایل رسیدن به رشد و توسعه و به جایگاه دیگر کشورهای توسعهیافته جهانی، همین اهمیت دادن به پژوهش، فناوری و دانشبنیان است. با توجه به دید جدید دانشگاه آزاد به فناوری و مهارتمحوری بهخوبی میتوان این توسعه را از مسیر دانشگاه ایجاد کرد. بهتر است مسیر شرکتهای دانشبنیان هموارتر شود تا زودتر این شرکتها به نتیجه مطلوب دست پیدا کنند.»
تولیدکننده دانشبنیان واحد خرمآباد مطرح کرد
دانشبنیانها سرعت کشاورزی صنعتی را افزایش میدهند
رسول رضایی، تولیدکننده محصول دانشبنیان در حوزه کشاورزی از دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرمآباد درخصوص معرفی دستگاه نشاکار 5 ردیفه بیان کرد: «امروز برای نشاء برنج از نیروی انسانی استفاده میشود که بهطبع افزایش هزینههای تولید، کاهش بازده تولید را به همراه دارد. اما این محصول جایگزین مناسب انسان در زمین شالیزار است که به همین علت نیروی کار کمتری مورد استفاده قرار میگیرد و مشکلات این شیوه را ندارد. همچنین به علت آنکه در یک فاصله مشخص نشاء را در زمین میکارد میزان تولید را نیز افزایش و بازده را بالا میبرد.»
او با بیان اینکه در بازار نمونه وارداتی این محصول وجود دارد؛ گفت: «محصول وارداتی که امروز در بازار خریداری میشود محدود به استفاده از نوع خاصی از نشاء گلخانهای است. در این نوع نشاء باید از قبل بهصورت گلخانهای و در ظروف مخصوص کاشته شود. در این محصول این مرحله حذف شده و کشاورز میتواند از نشاء خزانه استفاده و سادهسازی و بومیسازی شده است. در نتیجه هزینه خرید محصول به نسبت انواع دیگر بازار بسیار کاهش پیدا کرده است.»
تولیدکننده محصول دانشبنیان در حوزه کشاورزی با بیان اینکه این محصول همه آزمایشهای لازم را انجام داده و در مرحله تجاریسازی قرار دارد؛ عنوان کرد: «سازمان جهاد کشاورزی یکی از سازمانهای حامی تولید این محصول است.»
رضایی در توضیح محصول دیگری که توسط دانشگاه آزاد واحد خرمآباد تولید شده؛ اظهار کرد: «سنگ جمعکن 3 تنی دیگر محصول دانشبنیان این واحد است و بهصورت تمامهیدرولیک دنبالهبند تراکتور 4 سیلندر و 6 سیلندر میشود و تنها نیاز به نیروی کشنده دارد. این دستگاه برای جمعآوری سنگ زمین کشاورزی بین 200 گرم تا 60 کیلوگرم روی زمین تا فاصله 10 سانتیمتر از سطح زمین طراحی شده است. سنگهای جمعآوریشده نیز در یک مخزن درون دستگاه ذخیره میشود. این محصول جایگزین مناسبی برای 100 کارگر در زمین کشاورزی است.»
او با بیان اینکه این محصول نیز در مرحله تجاریسازی قرار دارد؛ درباره فواید این محصولات گفت: «بهطور قطع این محصولات با کاهش فعالیت نیروی انسانی و کم کردن تعداد کارگر در کنار سرعتبخشی در فعالیت کشاورزی، میزان هزینه و زمان کار کشاورز را بسیار کاهش میدهد و بالطبع توانایی جذب مشتری را خواهد داشت.»
تولیدکننده محصول دانشبنیان در حوزه کشاورزی درباره نقش پژوهش و فناوری در توسعه کشور، بیان کرد: «بدون پژوهش نمیتوان بهدرستی مشکلات کشور را شناخت و در نتیجه نمیتوان راهکار مناسبی نیز ارائه داد. پژوهش و فناروی تنها مسیری است که باید برای پیشرفت و تعالی کشور در نظر گرفته شود. برای مثال همین محصولات تولیدی ما با نصف قیمت نمونه خارجی بازار به دست کشاورز میرسد و بهطبع میتواند سرعت کشاورزی صنعتی را در کشور افزایش دهد.»