تیم ملی ایران مدیرفنی بزرگ می‌خواهد نه سرمربی

محمدرضا حاجی عبدالرزاق، خبرنگار:ادسون تاوارس سرمربی کهنه‌کار برزیلی که سابقه کار در فوتبال ایران به‌عنوان سرمربی سپاهان را در کارنامه دارد به‌تازگی به دیگر تیم زردپوش در فوتبال کشورمان پیوسته و اتفاقا از زمان اضافه شدن او به صنعت نفت آبادان، این تیم از لحاظ نتیجه‌گیری و فوتبالی که ارائه می‌دهد تا حدود زیادی متحول شده و نتایج مطلوبی را در این مدت کسب کرده است.این درحالی است که تیم جنوبی با دو سرمربی سابق ایرانی خود شانس مسلم سقوط بود اما حالا به قول سرمربی جدید برزیلی روحیه نفتی‌ها تقویت شده و آنها دیگر خود را یک تیم بحران‌زده نمی‌بینند.بر همین اساس و با این توضیحات گفت‌وگوی «فرهیختگان» با تاوارس را در ادامه می‌خوانید.

رمز و راز موفقیت‌تان در نفت آبادان چیست؟ هیچ‌کس فکر نمی‌کرد تا این اندازه زود این باشگاه را در امر نتیجه‌گیری و شکل بازی متحول کنید.
هیچ رازی در کار نیست! این کاری که در آبادان رقم خورده کار من به‌عنوان سرمربی به تنهایی نیست بلکه بازیکنان، کارمندان باشگاه و هواداران همه در کنار همدیگر تلاش کردیم تا بتوانیم از این بحران خارج شویم. بیشتر از این جهت خوشحالم که روحیه تیم ما تقویت شده و امروز تبدیل شدیم به تیمی که دیگر خودش را در بحران نمی‌بیند. بازیکنان ما امروز ذهنیت بازتری دارند و حمایت خیلی خوبی را از طرف هواداران دریافت می‌کنند درنتیجه ما دیگر در بحران نیستیم و امیدواریم که خیلی سریع‌تر بتوانیم شرایط خود را در جدول رده‌بندی هم بهبود ببخشیم. باز هم تاکید می‌کنم که این موضوع کار من به‌تنهایی نیست و همه دارند به من کمک می‌کنند و همه داریم با هم برای کسب نتایج بهتر و رسیدن به روزهای روشن‌تر با یکدیگر همکاری می‌کنیم.

کار کردن در شهری مانند آبادان از این جهت سخت است که تمام مردم این شهر عاشقانه فوتبال و نفت آبادان را دوست دارند و نسبت به نتایج این باشگاه حساس هستند. آنها اغلب نظرات فنی هم می‌دهند. این موضوع برای شما مشکل‌ساز نیست؟
(با خنده) خیلی از منزل بیرون نمی‌روم که به این شکل شکار بشوم! در هر صورت من این شرایط را درک می‌کنم چون در اتمسفرهای بالاتر و حساس‌تر از شهری مانند آبادان هم کار کرده‌ام و درک می‌کنم مردمی که تا این اندازه به فوتبال علاقه دارند مردمانی دوست‌داشتنی هستند که باید تحت هر شرایطی به آنها احترام بگذارم. این که آنها عاشق فوتبال و تیم خود هستند برای آنها خوشایند است اما برای من به‌عنوان مربی این امر همیشه خوشایند نیست چون مردم با مقوله فوتبال همیشه احساسی برخورد می‌کنند این درصورتی است که یک مربی نباید خیلی این احساسات را در کارش دخیل کند. چون گاهی اوقات پیش می‌آید که تیم نتیجه نمی‌گیرد یا گاهی اوقات پیش می‌آید که شما برای جمع‌وجور کردن امور به زمان نیاز دارید این درحالی است که وقتی احساس حاکم می‌شود صبر هم کمتر می‌شود. در هر صورت امروز من در آبادان از این حمایت‌ها و جو فوتبالی خیلی احساس خوبی دارم و خوشحالم که اینجا هستم.

قبل از بازی با استقلال در نشست خبری گفته بودید ان‌شاء‌الله قهرمان می‌شویم! این موضوع را که جدی نگفته بودید؟
من نگفتم قهرمان می‌شویم بلکه یک روزنامه‌نگار محترم چند بار از من خواست نتیجه بازی با استقلال را پیش‌بینی کنم که گفتم من پیشگو نیستم. او چند بار خواسته خود را تکرار کرد. آخر سر به او گفتم من نتیجه را پیش‌بینی نمی‌کنم، هیچ مربی برای آخر شدن در لیگ به تیمی نمی‌رود و همه مربیان می‌خواهند تیم‌شان قهرمان شود. شما حتی اگر با مربی نفت مسجدسلیمان هم صحبت کنید و به او بگویید که دوست دارید تیم‌تان قهرمان شود او هرگز نمی‌گوید نمی‌خواهم این اتفاق بیفتد. ما هم از این قاعده مستثنی نیستیم و مثل 15 تیم دیگر ما هم دوست داریم در رقابت‌ها به‌عنوان قهرمانی برسیم اما اینکه من بخواهم یک بازی را پیش‌بینی کنم، فوتبال به این شکل نیست. اما این بنده خدا از طرف من تیتر زد که نفت آبادان قهرمان می‌شود، درواقع این تیتر به این شکل رقم خورد.

نفت آبادان از تیم‌های ریشه‌دار فوتبال ایران است و اتفاقا در گذشته نتایج خوبی هم کسب کرده است. چنین تیم‌هایی برای قهرمانی به چه چیزی نیاز دارند؟
به خیلی چیزها نیاز است که در این زمان کوتاه نمی‌توان درباره همه آنها صحبت کرد. ساختار، زیرساخت، هزینه‌ها و میزان حمایت از تیم در کنار نحوه و کیفیت تیم بستن همه مهم هستند و همه اینها باید اساسی تغییر بکنند ضمن اینکه اگر این موارد همگی محقق شوند هم باز تضمینی برای قهرمانی نیست چون همه تیم‌های بالای جدول دارند برای قهرمانی می‌جنگند و در وهله بعدی این اتفاق یک پروسه زمانبر است و با یک کلام و یک جواب و در یک شب نمی‌توان تیمی را قهرمان کرد. یکی از ایرادهای فوتبال احساسی همین است که انتظار دارند یک مربی یا دو بازیکن بیایند و بدون پیش‌زمینه‌های لازم، تیمی را در یک فصل قهرمان کنند. این امر امکان‌پذیر نیست. اگر قرار است یک قهرمانی به قهرمانی‌های پی‌درپی تبدیل شود نیازمند یک‌سری فعل و انفعالات و حمایت‌ها و یک برنامه‌ریزی و در مجموع نیازمند یک پروسه است.

به داوری‌های لیگ برتر ایران برسیم. گویا در این مدت کوتاه از حضور در آبادان مشکلات زیادی در این خصوص داشته‌اید و از داوری‌ها شاکی هستید.
داور برای ما جلوی استقلال پنالتی نگرفت و یک داور دیگر هم این رفتار را مقابل ذوب‌آهن هم تکرار کرد، این خیلی خنده‌دار است اما این خیلی بد است که شما در فوتبال‌تان var ندارید. داور هم مثل همه انسان‌ها اشتباه می‌کند. همان‌طور که مربی و بازیکن هم اشتباه می‌کنند داور هم می‌تواند اشتباه کند اما این var به داور کمک می‌کند که این اشتباه را تکرار نکند یا اگر اشتباهی می‌کند کمک می‌کند که این اشتباه تصحیح شود. در بازی‌های اخیر مقابل استقلال و ذوب‌آهن ما از داوری ضربه خوردیم. من از داور انتقاد نکردم و به او حمله هم نکردم و اصلا اعتقاد ندارم که باید به داور حمله کرد چون درک می‌کنم که یک داور هم اشتباه می‌کند اما بر این باور هستم که اگر var بود می‌توانست به او کمک کند که با این اشتباهات از زمین خارج نشود.

درباره کمک‌داور ویدئویی به‌صورت کلی چه نظری دارید؟
یک‌سری از مربیان در دنیا به این سیستم علاقه‌مند هستند و یک‌سری به این سیستم اعتقادی ندارند اما من هیچ نظری درباره var ندارم و اعتقاد من این است که هر کشوری بنا بر وضعیت خودش باید از این سیستم استفاده کند یا نکند. مثلا در کشور خودم یعنی برزیل من مطمئنم که ما به این سیستم نیاز داریم چون خیلی جو فوتبالی برزیل احساسی است و هواداران، دیوانه فوتبالی تیم‌های خودش هستند و اشتباهات داور به آنها آسیب می‌رساند و روی مردم اثر منفی می‌گذارد. درنتیجه با وجود var این سیستم می‌تواند از میزان ضربه‌ای که به احساسات مردم می‌خورد یا از میزان آسیبی که تیم‌ها یا خود داور از این اشتباه می‌پذیرند جلوگیری کند یا هزینه‌های آن را کم کند، ضمن اینکه یادمان باشد با var هم داوران اشتباه می‌کنند. یعنی با این سیستم هم دیدیم که باز هم تصمیم اشتباه اتخاذ شده و بعد از سوت پایان بازی تازه همه فهمیدند که این تصمیم اشتباه بوده و با وجود بازبینی صحنه باز هم اشتباه صورت گرفته است. پس این هم یک سیستم صددرصدی نیست اما باز هم می‌تواند میزان زیادی از اشتباهات را کاهش دهد.

درباره شانس‌های قهرمانی در لیگ برتر ایران صحبت می‌کنید؟
در فوتبال ایران همیشه استقلال و پرسپولیس از شانس‌های سنتی قهرمانی در لیگ برتر ایران به شمار می‌روند. نفت من با پرسپولیس هنوز بازی نکرده اما بازی این تیم را پسندیدم و مشخص است که یحیی با تیمش کار بزرگی را انجام داده است. آنها هارمونی و سیستم شناور خیلی خوبی دارند. درواقع پرسپولیس یک ظرافت تاکتیکی خیلی خوبی دارد که قابل‌احترام است. فکر می‌کنم سطح پرسپولیس و شانس این تیم از سایر تیم‌های مدعی مانند سپاهان، استقلال و گل‌گهر بالاتر است و در سطح بالاتری بازی می‌کند. با این حال من نمی‌خواهم الان در این خصوص نظر قطعی بدهم و به همین دلیل هم نمی‌خواهم درباره جزئیات این موضوع بیشتر صحبت کرده یا اینکه این بخش از صحبت‌هایم برجسته شود. درحال حاضر فقط 3 هفته بعد از جام‌جهانی انجام شده و هنوز برخی تیم‌ها نتوانسته‌اند به شرایط عادی خود برگردند. در نتیجه اگر چند هفته دیگر به برخی تیم‌ها فرصت بدهیم شاید سپاهان، استقلال یا گل‌گهر چیزهای بیشتری از خود نشان بدهند و دوباره به کیفیت قبل از تعطیلات خود برگردند. در نتیجه برای این صحبت‌ها زود است اما در مجموع فکر می‌کنم پرسپولیس امسال از مدعیان اصلی قهرمانی باشد.
به جام‌جهانی و بازی‌های ایران برسیم. بازی‌های تیم ملی را در قطر دیدید؟
بله چراکه نه. من همیشه فوتبال ایران را دنبال کردم. یک مشکلی که وجود داشت این بود که اگر چه شما از لحاظ فیزیکی و تاکتیکی بهتر شدید اما کیفیت تکنیکی فوتبالیست‌های ایرانی چه در لیگ و چه در تیم ملی نسبت به نسل‌های قبلی افت کرده است. بازیکنان ایرانی از لحاظ فیزیکی بهتر شده‌اند اما به‌شدت از لحاظ تکینکی دچار ضعف شده‌اید و این موضوع من را برای آینده فوتبال ایران که اتفاقا آن را خیلی دوست دارم نگران می‌کند. اگر نسل‌ها را با هم مقایسه کنیم شما در گذشته از بازیکنانی مانند پروین و روشن بهره می‌بردید و بعدا به خداداد و دایی و مهدوی‌کیا و کریمی و عنایتی رسیدید و سطح تکنیکی این نفرات خیلی بالاتر از بازیکنانی است که امروز در فوتبال ایران می‌بینیم. احساس می‌کنم دارد در فوتبال ایران یک چیزی عجیبی رخ می‌دهد و به بازیکنان اجازه نمی‌دهند تا از فوتبال لذت ببرند. در این چند وقت به بازیکنانم خیلی تاکید کرده‌ام که شما فقط در زمین دارید می‌دوید؛ پس چه زمانی می‌خواهید از فوتبال لذت ببرید؟ اگر از فوتبال لذت نبرید، خیلی بهتر است آن را بازی نکنید. یادتان باشد که فوتبال بازی می‌کنید که از آن لذت ببرید، فقط دویدن که فایده ندارد بلکه باید دریبل هم بزنید، پاس هم بدید و شوت هم بزنید. احساس می‌کنم فوتبال ایران به یک ضعف تکنیکی رسیده که این موضوع خیلی عجیب است، چون حداقل این است که ایران در غرب آسیا همیشه تکنیکی‌ترین بازیکنان را داشته است.

برای ادامه مسیر در تیم ملی ایران و در مجموع در فوتبال ایران باید چه کار کنیم؟
چیزی که شما الان در حال حاضر به آن نیاز دارید سرمربی برای تیم ملی نیست بلکه باید یک مدیرفنی یا هماهنگ‌کننده امور فنی استخدام کنید و او را بالای سر همه تیم‌های ملی بگذارید. کسی که به کل فوتبال ایران اشراف داشته باشد و وظیفه داشته باشد که همه فوتبالیست‌های ایرانی را مدام بررسی کرده و آنها را ببیند. او باید حتی تیم‌های پایه و باشگاهی را هم ببیند و گزارشی از استعداد ناب فوتبال ایران را گردآوری کرده و آن را در اختیار مربیان تیم‌های ملی قرار داده و مدام بر آنها نظارت کند. در همین بازی با ذوب‌آهن یک بازیکن 19 ساله را به زمین آوردم و اتفاقا او گل قشنگی هم زد و نشان داد که چقدر آینده‌دار است. با داشتن چنین بازیکنانی با این سن پایین الان این سوال پیش می‌آید که چرا چند دهه می‌شود که به المپیک نرفته‌اید.به خاطر اینکه روی تیم‌های پایه خود اصلا کار نمی‌کنید. این یک نکته خیلی مهم است. با صراحت می‌گویم فوتبال ایران به هیچ افتخار و فینال و حتی قهرمانی نمی‌رسد مگر اینکه ساختار خود را متحول کند و به تیم‌های پایه خود بیشتر توجه کند و استعداد‌های خود را از سنین پایین‌تر وارد تیم‌های باشگاهی کند. احساس می‌کنم یک مقاومتی در فوتبال ایران برای بازی دادن به بازیکنان جوان وجود دارد و این موضوع به نظر من خیلی به فوتبال ایران کمکی نمی‌کند. بنابراین به نظرم تیم ملی به یک آدمی نیاز دارد که بگردد و چنین بازیکنانی را پیدا کند تا آنها را به سمت مدارج بالاتر و طی کردن مسیری درست هل بدهد.