مورایس نتوانسته مشکلات دوران نویدکیا را حل کند

امید نظری گوهر، خبرنگار:روز نخست هفته دوازدهم لیگ برتر درحالی به پایان رسید که سپاهانی نتوانستند مستطیل سبز ورزشگاه سیروس قایقران را با کسب 3 امتیاز ترک کنند تا یکی از بهترین فرصت‌های ممکن برای استفاده از لغزش احتمالی تیم‌هایی همچون استقلال و پرسپولیس از دست برود و شاگردان مورایس با توشه 21 امتیازی و تکیه به جایگاه چهارم در هفته آینده برابر نفت مسجدسلیمان حاضر شوند. «فرهیختگان» برای بررسی بیشتر وضعیت زردپوشان اصفهانی به سراغ هافبک اسبق این تیم، مهدی کریمیان رفته که در قامت بازیکن طلایی‌پوشان موفق شده است به 3 عنوان قهرمانی دست باید. در ادامه گفت‌وگو «فرهیختگان» با کریمیان را می‌خوانید. 

عملکرد سپاهان برابر ملوان چقدر رضایت شما را جلب کرد؟
درکل این وقفه نزدیک به دوماهه میان مسابقات لیگ برتر باعث شد تیم‌ها به‌صورت رسمی فوتبال بازی نکنند، قطعا روی عملکرد تیم‌ها تاثیر می‌گذارد و برای بعضی تیم‌ها مثل صنعت نفت آبادان خوب است و با استفاده از این شرایط نساجی را در قائمشهر شکست می‌دهد. برای بعضی از تیم‌ها که شرایط شان مثل سپاهان ثابت شده بود از این شرایط قاعدتا ضرر می‌کنند ولی من فکر می‌کنم سپاهان مثل همیشه فوتبال خوبی را ارائه کرد. 

پس شما اعتقاد دارید وقفه اشاره‌شده خیلی به عملکرد فنی سپاهان آسیب زد؟ 
بله، ولی قطعا تیم بزرگ باید خودش را با شرایط وفق دهد. بالاخره فوتبال ایران در این 22 سالی که حرفه‌ای شده همیشه این شرایط را داشته است و حالا تیم‌ها مجبور بودند به‌دلیل برگزاری جام‌جهانی این تعطیلات را بگذرانند. سپاهان به‌طورکلی مقابل ملوان از لحاظ فوتبالی موقعیت‌های خوبی ایجاد کرد و توپ‌هایش به تیرک دروازه خورد. فکر می‌کنم در فاز هجومی این تیم نزدن ضربات آخر و به گل نرسیدن کمی مشهود بود. آقای مورایس، مربی بزرگ و صاحب سبکی است و افتخارات زیادی کسب کرده اما من اعتقاد دارم شاگردانش در فازی که می‌خواهند انتقال از دفاع به حمله را صورت دهند کمی مشکل دارند و این اتفاق کند انجام می‌شود. متاسفانه لیگ برتر ایران کلا یک فوتبال تدافعی است، اگر توجه کرده باشید رقابت‌های لیگ آزادگان که برگزار می‌شود و در 8 بازی تنها 6 الی 7 گل به ثمر می‌رسد یا رقابت‌های لیگ برتر برگزار می‌شود و 5 بازی بدون گل به اتمام می‌رسد و تیم‌ها بیشتر به‌دنبال بسته و جمع بازی کردن هستند. وقتی می‌خواهید مدعی کسب عنوان قهرمانی باشید و برای قهرمانی می‌جنگید کمی برابر تیم‌هایی که به فکر گل نخوردن و کسب تک امتیاز مثل ملوان هستند به مشکل برمی‌خورید و باید سرعت انتقال‌تان آنقدر بالا باشد که تیم مقابل فرصت نکند پشت توپ جمع شود. سپاهان این مشکل را نه‌تنها در دیدار برابر ملوان، بلکه در رقابت‌های قبلی نیز داشت، خصوصا در دفاع میانی که می‌خواهند انتقال را صورت دهند کمی کند هستند. البته جابه‌جایی‌هایی انجام شده اما هنوز سرعت انتقال خیلی کم است و تیم مقابل می‌تواند لایه‌های دفاعی را تشکیل دهد و درنهایت این مشکل گذشتن از لایه‌های دفاعی را سخت می‌کند. درست است سپاهان برابر ملوان کسب موقعیت کرد و 2 الی 3 مرتبه توپ را به تیرک دروازه زدند اما موقعیت‌هایی که ایجاد شد براساس اشتباهات جایگیری و فضاگیری حریف بود. سپاهان از ابتدای فصل در انتقال منفی به حریفان موقعیت نمی‌دهد، مثلا این تیم برابر استقلال در ورزشگاه آزادی یک موقعیت هم به حریف نداد. سپاهان مدعی قهرمانی است و زدن گل مخصوصا به تیم‌هایی که همواره دفاع می‌کنند مستلزم بالا بردن سرعت تیمی است. 

یکی از معضلات سپاهان برابر شاگردان مازیار زارع عدم استفاده مناسب از موقعیت‌ها بود. این مشکل در دیدارهای پیشین و در دوران نویدکیا نیز مشاهده شده بود. کادرفنی فعلی سپاهان برای حل این مشکل باید چه اموری را دنبال کند، آیا نیاز است طراحی تمرینات، آرایش و مهره‌ها تغییر یابند؟
رفع مشکلاتی مثل تبدیل نشدن موقعیت‌ها به گل و اصابت ضربات به تیرک دروازه نیازمند نبوغ فردی و تمام کنندگی افراد است. این تیم بالاخره از بازیکنان بزرگی برخوردار است و در فاز هجومی شهریار مغانلو در دیدار تدارکاتی برابر پرسپولیس یک گل خوب به حریف می‌زند ولی عدم استفاده مناسب از موقعیت‌ها از عدم تمرکز می‌آید و به وقفه‌ای که ایجادشده برمی‌گردد. اما از لحاظ نوع تمرینات ما نمی‌توانیم به یک سرمربی صاحب سبک مثل ژوزه مواریس ایراد بگیریم که به‌هر‌حال قبلا افتخارات زیادی کسب کرده و خودش علم جدیدی را به فوتبال ایران می‌آورد. نمی‌توان دور از فضای تیم و در شرایطی که با تیم زندگی نمی‌کنیم و تمرینات تیم را نمی‌بینیم درمورد طراحی تمرین آقای مواریس صحبت کنیم. مطمئن هستم که در هفته‌های آینده سپاهان بهتر می‌شود. شاید این تیم فوتبالی که ارائه می‌دهد خوب باشد ولی الان نتیجه‌گیری خیلی مهم است. کسب نتیجه برای تیم‌های انتهای جدولی که به‌دنبال یک امتیاز هستند، به‌هرحال با گل نخوردن میسر می‌شود اما گل زدن کار بیشتری را می‌طلبد و شما وقتی برابر این تیم‌ها گل اول را بزنی طبیعتا لایه‌های دفاعی باز می‌شود. من احساس می‌کنم تقریبا سپاهان در بازی‌هایی که انجام داده چندان در نیمه اول عطش تمام کنندگی کار را ندارد. اگر این عطش و استراتژی‌شان بیشتر باشد تا در دقیقه 20 الی 30 یا حتی پایان نیمه اول بتوانند به حریف فشار بیشتری وارد کنند و دروازه حریف را فرو بریزند کارشان نسبت به اینکه تا دقیقه 60 الی 65 زمان گذشته باشد و نتیجه صفر بر صفر باشد، راحت‌تر می‌شود. در این وضعیت حریف برابر تیمی بازی می‌کند که از لحاظ مهره و ساختار از قدرت بالایی برخوردار است و به آن تک امتیاز قانع می‌شود و لایه‌های دفاعی اش را زیاد می‌کند. 

به‌طور کلی ژوزه مورایس در 12 دیدار گذشته چقدر توانسته است مشکلات فنی را که در دوران محرم نویدکیا فوتبال‌دوستان مشاهده می‌کردند، رفع کند؟
سپاهان در زمان نویدکیا نیز فوتبال خیلی خوبی را ارائه می‌داد اما در کسب نتیجه ناموفق بود. نتیجه اگر توام با فوتبال خوب باشد یک چیز ایده‌آل رقم خورده اما اگر بخواهید میان این 2، یکی را انتخاب کنی قطعا خود تماشاگر هم نتیجه و جام را می‌خواهد. با توجه به اینکه مورایس از یک فرهنگ دیگر آمده و قطعا درباره فوتبال ایران شناخت چندانی نداشته کمی رفع مشکلات زمانبر است و من فکر می‌کنم در نیم فصل دوم بتواند با شناختی که از بازیکن ایرانی، فرهنگ کشورمان و رختکن زیر نظرش پیدا می‌کند عملکرد بهتری ارائه می‌دهد. سپاهان در 2 هفته نخست 6 امتیاز گرفته بود اما با کامبکی که مقابل گل‌گهر سیرجان خورد و بازی که 2 صفر پیش بود را 2 بر 2 به اتمام رساند تا 4 هفته روی نوار ناکامی بود و کلا 3 امتیاز یعنی 3 تساوی و 1 شکست به‌دست آورد. این موضوع نشان می‌دهد که مربی نتوانسته در هفته‌های نخست از لحاظ روحی و روانی موفق عمل کند و جو را بشناسد و این امتیاز از دست دادن برای مربی همچون مورایس طبیعی است ولی به‌طورکلی این مربی پرتغالی تا این لحظه نتوانسته مشکلات زمان نویدکیا یعنی خوب بازی کردن و عدم کسب نتیجه را در 12 هفته اخیر حل کند. 

یکی از ایرادهایی که کارشناسان و فوتبال‌دوستان نسبت به سپاهان در فصل جاری مطرح کردند به عدم توازن در پست‌های حساس بر می‌گردد. به نظر شما سپاهان باید در نقل‌وانتقالات پیش‌رو به‌دنبال خرید در کدام پست‌ها باشد؟
این نکته کاملا درست است حتی وقتی یک مربی خارجی ابتدای فصل به فوتبال ایران بیاید مطمئنا شناخت نسبت به روند نقل‌وانتقالات زمانبر و سخت است، هرچند در سپاهان آقای مورایس از یک امتیاز مثبت یعنی حضور 2 الی 3 ساله تکسیرا سود برد تا هموطنش به او در یارگیری کمک کند اما این مربی با این وجود موفق نشد به تعادل و هارمونی مدنظرش برسد. او هنوز در خط دفاع به جمع‌بندی نرسیده تا کدام‌یک از مدافعان برزیلی را در کنار محمد دانشگر بازی دهد. در فصل جاری تغییرات در تیم سپاهان زیاد بوده و گاهی از اوقات این تیم مقابل حریف پیروز می‌شود اما در هفته بعد 3 الی 4 تغییر در تیم ایجاد می‌شود و اصولا مربیان خارجی به این صورت نیستند و این موضوع به شناخت کافی سرمربی از ابتدای فصل بر می‌گردد. در خط حمله و فاز هجومی نیز نیاز به تقویت دارند. فکر می‌کنم از لحاظ بازیکن دچار فقر نباشند و با اضافه کردن 2 مهره خوب در فاز دفاعی و حمله تیمش کامل می‌شود. در نیم فصل دوم نباید دنبال بهانه‌تراشی باشیم و در این بازه زمانی جایی برای اشتباه وجود ندارد. 

آیا می‌توان به عملکرد پیام نیازمند در هفته‌های گذشته نمره رضایت بخش داد؟
در این حدود 25 سالی که در فوتبال بودم کمتر دیدم که با وجود یک گلر خوب و سرشناس، یک دروازه‌بان نامدار و شماره یک دیگر به تیم اضافه شود. این موضوع از لحاظ روحی و روانی برای 2 دروازه بان بد است، چون هم رشید مظاهری سابقه حضور در تیم ملی را دارد و گلر بزرگی است و از تیم بزرگی به سپاهان آمده و هم پیام نیازمند این وضعیت را دارد. سپاهان باید در این پست به ثبات برسد، چون دروازه‌بانی یک پست تخصصی است و از لحاظ فنی فکر می‌کنم نیازمند جای تعریف ندارد و من یک روز گفتم آینده تیم ملی از آن این جوان است اما وقتی او از کشوری دیگر در هفته‌های چهارم الی پنجم به تیم اضافه شد روی عملکرد مظاهری تاثیر گذاشت و این سنگربان دچار چند اشتباه شد. به نظر می‌رسد الان نمی‌شود به 2 سنگربان نمره داد و در ادامه فصل یعنی 18 دیدار باقی مانده یک نفر آنها ثابت بازی کند و تقریبا در 15 بازی به میدان برود، می‌توان آن موقع عملکردشان را زیر ذره‌بین ببریم. 

بعضی از فوتبال‌دوستان اعتقاد دارند نیازمند به دلیل شخصیت ذاتی و نکات بارز فنی‌اش گزینه مناسبی برای جایگزینی علیرضا بیرانوند در دیدار برابر انگلیس بود. آیا به نظر شما اصلا این فرضیه درست است؟
من اعتقاد دارم حسین حسینی گلر خوبی است. از لحاظ شخصیتی نکته‌ای که گفتید درست است اما از نظر فنی چون ما در تمرینات نیستیم و عملکرد بچه‌ها را از نزدیک ندیدیم، نمی‌توانیم نقد وارد کنیم. ما فقط عملکرد بازیکنان را در دیدارهای باشگاهی دیده‌ایم اما وقتی یک الی 2 ماه در اختیار تیم ملی و اردو هستید شرایط کاملا متفاوت است. من قبلا گفتم نیازمند انتخابی اشتباه در پرتغال انجام داد و می‌توانست انتخاب سبک تری یعنی حضور در سطح دوم فوتبال این کشور را انجام دهد و در تمام بازی‌ها به میدان برود و بعد با آن تیم به لیگ برتر صعود کند. این انتخاب باعث نیمکت‌نشینی وی شد و شرایط دروازه‌بان نیمکت‌نشین با دیگر بازیکنان متفاوت است. نیازمند در آینده می‌تواند سنگربانی مطمئن برای تیم ملی باشد. 

عملکرد ذوب‌آهن در لیگ بیست‌ودوم را چگونه دیده‌اید و مهدی تارتار چقدر توانست بعد از چند هفته عدم نتیجه‌گیری، تیم تحت هدایتش را به وضعیت مناسب برگرداند؟
آقای تارتار با توجه به بودجه‌ای که ذوب‌آهن در اختیار دارد عملکردش مناسب بوده است. ایشان یکسری تفکرات دارد که برای تماشاچی و بعضی از فوتبال‌دوستان شاید جالب نباشد اما کاملا قابل احترام است. شاید به 6 تساوی متوالی از لحاظ فوتبالی‌ها نقد وارد باشد، اما باید دید خواسته‌های مدیرعامل، هیات‌مدیره و بودجه‌ای که در اختیار دارند، چیست. من فکر می‌کنم در مجموع همسو با یکدیگر هستند. ایشان و مجتبی حسینی خیلی از مواقع دست به جوان‌گرایی می‌زنند که این موضوع جای تقدیر دارد. الان با توجه به شرایطی که دارند، بازی‌ای که انجام دادند و نتیجه‌ای که گرفتند کاملا ورق برای این تیم برگشته است و با توجه به اختلاف کم امتیازی میان تیم‌ها وقتی 3 الی 4 پله در جدول صعود کنید از لحاظ روحی در ادامه بازی‌ها روی عملکردتان تاثیرگذار است. این تیم فوتبال بدی را نمایش نمی‌دهد و در فاز دفاعی عملکردشان بی‌نظیر است و اگر در فاز حمله بتوانند سرعت ضدحملات را بالا ببرند و موقعیت‌های بیشتری ایجاد کنند تصور می‌کنم نتایج بهتری نیز کسب می‌کنند. 

یکی از بازیکنان شایسته و قابل اعتنای سپاهان امید نورافکن است که برابر ملوان در خط هافبک به میدان رفت. این تغییر متداوم پست بازی چقدر به کیفیت فنی‌اش آسیب می‌زند و او اصولا در کدام پست تاثیرگذاری بالاتری دارد؟
من نورافکن را از زمان حضور در استقلال می‌شناسم. او در آن زمان جزء جوانانی بود که 17 الی 18 سال سن داشت و به رده بزرگسالان راه یافت. من به‌عنوان شخصی که فوتبال بازی کرده است احساس می‌کنم بازیکن باید در یک پست به میدان برود. بازیکن چندپسته فردی موثر و عصای دست مربی است اما روی عملکرد فنی بازیکن تاثیرگذار است. اگر فوتبالیستی در دفاع بازی کند و بعد از آن در پست هافبک دفاعی و فاز هجومی حضور یابد قطعا تمرکزش به‌هم می‌خورد. در دنیا نیز به همین صورت است و نمی‌شود شما بزرگ‌ترین بازیکن دنیا باشی ولی مثلا در پست عقب‌تر یا جلوتر به میدان بروی. البته تیم ملی متفاوت است و بازیکن در یک بازه کوتاه در آنجا حاضر می‌شود و در هر پستی به‌کار گرفته می‌شود.