تاوارس با شناختی خوب از آسیا خمز با تفکراتی هجومی

سیامک خاجی، خبرنگار:فوتبال ایران در تعطیلات لیگ خود به دلیل برگزاری رقابت‌های جام جهانی 2022 قطر با تغییراتی روی نیمکت برخی تیم‌ها مواجه بوده و با پیگیری دوباره رقابت‌های جام خلیج فارس قرار است دو مربی خارجی دیگر راهی فوتبال ما شوند. نفت آبادان که فصل را با رضا پرکاس آغاز کرد پس از چند هفته به این نتیجه رسید که بهتر است تغییراتی روی نیمکت تیمش ایجاد کند و به همین دلیل به سراغ فیروز کریمی، سرمربی باسابقه رفت تا با کمک تجربه او بتواند شرایط خود را در جدول بهبود بخشد. با این حال این جابه‌جایی نیز کمکی به آنها نکرد و او هم خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شد با آبادانی‌ها قطع همکاری کرد. درنهایت نفتی‌ها به سراغ یک مربی خارجی که البته در سال‌های گذشته سابقه حضور در فوتبال ایران را نیز داشته رفتند و با ادسون تاوارس برزیلی به توافق رسیدند تا در‌حالی‌که فصل هنوز به نیمه خود نیز نرسیده است شاهد حضور سومین مربی روی نیمکت این تیم باشیم. 
در تبریز هم اگرچه به نظر می‌رسید اوضاع تراکتوری‌ها با قربان بردیف روس خوب پیش می‌رود و آنها امیدوار بودند تا با روند خوبی که با حضور سرمربی سابق رابین کازان و روستوف داشتند بتوانند جایگاه خوبی در جدول لیگ امسال کسب کنند اما ناگهان در اردوی این تیم در ترکیه خبری منتشر شد که پرشورها را نگران کرد. بردیف به‌دنبال بازگشت به کشورش و مربیگری در تیم سوچی بود. اینکه او چطور به‌راحتی توانست قراردادش را با این باشگاه فسخ کرده و جدا شود، سوالی است که هنوز پاسخی به آن داده نشده اما درنهایت بردیف درحالی‌که تیمش در اردوی خارجی بود و در میانه‌های آن نیز قرار داشت به کشورش برگشت و پروسه تکراری انتخاب سرمربی برای تراکتور که در سال‌های اخیر بارها و بارها دنبال شده است این بار نیز در دستورکار مدیران باشگاه قرار گرفت. درنهایت آنها با یک مربی اسپانیایی بنام پاکو خمز که سابقه مربیگری در لالیگا را دارد به توافق رسیدند تا فصل را با ایده‌های این مرد 52 ساله ادامه دهند. در ادامه به بررسی کارنامه این دو مربی خارجی می‌پردازیم. 
 باسابقه در آسیا
تاوارس 66 ساله مربیگری را از سال 1982 آغاز کرده و در این مدت در تیم‌های زیادی در قاره‌های مختلف حضور داشته و با توجه به نشستن روی نیمکت تیم‌هایی چون الهلال، السالمیه و خیطان کویت، شنزن چین، پرسیجا و بورنئو اندونزی و تیم‌های ملی ویتنام و عمان شناخت بسیار خوبی از فوتبال آسیا دارد. او در فصل 1385-1384 با دریافت پیشنهاد از سپاهان اصفهان راهی ایران شد و هدایت این تیم را برعهده گرفت اما پس از مدتی کوتاه با نتایج نه‌چندان خوبی که کسب کرده بود به کشورش برگشت و جای خود را به مربی دیگری داد. آخرین حضور او روی نیمکت سپاهان به دیدار برابر برق شیراز برمی‌گردد که این دیدار را ناباورانه باختند و او به بهانه استراحت ایران را ترک کرد تا مدیران باشگاه ایرانی به سراغ یافتن جانشینی برایش بروند. او حالا پس از حدود 16 سال دوباره به فوتبال ایران برگشته و این بار قرار است نفت آبادان را از شرایط بحرانی کنونی و منطقه سقوط خارج کند. اتفاقی که شاید برای این مربی باتجربه برزیلی که البته در سال‌های اخیر بیشتر در تیم‌های متوسط حضور داشته ماموریت بسیار دشواری باشد. 
یکی از مهم‌ترین تیم‌هایی که تاوارس در سال‌های اخیر روی نیمکت آن حضور داشته تیم ملی هائیتی است که آن هم به حدود یک دهه قبل برمی‌گردد. مربی برزیلی 10 بازی هدایت این تیم آمریکای مرکزی را برعهده داشت که حاصل آن 5 برد، 2 تساوی و 3 شکست بود. او پس از ترک این تیم مدتی بیکار بود تا اینکه پس از حضوری کوتاه‌مدت روی نیمکت تیم نووا ایگواچو کشورش به آسیا برگشت و در سال 2017 روی نیمکت تیم یوکوهاما اف‌سی ژاپن نشست. این تیم که در آن زمان در دسته دو لیگ ژاپن حضور داشت در دومین فصلی که تاوارس هدایت آن را برعهده داشت موفق شد با قرار گرفتن در رده دوم جدول تیمش را به جی لیگ ببرد اما در پایان فصل با یوکوهاما قطع همکاری کرد و ترجیح داد تا پیشنهاد کار در اندونزی را بپذیرد. 
به این ترتیب او هدایت تیم پرسیجا جاکارتا را پذیرفت و در نیم فصل دوم 19-2018 روی نیمکت این نشست که در 15 بازی موفق شد برای تیمش 7 برد، 3 تساوی و 5 شکست کسب کند اما این عملکرد نه‌چندان خوب باعث نشد تا بتواند قراردادش را با این تیم تمدید کند. یک سال بعد او در همین کشور هدایت تیم دیگری را برعهده گرفت و به‌عنوان سرمربی تیم بورنئو منصوب شد اما با گذشت تنها سه هفته نتوانست به کارش در این باشگاه ادامه دهد و درحالی‌که دو برد هم به دست آورده بود از این تیم به‌صورت توافقی جدا شد. 
مربی برزیلی از آن زمان تاکنون بیشتر به استراحت پرداخته و روی نیمکت تیمی حضور نداشت تا اینکه نفتی‌های آبادان به سراغ او رفتند و حالا قرار است دوباره فعالیت در فوتبال را این بار در لیگ دشوار ایران پیگیری کند. 

 اسپانیایی با ایده‌های تهاجمی
خمز اسپانیایی هم که قرار است به‌زودی برای شروع کارش راهی تبریز شود نخستین مربی اسپانیایی تاریخ تراکتور است که با توجه به نتایج قابل قبولی که بردیف در این تیم کسب کرده بود کار سختی برای پر کردن جای خالی مرد روس در پیش دارد. او در دوران بازی به‌عنوان مدافع میانی در تیم‌های کوردوبا، رئال مورسیا، رایووایه‌کانو، دپورتیوو لاکرونیا، رئال ساراگوسا و لوگو بازی کرده و حتی سابقه پوشیدن پیراهن تیم ملی کشورش را نیز در کارنامه دارد و در یورو 2000 هم در فهرست نهایی تیمش قرار داشت. 
او که در همان دوران فوتبالش هم علاقه زیادی به مدیریت تیم در داخل زمین داشت، مشخص بود که تمایل زیادی به ورود به دنیای مربیگری دارد. در همین حال او پس از اینکه در 35 سالگی کفش‌هایش را آویخت به سراغ آموختن اصول این کار رفت و در کلاس‌های مربیگری شرکت کرد. دو سال بعد در تیم آلکالا که در دسته‌های پایین اسپانیا حضور داشت مشغول به کار شد و نخستین تجربه مربیگری‌اش را پشت‌سر گذاشت. تیم کوردوبا که قبلا هم در آن بازی کرده بود تیم بعدی‌اش بود که در سال 2007 با خمز قرارداد بست. او با این تیم در لالیگای 2 یک فصل حضور داشت اما تقریبا در نیمی از بازی‌های تیمش به تساوی دست یافت تا مشخص شود که بیشتر ترجیح می‌داده تا در شروع کارش تیمش محافظه‌کار بازی کند. 
فصل بعد او به تیم کارتاجنا در دسته سه رفت و درنهایت توانست تیمش را به پلی‌آف صعود برساند اما در فینال و درمجموع دو بازی رفت‌و‌برگشت به کادیز باختند و از صعود بازماندند. خمز که حالا تجربه بیشتری کسب کرده بود دوباره به لالیگای دو برگشت و این بار روی نیمکت لاس‌پالماس نشست اما در این تیم هم نتوانست چندان موفق باشد و درنهایت پیش از پایان فصل و در حالی که در سه بازی آخر تیمش دو شکست با 5 گل را تجربه کرده بود از کار برکنار شد. 
او بعدها در دو برهه روی نیمکت رایو وایکانو در لالیگا نشست و تجربه بسیار خوبی از کار در یکی از بهترین لیگ‌های فوتبال دنیا به دست آورد. حضورش در لالیگا باعث شد تا بیشتر از قبل در بین مربیان نامدار فوتبال دنیا شناخته شود و حتی گواردیولا به تمجید از سیستم تهاجمی تیم‌های او پرداخت و معتقد بود که خمز می‌تواند در آینده هدایت یک تیم بزرگ را برعهده بگیرد. او در تیمش بیشتر روی سیستم 3-3-4 متمرکز است اما گاهی آن را به 3-4-3 تغییر می‌دهد. تیم‌های او معمولا پرس از زمین حریف را به خوبی انجام می‌دهند و نخستین وظیفه مهاجمان در سیستم او این است که روی مدافعان حریف فشار وارد کنند تا در کمترین زمان ممکن توپ را پس بگیرند. 
جالب اینکه یکی از دیدارهای تیم او برابر رئال‌مادرید نیز با حواشی عجیبی همراه بود و او حتی به انتقاد از زین‌الدین زیدان، سرمربی آن زمان رئال پرداخت. ماجرا از این قرار بود که زیزو در اوایل حضورش روی نیمکت کهکشانی‌ها هنوز مدرک مربیگری‌اش را نگرفته بود و به همین دلیل خمز در مصاحبه‌ای گفت که باعث شرمساری است که یک مربی بدون مدرک می‌تواند روی نیمکت یک تیم لالیگا بنشیند و به همین دلیل او را همکار خود نمی‌داند. مرد فرانسوی البته واکنشی به این صحبت‌ها نداشت تا جنجال خیلی زود ختم شود. 
خمز و زیدان پس از این صحبت‌ها دوبار به‌عنوان مربی رودرروی هم قرار گرفتند که مطابق انتظار این رئال مادرید بود که در هر دو مسابقه موفق شد وایکانو را مغلوب کند. آخرین تیمی که خمز سابقه حضور روی نیمکت آن را داشته ایبیزا در لالیگای 2 بود که درنهایت با کسب 7 برد، 6 تساوی و 8 شکست در 21 بازی آخر فصل پیش که هدایت آنها را برعهده داشت عملکرد فوق‌العاده‌ای از خود به جای نگذاشت و در این فصل هم تا پیش از دریافت پیشنهاد از تراکتور هدایت تیمی را برعهده نداشت. او حالا قرار است با چند دستیار راهی تبریز شود تا چالشی تازه را تجربه کرده و برای نخستین بار در فوتبال آسیا مربیگری کند.