میثم اکبری ،خبرنگار: 16 ماه از استقرار و آغاز فعالیت‌ دولت سیزدهم می‌گذرد. «فرهیختگان» نگاهی به کارنامه بیش از یک‌ساله عملکرد دولت در حوزه استان‌ها داشته است. این اقدامات از این منظر که در راستای تمرکززدایی و رشد و توسعه متوازن در تمام استان‌های کشور بوده بسیار پراهمیت است. نتایج نشان می‌دهد ماحصل کارنامه بیش از یک‌ساله دولت 14 پروژه بزرگ در حوزه‌های مختلف از بخش‌های صنعتی و معدنی تا کشاورزی و زیرساخت گردشگری در سطح استان‌هاست که در مراحل مختلف بهره‌برداری تا عملیات قرار دارد که با توجه به توزیع‌شدگی در کل کشور و استفاده از ظرفیت استان‌ها می‌تواند محرک بخش‌های مغفول آن استان‌ها باشد. همچنین نیاز کشور به این پروژه‌ها و پروژه‌های از این دست، علاوه‌بر آنکه با تمرکزگرایی به‌ یادگار مانده از دهه‌های گذشته مقابله کرده، بلکه می‌تواند رضایت اجتماعی و سطح رفاه را در محروم‌ترین استان‌های کشور بالا ببرد. در این گزارش به‌صورت مفصل به اقدامات دولت در حوزه‌های مختلف نظیر 10 طرح توسعه صنعتی بزرگ، تکمیل 500 طرح نیمه تمام در استان‌ها، احیای دوهزار واحد تولیدی راکد، اقدامات حوزه دیپلماسی اقتصادی، اختصاص 12 هزار میلیارد تومان برای توسعه کشاورزی صنعتی، مهر تایید اتاق بازرگانی بر کارنامه بهبود محیط کسب‌وکار دولت، پروژه دومیلیارد دلاری تولید برق، توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی در استان‌ها، توسعه بازارچه‌های مرزی، شروع سرمایه‌گذاری 17 میلیارد دلاری، پروژه‌های توسعه صادرات و گردشگری، شروع طرح‌های عظیم معدنی و احیای تعاونی مرزنشینان نگاهی داریم.

10 طرح توسعه صنعتی بزرگ 
نگاهی به عملکرد دولت سیزدهم نشان می‌دهد در یک‌سال اخیر یکی از موضوعات پراهمیت، ایجاد و پیشبرد طرح‌های توسعه صنعتی بوده است. توسعه زیرساخت‌های شهرک‌های صنعتی، احداث شهرک صنعتی غیردولتی و همچنین افزایش ظرفیت تولید ازجمله این طرح‌ها بوده است. درخصوص طرح‌ها نیز افزایش تولید محصول شیشه تا 5 برابر در طی یک‌سال در استان آذربایجان شرقی موجب افزایش اشتغال از 5 هزارنفر به 10 هزار نفر شده و سرمایه‌گذاری 12 هزار میلیارد تومانی را در این پروژه جذب کرده است. همچنین با جذب 450نفر نیروی کار جدید و سرمایه‌گذاری 6 میلیون یورویی زمینه افزایش ظرفیت تولید تراکتور از 22 هزار دستگاه به 35 هزار دستگاه در مجتمع تراکتور‌سازی ایران فراهم شده است. در استان اردبیل و با رویکرد تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری روند تامین و تخصیص 8 هزار میلیارد تومان منابع مالی انجام شده که به اشتغال 8 هزار نفر و افزایش توان تولید 15 تا 20 درصدی منجر شده است. از سویی در این استان و با هدف توسعه، تکمیل و بهره‌برداری از زیرساخت‌های شهرک‌ها و نواحی صنعتی 320 هکتار به شهرک‌های صنعتی الحاق و 48 مورد سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی ثبت شده است. 
همچنین آغاز عملیات اجرایی فاز 2 پالایشگاه گاز در استان ایلام، فراهم‌سازی ملزومات لازم برای توسعه شهرک‌های صنعتی استان تهران تا 300 هکتار و ایجاد حدود 129 هزار فرصت شغلی در استان تهران که محقق شدن تمام تعهدات در سامانه رصد را به همراه داشت، توسعه شهرک‌ها و نواحی صنعتی به تعداد 12 مورد و با مساحت 1200 هکتار (افزایش 50 درصدی از نظر تعداد و افزایش 40 درصدی از نظر توسعه سطح شهرک‌های صنعتی) در استان چهارمحال‌وبختیاری، انعقاد تفاهمنامه با شستا، ایمیدرو و ایدرو جهت افزایش ظرفیت تولید صنایع مادر و تکمیل فازهای توسعه‌ای و شروع فاز2 پروژه‌های بزرگ محوری در خراسان شمالی از مواردی هستند که توسط استان‌های کشور انجام گرفته‌اند. 

تکمیل 500 طرح نیمه‌تمام در استان‌ها
دومین اقدام مهم دولت در یک‌سال اخیر، تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد طی یک‌سال گذشته در استان اردبیل 324 طرح تولیدی با سرمایه‌گذاری نزدیک به 3 هزار و 700 میلیارد تومانی اتمام و به بهره‌برداری رسید که این طرح‌ها علاوه‌بر ایجاد اشتغال برای 4 هزار و 400 نفر به افزایش 10 تا 15 درصدی تولیدات نیز منتهی می‌گردد. همین‌طور در استان خراسان شمالی تعداد 160 طرح اقتصادی با حجم سرمایه‌گذاری 2500 میلیارد تومان و اشتغال 1950 نفر افتتاح شد. علاوه‌بر این پرداخت هزار و 500 میلیارد تومان تسهیلات تکلیفی در حوزه مشاغل خانگی با اشتغال 3 هزار و 200 نفر همراه بوده و تهیه 86 بسته فرصت سرمایه‌گذای بی‌نام با اشتغال پیش‌بینی شده 2 هزار و 250 نفر و حجم سرمایه‌گذاری حدود 4 هزار و 500 میلیارد تومانی گام‌هایی بود که در جهت توسعه متوازن منطقه‌ای برداشته شده است. 

احیای 2 هزار واحد تولیدی راکد 
سومین اقدام دولت سیزدهم، احیای واحدهای راکد در حوزه‌های مختلف اقتصادی بوده است. ساماندهی تعداد 139 واحدهای راکد از طریق فرآیند کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید در استان البرز، بازگشت 219 واحد تولیدی راکد غیرفعال به چرخه تولید با انجام اقداماتی نظیر دسته‌بندی موانع و مشکلات رسوب شده اعم از بانکی و غیربانکی در استان اصفهان، فعال‌سازی 142 واحد راکد در حوزه‌های صنعتی، گردشگری و کشاورزی با اشتغالزایی هزار و 100 نفر در استان اردبیل، افزایش ظرفیت 464 واحد تولیدی با اشتغال بیش از 1200 نفر، احیای 70 واحد تولیدی راکد با اشتغال بیش از 400 نفر، افتتاح 39 طرح اقتصادی در هفته دولت سال جاری با اشتغال بیش از 4 هزار و 500 نفر و آغاز عملیات اجرایی 54 طرح اقتصادی با پیش‌بینی اشتغال بیش از 9 هزار نفر در استان بوشهر، افزایش ظرفیت 1500 واحد تولیدی نیمه‌فعال (باکمتر از 50 درصد فعالیت) در استان تهران، عملکرد استان‌ها درخصوص احیای واحدهای راکد و غیرفعال است. به همین شکل در استان خوزستان نیز تعداد 168 واحد تولیدی تعطیل و نیمه‌تعطیل احیا شده‌اند که منجر به اشتغالزایی برای بیش از هزار و 300 نفر شده و در سیستان‌وبلوچستان احیای 80 واحد تولیدی (صنعتی، معدنی، کشاورزی و گردشگری) با سرمایه‌گذاری 168 میلیارد تومان و ایجاد اشتغال بیش از هزار نفری از اقدامات انجام گرفته است. احیای 27 واحد اقتصادی و احیا و فعال‌سازی 3 واحد تملک شده توسط بانک‌ها در استان قزوین و احیای 65 واحد تولیدی راکد و ایجاد اشتغال 962 نفر با سرمایه‌گذاری 246 میلیارد تومانی در قم موارد دیگر در این زمینه بوده‌اند. 
براساس اظهارات علی رسولیان، معاون وزیر صمت و مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران، احیای مجدد ۲ هزار واحد صنعتی راکد در سطح کشور و ارتقای ظرفیت ۳ هزار و ۳۰۰ واحد تولیدی که زیر ۵۰ درصد ظرفیت کار می‌کنند، برای امسال هدف‌گذاری شده است و در دستورکار دولت قرار دارد. به گفته وی ۷۶۶ واحد صنعتی راکد و غیرفعال از ابتدای امسال تاکنون به چرخه تولید بازگشته است. نزدیک به ۵۳۲ واحد نیز افزایش ظرفیت داشته‌اند و ظرفیت آنها از زیر ۵۰ درصد به بالای ۵۰ درصد رسیده است. طبق اظهارات رسولیان، اخیرا نیز ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع برای احیای واحدهای تولیدی راکد و نوسازی صنایع از محل منابع توافق سه‌جانبه وزیران صمت، اقتصاد و رئیس‌کل بانک مرکزی انجام شده است. 

توسعه بازارچه‌های مرزی
ایجاد، گسترش و رونق‌دهی به بازارچه‌های مرزی جزء موارد مهم و تاثیرگذار در اقتصاد مناطق مرزنشین است که اگرچه این موضوع آن‌گونه که باید و شاید در ایران گسترش نیافته است اما گام‌هایی در این خصوص برداشته شده است. برای مثال ساماندهی مرز دوغارون با سرمایه‌گذاری 100 میلیارد تومانی جهت ایجاد زیرساخت‌های مناسب در بازارچه مرزی به‌منظور افزایش ظرفیت صادرات در استان خراسان رضوی و راه‌اندازی بازارچه مرزی اروندکنار پس از 6 سال وقفه از سر گرفته شد و اولین محموله صادراتی انواع آبزیان، به مقصد کشور کویت از طریق این بازارچه در استان خوزستان از این دست موارد هستند. 

اقدامات حوزه دیپلماسی اقتصادی 
دیپلماسی اقتصادی و تلاش برای برقراری ارتباط با خارج از کشور جهت صادرات و واردات کالا خصوصا کالاهای سرمایه‌ای یا مشارکت طرف خارجی در طرح‌های اقتصادی نیز از دیگر اقدامات دولت سیزدهم طی یک‌سال اخیر بوده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد استان چهارمحال‌وبختیاری با تحقق اهداف صادراتی خود با رشد حدود 100 درصدی در پایان سال 1400 و صادرات 45 میلیون دلاری کالا به خارج از کشور، افزایش 166 درصدی صادرات در 5 ماهه ابتدایی سال نسبت به مدت مشابه سال قبل توانست رتبه اول کشوری در تحقق هدف صادراتی را کسب کند. استان خراسان رضوی نیز توانسته است برای ایجاد سایت کانتینریارد جهت افزایش ترانشیپ کالا در منطقه ویژه اقتصادی سرخس به‌منظور تقویت کریدور ترانزیتی کشور از مرز سرخس و راه‌آهن هرات، سرمایه‌گذاران چینی و روسی را به این پروژه جذب کند. استان سیستان‌وبلوچستان نیز به‌عنوان استانی با ظرفیت‌های بی‌بدیل و خط مرزی طولانی در توافق با کشور پاکستان برای ایجاد 6 بازارچه مشترک خرده‌فروشی مرزی برای اولین بار بعد از انقلاب اسلامی و اجرا و تکمیل یک بازارچه برای شروع فعالیت گام بردارد. همچنین استان گیلان به‌عنوان دروازه دالان اقتصادی شمال-جنوب و دارای ارتباط راهبردی با این محور با راه‌اندازی خط باربری هوایی (کارگو) به آسیای میانه و کشورهای حوزه CIS و برنامه‌ریزی جهت احداث مرکز پشتیبانی و تعمیرات هواپیما در فرودگاه سردار جنگل رشت نیز با مبلغ سرمایه‌گذاری تقریبی هزار و 500 میلیارد تومان در این خصوص فعالیت زیرساختی داشته است.

12 هزار میلیارد تومان برای توسعه کشاورزی صنعتی
توسعه کشاورزی صنعتی با پروژه‌هایی همچون افزایش تعداد و ظرفیت گلخانه‌های کشور و احداث مجتمع‌های کشت‌وصنعت از دیگر برنامه‌های توسعه‌ای دولت در حوزه کشاورزی و به‌ویژه سرمایه‌بر کردن بخش کشاورزی بوده است. در این خصوص نگاهی به اقدامات انجام شده در استان‌ها نشان می‌دهد در استان البرز راه‌اندازی و حمایت از طرح‌های گلخانه‌ای به صدور مجوز تاسیس برای بیش از 750 گلخانه و احداث بیش از 200 هکتار گلخانه در این استان منجر گردیده است. در استان زنجان درحال حاضر عملیات اجرایی احداث گلخانه فن‌آور در مساحت 30 هکتار با اشتغالزایی حدود 300 نفر آغاز که با سرمایه‌گذاری حدود 1200 میلیارد تومان احداث می‌گردد. در استان همدان نیز از سال 1400 تاکنون حدود 60 هکتار گلخانه در سطح استان تاسیس گردیده که منجر به افزایش سطح گلخانه‌های استان به 225هکتار در سال جاری شد. علاوه‌بر این 156 پرونده بالغ بر 94 هکتار با مبلغ 550 میلیارد تومان به بانک معرفی شده است. در استان آذربایجان شرقی شروع عملیات اجرایی احداث مجتمع کشت‌وصنعت دشت میوه آذربایجان در زمینی به مساحت 13 هکتار و تخصیص 453 هکتار زمین برای احداث باغ و گلخانه با سرمایه‌گذاری 3 هزار میلیارد تومانی و با اشتغالزایی برای هزار و 200 نفر را به همراه داشته است. از سویی با هدف تامین مرغ و تنظیم بازار آن در شمال غرب کشور و همچنین افزایش صادرات محصولات دامی عملیات اجرایی زنجیره مرغداری 6 میلیون قطعه‌ای آغاز شده که اشتغالزایی مستقیم 2 هزار نفر و سرمایه‌گذاری 7 هزار میلیارد تومان را به همراه داشته است. توسعه کشت متراکم گلخانه‌ای موضوعی بود که در حدود 105هکتار از این گلخانه‌های استان اردبیل به بهره‌برداری رسیده و عملیات اجرایی و احداث 350 هکتار دیگر ادامه دارد که به اشتغالزایی 2 هزار و 400 نفر و افزایش توان تولیدی 200 هزار تن محصول را محقق می‌سازد. گرچه آمارهای همه پروژه‌های توسعه کشاورزی صنعتی کشور اعلام نشده و برای اغلب پروژه‌های درحال انجام عدد سرمایه‌گذاری ذکر نشده اما در همین چند قلم مشاهده می‌شود که نزدیک به 12 هزار میلیارد تومان سرمایه انجام شده است. 

مهر تایید اتاق بازرگانی بر کارنامه بهبود محیط کسب‌وکار دولت
بهبود محیط کسب‌وکار بدون شک یکی از کارویژه‌های دولت سیزدهم بوده است. تسهیل صدور مجوز تاسیس داروخانه‌ها، نانوایی‌ها، افزایش ظرفیت پذیرش رشته‌های پزشکی و وکالت تنها گوشه‌ای از تلاش‌های دولت سیزدهم در حوزه رفع موانع کسب‌وکار طی یک‌سال اخیر بوده است. تلاش‌های دولت در آمار و ارقام نیز منعکس شده است. طبق گزارش اتاق بازرگانی ایران از پیمایش محیط کسب‌وکار داخلی، در یک‌سال اخیر وضعیت شروع کسب‌وکار و صدور مجوزها به‌طور قابل توجهی بهبود یافته است. اما در سطح استان‌ها نیز بررسی‌ها نشان می‌دهد در استان آذربایجان غربی و در راستای بهبود محیط کسب‌وکار و با ایجاد پنجره واحد سرمایه‌گذاری در استان، حدود 15 پروژه سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در استان نهایی شده که 8 پروژه بزرگ آن ارزشی حدود 25 هزار میلیارد تومان داشته‌اند. همچنین در استان البرز نیز اشتغال بیش از 50 هزار نفر در سامانه رصد به ثبت رسید و این استان موفق به کسب رتبه اول کشوری در پرداخت تسهیلات رونق تولید به 400 واحد تولیدی و ثبت بیش از 17 هزار شغل شده است. استان اصفهان طی یک سال گذشته ارتقای 10 پله‌ای را از رتبه 15 به رتبه 5 کشور در شاخص محیط کسب‌وکار تجربه کرده است. علاوه‌براین، در استان اصفهان افزایش 61 درصدی تسهیلات بانکی استان در بخش تولید و کشاورزی نسبت به شهریور 1400 (افزایش معادل 8همت) به همراه افزایش 11 درصدی نسبت مصارف به منابع بانک‌های استان در راستای تامین مالی واحدهای تولیدی صنعت و کشاورزی را در کارنامه دارد. استان خراسان رضوی نیز با صدور 426 پروانه بهره‌برداری واحد تولیدی صنعتی متوسط و خرد با بیش از 7 هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری بیش از 8 هزار و 500 نفر اشتغال و اقدامات تسهیلی در صدور مجوز، 30 درصد رشد در راه‌اندازی واحد‌های راکد با راه‌اندازی 110 واحد را به‌جای گذاشته است. در ادامه بررسی عملکرد استان خوزستان در پایان سال 1400 مشاهده می‌شود که با تحقق بیش از 22 هزار فرصت شغلی با عملکرد 115 درصد نسبت به تعهدات استان (19 هزار نفر) و نیز تحقق بیش از 60 هزار فرصت شغلی هدف‌گذاری شده در سال 1401 که تاکنون 47 هزار فرصت شغلی محقق (78 درصد تحقق تاکنون) شده تا حد بالایی درخصوص تعهدات خود عملکرد داشته است. احیا و فعال‌سازی64 واحد تولیدی راکد و ایجاد اشتغال برای 1400 نفر و پرداخت 14.4 درصد از کل تسهیلات رونق تولید کشور در استان سمنان، موجب کسب رتبه اول در بین استانهای کشور برای این استان شده است. فعالسازی 52 واحد راکد و نیمه‌فعال تولیدی در بخش کشاورزی و فراهم نمودن زمینه اشتغال مستقیم برای 271 نفر در استان کردستان، احیا و فعال‌سازی 89 واحد اقتصادی راکد و حفظ و توسعه اشتغال بیش از 831 نفر در کرمان، احیای 80 واحد تولیدی با اشتغال بالغ بر 644 نفر درسال 1400 و احیای60 واحد تولیدی با اشتغال بالغ بر 768 نفر در 7 ماهه 1401 و بهبود جایگاه فضای کسب‌وکار استان از رتبه 31 کشور در بهار 1400 به رتبه 12 کشور در بهار 1401 توسط استان کرمانشاه، بازگشت 27 واحد اقتصادی راکد به چرخه تولید و ایجاد اشتغال 225 نفر در استان کهگیلویه‌وبویراحمد، بازگشت بیش از 160 واحد اقتصادی راکد به چرخه تولید در بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات در استان گیلان و فعال‌سازی و احیای تعداد 125 واحد راکد در سال 1400 و 6 ماهه اول 1401 در هرمزگان و احیای 76 واحد تولیدی در استان یزد از موارد عملکردی استان‌ها بوده‌اند. 

پروژه 2 میلیارد دلاری تولید برق 
از اقدامات مهم در زمینه تولید انرژی پاک خصوصا در ایران با داشتن وسعت سرزمینی مستعد، گسترش تولید برق از انرژی‌های نو بوده که در استان اصفهان عملیات اجرایی نیروگاه هزار مگاواتی با در اختیار داشتن 2 هزار هکتار ساختگاه و همکاری صنایع بزرگی نظیر فولاد مبارکه در سرمایه‌گذاری نیروگاه‌های خودتامین از این موارد است. اما طرح دیگر، احداث نیروگاه ۳۰۰ مگاواتی «کارون» است که روزهای اخیر در استان خوزستان کلنگ آن بر زمین زده شد. نیروگاه اتمی «کارون» از نوع آب سبک تحت فشار  (P W  R) با ظرفیت تولید برق ۳۰۰ مگاوات در زمینی به مساحت تقریبی ۵۰ هکتار در مجاورت رود کارون در نزدیکی شهر دارخوین از توابع شهرستان شادگان واقع در استان خوزستان احداث خواهد شد. برآورد مالی اجرای این طرح حدود 1.5 تا ۲ میلیارد دلار است و از جمله مزایای احداث و بهره‌برداری از این پروژه می‌توان به تامین برق منطقه اشاره کرد.

شروع سرمایه‌گذاری 17 میلیارد دلاری
تحقق سرمایه‌گذاری حدود هفت‌هزار میلیارد تومان و رشد 130 درصدی این سرمایه‌گذاری نسبت به سال گذشته و کاهش نرخ بیکاری به کمترین میزان خود در 9 سال گذشته (8 درصد) در استان چهارمحال‌وبختیاری، جذب سرمایه خارجی در 123 طرح به میزان 222 میلیون دلار و قرارگیری در بازه زمانی شش‌ماهه ابتدای سال 1401 به‌لحاظ تعداد طرح سرمایه‌گذاری خارجی رتبه اول کشوری و به‌لحاظ رقم مصوب در رتبه دوم کشوری توسط خراسان رضوی، جذب سرمایه‌گذاری به میزان دوهزار میلیارد تومان در حوزه کشاورزی و گردشگری در استان سیستان‌وبلوچستان انجام گرفته است. از سویی افزایش 80 درصدی سرمایه‌گذاری انجام‌شده در بخش صنعت و 542 درصدی در بخش گردشگری و افزایش 49 درصدی صادرات نسبت به مدت مشابه سال قبل در استان قزوین، جذب سرمایه‌گذاری خارجی 4.5 میلیون دلاری در استان قم، اجرای طرح توسعه فرش ساوین با حجم سرمایه‌گذاری 15 میلیون یورو ارزی و شش‌میلیارد تومانی و اشتغالزایی مستقیم 250 نفر استان مازندران، جذب و صدور مجوز سرمایه‌گذاری خارجی 7.8 میلیون دلار سرمایه‌گذاری خارجی مصوب‌شده در استان همدان که 1.6 میلیون دلار آن در طرح‌های سرمایه‌گذاری استان جذب‌شده از موارد انجام‌گرفته در برخی استان‌های کشور در راستای جذب سرمایه داخلی و خارجی است.اقدام مهم دیگر عملیات اجرایی ۴۸ پروژه بزرگ صنعتی کشور با اعتباری معادل ۱۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری به‌عنوان بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری صنعتی تاریخ ایران است که در بهمن سال گذشته کلنگ آنها زده شده‌ است. این پروژه‌های بزرگ صنعتی در ۱۳ استان و ۲۷ شهرستان کشور اجرا می‌شوند و سرمایه‌گذاران‌شان هشت غول صنعتی و تولیدی کشورند.

پروژه‌های توسعه صادرات و گردشگری
آغاز عملیات اجرایی منطقه آزاد مهران در استان ایلام و ایجاد بازارچه هلاله شمالی با هدف افزایش صادرات غیرنفتی، ارزآوری برای کشور، ایجاد اشتغال به‌طور مستقیم و غیرمستقیم از موارد انجام‌گرفته در راستای توسعه زیرساخت‌های صادراتی و گردشگری است. همچنین در استان بوشهر و برای توسعه زیرساخت‌های صادراتی و گردشگری با کشورهای عربی حاشیه خلیج‌فارس به‌ویژه کشور قطر، ایجاد مرز رسمی بندر دیر، اخذ مجوز اختصاص سوخت یارانه‌­ای به کشتی­‌های گردشگری در راستای ایجاد خطوط کشتیرانی مسافری بین‌­المللی و احیای پایانه و اسکله مسافری بندر بوشهر انجام گرفت. همچنین در استان گیلان، اقداماتی نظیر ایجاد زیرساخت‌های پایانه صادراتی مرز جاده‌ای و پایانه ریلی در گمرک آستارا (تامین ناوگان حمل‌ونقل جاده‌ای و کانتینرها و کامیون‌های یخچال‌دار و بهسازی پایانه جاده‌ای) و در فارس صدور جواز تاسیس پایانه صادراتی محصولات گلخانه‌ای و باغی شهرستان فسا از سازمان توسعه تجارت ایران با ظرفیت بیش از ۳۶ هزار تن تولید و بسته‌بندی و توان جابه‌جایی بیش از 100 کانتینر به‌صورت همزمان و بارگیری روزانه دوهزار تن انواع محصولات کشاورزی در این پایانه و ارسال به بازارهای صادراتی در این استان انجام گرفت. افزایش صادرات غیرنفتی در راستای رسیدن به هدف صادرات 6.8 میلیارد دلار کالاهای غیرنفتی در سال 1401 در استان خوزستان و رشد 34 درصدی صادرات غیرنفتی استان در شش‌ماهه اول سال 1401 نسبت به دوره مشابه در دولت قبل و هدف‌گذاری 250 میلیون دلاری برای سال 1401 در استان گلستان از موارد انجام گرفته در این دو استان است.

شروع طرح‌های عظیم معدنی
ظرفیت بالای معادن و لزوم حرکت به‌سمت فعال‌سازی این بخش و جایگزینی منابع درآمدی آن با سایر پایه‌های درآمدی نظیر نفت از مواردی بوده که نیازمند توجه در استان‌های دارای معدن است، برای مثال افزایش صدور مجوز بهره‌برداری و رشد ظرفیت استخراج معادن با اقداماتی نظیر صدور 54 فقره پروانه بهره‌برداری و افزایش تولید 53 معدن به میزان میانگین 52 درصد در خراسان رضوی صورت گرفته است. همچنین در خراسان جنوبی طرح تحول زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در مساحتی به میزان 15 هزار کیلومترمربع با اعتبار 150 میلیارد تومان که از سوی ایمیدرو تامین‌شده به مرحله اجرا رسیده است. در استان یزد نیز فعال‌سازی 15 معدن و برگزاری مزایده عمومی برای واگذاری 400 محدوده معدنی این استان مورد اقدام قرار گرفت. بخش مهم اقدامات دولت در حوزه معدن، تهیه ترازنامه معدنی کشور بوده است. این طرح اطلاعات و داده‌های ذخایر، موجودی، اکتشاف و تولید معادن در استان‌ها را که قبلا دستی اخذ می‌شد و مانع هرگونه برنامه‌ریزی و اقدامات توسعه‌ای بود، حالا به‌صورت آنلاین و به‌روز برای تصمیم‌گیران کشور فراهم کرده و اقدام مهمی در راستای توسعه مناطق و استان‌ها و به‌ویژه مناطق روستایی کشور و همچنین بهبود تولید در بخش معادن کشور خواهد شد.

احیای تعاونی مرزنشینان
از سایر اقدامات انجام‌گرفته توسط استان‌های کشور طی یک‌سال اخیر می‌توان به احیای تعاونی مرزنشینان پس از سال‌ها تعطیلی در استان بوشهر اشاره داشت که با احیای این تعاونی روند ثبت‌نام و تمدید کارت‌های الکترونیکی مبادلات مرزی بیش از 278 هزار مرزنشین را انجام شد. استان چهارمحال‌وبختیاری نیز در راستای پیگیری جهت تامین، حمل و ذخیره‌سازی کالاهای اساسی خود در سال گذشته حد 25 روز را برای حوزه تامین و ذخیره‌سازی کالاهای اساسی به ثبت رسانده بود اما هم‌اکنون رقم به چهارماه افزایش یافته که گام خوبی در راستای حفظ امنیت اقتصادی این استان است. در استان بوشهر هم عملیات اجرایی زیرساخت‌های منطقه ویژه شمال استان و تقویت زیرساخت‌­های شهرک­‌های صنعتی با کاربری صنایع مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع پایین‌­دستی آن به وسعت دوهزار و 100 هکتار آغاز شد که 670 هکتار در فاز اول آن عملیاتی شده است. همچنین در استان سمنان با انعقاد قرارداد تامین 2500 دستگاه اتوبوس دیزلی درون‌شهری میان وزارت کشور و شرکت عقاب‌افشان سمنان، زمینه گردش مالی هشت‌هزار میلیارد تومانی و اشتغال جدید برای 400 نفر فراهم شد. 

تامین مالی زنجیره به نفع استان‌ها 
تامین مالی زنجیره (Supply Chain Finance)، رویکرد جدیدی در تامین مالی سرمایه در گردش بنگاه‌های اقتصادی است که می‌تواند به‌واسطه تخصیص کارا و هموار منابع مالی، بهبود مدیریت ریسک‌های مالی و افزایش شمول مالی، درنهایت به رشد اقتصادی و ثبات مالی اقتصاد کمک کند. یکی از تفاوت‌های اصلی روش‌های تامین مالی زنجیره تامین با شیوه‌های سنتی در آن است که استفاده از این روش تامین مالی از آنجایی که تمام اجزای زنجیره را درگیر می‌کند به انتقال منابع مالی حتی در تمام استان‌هایی که تولیدکنندگان آن در تولید نقش دارند نیز کمک کند. موضوعی که می‌تواند در خلاف جهت تمرکزگرایی عمل کند و به رشد و توسعه در سایر استان‌های کشور توسط تولیدکنندگان حاضر در همان استان بدون دخالت دولت به اشکال مختلف بینجامد. تاکنون بالغ بر ۴۵ هزار میلیارد تومان اوراق گام توسط پانزده بانک منتشر شده است و این درحالی است که ۴۰ هزار میلیارد تومان از این مقدار مربوط به ماه‌های اخیر و ۱۳ هزار میلیارد تومان از آن مربوط به یک ماه گذشته است. از سویی بنابه استقبال از این اوراق، در ابتدای انتشار اوراق گام خدمات این اوراق تنها توسط دو یا سه بانک عامل ارائه می‌شد، اما با افزایش استقبال بنگاه‌های اقتصادی از اوراق گام در حال حاضر ۱۵ بانک عامل این اوراق را منتشر می‌کنند.

رشد شرکت‌های دانش‌بنیان تولیدی استان‌ها 
علاوه‌بر شروع پروژه‌های متعدد در سال دانش‌بنیان، دولت سیزدهم از نیمه دوم سال گذشته توجه ویژه روی شرکت‌های دانش‌بنیان داشته است. بررسی پروژه‌های استانی نشان می‌دهد در استان البرز در حوزه دانش‌بنیان با تاسیس و حمایت از دفاتر پارک علم و فناوری در شهرستان‌ها و شهرک‌های صنعتی و شناسایی و حمایت از این شرکت‌ها زمینه‌ ایجاد 2 هزار شغل توسط این شرکت‌ها را فراهم آورده است. در استان چهارمحال‌وبختیاری با تسهیل استقرار واحدهای دانش‌بنیان در شهرک‌های صنعتی استقرار واحدهای دانش‌بنیان در سطح 4.5 هکتار از اراضی شهرک صنعتی شهرکرد در زمینه دانش‌بنیان طی یک‌سال گذشته فعال بوده است. طی این مدت در استان خراسان رضوی 5 پردیس تخصصی شرکت‌های دانش‌بنیان ایجاد و احداث شده است. اما استان خراسان جنوبی در زمینه فعالیت‌های دانش‌بنیان با بومی‌سازی و استفاده از ظرفیت توان داخل در تولید تایرهای رادیال سواری با اجرای طرحی دانش‌بنیان، زمینه تولید ماشین‌آلات پرس و پخت لاستیک را فراهم آورد که عدم وابستگی به تولیدات کشورهای ژاپن و ایتالیا، مقابله با تحریم و صرفه‌جویی 55 میلیارد تومانی را به‌دنبال داشته است.