مریم فضائلی، خبرنگار: شانزدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» اواخر آذرمـاه 1401 به‌صورت حضوری و نمایش برخط (آنلاین) به شکل رقابتی برپا خواهد شد. با اینکه هنوز لیستی از آثاری که قرار است در این دوره از جشنواره رونمایی شود، به بیرون درز نکرده اما خبرهایی از تدارک برای برگزاری این دوره از جشنواره در رسانه‌ها منتشر شده است. در ادامه چند خبر از این جشنواره بین‌المللی را مرور خواهیم کرد. 

  «ویدئولایبرری» غرفه‌ای برای مستند
تولیدات مرکز گسترش سینمای مستند، تجربی و پویانمایی برای نخستین بار در بخش «ویدیولایبرری» و در ایام برگزاری شانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» قابل تماشاست. در بخش ویدیولایبرری این دوره، افراد خاص شامل نمایندگان رسانه‌ها، میهمانان خارجی و تعدادی از مستندسازان می‌توانند به‌صورت رایگان مستندهای تولیدشده در مرکز گسترش را در پردیس ملت و در غرفه «ویدئولایبرری» تماشا کنند. 
بخش «ویدئولایبرری» که در جشنواره سینما حقیقت امسال و برای آثار تولیدشده در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تدارک دیده شده است، فضایی را فراهم می‌کند تا مخاطبان بتوانند همه آثار مذکور را در فضای جدا از جشنواره و در کامپیوتر تماشا کنند. این بخش می‌تواند برای پژوهشگران، مستندسازان و کسانی که می‌خواهند آثار قبلی مرکز گسترش را برای امور مطالعاتی، مجددا تماشا کنند، مفید باشد. 
ضمن اینکه گفته می‌شود امکان تماشای آثار در «ویدئولایبرری» در روزهای بعد از جشنواره شانزدهم اطلاع‌رسانی خواهد شد. 

  برگزاری مسترکلاس‌
طبق برنامه‌ریزی اولیه، در این دوره از جشنواره هفت مسترکلاس انتقال تجربه با حضور فیلمسازانی ایرانی و بین‌المللی به‌صورت حضوری و آنلاین برگزار خواهد شد. این مسترکلاس‌ها قرار است به‌صورت حضوری در خانه جشنواره برگزار شود و شامل «مستندسازی تک‌نفره»، «طراحی ساختار در مستند بحران»، «نریشن در مستند»، «تکنیک‌های مصاحبه در مستند و «توسعه طرح مستند» است. در بخش بین‌الملل مسترکلاس «تولید مشترک در سینمای مستند» و مسترکلاس «اصول بنیادین هنر» برگزار خواهد شد. 

  بخش‌های جشنواره حقیقت
بخش مسابقه ملی از جمله بخش‌های اصلی این دوره جشنواره است که آثار مستند ایرانی تولیدشده بعد از فروردین‌ماه 1400 مورد بررسی قرار می‌گیرد. دومین بخش از جشنواره شانزدهم به آثار بین‌المللی اختصاص دارد و در بخش مسابقه بین‌الملل مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. براساس فراخوان جشنواره آثار مستند تولیدشده بعد از ژانویه 2021 در این بخش حضور خواهند داشت. آثار بخش مسابقه ملی و بین‌الملل همچون سنوات گذشته، در سه دسته مستندهای کوتاه، نیمه‌بلند و بلند داوری خواهند شد. یکی دیگر از بخش‌های اصلی جشنواره حقیقت داوری درخصوص فیلم‌های مستند حوزه‌ مقاومت، دفاع مقدس و انقلاب اسلامی است که در این بخش به 3 اثر تندیس طلایی، نقره‌ای و برنزی شهید آوینی اهدا خواهد شد. 
بخش‌های جنبی این دوره از جشنواره در حوزه سینمای مستند ملی و بین‌الملل شامل؛ بخش پرتره: نمایش مستندهای پرتره از چهره‌های علمی، ادبی، سیاسی و هنری ایران و جهان، بخش چشم‌انداز سینمای مستند یک کشور، بخش نمایش‌های ویژه که شامل نمایش آثار مستند برتر و روز جهان است. بخش مستند انیمیشن یکی دیگر از بخش‌های جنبی جشنواره حقیقت است. برگزاری کارگاه‌های تخصصی و برگزاری جلسات ارائه طرح (پیچینگ) با حضور سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی بازار بین‌المللی عرضه و تولید فیلم مستند یکی دیگر از بخش‌های این دوره از جشنواره است. 

  حضور 100 مستندساز جوان استانی
 با نزدیک شدن به ایام برگزاری شانزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» پردیس سینمایی ملت، آماده میزبانی از این رویداد می‌شود. 
مراحل آماده‌سازی، طراحی و اجرا و نصب تبلیغات محیطی و غرفه‌ها، از هفته پیش شروع شده است و همچنان ادامه دارد. این نخستین‌بار است که پردیس «ملت» میزبان جشنواره «سینماحقیقت» خواهد. رویدادهای مختلف این دوره از جمله، نمایش فیلم‌ها، کارگاه‌های انتقال تجربه، مراسم نکوداشت، برنامه‌های جانبی و… در پردیس «ملت» برگزار می‌شود. 
یکی از ویژگی‌های این دوره حضور ویژه بیش از ۱۰۰ مستندساز جوان استانی است که علاوه‌بر حضور در پردیس ملت و استفاده از برنامه‌ها و کارگاه‌های آموزشی، برنامه بازدید از فیلمخانه ملی ایران و چند موزه دیگر برای آن‌ها تدارک دیده شده است. 

  پخش از شبکه‌های تلویزیونی
مخاطبان شبکه افق هر روز ساعت 18 و 30 و بینندگان شبکه چهار هر روز ساعت 22:30 می‌توانند این ویژه‌برنامه‌ها که شامل گفت‌وگو با فیلمسازان، پوشش رویدادهای هر روز و مصاحبه با میهمانان و عوامل برگزاری جشنواره می‌شود را تماشا کنند. شبکه‌های دیگر هم ویژه‌برنامه‌هایی مناسب با سینمای مستند و جشنواره سینما حقیقت پخش خواهند کرد.