نمره کیفیت مدارس سما به 60 درصد افزایش پیدا کرد

سارا طاهری، خبرنگار: دانشگاه آزاد اسلامی با ایجاد مدارس سما درصدد پرورش دانش‌آموزان است. هرچند دانش‌آموزان به دلایل متفاوت که این دلایل می‌تواند فردی، خانوادگی و... باشد نتایج متفاوتی را در کسب دانش به دست می‌آورند، اما نمی‌توان از نقش مدارس در تربیت آنها به سادگی گذشت. مدارس به خاطر تفاوت در برنامه‌ها، روش‌ها، امکانات آموزشی و پرورشی در میزان یادگیری دروس پیش‌بینی شده نتایج متفاوتی نیز در خروجی فارغ‌التحصیلان خود خواهند داشت. به همین دلیل است که مسئولان سازمان سمای دانشگاه می‌کوشند نقش متفاوت‌تری را نسبت به مدارس دیگر ایفا کنند. تلاش‌هایی که باعث شده است نمره کیفیت مدارس سمای دانشگاه آزاد اسلامی طی دو سال از 46 به 60 درصد افزایش پیدا کند.  سیدمحمد بطحایی، معاون آموزش‌های عمومی و مهارتی و رئیس سازمان سمای دانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با «فرهیختگان» می‌گوید در سال تحصیلی جدید سه استراتژی در این معاونت دنبال می‌شود؛ نظام جامع مدیریت منابع انسانی، روش‌های فعال تربیتی و تقویت تعامل با خانواده‌ها این سه رویکرد است که برنامه‌هایی امسال در ذیل این سه استراتژی جا گرفته و بازتنظیم می‌شود. به گفته او در نظام جامع مدیریت منابع انسانی داده یکپارچگی لازم را بین مولفه‌های مدیریت منابع انسانی در مدارس سما را فراهم کرده و به عبارت دقیق‌تر یک سیستم و نظام منسجم در مدیریت منابع انسانی ایجاد می‌شود.  به گفته او حدود 790 مدرسه سما در دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد که استان کرمان بیشترین تعداد دانش‌آموزی را در مجموع مدارس سما به خود اختصاص و استان کرمان و خراسان رضوی نیز بیشترین افزایش تعداد دانش‌آموز را داشته‌اند. تعداد دانش‌آموزان مدارس سما هم با رشد 18 درصدی به 141 هزار دانش‌آموز رسیده است.  مشروح گفت‌وگوی «فرهیختگان» با سیدمحمد بطحایی معاون آموزش‌های عمومی و مهارتی را در ادامه می‌خوانید.

سال جدید تحصیلی در مدارس سما را چگونه آغاز کردید؟ مهم‌ترین برنامه‌ای که پیگیری می‌کنید چیست؟
در سال تحصیلی جدید سه استراتژی مهم داریم که همه برنامه‌ها ذیل این سه استراتژی شکل می‌گیرد. اولین استراتژی نظام جامع مدیریت منابع انسانی است که تمام فرآیندهای مدیریت منابع انسانی از انتخاب، گزینش و به کارگیری گرفته تا نظام پرداخت‌ها و ارتقای نیروی انسانی همگی ذیل این نظام تجمیع می‌شود. به‌طور مثال همان‌طور که می‌دانید تلاش‌هایی در زمینه بهبود نظام پرداخت‌ها داشتیم که به دلایلی هنوز به سطح مورد انتظار خود نرسیده است. 

نظام جامع مدیریت منابع انسانی کمک می‌کند که نظام پرداخت‌ها شکل بهتری به خود بگیرد؟
بله، پرداخت‌ها به نیروی انسانی‌ در مدارس آن‌گونه که باید باشد نیست. یکی از مهم‌ترین اهداف نظام جامع مدیریت منابع انسانی این است که کمک می‌کند تا نظام پرداخت‌ها و جبران خدمات متناسب با عملکرد افراد در مدارس بازتنظیم شده و ارتقا پیدا کند. این اولین استراتژی‌ای است که در سال جدید به دنبال آن هستیم. 

 مولفه‌های مدیریت منابع انسانی مدارس سما یکپارچه می‌شود
چندی پیش هم از نبود نظام جامع مدیریت منابع انسانی در مدارس گلایه کرده بودید. 
بله، ما در مدارس سما علی‌رغم اینکه ضوابط و مقررات فراوانی را در حوزه مدیریت منابع انسانی داریم، یعنی ضوابطی برای اینکه نیروی انسانی چگونه انتخاب یا یک مدیر چگونه ارزیابی یا چگونه ارتقا پیدا کند وجود داشته اما باید تعدادی از این ضوابط به روز می‌شد. نکته دیگر اینکه این ضوابط چندان به هم مرتبط نبود. مثلا در حوزه نظام پرداخت که مثال ملموسی است، حق‌التدریس ما در همه مدارس به نیروی انسانی صرف‌نظر از کیفیت مدرسه، میزان پرداخت، یک اندازه بود و این در حالی است که این عدد باید متفاوت باشد زیرا کیفیت مدارس و کیفیت کار میزان حق‌الزحمه را تعیین می‌کند. درحقیقت این مولفه‌های مختلف مدیریت منابع انسانی با یکدیگر همبستگی و یکپارچه نبوده است و نظام جامع مدیریت منابع انسانی می‌خواهد این کار را انجام دهد، یعنی یکپارچگی لازم را بین مولفه‌های مدیریت منابع انسانی در مدارس سما را فراهم کند. بسیاری از داشته‌های ما از قبل وجود داشته و قابل استفاده است و این صحبت من به معنای نفی تلاش گذشتگان نیست بلکه به معنای این است که تلاش‌های صورت‌گرفته یک بار دیگر مرور شده و در‌هم‌تنیده و یکپارچه می‌شود. این یکپارچگی می‌تواند هم برای مدارس منفعت داشته و هم به نفع نیروی انسانی باشد. در مثال دیگر می‌توان گفت چه نیروی انسانی را با چه ضوابطی در مدارس به کار گیریم؟ گاهی این گلایه وجود دارد که برخی از مدیران اقوام و فامیل خود را به کار می‌گیرند، در‌حالی‌که افراد شایسته‌تری وجود دارند. نظام جامع مدیریت منابع انسانی همه این مشکلات را برطرف کرده و یک سیستم و نظام منسجم در مدیریت منابع انسانی فراهم می‌کند. این نظام جامع در راستای وظایفی است که سند تحول دانشگاه برای معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی تعیین کرده است. امیدوارم این نظام جامع یک سر و سامان کاملا جدی برجذب نیرو و پرداخت ها، وضعیت استخدام، ادامه کار، فعالیت‌های تقدیر شایستگی‌ها، ضمن کار و همه موارد خواهد داد و به‌زودی به مدیران استانی ارسال می‌شود. 

 باشگاه روش‌های فعال تربیتی آماده بهره‌برداری می‌شود
استراتژی دوم چیست؟
استراتژی دوم روش‌های فعال تربیتی است؛ همان حلقه گمشده‌ای که ما در آموزش عمومی و حتی آموزش عالی خود با آن مواجه هستیم؛ اما در آموزش عمومی اختلال بیشتری وجود دارد. در همین راستا تشکلی را ایجاد کردیم که در روزهای آینده کارهای آن تحت عنوان باشگاه روش‌های فعال تربیتی نهایی و آماده بهره‌برداری می‌شود. با این استراتژی روش‌های یادگیری ما باید به سرعت متحول شده و متناسب با شرایط و مقتضیات امروز نیاز کودکان و نوجوانان ما بازتنظیم و به اجرا درآید. البته مقدماتی را از یک سال پیش در همین راستا انجام دادیم. مانند اردویی که در چالوس تحت این عنوان برگزار شد؛ همچنین نشست‌های تخصصی و کارشناسی که در یک سال گذشته انجام شد. بنابراین رویکرد دوم در سال جاری روش‌های فعال تربیتی است که روش‌هایی که ما در مدارس‌مان به کار می‌گیریم به‌تدریج تغییر پیدا کرده و متناسب با شرایط دانش‌آموزان و نیازهای نسل کودک و نوجوان‌مان و همچنین محتوایی که امروز مورد نیاز بچه‌ها و مدرسه است بازتنظیم می‌شود. 

 مهم‌ترین رویکردمان تقویت تعامل با خانواده‌هاست
استراتژی سوم چیست و چطور دنبال می‌شود؟
استراتژی سوم به تعبیری یکی از مهم‌ترین رویکردهایی که در سال جاری داریم تقویت تعامل با خانواده‌ها است. متاسفانه در کل کشور با معضلی روبه‌رو هستیم مبنی‌بر اینکه ارتباط مدارس با خانواده البته متقابلا ارتباط خانه با مدرسه بسیار ضعیف است، به همین دلیل امسال سه برنامه را برای تقویت تعامل مدرسه با خانواده دانش‌آموزان در دست اقدام داریم که این برنامه‌ها به اجرا درخواهد آمد تا خانواده‌ها با مدرسه بیشتر احساس انس و الفت کنند و برعکس. زیرا موضوع مشترک همه ما، دانش‌آموزان، کودکان و نوجوانان هستند و هر چه این تعامل تقویت شود مسیر برای رشد و تعالی کودکان و نوجوانان بیشتر فراهم می‌شود. درنهایت باید گفت برنامه‌هایی که ما امسال در دست انجام داریم در ذیل این سه استراتژی جا گرفته و بازتنظیم می‌شود. 

 شکل‌گیری تشکل تعامل با خانواده‌ها در 100 مدرسه سما
گفتید سه برنامه هم برای تقویت تعامل مدرسه و خانواده دارید. این سه برنامه چیست؟
در ذیل هر کدام از این بندهای سه‌گانه که از آن صحبت کردم، برنامه‌هایی قرار دارد. درمورد تعامل با خانواده در حال تعریف ساختاری هستیم که البته چون هنوز حرف خامی است به آن ورود نکرده‌ایم. اما در حال ایجاد یک موسسه و مرکزی هستیم که بتواند از ظرفیت‌های زیادی که بیرون وجود دارد یعنی ظرفیت‌هایی که بتواند ارتباط خانه و مدرسه و برعکس را تقویت کنند و پدران و مادران بیشتر با ویژگی‌های دانش‌آموزان خود آشنا شوند و همچنین متقابلا‌ مدیران و مربیان مدارس ما باید با شرایط دانش‌آموزان بیشتر آشنا شده و نوعی درک متقابل ایجاد شود. بنابراین در حال ایجاد یک تشکل هستیم و سپس در قالب آن تشکل گفت‌وگوهای رفت و برگشتی را با خانواده انجام خواهیم داد. البته در ابتدا گستره این طرح در 100 مدرسه است. در حال حاضر 790 مدرسه سما در دانشگاه آزاد اسلامی وجود دارد که ما 100 مدرسه را تحت پوشش این برنامه قرار خواهیم داد که در رفت و برگشت با خانواده‌ها، شرایط، مسائل و نیازهای دانش‌آموزان را بیشتر درک کنند. منظور از «ما» هم مدرسه و هم خانواده دانش‌آموزان است. 

 استان کرمان و خراسان رضوی با بیشترین افزایش تعداد دانش‌آموز
به فعالیت 790 مدرسه سما در کشور اشاره کردید. این مدارس بیشتر در کدام استان‌ها متمرکز شده‌اند؟
استان کرمان بیشترین تعداد دانش‌آموزی را در مجموع مدارس سما به خود اختصاص داده است که دارای 12 هزار و 97 دانش‌آموز است. همچنین بیشترین تعداد مدرسه متعلق به استان اصفهان با 78 مدرسه است. استان کرمان و خراسان رضوی نیز بیشترین افزایش تعداد دانش‌آموز به ترتیب با افزایش 1609 و 1607 نفر نسبت به سال گذشته را داشته‌اند. 

 رشد 18 درصدی تعداد دانش‌آموزان سما
جمعیت دانش‌آموزان امسال چه میزان افزایش داشت؟
تعداد دانش‌آموزان ما از حدود 119 هزار دانش‌آموز به 141 هزار و 103 دانش‌آموز افزایش پیدا کرده است. البته تعداد مدارسمان افزایش چندانی نداشته است و علت آن نیز به دلیل سختگیری‌هایی بوده که روی انتخاب فضا داشتیم. بنابراین هر فضای پیشنهادی را برای احداث مدرسه قبول نکردیم اما ظرفیت مدارس را افزایش دادیم. به عبارتی تراکم دانش‌آموز در مدارسمان افزایش پیدا کرده و تعداد صندلی‌های خالی کاهش پیدا کرد و خوشبختانه در سال تحصیلی جدید توانستیم یک شاخص خوبی را به دست آوریم و امسال هم امیدوارم همین شتاب را پیش بگیریم. نسبت به سال گذشته حدود 18 درصد رشد داشته که البته بدون تعداد رشد مدرسه بوده است. 

 نمره کیفیت مدارس سما از 46 به 60 درصد افزایش یافت
وضعیت عملکرد مدارس سما در سال گذشته چگونه بوده است؟
براساس رصد مستمری که کیفیت مدارس را انجام می‌دهیم امسال سومین سال این رصد انجام شد و خوشبختانه وضعیت کیفیت این مدارس نسبت به دو سال گذشته 60 درصد رشد داشته است. دو سال قبل این کیفیت حدود 46 درصد بود یعنی نمره کیفیت ما از 46 به 60 درصد افزایش پیدا کرده است که نشان‌دهنده رشد کیفیت در دو سال گذشته است. این رشد علی رغم دوران کرونا و مشکلاتی است که در دو سال گذشته داشتیم اما خوشبختانه از حیث کیفیت وضعیتمان رو به بهبود است و از نظر تجهیزات، فضا و نیروی انسانی و سایر مولفه‌هایی که در کیفیت مدارس موثر است رشد خوبی داشتیم. خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی و واحدهای این دانشگاه ساختمان مازاد خود را در اختیار مدارس قرار داده‌اند. همچنین امکانات و فضاهای ورزشی و پرورشی خود را نیز در اختیار مدارس قرار داده‌اند.   امسال نیز حکمی را از هیات‌امنای دانشگاه آزاد اسلامی دریافت کردیم که براساس مصوبه هیات‌امنای این دانشگاه زمینه برای استفاده مدارس از امکانات، فضا و تجهیزات نیروی انسانی دانشگاه شتاب خواهد گرفت که این مصوبه به‌زودی ابلاغ می‌شود. به عبارت بهتر مصوبه هیات‌امنا برای استفاده از فضاهای واحدهای دانشگاهی توسط مدارس سما است، زیرا ما چاره‌ای جز وسعت‌بخشی محیط آموزشی و یادگیری دانش‌آموزان نداریم. براساس این مصوبه ساختمان‌های مازاد واحدهای دانشگاهی می‌تواند در‌اختیار مدارس قرار بگیرد و مدارس نیز اجاره‌بهای این فضاها را از اعتبارات خود پرداخت کنند. 

براساس چه مولفه‌هایی کیفیت مدارس تعیین می‌شود؟
همان‌طور که گفتم درصد کیفیت ما در دو سال پیش 46 درصد بوده که امسال این عدد به بیش از 60 درصد رسیده است. بنابراین شاهد رشد خوبی در ارتقای کیفیت مدارس‌مان داشتیم. این ارتقای کیفیت شامل 26 محور است که شامل فضا، تجهیزات، نیروی انسانی، برنامه‌های آموزشی، پژوهش و پرورشی مدرسه و... این مولفه‌ها را شامل می‌شود. خوشبختانه همان‌طور که گفتم با تلاشی که همکاران من در مدارس و واحدهای دانشگاهی داشتند شاهد رشد خوبی بودیم اما همچنان راه نرفته دربرابر ما زیاد است و باید با جدیت بیشتری بتوانیم این فاصله را پر کنیم. البته این رشد کیفی در مدارس سما استان‌ها و شهرهای مختلف متفاوت بوده است. هنوز برای بهبود عملکرد مدارس 60درصد دیگر فضا وجود دارد تا به 100 درصد کیفیت دست یابیم. 

 19 مدرسه گواهی کیفیت کسب کردند
چندی پیش از تخصیص گواهی نامه کیفیت عملکرد مدارس صحبت کرده بودید. با این گواهی کیفیت دقیقا‌ چه هدفی را دنبال می‌کنید؟ چند مدرسه تاکنون توانستند این گواهی را کسب کنند؟
به مدارسی که بعد از سه سال ارزیابی شاخص‌های مورد قبول را به دست آورده باشند یک گواهینامه کیفیت اعطا می‌شود. از بین تمام مدارس ما 19 مدرسه در کشور توانستند گواهی کیفیت را به دست آورند که تا یک ماه آینده یا تا بهمن ماه یعنی به مناسبت دهه فجر جشنواره‌ای را برگزار و گواهینامه کیفیت را طی یک مراسم رسمی به این 19 مدرسه اعطا خواهیم کرد. بنابراین این 19 مدرسه، مدارسی هستند که علاوه‌بر کسب کیفیت، توانستند کیفیت را در مدرسه خود تثبیت کنند چون ممکن است کیفیت یک مدرسه در یک سال رشد پیدا کرده اما در سال بعد افت پیدا کند. ما این نوع مدارس را کنار گذاشته و 19 مدرسه از مجموعه مدارس کشور را انتخاب کرده و موفق شدند گواهینامه کیفیت سطح 5 را به دست آورند. مدارس سال به سال هرچقدر این کیفیت را حفظ کنند یا ارتقا دهند درجه کیفیت آنها بالا می‌رود. 
برای کنترل سیستم مدارس سما نیاز است مدیران استانی واحدها سامانه کنترل کیفیت را مطالعه و بررسی کنند. همچنین سیستم و کنترل کیفیت مدارس در یک تغییر مدیریتی زیر دست مدیران استانی است و آنها در هر زمانی که اراده کنند، می‌توانند شاخص‌های کیفی را کنترل کنند. برای مثال می‌توانند ناظر بر عملکرد مدارس باشند و از عقب یا جلو بودن شاخص‌ها مطلع شوند. حتی می‌توانند وضعیت آنها را با شرایط قبل خودشان بررسی کنند و از میزان پیشرفت یا پسرفت هر مدرسه به صورت کامل مطلع شوند. 

درجه گواهینامه چه مزیت و خاصیتی برای مدارس دارد؟
بخش عمده‌ای از امتیازاتی که بعد از این به مدارس خود خواهیم داد متناسب با گواهینامه کیفیت آنها است. یعنی به این مدارس اختیاراتی داده می‌شود و حق‌التدریس، حق سرپرستی و مزایای نیروی انسانی افزایش پیدا می‌کند. همچنین یک سری امکانات و تجهیزات به مدرسه داده می‌شود، یعنی این مدارس، مدارس خاص ما خواهند بود که مورد توجه جدی قرار می‌گیرند. ان‌شاءالله در سال آینده شاهد تعدد این مدارس نیز هستیم. 

گفتید به 19 مدرسه گواهینامه کیفیت سطح 5 داده شده است. این سطح بندی‌ها چگونه است؟
ارتقای کیفیت ما 5 سطح دارد که پایین‌ترین آن سطح 5 است و اگر مدارس بعد به تدریج طی سال‌های آینده بتوانند شاخص‌های تعریف شده را به دست آورند درجه گواهینامه کیفیت آنها ارتقا پیدا می‌کند و درنهایت به درجه یک خواهد رسید. بنابراین مدارسی که دارای گواهینامه کیفیت درجه یک باشند جزء مدارس بسیار ممتاز در دانشگاه آزاد اسلامی هستند و امتیازات خاص خود را خواهند داشت. 

 باید تعامل، گفت‌وگو و تشویق و تبیین دانش‌آموزان انجام شود
شرایط خاص این روزها لزوم توجه به ابهامات و پاسخگویی به سوالات دانش‌آموزان را بیش از پیش کرده است. برنامه‌ریزی مدارس سما برای این موضوع چگونه است؟
ممکن است مدارس ما طلبه طرح امین یا مشاور را در اختیار نداشته باشند،‌ در‌نتیجه به تعدادی مربی و مشاور در این مدت نیاز دارند تا کارهای تشریحی و تبیینی را انجام دهند. دراین خصوص با مدیران صحبت شده و همچنین در جلسه‌ای به معاونان گفته شده برای این 3 ماه پیش‌رو مشاورانی را در محیط‌های مدارس استخدام کنند. در ماه گذشته نیازی به مشاوره در مدارس نبود و حتی ممکن است 6 ماه دیگر نیز احتیاجی به این مشاوران نباشد. اما الان شرایط بحرانی است و امروز به نیروهای فکری این‌چنینی بیرون از مدرسه نیاز است. با افراد توانا در این زمینه قراردادهای 3 ماهه بسته شود و از آنها کمک فکری دریافت شود. در ازای خدماتی که ارائه می‌کنند نیز حق‌الزحمه آنها پرداخت شود. امروز باید تعامل، گفت‌وگو و تشویق و تبیین دانش‌آموزان در مدارس انجام شود. 

 فعالیت 120 دانشکده مهارت با 110 هزار دانشجو در دانشگاه آزاد اسلامی
وضعیت دانشکده‌های مهارتی به چه صورت است؟
در حوزه دانشکده‌ها علی‌رغم پیشرفت‌هایی که وجود داشت اما کارمان کند شده است. بخشی از آن به گسترش دانشکده‌ها برمی گردد. نیازمند امکانات و منابعی برای گسترش دانشکده‌ها هستیم که شیب آن ملایم و کند است. علی رغم اینکه ما امروز 120 دانشکده مهارت و کارآفرینی را در کشور داریم و 110 هزار دانشجو در این دانشکده‌ها مشغول به تحصیل هستند اما بنا به دلایلی ارتباط آموزش عالی با ما در این زمینه هنوز به سطح قابل انتظار نرسیده است. ما در تعریف رشته‌ها متناسب با نیاز بازار کار منطقه‌ای و محلی و تبدیل این نیاز به برنامه درسی و رشته خیلی کند حرکت می‌کنیم. یعنی من به‌عنوان فردی که در این کار مسئولیت دارم از پیشرفت در این زمینه رضایت ندارم و معتقدم باید با سرعت بیشتری حرکت کنیم اما مقداری از آن به اختلالی که در مناسبات اداری و تصویب رشته‌ها و ابلاغ رشته‌ها از سوی آموزش عالی وجود دارد برمی‌گردد و امیدوارم با تعامل بیشتر بتوانیم به این موضوع سرعت ببخشیم. 

 فرآیندهای اداری در بررسی، تصویب و ابلاغ رشته‌ها بسیار کند است
در ارزیابی‌ای که از دانشکده‌های مهارتی داشتید مهم‌ترین نقاط ضعف و قوت آنها چه بوده است؟
نقطه قوت این است که دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی مسیری را پیدا کردند که آن مسیر هرچند باریک و کم‌عمق است اما اگر بتوانیم این مسیر را تقویت کنیم همان مسیری است که می‌تواند حوزه مهارتی و اشتغال در کشور را نجات دهد. یعنی دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی دقیقا‌ متناسب با نیاز بازار کار و حوزه اشتغال برنامه‌ریزی می‌کنند. اما همان‌طور که پیش از این گفتم بروکراسی و فرآیندهای اداری در بررسی، تصویب و ابلاغ رشته‌ها و درس‌هایی که در حوزه مهارت داریم بسیار کند است و این ضعف دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی است. من به‌شدت نگرانم که بعد از مدتی دوباره این دانشکده‌ها به جای آن‌که یک دانشکده مهارت‌آموزی باشد تبدیل به یک دانشکده موضوعی که فقط در حوزه دانش کار می‌کنند تبدیل شوند. نگرانم اسم دانشکده مهارت و کارآقرینی باشد اما در درون آن تنها چیزی که اتفاق نمی‌افتد مهارت‌آموزی باشد. این تهدیدی است که دانشکده‌های و کارآفرینی را در معرض خود قرار داده و ما باید مواظبت بیشتری انجام دهیم. 

 روند پیشرفت تحقق سند تحول توسط یک گروه رصد می‌شود
بیشتر از یک سال از رونمایی از سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد گذشته است. عملکرد معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی برای رسیدن به اهداف این سند را در یک سال گذشته چطور ارزیابی می‌کنید؟
تقریبا‌ تمام برنامه‌هایی که هم سال گذشته و هم امسال در حوزه مدارس و دانشکده داریم متناظر با مفادی از بندهای سند تحول است. ما تقریبا هیچ برنامه‌ای را نداریم که متصل با بندهای سند تحول نباشد. سند تحول و تعالی دانشگاه یک سند کلی است و برنامه‌ها این بندها را تعریف می‌کند که البته برخی از این برنامه با تأخیر به اجرا درمی‌آید. به‌طور مثال برخی از بندهای دانشکده تعلیم‌و‌تربیت که همین روزها برنامه عملیاتی آن را شروع می‌کنیم با تأخیر اما بالاخره شروع شد. بنابراین ممکن است در برخی از بندهای سند تحول با عقب‌افتادگی مواجه باشیم اما تقریبا‌ چون مرتبا‌ تکالیفی که مرتبط با معاونت است را توسط گروه پایش می‌کنیم با مشکلی مواجه نیستیم. این گروه مرتبا‌ پایش می‌کند که کدام بند عقب افتاده و کدام بند را خوب جلو می‌رویم. بنابراین از این جهت مشکلی در تحقق سند نخواهیم داشت.