کارلوس کیروش در این سالها یکی از مهمترین افراد فوتبال ما بوده و بارها شاهد اختلافنظر بین موافقان و مخالفان این مربی نامدار پرتغالی بودهایم. او پس از 8 سال حضور روی نیمکت تیم ملی ایران تصمیم گرفت چالشهای جدیدی را تجربه کند و به همین دلیل پس از جام ملتهای 2019 نیمکت تیم ایران را به مقصد آمریکای جنوبی ترک کرد اما حضورش در کلمبیا چندان خوب پیش نرفت و پس از آن در مصر هم تیمش در فینال جام ملتها به سنگال باخت و برابر همین حریف در پلیآف انتخابی جام جهانی شکست خورد.
اگر چه این دو تیم به جامجهانی نرسیدند اما کیروش بالاخره در قطر حاضر شد و برای سومین دوره پیاپی با تیم ایران حضور در این تورنمنت بزرگ را تجربه کرد. برای هر مربی فوتبالی نشستن روی نیمکت یکی از 32 تیم حاضر در جامجهانی یک رویا و آرزو محسوب میشود و با وجود اینکه مرد پرتغالی پیش از این 4 بار حضور در این مسابقات را تجربه کرده بود اما با دریافت پیشنهاد دوباره از ایران قبول کرد با وجود فرصت کم باقیمانده تا شروع رقابتها دوباره هدایت یوزها را برعهده بگیرد. درست است که فوتبال ورزشی غیرقابل پیشبینی است و بارها اتفاقات دور از انتظار و غیر معمولی در آن رقم خورده است اما حضور در جامجهانی با اسکوچیچ به نظر میرسید نمیتواند به سود فوتبال ما باشد. با این استدلال رئیس جدید فدراسیون فوتبال بلافاصله پس از انتخابات در شهریورماه به سراغ کیروش رفت و توانست او را برای حضور مجدد در تهران متقاعد کند.
در آن مقطع مربی پرتغالی بهترین گزینه برای جانشینی مربی کروات به نظر میرسید چراکه هم تجربه و سابقه لازم در دنیای فوتبال را داشت و هم پیشینه 8 سال حضور روی نیمکت تیم ایران باعث شده بود تا شناختی کامل از فضای فوتبال ما و بازیکنان داشته باشد. در چنین شرایطی ما امیدوارتر از قبل به استقبال جامجهانی رفتیم و حتی امیدوار بودیم که بتوانیم برای نخستین بار صعود به دور دوم جامجهانی را جشن بگیریم.
شوک اول به تیم ما در همان بازی با انگلیس وارد شد و کیروش که با ترکیبی غیرمعمول و تا حدی عجیب تیمش را روانه دیدار با سهشیرها کرده بود در همان نیمه نخست فهمید که دچار اشتباه شده است اما این بازی را درنهایت 6 بر 2 باختیم تا انتقادات از مرد پرتغالی بیشتر شود. برد برابر ولز امیدها را به اردوی ایران برگرداند اما مقابل آمریکا باختیم تا جام همان سهشنبه شب برای ما به پایان برسد.
درست است که در همان مرحله گروهی با جام خداحافظی کردیم و این تورنمنت همانند 5 دوره قبلی پس از سه مسابقه برای ما به انتها رسید اما مسیر فوتبال ایران همچنان ادامه دارد و ما باید حدود یک سال دیگر خود را برای حضور در جام ملتهای آسیا آماده کنیم. تیم ما با کیروش در دوره قبل در نیمهنهایی باخت اما این بار شاید کار سختتری نسبت به آن زمان داشته باشیم چراکه تیمهای آسیایی در جامجهانی نشان دادند که در فرم بسیار خوبی قرار دارند و در چنین شرایطی رسیدن به فینال یا حتی 4 تیم برتر برای ما بسیار سختتر خواهد بود.
آینده نیمکت تیم ملی یکی از مهمترین موضوعاتی است که این روزها هواداران ایرانی درباره آن بحث میکنند اما باید دید در این شرایط کدام گزینه به نفع ما خواهد بود: رفتن یا ماندن کیروش؟
بدون شک کیروش در قطر 2022 نتوانست همانند دو دوره قبلی در تیم ملی نتایج قابل قبولی کسب کند اما نباید فراموش کرد که او تنها 3 ماه برای آمادهسازی تیمش فرصت داشت و در این زمان کم نمیتوانست تمام ایدههایش را در تیم ما پیاده کند. از طرف دیگر او به عقیده کارشناسان در ارنج تیم بهخصوص در بازیهای اول و سوم اشتباهاتی داشت که درنهایت موجب شکست تیم ما شد و البته این بار ایدههای تدافعیاش نتوانست گرهی از کار تیم ما باز کند. اگر بخواهیم با او ادامه دهیم شاید به تغییراتی در روش و استراتژی نیاز داریم تا بتوانیم برابر تیمهای آسیایی نتایج خوبی کسب کرده و با نسلی که سالهای آخر خود را سپری میکند طلسم ناکامی در آسیا طی 47 سال اخیر شکسته شود.
مخالفان کیروش معتقدند که او تمامی داشتههایش را در این سالها به فوتبال ما ارائه کرده و آورده تازهای برای فوتبال ما ندارد اما نباید فراموش کرد که در شرایط کنونی و فضای غبارآلودی که در جامعه وجود دارد پیدا کردن مربی بزرگ در حد کیروش یا بهتر از او که بتواند جانشینش شود کاری بسیار دشوار و زمانبر خواهد بود و البته تضمینی هم نیست که این مربی بتواند در این یکسال سیستم و روش بازی تیم ایران را به آنچه در سر دارد تغییر دهد. رفتن به سراغ گزینههای داخلی نیز یک عقبگرد برای فوتبال ما محسوب میشود و تیم ملی ما برای پوستاندازی و ورود نسلی تازه از ستارههای جوان نیاز به یک مربی صاحب ایده و توانمند دارد تا بتوانیم در جام ملتها و البته جامجهانی 2026 شرایط به مراتب بهتری داشته باشیم.
یکی دیگر از انتقاداتی که از کیروش در این مدت صورت گرفته مربوط به نفرات انتخابیاش برای حضور در جامجهانی است که حضور 4 گلر در فهرست نهایی و همچنین انتخاب 25 نفر برای سفر به قطر درحالیکه لیست تیم یک جای خالی برای حضور بازیکنان داشت ازجمله اتفاقاتی است که مرد پرتغالی توضیحی درباره چرایی آن نداده است.
البته در کنار این تحلیلها باید دید که آیا فدراسیون فوتبال و خود کیروش اساسا ارادهای برای ادامه همکاری با هم دارند یا اینکه به هر دلیلی مسیر آنها در پایان جامجهانی از هم جدا خواهد شد.