آقای دولت! کار را تمام کن!

با گذشت بیش از 3 ماه از اجرای طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان، نتایج اجرای این طرح به‌ویژه از بُعد حرکت به‌سمت مدیریت داده‌محور، چشمگیر بوده است و نظام یارانه آرد و نان با اتکا به بانک داده تراکنش‌های بانکی 76 هزار نانوایی دارای کارتخوان مخصوص این طرح، اطلاعات ارزشمندی را برای تصمیم‌گیران جهت اصلاح فرآیند اختصاص یارانه آرد و نان فراهم کرده است. اگرچه آمار مربوط به یارانه آرد و نان و برآورد هدررفت آن قبل از اجرای این طرح بارها گفته شده است اما بد نیست ماجرا را بار دیگر از دریچه آمار مرور کنیم. قبل از اجرای این طرح مصرف ماهانه آرد یارانه‌ای (آرد خبازی) در کل کشور 820 هزار تن و طی یک‌سال 9.8 میلیون تن بود. این در‌حالی است که با شفاف شدن جریان مصرف آرد یارانه‌ای در ماه‌های اخیر، مشخص شده که در خوشبینانه‌ترین حالت 620 هزار تن از آرد یارانه‌ای به نان تبدیل و 200 هزار تن آن از چرخه تولید نان خارج می‌شود؛ یعنی «ماهانه» حداقل 1800 میلیارد تومان!
به بیان ساده‌تر، اجرای این طرح تا همین‌جا، می‌تواند جلوی هدررفت حداقل 21 هزار میلیارد تومان آرد یارانه‌ای در «سال» را بگیرد که اتفاق بزرگی است و جا دارد به دولت و وزارتخانه‌های اقتصاد، جهادکشاورزی و کشور خداقوت گفت. ایجاد بستر مناسب برای حکمرانی موثر و درست در حوزه آرد و نان در‌حالی به انجام رسیده که هیچ‌گونه فشار قیمتی یا مصرفی به مردم وارد نیامده است.
با این وجود، فاز بعدی طرح که افزایش کمک‌هزینه نانوایان و اختصاص سهمیه آرد متناسب با عملکرد است، هنوز اجرایی نشده و مسئولان درباره زمان اجرای فاز بعدی به دادن وعده بسنده کرده‌اند. 
ضرورت اجرای هرچه سریع‌تر فاز بعدی به این جهت است که کمک‌هزینه پرداختی دولت به نانوایی‌ها (معادل 15 درصد فروش روزانه نان در هر نانوایی در پایان روز به‌عنوان کمک‌هزینه به‌ حساب آن نانوایی واریز می‌شود) در برخی استان‌ها هزینه‌های سربار را کفاف نمی‌دهد و نانوایان بارها از دولت درخواست کرده‌اند یا قیمت نان را افزایش بدهد، یا کمک‌هزینه پرداختی به نانوایی‌ها افزایش یابد. بنابراین هر یک روز تاخیر در اجرای فاز بعدی طرح، به معنای انباشت ضرر و زیان این دسته از نانوایی‌هاست. ضمن اینکه تداوم هدررفت آرد یارانه‌ای که از جیب مردم است، حتی برای یک روز دیگر، هم پذیرفتنی نیست.
یکی از مزیت‌های مهم گام بعدی طرح این است که با شناور شدن میزان تخصیص آرد (متناسب با عملکرد) به نانوایان، شاهد ایجاد رقابت برای فروش بیشتر و افزایش ساعات دسترسی مردم به خرید نان خواهیم بود.
 در‌واقع گام دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان مکمل گام نخست است و پاس گلی که در گام نخست داده شده را به گل تبدیل می‌کند. گلی که دستاورد اصلی آن برای نانوایان است و با افزایش کمک‌هزینه پرداختی، حمایت دولت از این صنف شریف را به نقطه اثر مطلوب می‌رساند.
بدیهی است حجم چشمگیر آرد یارانه‌ای که در همه سال‌های گذشته از چرخه تولید نان خارج شده، ذینفعانی دارد که به‌دلیل سودهای نجومی، از هیچ کارشکنی‌ای در مسیر اجرای طرح فروگذار نمی‌کنند. با این وجود انتظار می‌‌رود دولت با هوشیاری کامل نسبت به این مانع‌تراشی‌ها، هرچه سریع‌تر اجرای فاز بعدی طرح را کلید بزند.