امیدنظری گوهر، خبرنگار:تیم ملی ایران در پنج دوره قبلی حضورش در جامهای جهانی تنها در دوره قبل موفق به کسب برد شده و در سایر دیدارهای خود یک برد و سه شکست را تجربه کرده است. البته هر دو شروع خوب تیم ایران در این تورنمنت تحتهدایت کارلوس کیروش رقم خورده تا تیم ایران به کسب نتیجهای خوب در سومین شروعش با کیروش در جامهای جهانی امیدوار باشد. نکته امیدوارکننده برای تیم ملی ایران در مصاف با انگلیس این است که رقیب امروز ما درطول 15 دوره حضورش در بزرگترین آوردگاه فوتبالی جهان کمتر توانسته با توجه به ظرفیتهای فنی و جایگاه بزرگی که در دنیای فوتبال دارد تورنمنتهای اشارهشده را با اقتدار آغاز کند و قصد دارد برابر ایران رکوردش را بهتر از 6 برد، 6 تساوی و 3 باخت کند.
حضوری که با پیروزی آغاز شد
سهشیرها در سال 1950 با هدایت والتر وینترباتم برای اولینبار گام در بزرگترین تورنمنت ورزشی جهان گذاشتند تا نخستین دیدار آنها در چهارمین دوره جامجهانی برابر شیلی برگزار شود. انگلیسیها در نخستین تجربهشان در بزرگترین آوردگاه ورزشی جهان توانست با گلهای استن مورتنسن و ویلف مانیون شاگردان آلبرتو بوچیکاردی با نتیجه 2 بر صفر شکست دهد که البته این پیروزی نتوانست به صعود انگلیسیها به جمع 4 تیم برگزیده کمک کند و آنها بهدلیل شکست 1 بر صفر مقابل آمریکا و اسپانیا از صعود به مرحله بعدی بازماندند و رتبه هشتمی اولین دستاورد آنها در جامجهانی بود.
انگلیسیها برای اولین دیدارشان در جامجهانی 1954 همچون دوره گذشته وینترباتم را روی نیمکت خود داشتند و موفق شوند پس از فروریختن دروازهشان توسط پل آنول با 2 گل ایور برودیس و تک گل نت لوفتهوس با نتیجه 3 بر 1 از بلژیکیها پیش بیفتند اما گلهای پل آنول و ریک کوپنس باعث شد کار به وقتهای اضافه بکشد که در این اوقات نیز نت لوفتهوس و جیمی دیکنسون موفق شدند یک گل برای سهشیرها و شیاطین سرخ بهثمر برساندند تا مساوی 4 بر 4 در کارنامه انگلیس ثبت شود و زمینه حضور آنها در مرحله یکچهارم و تکیه به جایگاه هفتمی را فراهم کند.
شروع انگلیسیها در جامجهانی 1958 همچون دوره گذشته با برد همراه نبود. شاگردان وینترباتم ابتدا با گلهای نیکیتا سیمونیان و الکساندر ایوانوف که پیراهن شوروی را برتن داشتند تا مرز شکست پیش رفتند اما فروریختن دروازه لو یاشین توسط دریک کوان و تام فینی باعث ثبت نتیجه 2 - 2 و کسب یک امتیاز در کارنامه این تیم شد. البته عملکرد متزلزل این تیم تنها مختص به دیدار نخست آنها در ششمین دوره جامجهانی نبود تا انگلیس با 3 تساوی و یک شکست در پایان تورنمنت به جایگاه نازل یازدهم تکیه بزند.
شروع نهچندان مقتدرانه سهشیرها در جامجهانی 1962 نیز تکرار شد تا مجارستانیها با گلهای لایوس تشی و فلورتین آلبرت در مقابل تک گل رون فلاور بتوانند تیم تحتهدایت وینترباتم را با نتیجه 2 بر 1 شکست دهند که البته این باخت تاثیری در حضور آنها در مرحله یکچهارم نداشت و انگلیس بعد از شکست برابر برزیل با عنوان هشتمی، هفتمین دوره جامجهانی را به اتمام رساند. قهرمان دوره 1966 حتی در روزهایی که توانست مهمترین افتخار ورزشیاش را کسب کند با تساوی بدون گل مقابل اروگوئه تحت اوندینو ویرا اثبات کرد درطول مسابقات به شرایط آرمانی میرسد.
درک راز پیروزی
مدافع عنوان قهرمانی در سال 1970 موفق شد در نهمین دوره جامجهانی با گل جف هرست، رومانی را شکست دهد تا برد اشارهشده تاثیر زیادی در صعود شاگردان آلف رمزی به مرحله بعد داشته باشد. البته سهشیرها بعد از شکست مقابل آلمان در مرحله یکچهارم با کسب جایگاه هشتم به کشورشان بازگشتند. جامجهانیهای 1974 و 1978 بدون حضور انگلیس برگزار شد تا این کشور با انگیزههای بسیار بیشتر و زهر کشندهتر گام دوره بعدی جامجهانی بگذارد و موفق شود بعد از پاسخ گل برایان رابسون توسط جرارد سولر با تکیه به توانایی رابسون و پائول مارینر، فرانسه تحتهدایت میشل هیدالگو را با نتیجه 3 بر یک شکست دهد که البته آمال و آرزوهای شاگردان ران گیرینوود در مرحله بعد با تساوی بدون گل مقابل آلمان و اسپانیا و کسب رتبه ششمی به پایان رسید.
بعد از چند دوره دوباره ناکامی و شروعهای متزلزل سراغ انگلیسیها آمد که در جامجهانی 1986 هدایتش برعهده بابی رابسون سپرده بودند. سهشیرها در نخستین دیدارشان در سیزدهمین دوره این رقابتها برابر پرتغال قرار گرفتند که فروریختن دروازه پیتر شیلتون توسط کارلوس مانوئل منجر به شکست یک بر صفر شاگردان رابسون شد که البته در صعود آنها به مرحله بعد تاثیری شگرف نداشت تا این کشور بعد از شکست برابر آرژانتین در جمع 8 تیم دستاوردش رتبه هشتمی باشد. جامجهانی 1990 نیز برای انگلیس خوشایند آغاز نشد تا شاگردان جک چارلتون در تیم ملی ایرلند جنوبی بتوانند توسط کوین شیدی گل گری لینهگر را پاسخ دهند و با کسب یک امتیاز مستطیل سبز را ترک کنند. شاگردان رابسون در پایان این تورنمنت با شکست برابر ایتالیا در مسابقه ردهبندی عنوان چهارمی را بهدست آوردند.
سهشیرها بعد از غیبت در جامجهانی 1994 با هدایت گلن هادل گام در شانزدهمین دوره این مسابقات گذاشتند. اولین دیدار انگلیس در این دوره از مسابقات برابر تونس برگزار شد که 2 گل آلن شیرر سرنوشت بازی را مشخص کرد تا این تیم با پیروزی 2 بر صفر مقابل شاگردان هنریک کاسپرچاک آرزوهایش را در کشور فرانسه دنبال کند و با شکست در مرحله یکهشتم برابر آرژانتین به خانه بازگردد. سهشیرها در جامجهانی 2002 حتی با وجود حضور بازیکنان نامداری همچون مایکل اوون، دیوید بکهام، پل اسکولز، سول کمپل و جو کول نتوانستند شروعی بهتر از تساوی یک- یک مقابل سوئد داشته باشند که البته همین عملکرد پرنوسان تا پایان رقابتها ادامه داشت تا شاگردان اسون گوران اریکسون بعد از شکست 2 بر یک مقابل برزیل در مرحله یکچهارم با دست خالی به کشورشان بازگردند.
نوسانی که در روزهای برد نیز احساس شد
براساس قرعه انگلیس باید در نخستین دیدارش در جامجهانی 2006 برابر پاراگوئه قرار میگرفت که گل به خودی زودهنگام کارلوس گامارا زمینه پیروزی یک بر صفر شاگردان اریکسون را فراهم کرد که البته این تیم بهمرور زمان توانست به پشتوانه دیوید بکهام، فرانک لمپارد، استیون جرارد، وین رونی، مایکل اوون و پیتر کراوچ از قدرت هجومیاش سود ببرد اما این ستارگان نیز نتوانستند گره چندانی از کار سهشیرها باز کنند تا کار این تیم در هجدهمین دوره رقابتها با شکست برابر پرتغال در یکچهارم نهایی به پایان برسد.
هدایت انگلیس در جامجهانی 2010 برعهده مربی کهنهکار و پرافتخار، فابیو کاپلو بود اما او نتوانست با استراتژیهایش اتفاقات مهمی را رقم بزند تا ماحصل تلاش حضور شاگردانش در مستطیل سبز کسب 3 امتیاز باشد. انگلیس بازی نخست برابر آمریکا موفق شد با گل زودهنگام استیون جرارد دروازه تیم هاوارد را فرو بریزد اما کلینت دمپسی در دقایق پایانی نیمهنخست توانست با عبور توپ از خط دروازه راب گرین بازی را به تساوی یک بر یک بکشاند. سهشیرها در ادامه این رویداد نیز موفق نشدند عملکرد خوبی داشته باشند تا بعد از شکست تحقیرآمیز 4 بر یک برابر آلمان در یکهشتم نهایی، آفریقای جنوبی را به سوی وطنشان ترک کنند.
یکی از ناکامهای بزرگ دهههای اخیر دنیای فوتبال، انگلیس در سال 2014 با قرار گرفتن درکنار ایتالیا، اروگوئه و کاستاریکا آرزوهایش را در گروه مرگ دنبال کرد اما شاگردان روی هاجسون در همان دیدار نخست برابر ایتالیا نشان دادند از قدرت کافی برای عرضاندام در بیستمین دوره رقابتها برخوردار نیستند تا آتزوری با گلهای کلودیو مارکیزیو و ماریو بالوتلی در مقابل تکگل دنیل استوریچ 2 بر یک به برتری برسد. سهشیرها در این رقابتها نتوانستند بردی کسب کنند و با 2 شکست، یک تساوی در همان دو گروهی حذف شدند و سرافکنده به انگلستان بازگشتند.
سهشیرها در دوره پیشین نیز موفق نشدند آغاز مقتدرانهای را تجربه کنند. شاگردان گرت ساوتگیت در تقابلشان برابر تونس در دقیقه 11 توانستند با ضربه هری کین از تونس پیش بیفتند اما فرجان ساسی در دقیقه 35 از روی نقطه پنالتی دروازه جردن پیکفورد را فتح کرد و تا دقیقه 1+90 دفاع رخنهناپذیر عقابهای کارتاژ و فرصتسوزی مهاجمان انگلیس مانع از موفقیت این تیم شده بود اما در لحظات پایانی هری کین گل دوم خود و سهشیرها را بهثمر رساند. البته شاگردان ساوتگیت بهمرور زمان در آن دوره روزهای بهتری را تجربه کردند و درنهایت به جایگاه چهارم تکیه زدند.