
تیم ملی ایران عصر امروز در نخستین و احتمالا دشوارترین دیدار خود در مرحله گروهی رقابتهای جامجهانی ۲۰۲۲ قطر به مصاف انگلیس خواهد رفت. سهشیرها که پس از چهارمی در جامجهانی قبلی و همچنین نایب قهرمانی در یورو ۲۰۲۰ روند خوبی را در سالهای اخیر داشتهاند بهعنوان یکی از مدعیان قهرمانی راهی قطر شدهاند و در نخستین گام باید برابر تیم باانگیزه ایران که با کارلوس کیروش شرایط کاملا متفاوتی را نسبت به قبل دارند، صفآرایی کند.
ساوتگیت زیر فشار رسانههای انگلیس

سیامک خاجی، خبرنگار:تیم ملی ایران عصر امروز در نخستین و احتمالا دشوارترین دیدار خود در مرحله گروهی رقابتهای جامجهانی 2022 قطر به مصاف انگلیس خواهد رفت. سهشیرها که پس از چهارمی در جامجهانی قبلی و همچنین نایب قهرمانی در یورو 2020 روند خوبی را در سالهای اخیر داشتهاند بهعنوان یکی از مدعیان قهرمانی راهی قطر شدهاند و در نخستین گام باید برابر تیم باانگیزه ایران که با کارلوس کیروش شرایط کاملا متفاوتی را نسبت به قبل دارند، صفآرایی کند. گرت ساوتگیت، سرمربی انگلیس در هفتههای اخیر با مشکلات مختلفی از جمله حواشی پس از حذف تیمش از لیگ ملتها و همچنین مصدومیت چند مهره اصلیاش روبهرو بوده و حالا باید دید در نخستین گام برابر تیم ایران چگونه صفآرایی خواهد کرد.
از مربی موفق تا ناکامی در لیگ ملتها
انگلیسیها معمولا در سالهای اخیر تیم خود را نسلی طلایی یا ترکیبی پرستاره معرفی میکنند، اما تنها موفقیت آنها در تورنمنتهای مهم به سال 1966 برمیگردد که فاتح جامجهانی شدند و از آن تاریخ به بعد دیگر هرگز موفق به فتح عنوانی مهم نشدند. این درحالی است که آنها خود را مبدع این ورزش مینامند و کشور خود را خانه فوتبال میدانند، اما در سالها بهترین عنوان این تیم همان نایبقهرمانی در یورو 2020 بود که آنهم به لطف قرعه خوب این تیم در دور حذفی و افت رقبایی چون آلمان بهدست آمد. در این شرایط ساوتگیت در قطر کاری سخت پیشرو دارد و فشار زیادی را از سوی هواداران و رسانهها روی شانههای خود حس میکند. بهخصوص که بسیاری معتقدند نسل جدید ستارههای سهشیرها این روزها به بلوغ رسیده است و حالا بهترین زمان برای بردن دومین جامجهانی تاریخ این کشور است.
برخی کارشناسان ساوتگیت را بهترین سرمربی انگلیس پس از جامجهانی 1966 میدانند و معتقدند اگر قرار باشد کسی این طلم را بشکند این مدافع سابق سهشیرها خواهد بود، اما از طرف دیگر اگرچه او در دو تورنمنت قبلی نتایج قابل قبولی با تیمش کسب کرده است، اما پس از یورو روندی نزولی را طی کرده که بدترین عملکرد تیمش مربوط به دیدار برابر مجارستان در لیگ ملتها بود که برابر این تیم نهچندان مطرح قاره با 4 گل شکست خوردند و باخت تلخی را تجربه کردند. این مربی 51ساله پس از این شکست روزهای سختی را تجربه کرد و حتی رسانههای انگلیسی بهتدریج این مساله را مطرح کردند که بهتر است پس از جامجهانی سرمربی دیگری جانشین او شود. در این شرایط حتی گفته میشود شاید پس از این تورنمنت اتحادیه فوتبال انگلیس به سراغ توماس توخل، سرمربی برکنار شده چلسی خواهد رفت تا این مربی صاحب سبک آلمانی با ایدههای نوینش تغییراتی در شیوه بازی سهشیرها ایجاد کند.
در این شرایط ساوتگیت که تا همین سال پیش مورد ستایش رسانهها و مطبوعات انگلیسی بود و او را یک مربی موفق و تاریخساز برای تیم خود میدانستند، حالا بهشدت مورد انتقاد قرار گرفته و نتایج اخیرش باعث شده تا در آستانه جامجهانی با حواشی و فشارهای زیادی مواجه شود. در این شرایط او به یک برد خوب در نخستین بازی تیمش در جامجهانی نیاز مبرم دارد اما بازی برابر تیم کیروش که به سختی گل میخورد و بازی بسته و بعضا تدافعی را در دستورکار خود دارد کار او را برای نتیجهگیری در این مسابقه دشوار خواهد کرد. در چنین وضعیتی کارشناسان انگلیسی به او توصیه میکنند که در بازی نخست از 4 بازیکن در خط دفاعی استفاده کند و بعدا به سیستم 3 دفاعه با دو مدافع-هافبک کناری فکر کند. مارتین ساموئل، سردبیر روزنامه دیلیمیل انگلیس دراینباره میگوید: «به نظرم ساوتگیت در بازی نخست برابر ایران از دفاع 4 نفره استفاده خواهد کرد. این روش به او این امکان را میدهد که تیمش را تهاجمیتر بچیند و در بازیهای بعدی به تغییر این روش فکر کند. شاید برابر تیمهای مدعی جام کمی محتاطتر بازی کند، اما حداقل در دور گروهی نباید تیمش را دفاعی راهی زمین کند.»
تاکتیک مهمتر از ترکیب
دنی مورفی، مدافع سابق تیم ملی انگلیس و باشگاه لیورپول درباره دیدار امروز تیم این کشور برابر ایران میگوید: «امیدوارم انگلیس در بازی نخست خود با پرس از زمین حریف و فشار روی خط دفاعی این تیم بازی کند. شاید کمی سخت باشد اما باید در همان 20 دقیقه ابتدایی مسابقه بدون ترس و تهاجمی بازی کرده و با پرس روی خط دفاع این تیم و در اختیار گرفتن توپ بتوانیم در همان نیمه نخست به گل برسیم. ما میدانیم که استراتژی تیم ایران این نیست که پابهپای تیم ما بازی کرده و بهدنبال طراحی حملات زیاد باشد. به همین دلیل باید دست پیش را داشته باشیم و سعی کنیم با فشار و دوندگی زیاد آنها را وادار به اشتباه کنیم. از این روی باید تلاش کنیم تا برنامههای دفاعی سرمربی زیرک و سازماندهنده آنها یعنی کارلوس کیروش را بههم بزنیم. خیلیها بهدنبال این هستند که نفرات اصلی تیم ساوتگیت را پیدا کنند، اما از نظر من استراتژی و شیوهای که او برای این بازی درنظر خواهد گرفت اهمیت بیشتری دارد. باید با انرژی و سختکوشی زیادی تیم را راهی زمین کنیم و به نظرم بهترین سیستم برای سه دیدار مرحله گروهی 3-3-4 است که به ما این امکان را میدهد تا در زمان حمله حداقل 5 نفر را داشته باشیم که باعث میشود فشار بیشتری روی دفاع فشرده حریف وارد کنیم و از طرف دیگر این بازیکنان در دیدارهای باشگاهی هم بیشتر با همین روش بازی میکنند و آشنایی بیشتری نسبت به آن دارند. در سیستم 3-4-3 شما بیشتر به درخشش مثلث تهاجمی خود وابسته هستید و این باعث میشود در حملات کم تعداد باشید، اما در گروهی که تیمهای مدعی فتح جام در آن حضور ندارند لازم نیست با چنین روشی بازی کنیم. درمجموع اگر برنامهریزی مناسبی داشته باشیم و استراتژی خوبی را برای این بازیها انتخاب کنیم فرقی نمیکند ساکا یا استرلینگ، فودن یا گریلیش و بلینگام یا مونت در ترکیب اصلی حضور داشته باشند و با همه این بازیکنان خوب میتوانیم به موفقیت تیم امیدوار باشیم.»
مسلما ساوتگیت در این فاصله کم باقیمانده تا شروع دیدار با ایران تاکتیک و روش تیمش را انتخاب کرده و شاید در آخرین ساعات به ترکیب احتمالی و جابهجاییهای دقیقه آخری در ترکیب تیمش میاندیشد. سرمربی سهشیرها بهخوبی میداند که کوچکترین لغزشی در دور گروهی میتواند فشار بیشتری روی او و تیمش قرار دهد و هرنتیجهای بهجز صدرنشینی در گروهی که بهعقیده رسانهها و هواداران این کشور گروهی متعادل و آسان برای این تیم مدعی است میتواند یک ناکامی برای آنها تلقی شود. شاید یکی از نگراهیها در انگلیس تکرار اتفاقات تلخ جامجهانی 2014 باشد، درحالیکه بهنظر میرسید آنها به همراه ایتالیا راهی دور بعد خواهند شد اما در اتفاقی عجیب هر دو حذف شدند و کاستاریکای صدرنشین و اروگوئه به دور بعد رفتند.
جسی لینگارد یکی از بازیکنانی است که گفته میشد میتواند به ستارهای تاثیرگذار در تیم ملی انگلیس تبدیل شود، اما با وجود اینکه مدتی هم زیر نظر ساوتگیت در تیم ملی بازی کرد اما بهتدریج دچار افت شد. او درباره وضعیت کنونی تیم ملی انگلیس با توجه به شناختی که از سرمربی تیم دارد، میگوید: «انگلیس شاید در بهترین فرم خود نباشد و در ماههای اخیر نتایج خوبی کسب نکرده است، اما بهعنوان کسی که سابقه بازی در این تیم و گلزنی برای انگلیس در تورنمنتهای مهم را داشته میگویم که این تیم توانایی ارائه بازیهای درخشان و حتی فتح جامجهانی در قطر را دارد. تیم ساوتگیت ترکیبی خوب از بازیکنان جوان و باتجربه است که پس از موفقیت در جامجهانی قبلی و همچنین یورو به هماهنگی و تجربه خوبی رسیدهاند و در این شرایط میتوان آنها را یکی از مدعیان این جام دانست. اگر بخواهم از یک بازیکن مهم در این تیم نام ببرم باید بهجود بلینگام اشاره کنم درحالیکه او فقط 19 سال دارد، اما نقشی بسیار مهم در دیدارهای اخیر انگلیس داشته و بازیکنی مستعد و آیندهدار نشان داده است. 11 بازیکن تیم ساوتگیت 25 سال یا کمتر سن دارند و این نشان میدهد که تیم او بسیار مستعد و جوان است. بدونشک در این تورنمنت هم بار اصلی گلزنی تیم روی دوش هری کین خواهد بود. گرت ساوتگیت از آن دسته مربیانی است که برای هربازی پلن و برنامه خاص خود را دارد و در جامجهانی قبلی هم با رساندن تیم به نیمهنهایی این موضوع را بهخوبی نشان داد. من در آن تیم بودم و از نزدیک شاهد این موضوع بودم که او چقدر تلاش میکرد تا با آنالیز تمام نقاط قوت و ضعف رقبا بهترین روش و استراتژی را برای هر مسابقه انتخاب کند.»
