امیدنظری گوهر، خبرنگار:سرانجام بعد از اعلام لیست بازیکنان اعزامی به بیست‌و‌دومین جام‌جهانی توسط بخش عمده‌ای از کشورها نوبت به یوزهای ایرانی نیز رسید تا براساس تشخیص سرمربی 69 ساله‌شان با اعلام یک فهرست 25 نفره به گمانه‌زنی‌ها پایان دهند تا مشخص شود کدام مهره‌ها قرار است استراتژی‌های مدنظر کی روش را در میدان‌های نبرد خلیفه، احمد بن‌علی و الثمامه پیاده کنند. مطابق انتظارات، کی‌روش با قرار دادن اسامی 16 لژیونر دوباره اثبات کرد شاکله تیم ملی ایران روی افراد شاغل در لیگ‌های برون‌مرزی بیان گذاشته شده و اگر بعضی از این افراد عملکردشان همچون ماه‌های گذشته درخشان و تاثیرگذار باشد تیم ملی می‌تواند برابر انگلیس، ولز و آمریکا اتفاقات آبرومندانه‌ای را رقم بزند. البته در سال‌های گذشته فوتبال ایران لژیونرهایی را نیز داشته است که ماحصل تلاش‌هایشان در بزرگ‌ترین آوردگاه ملی جهان با رویدادهایی که در تیم‌های باشگاهی پدید آوردند در تضاد بوده است. 

 روزهایی که لژیونرها تعیین‌کننده نبودند
اولین حضور ایران در جام‌جهانی با هدایت حشمت مهاجرانی رقم خورد تا این سرمربی برای تقابل با کشورهای بزرگی همچون اسکاتلند، هلند و پرو به‌ترتیب به 5، 4 و 4 بازیکن تیم‌های شهباز، تاج و پاس اعتماد کند. همچنین تیم‌های پرسپولیس، سپاهان و گارد 2 سهمیه در تیم ملی داشتند و مهاجرانی با 1 بازیکن از ذوب‌آهن، برق شیراز و ملوان گام در آرژانتین گذاشت تا بر همین اساس لژیونری در لیست تیم ملی دیده نشود. 

فوتبال آلمان در سیطره 3 ایرانی
فوتبال ملی ایران بعد از یک وقفه 20 ساله توانست با پیمودن مسیری پرفراز ‌و نشیب جواز حضور در شانزدهمین دوره جام‌جهانی را کسب کند که در این مسیر تاثیر 3 بازیکن شاغل در فوتبال آلمان غیرقابل انکار بود تا برای تقابل با یوگسلاوی، آمریکا و آلمان اسامی کریم باقری، خداداد عزیزی و علی دایی در لیست 22 نفره شاگردان جلال طالبی قرار گیرد. باقری در فصل 1998-1997 با لباس آرمینیا بیله‌فیلد 914 دقیقه زیر نظر سرمربی اسبق تراکتورسازی تبریز، ارنست میدندروپ به‌ میدان رفت. 
مهاجم ایرانی آرمینیا بیله‌فیلد، دایی نیز که در جام‌جهانی 1998 پاس هوشمندانه‌اش باعث فروریختن دروازه آمریکا شد در فصل منتهی به این مسابقات به پشتوانه 1829 دقیقه حضور در مستطیل سبز توانست آمار 7 گل زده و 2 پاس گل را ثبت کند که البته برای بقای این تیم در بوندس‌لیگا کافی نبود و شاگردان میدندروپ با تکیه به انتهای جدول و کسب 32 امتیاز به سطح دوم فوتبال آلمان سقوط کردند. مهاجم ایرانی کلن، عزیزی نیز در فصل 1998-1997 بوندس لیگا 1187 دقیقه برای تیم ایالت نوردراین وستفالن به میدان رفت که ماحصل آن ثبت آمار 5 گل زده و 3 پاس گل بود که البته برای بقای کلن در سطح نخست فوتبال آلمان ناکافی بود. 

امیدواری نافرجام
بعد از اعلام لیست تیم ملی برای سفر به جام‌جهانی 2006 برای تقابل با مکزیک، پرتغال و آنگولا مشخص شد اتکا و امیدواری پروفسور برای رقم زدن اتفاقات خوشایند در آلمان، حضور 6 لژیونر است. رحمان رضایی در فصل 2006-2005 سری‌آ 2970 دقیقه برای مسینا به میدان رفته بود که نقش مهمی در بقای این تیم در سطح نخست فوتبال باشگاهی ایتالیا داشت. جواد نکونام نیز در فصل 2006-2005 لیگ امارات مجموعا در 26 بازی برای الوحده و الشارجه به میدان رفته بود که حاصل آن 6 مرتبه فروریختن دروازه حریفان بود. مهدی مهدوی‌کیا در چهل‌و‌سومین دوره بوندس‌لیگا با لباس هامبورگ توانست با 5 گل و 5 پاس گل نقش تعیین کننده‌ای در رسیدن شاگردان توماس دال به جایگاه سوم داشته باشد. 
هافبک خوش‌تکنیک باشگاه کایزرسلاترن، فریدون زندی زیر نظر سرمربی نام‌آشنا مشائیل هنکه و ولفگانگ ولف توانسته بود با عقبه 666 دقیقه بازی روی گل‌های این تیم برابر کلن و آرمینیا بیله‌فیلد تاثیر بگذارد که البته نتوانست مانع سقوط کایزرسلاترن به سطح دوم فوتبال آلمان شود. ارمغان علی کریمی نیز 982 دقیقه حضور در فصل 2006-2005 بوندس لیگا، گشودن دروازه بایرلوزکوزن و بروسیا دورتموند و ساخت 3 گل برای بایرن مونیخ بود. او همچنین در لیگ قهرمانان اروپا موفق شد گل دوم شاگردان فیلیکس ماگات را وارد دروازه راپیدوین اتریش کند. مهاجم هانوفر، وحید هاشمیان نیز با 2146 دقیقه پوشیدن لباس این تیم و آمار 4 گل و 3 پاس گل از شاگردان تاثیرگذار اوالد لینن بود. همچنین محرم نویدکیا در نیم‌فصل نخست سطح دوم بوندس لیگا 287 دقیقه برای بوخوم تحت هدایت مارسل کولر به میدان رفت که حاصل آن ثبت پاس گل برابر زاربروکن بود؛ وی در ادامه فصل به‌صورت قرضی پیراهن سپاهان را بر تن کرد تا در پایان لیگ پنجم در قامت بازیکن زردپوشان اصفهانی حضور در جایگاه هفتم را تجربه کند. 

تاثیر سرمربی پرتغالی احساس شد
در لیست مدنظر کارلوس کی‌روش برای حضور در جام‌جهانی 2014 نام 9 لژیونر و 14 بازیکن داخلی دیده می‌شد که گروهی از این افراد وضعیت خوشایندی در باشگاه‌هایشان داشتند. دانیل داوری در قامت سنگربان تیم اینتراخت برانشوایگ در 29 بازی از دروازه این تیم در بوندس‌لیگا محافظت کرد که حاصل آن 48 گل خورده، 6 کلین‌شیت و البته سقوط تیمش به سطح دوم فوتبال آلمان بود. علیرضا حقیقی در سطح دوم فوتبال پرتغال 1004 دقیقه برای کوویلیا به میدان رفت و توانست با این دقایق بازی، آمار 19 گل خورده و یک کلین‌شیت را ثبت کند. پژمان منتظری با 1170 دقیقه حضور در خط دفاع ‌ام‌صلال به بولنت اویگون کمک کرد تا تیم تحت هدایتش رقابت‌های 2014-2013 لیگ ستارگان قطر را با جایگاه هفتم به‌اتمام برساند. 
استیون بیت آشور تا پیش از آغاز جام‌جهانی، 900 دقیقه برای تیم وونکور وایتکپس در لیگ برتر فوتبال آمریکا به میدان رفته بود. جواد نکونام کاپیتان تیم ملی بعد از به مشکل خوردن با امیر قلعه‌نویی راهی الکویت شده بود تا در 19 دیدار برای این تیم کویتی موفق شود 5 گل به‌ثمر رساند. مسعود شجاعی در فصل 2014-2013 در سطح دوم لالیگا با آمار 2241 دقیقه حضور، 5 گل و 10 پاس گل درخشید تا نقشی تاثیرگذار در لاس‌پالماس تحت هدایت سرجیو لوبرا ایفا کرده باشد. علیرضا جهانبخش نیز در لباس نایمخن توانسته بود آمار قابل دفاع 1280 دقیقه به میدان رفتن در اردیویسه، 5 گل و 4 پاس گل را در کارنامه‌اش درج کند. 
 تنها گلزن ایران در بیستمین دوره جام‌جهانی، رضا قوچان‌نژاد در نیم‌فصل منتهی به این تورنمنت لباس چارلتون اتلتیک را بر تن داشت و 897 دقیقه در چمپیونشیپ انگلیس به میدان رفت. او پیش از این در نیم‌فصل نخست فصل فوتبالی 2014-2013 در لباس استاندارد لیژ در مجموع تمامی تورنمنت‌ها 482 دقیقه برای شاگردان گای لوزون بازی کرد که حاصلش 2 گل بود. ستاره آن روزهای فوتبال ایران در اروپا شخصی نبود به‌جز اشکان دژاگه که 1301 دقیقه در فولام بازی کرد و حاصلش گشودن دروازه تاتنهام، وست برومویچ، نیوکاسل، اورتون و هال سیتی بود. 

رسیدن به یک قدمی آرزوها
در جام‌جهانی 2018 برخلاف ادوار گذشته به دلیل وجود 14 لژیونر و 9 بازیکن شاغل در فوتبال ایران، حضور مهره‌هایی که در لیگ‌های اروپایی و آسیایی زندگی ورزشی‌شان را دنبال می‌کردند پررنگ‌تر و ملموس‌تر شد. امیر عابدزاده در فصل 2018-2017 لیگ پرتغال توانسته بود 670 دقیقه برای ماریتیمو به میدان برود که توانست به این پشتوانه آمار 1 کلین‌شیت و 9 گل خورده را ثبت کند. مرتضی پورعلی‌گنجی در لباس السد 1474 دقیقه بازی کرد. میلاد محمدی با 1922 دقیقه در فصل 2018-2017 جز بازیکنان قابل اتکا احمد گروژنی بود تا این تیم در پایان فصل با حضور مدافع ایرانی به رتبه نهم تکیه بزند. 
احسان حاج صفی فصل منتهی به بیست‌ویکمین دوره جام‌جهانی را در تیم‌های پانیونیوس و المپیاکوس گذراند که حاصلش 1776 دقیقه بازی، 2 گل و 3 پاس گل بود. رامین رضاییان نیز بعد از جدایی از پرسپولیس پیراهن اوستنده بلژیک را بر تن داشت و با آمار 1139 دقیقه عرض‌اندام در ژوپیلر توانست با گلزنی مقابل لوکرن و یوپن تبدیل به مدافع فیکس تیم ملی برابر مراکش، اسپانیا و پرتغال شود. سعید عزت‌اللهی در سال برگزاری جام‌جهانی، 996 دقیقه پیراهن تیم آمکارپرم را بر تن داشت اما با وجود استحکامی که به میانه میدان این تیم بخشید نتوانست مانع سقوط آنها شود. سامان قدوس زیر نظر سرمربی نام‌آشنا گراهام پاتر موفق شد در لیگ برتر سوئد به پشتوانه 1275 دقیقه پوشیدن پیراهن اوسترشوندس آمار 9 گل و 3 پاس گل را ثبت کند. وی همچنین در مجموع رقابت‌های انتخابی و گروهی لیگ اروپا توانست 4 گل به‌ثمر برساند و 5 پاس گلی که به هم بازی‌هایش داد نشات گرفته از 1091 دقیقه حضورش در این تورنمنت معتبر بود. 
مسعود شجاعی در فصل 2018-2017 در قامت بازیکن پانیونیوس و آ.ا.ک‌آتن در 1536 دقیقه از بازی تیم‌های تحت هدایت میکالیس گریگوریو و مانولو خیمنز در سوپرلیگ یونان به میدان رفت که حاصلش3 گل و 1 پاس گل بود. علیرضا جهانبخش با آمار فوق‌العاده 21 گل زده و 12 پاس گل در تیم آزد آلکمار درخشید تا زمینه‌ساز حضورش در برایتون شود. اشکان دژاگه به دلیل مصدومیت‌های طولانی‌مدت تنها 14 دقیقه برای ناتینگهام فارست برابر فولام به میدان رفت که تاثیر زیادی در 3 نیمکت‌نشینی او در جام‌جهانی 2018 داشت. 
 سردار آزمون پیش از حضور در جام‌جهانی با پیراهن روبین‌کازان در قامت شاگرد قربان بردیف فصل فوتبالی 2018-2017 را با تاثیر 1424 دقیقه‌ای، 5 گل، 5 پاس گل و تکیه به جایگاه دهمی به پایان رساند. کریم انصاری‌فرد 1902 دقیقه برای المپیاکوس به میدان رفت و به رکورد 19 گل زده و 6 پاس گل دست یافت تا کی‌روش به او 178 دقیقه برابر مراکش، اسپانیا و پرتغال فرصت بازی دهد. مهدی طارمی بعد از اتمام دوران محرومیتش موفق شد با پیراهن الغرافه در لیگ ستارگان قطر 434 دقیقه به میدان برود و روی 6 گل ( 3 گل و 3 پاس گل) شاگردان بولنت ایگون تاثیر گذارد وی در لیگ قهرمانان آسیا 2018 با 5 گل و یک پاس گل درخشید. همچنین رضا قوچان‌نژاد در فصل 2018-2017 در قامت مهاجم هیرنفین نتوانست با آمار 2328 دقیقه حضور در مستطیل سبز، 8 گل و 3 پاس گل کی‌روش را متقاعد کند به او برابر مراکش، اسپانیا و پرتغال فرصت بازی دهد. 

امید ویژه به 16 نفر
سرمربی پرتغالی تیم ملی برای موفقیت در جام‌جهانی 2022 اسم 16 لژیونر و 9 بازیکن داخلی را در لیست ارائه شده به فیفا قرار داده است. امیر عابدزاده در فصل 2023-2022 در سطح دوم لالیگا نتوانسته همچون فصل گذشته توقعات را برآورده کند تا حاصل حضورش در 11 دیدار پونفرادینا 18 گل خورده و یک کلین‌شیت باشد. مجید حسینی در چهارمین فصل حضورش در سوپرلیگ فوتبال ترکیه رکوردش تا پیش از آغاز هفته پانزدهم فوتبال این کشور 1049 دقیقه بازی است، شجاع خلیل‌زاده و حسین کنعانی‌زادگان به ترتیب در لیگ ستارگان قطر برای الاهلی 447 و 630 به میدان رفته‌اند که کنعانی زادگان برخلاف زوج ایرانی‌اش موفق شده 4 مرتبه دروازه حریفان را فتح کند. 
صادق محرمی در لیگ کرواسی 887 دقیقه برای دیناموزاگرب به میدان رفته و آنته چاچیچ به مدافع ایرانی در مرحله مقدماتی و گروهی لیگ قهرمانان اروپا اعتمادی 560 دقیقه‌ای کرده است. همچنین میلاد محمدی و احسان حاج‌صفی در پیراهن باشگاه آ.ا.ک‌آتن برای شاگردان ماتیاس آلمیدا به ترتیب 595 و 492 دقیقه بازی کرده‌اند که برای محمدی این آمار با پاس گل برابر گیانینا همراه شده است. ارمغان سعید عزت‌اللهی در 457 دقیقه‌ای که پیراهن وایله دانمارک را بر تن کرده ثبت 2 پاس گل بوده و علی کریمی نتوانسته به پشتوانه 295 دقیقه‌ای تاثیر شایانی در عملکرد و نتایج کایسری اسپور بگذارد. احمد نوراللهی در شباب الاهلی با آمار 725 دقیقه بازی و ثبت پاس گل مقابل دیبا فجیره اوضاع متفاوتی نسبت به دیگر هافبک‌های دفاعی و میانی لژیونر دارد. سامان قدوس در فصل 2023-2022 لیگ فوتبال انگلستان تنها 33 دقیقه برای برنتفورد به میدان رفته و به او در جام اتحادیه این کشور 124 دقیقه فرصت بازی رسیده است. 
شماره 7 فاینورد، علیرضا جهانبخش با آمار 308 و 297 دقیقه حضور در رقابت‌های اردیویسه و لیگ اروپا گام به جام‌جهانی خواهد گذاشت. او در لیگ برتر فوتبال هلند توانست زمینه ساز 3 گل شاگردان آرنه اسلات شود و در دومین رقابت معتبر باشگاهی اروپا 2 بار دروازه اشتورم گراتس اتریش را فتح کرد. علی قلی‌زاده در فصل 2023-2022 ژوپیلر بلژیک برای شارلوا 809 دقیقه به میدان رفته و دست‌رنجش یک گل و یک پاس گل بود. سردار آزمون در حالی دومین جام‌جهانی‌اش را تجربه می‌کند که مصدومیت از ناحیه ماهیچه دوقلوی پا باعث شد درمجموع رقابت‌های بوندس‌لیگا، لیگ قهرمانان اروپا و جام حذفی آلمان تنها 328 دقیقه به میدان برود. 2 گل و یک پاس گل مهاجم تیم قبرسی اومانیا، کریم انصاری‌فرد از دل 577 دقیقه اعتماد سرمربیان این تیم دشت شده است. البته مهاجم 32 ساله ایرانی در رقابت‌های لیگ اروپا توانسته 194 دقیقه برابر تیم‌های شریف مولداوی، منچستریونایتد و رئال سوسیداد به میدان برود که گل وی به شیاطین سرخ امیدها را بابت تاثیرگذاری مهاجم 187 سانتی‌متری برابر انگلیس، ولز و آمریکا افزایش داده است. بدون شک مهدی طارمی با رکورد 1626 دقیقه پوشیدن پیراهن پورتو، 13 گل و 8 پاس گل در مجموع فصل 2023-2022 امید نخست یوزهای ایرانی برای رقم خوردن اتفاقات خوشایند در جام‌جهانی پیش‌رو است.