صنایع پول‌ساز که راه‌شان از دانشگاه می‌گذرد

ندا اظهری، مترجم:همیشه وقتی حرف از کسب درآمد و ایجاد اشتغال به میان می‌آید، یاد رشته‌های پزشکی و مهندسی می‌افتیم که هرساله دانشجویان زیادی برای تحصیل در این رشته‌ها سر و دست می‌شکنند. غافل از اینکه درآمدزایی در اقتصاد کشورها تنها به این رشته‌ها محدود نمی‌شود و بسیاری از حوزه‌های پول‌ساز هم هستند که خیلی بی‌سروصدا پیش می‌روند و برای کشورهای دنیا درآمدزایی می‌کنند. رشته‌های هنری جزء همین دسته رشته‌هایی هستند که شاید خیلی از دانشگاهیان آن را جدی نگیرند و ساده از کنارشان عبور کنند اما درواقع، پرداختن به آنها در سطح دانشگاهی و ایجاد زمینه‌هایی برای پرورش ابعاد مختلف رشته‌های هنری می‌تواند اقتصاد کشورها را شکوفا و از نظر اقتصادی بسیاری از چالش‌ها را حل کند.

 تقویت صنعت فیلمسازی در قاره سیاه
آفریقا چند سالی است که هدف‌گذاری خود را روی توسعه آموزش عالی دانشگاهی خود گذاشته و در این مسیر طرح‌های مختلفی ارائه داده و تلاش کرده از طریق همکاری با کشورهای توسعه یافته‌ای چون آمریکا و انگلیس و... گامی مؤثر در راستای بهبود کیفیت و کمیت آموزش‌های دانشگاهی بردارد. دانشگاه‌های آفریقا در آموزش‌های حرفه‌ای سینما و صنعت فیلمسازی از دنیا بسیار عقب هستند غافل از اینکه طبق گزارش ارائه‌شده از سوی یونسکو، صنعت سینما در آفریقا می‌تواند بیش از 20 میلیون شغل ایجاد کرده و با درآمدزایی سالانه 20 میلیارد دلار، تأثیر چشمگیری در رشد اقتصاد این قاره داشته باشد؛ این در حالی است که تعداد کمی از دانشگاه‌های آفریقایی هستند که در حوزه فیلمسازی مدرک دانشگاهی ارائه می‌کنند. گزارشی که سال 2021 از تونس منتشر شد نشان داد سرمایه‌گذاری کافی برای تأمین زیرساخت‌ها و تجهیزات صنعت فیلمسازی مانند استودیوهای مدرن فیلمسازی، صحنه‌های صوتی، پلتفرم‌های پیشرفته ویرایش دیجیتال و امکانات پس از تولید در این کشور وجود ندارد. برنامه‌های درسی بیشتر از آن که جنبه کاربردی داشته باشند، در قالب تئوری عرضه شده و همگام با سرعت پیشرفت‌های فنی در بازارهای پیشرفته‌تر دنیا ارائه نمی‌شوند. حمایت‌های دولتی از سوی سیاست‌ها و ایجاد زیرساخت‌ها محدود بوده و باعث شده بسیاری از فعالان حرفه‌ای و موفق صنایع خلاق آفریقا به دلیل نبود زیرساخت‌های لازم برای کار حرفه‌ای، به هالیوود و اروپای غربی مهاجرت کنند تا بتوانند موفقیت دوچندانی را کسب کنند.

 نبود زیرساخت‌های کافی برای رونق فیلمسازی
به گزارش universityworldnews، مساله‌ای که در زمینه صنعت فیلمسازی در آفریقا جلب توجه می‌کند، بودجه‌های اندکی است که صرف این حوزه می‌شود و اما به نظر می‌رسد با توجه به سازگاری سریعی که فناوری دیجیتال در فیلمسازی ایجاد کرده، این روند هم در مسیر تغییر و تحول قرار گرفته و می‌توان انتظار داشت که در سال‌های آینده با رشد این صنعت در قاره سیاه روبه‌رو شویم. نیازی که در حال حاضر با توجه به رشد آموزش عالی آفریقا در صنعت فیلمسازی احساس می‌شود، دولت آفریقا را وادار کرده تا روی زیرساخت‌ها و تجهیزاتی که در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرند، سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام دهند. به‌طورقطع، افزایش سرمایه‌گذاری در این بخش، به دانشگاه‌ها کمک می‌کند تا واحدهای باکیفیتی را در سطح دانشگاهی برای فیلمنامه‌نویسان، کارگردانان و تهیه‌کنندگان در جهت توسعه اقتصاد خلاق در نظر بگیرند. تمرکز روی صنعت فیلمسازی و صوتی تصویری در آفریقا نیازمند اصلاحات ساختاری و تحولات دیجیتالی است، به‌طوری که فقدان آموزش عالی باکیفیت و آموزش‌های کاربردی در این حوزه، دست فیلمسازان آفریقایی را برای تولید پروژه‌های خلاقانه و رشد بالقوه این صنعت بسته گذاشته است. در حال حاضر، تنها دروس تخصصی محدودی در حوزه فیلمسازی در دانشگاه‌های آفریقا تدریس می‌شود که برخی از آنها یا منسوخ شده یا بیشتر روی تئوری‌های فیلمسازی تمرکز دارند و کمتر از آنچه تصور می‌شود به جنبه‌های عملی موضوع پرداخته است.

 آموزش؛ لازمه بروز قابلیت‌ها
کارشناسان آموزش عالی به این نکته تأکید کرده‌اند که بیشتر فیلمسازان آفریقایی جزء آن دسته افرادی هستند که معمولا تحصیلات دانشگاهی نداشته و آموزشی در این زمینه ندیده‌اند و بیشتر قابلیت‌های آنها استعداد و توانمندی ذاتی است که نیاز اساسی به بیان خلاقانه آن دارند. با توجه به بخش‌های خلاقانه‌ای که در آفریقا مورد توجه قرار نگرفته‌اند، آموزش‌و‌پرورش دانشگاهی می‌تواند به بالفعل شدن پتانسیل بخش‌های کشف‌نشده صنعتی کمک کند. در این زمینه، نالیوود نیجریه به‌عنوان ویترین آفریقایی عمل می‌کند که بخش فیلم و سمعی و بصری ظرفیت تبدیل شدن به یک صنعت بزرگ با گستره جهانی را دارد. به گزارش یونسکو، نالیوود داستان موفقیت فیلمسازی آفریقایی است که الهام‌بخش بوده و سالانه 500 فیلم در آن تولید می‌شود. در حال حاضر قریب یک میلیون نفر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در صنعت فیلمسازی آفریقا مشغول به کار هستند. با عنایت به اشتغال‌سازی گسترده‌ای که در این صنعت وجود دارد، نالیوود دومین صنعت بزرگ فیلمسازی دنیا از نظر خروجی تعداد فیلم‌های تولیدشده بعد از بالیوود هندوستان به شمار می‌رود اما مدل آن با تولید کم‌هزینه و سریع شناخته می‌شود که تولیدکنندگان را قادر می‌سازد یک فیلم را با حداقل 15 هزار دلار در عرض چند هفته تکمیل کنند. اگرچه نالیوود و دیگر سرمایه‌گذاری‌های فیلمسازی آفریقا موضوعاتی چون مذهب، جادوگری، اخلاق و انتقام را برای جذب مخاطب استفاده می‌کنند، اما این گزارش بیانگر آن است که اگر آنها به دنبال تصرف بازارهای جهانی تماشای فیلم به نفع خود هستند، باید آموزش عالی هنری هم در این قاره توسعه یابد. از این رو، یونسکو دانشگاه‌های آفریقایی را وادار کرده تا با گنجاندن دروس هنرمحور در آموزش عالی بتواند زمینه مستعدی را برای آینده استعدادهای فیلمسازی در این کشور فراهم کنند.

 الزام ورود دولت به بخش سرمایه‌گذاری 
برای اینکه صنعت فیلمسازی در آفریقا وارد مرحله پیشرفت شود، دولت‌ها باید روی برنامه‌های توسعه مهارت‌های پیشرفته سرمایه‌گذاری کرده یا به لحاظ مالی از استعدادها حمایت کنند. تاکنون برخی مؤسسات آموزش فیلمسازی در آفریقا که عبارتند از: مؤسسه عالی صوت و تصویر مدرسه- استودیویی در بورکینافاسو، مؤسسه ملی فیلم و تلویزیون در غنا، مؤسسه ملی فیلمسازی و مؤسسه عالی سمعی و بصری و حرفه‌های فیلمسازی در مراکش، مدرسه رسانه تصاویر متحرک و اجرای زنده در آفریقای جنوبی و مدرسه فیلمسازی در کنیا. برخی از این مؤسسات به جای اعطای مدرک دانشگاهی تنها به اعطای دیپلم به دانش‌آموختگان این رشته‌ها بسنده می‌کنند. به‌رغم افزایش علاقه جوانان آفریقایی به ورود به صنعت فیلمسازی این حوزه و نیز بخش سمعی و بصری در آفریقا به دلیل کمبودهایی که در متخصص و پلتفرم‌های آموزشی دارد چالش‌های زیادی ندارند و بسیاری از استعدادهای این قاره معمولا برای پیشرفت و کار در این حوزه به خارج از کشور مهاجرت می‌کنند. سال‌هاست این نگرانی برای مقامات آفریقایی وجود دارد که بهترین کارگردانان این قاره به دلیل کمبودها و نقص‌هایی که وجود دارد جذب هالیوود شوند.

 دانشگاه‌ها جانی دوباره به هنر هفتم می‌دهند
الجزایر جزء آن دسته از کشورهای آفریقایی است که صنعت فیلمسازی در آن از شرایط بحرانی رنج می‌برد اما کارشناسان بر این باورند که دانشگاه‌ها با قابلیت و توانمندی‌ای که دارند می‌توانند جان دوباره‌ای به هنر هفتم ببخشند. کارشناسان الجزیره‌ای بر این باورند که بدون تقویت آموزش‌های عملی، صنعت سینما نمی‌تواند رشد کند و به همین دلیل، برگزاری فستیوال‌های سینمایی می‌تواند در تشویق بسیاری از هنرمندان در حضور در چنین جشنواره‌هایی نقش داشته باشد. حوزه سینما و فیلمسازی در الجزیره تا حدی در سال‌های اخیر ضعیف عمل کرده که اگر اقدام مؤثری برای نجات این حوزه انجام نشود تا سال‌های آینده باید منتظر مرگ آهسته صنعت سینما و فیلمسازی در این کشور بود و کارشناسان تأکید کرده‌اند که دانشگاه‌ها می‌توانند نقشی احیاکننده برای این بخش داشته باشند. کارشناسان پیشنهاد داده‌اند که دانشجویان باید کلوب‌های سینما را در پردیس‌های دانشگاهی ایجاد کنند تا فضایی برای یادگیری فنون فیلمسازی و چگونگی نوشتن فیلمنامه فراهم شود.

 دانشگاه‌های جدید فیلمسازی در آفریقای مرکزی
به گزارش universityworldnews، نخستین موسسه آموزش عالی فیلمبرداری در منطقه آفریقای مرکزی با تمرکز بر حوزه سمعی و بصری، به‌تازگی در کامرون افتتاح شده است. منطقه آفریقای مرکزی برای تقویت صنعت سینمایی، نیازمند استعدادهایی با مهارت‌های بالاست. بنابراین نیاز به آموزش افراد حرفه‌ای در سطح دانشگاهی نه‌تنها باعث رشد صنعت فیلمسازی می‌شود، بلکه توسعه اقتصاد این منطقه را هم به دنبال دارد. امسال هم مانند سال‌های گذشته فستیوال‌هایی در حوزه سینما و فیلمسازی در آفریقا برگزار شده اما امسال تمرکز آن روی آموزش‌های باکیفیت برای بهبود توسعه سینما در آفریقای مرکزی است. آموزش‌ها در سطح دانشگاه به پیشرفت در حوزه‌های کارآفرینی، تجاری و صنعتی کمک می‌کند.

 بازار هنر در آمریکا پول‌سازتر از کشاورزی 
به گزارش سایت رسمی دولت آمریکا، بررسی‌ها بیانگر آن است که فعالیت‌های اقتصادی فرهنگی و هنری در سال 2020 و همزمان با همه‌گیری کرونا با افت6.4 درصدی مواجه شد و این در حالی است که در سال 2019 رشد 3.4 درصدی داشته است. فعالیت‌های اقتصادی هنری و فرهنگی در سال 2020 حدود 4.2 درصد از تولید ناخالص داخلی آمریکا معادل 877 میلیارد دلار را به خود اختصاص داد. آخرین آمارها از تولید خدمات و کالاهای هنری و فرهنگی در آمریکا به‌طور مستقیم 4.3درصد به تولید ناخالص ملی این کشور اضافه می‌کند که در مجموع رقمی بالغ بر 920 میلیارد دلار را دربرمی گیرد. گزارش‌ها بیانگر آن است که سهم صنایع هنری و فرهنگی از تولید ناخالص داخلی در آمریکا حتی از سهم صنایعی چون ساخت‌وساز، حمل‌ونقل و انبارداری، معدن و کشاورزی هم بیشتر است و سهم قابل توجهی را از آن خود می‌کنند. قریب 5.2 میلیون کارگر در صنایع هنری و فرهنگی آمریکا مشغول به کار هستند که بازار کار بسیار خوبی را هم دربرمی گیرد و همین تعداد بیش از 370 میلیارد دلار درآمد دارند.
به گزارش jibm، محققان بارها نقش موسسات و مراکز آموزشی هنری را در افزایش نقش این صنایع در تقویت تولید ناخالص داخلی آمریکا و بهبود اقتصاد این کشور بررسی کرده‌اند. فعالان شبکه تجارت مؤسسات هنری و نقش بااهمیت آنها به‌عنوان اصلی‌ترین مدل برای رشد این حوزه‌ها در نظر گرفته شده است. مدارس هنر در آمریکا برنامه‌های تقویتی را برای کمک به دانشجویان هنر در نظر گرفته‌اند که به آنها در راه‌اندازی کسب و کارهای هنری و آماده شدن برای ورود به مشاغل مرتبط با اقتصاد کلان کمک می‌کند. در حال حاضر، 16 دانشگاه در آمریکا محل مناسبی برای پرورش استعدادهای دانشجویی در حوزه‌های هنری هستند که قدیمی‌ترین آنها دانشگاه ایالتی آریزونا و دانشگاه هنر فیلادلفیاست. بعضی از این مدارس نیز تاییدیه‌هایی در حوزه نوآوری و کارآفرینی اعطا می‌کنند. مدارس هنر آمریکا روش‌های نوینی را برای آموزش هنرمندان در پیش گرفته‌اند که به استقلال آنها پس از فارغ‌التحصیلی کمک می‌کند که آنها قادر خواهند بود در آینده به‌عنوان مؤسس شرکت‌های هنری یا به‌عنوان فریلنسر فعالیت کنند.
شمار فارغ‌التحصیلان رشته‌های هنری دانشگاه‌های آمریکا که وارد بازار کار شده‌اند، در سال 2020 با رشد 3.22درصدی روبه‌رو شدند به‌طوری که از 2 میلیون نفر در سال 2019 به 2 میلیون و 120 هزار نفر در سال 2020 افزایش یافته است. افزایش تعداد گالری‌های هنری و رشد حوزه‌های هنری به‌عنوان یک تجارت در کنار نقش دانشگاه‌ها جزء عواملی هستند که نمی‌توان آنها را در توسعه صنعت هنر در آمریکا نادیده گرفت. اما این رشد یک‌شبه اتفاق نیافتاده است. طبق شواهدی که از سال 2015 در دست است، بین سال‌های 2012 تا 2015، صنعت هنری با متوسط رشد 2.6درصدی مواجه شده بود که کمی بیشتر از رشد 2.4 درصدی کل اقتصاد آمریکا بوده است. در همان سال 2015، آمریکا حدود 20 میلیارد دلار خدمات و کالاهای هنری و فرهنگی به دنیا صادر کرده بود که رقم بیشتری از واردات را به خود اختصاص می‌داد. این رقم که مازاد تجارت را شامل می‌شد، باعث رشد حوزه‌های فیلم و تلویزیون، جواهرات و بازی‌های ویدئویی شد.

نقش صنایع خلاق انگلیس در ایجاد 300 هزار شغل
به گزارش fenews به نقل از Oxford Economics، برآوردها نشان می‌دهد که صنایع خلاق تا سال 2025 قادر خواهند بود 300 هزار شغل در انگلیس ایجاد و بیش از 132 میلیارد پوند درآمدزایی کنند. به‌نظر می‌رسد هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در این صنعت در سال 2019 تا 20 درصد افزایش می‌یابد. تاثیر سرمایه‌گذاری‌های عظیم در صنایع خلاق یکی از عوامل توسعه این بخش به شمار می‌رود. پیش از کرونا، صنایع خلاق از یک‌میلیون و 400 هزار شغل مازاد حمایت می‌کرد و از این طریق بیش از 62 میلیارد پوند کسب درآمد می‌کرد. این درحالی بود که این صنعت در سال 2019 بازار اشتغال سه‌میلیون و 500 هزارنفری در انگلیس ایجاد کرده بود که حدود 178 میلیارد پوند درآمدزایی داشت. بخش بازی‌های ویدئویی انگلیس در سال، سهم سالانه دومیلیارد و 200 میلیون پوندی در تولید ناخالص داخلی این کشور داشته و بیش از 900 میلیون پوند درآمد مالیاتی داشته است. صنعت بازی‌های ویدئویی در آمریکا در سال 2021 با رشد 72 درصدی مواجه شده است. رشته‌های هنری و صنایع خلاق در انگلیس از سال 2020 به بعد طرفداران زیادی پیدا کرده و به یکی از برترین موضوعات در میان دانشگاه‌های برتر QS تبدیل ‌شده است. صنایع خلاق انگلیس در سال 2019 حدود 115 میلیارد و 900 میلیون پوند به اقتصاد این کشور تزریق کرده که در مقایسه با سال 2010 بار شد 44 درصدی روبه‌رو شده و به همین نسبت باعث رشد 11 درصدی بازار اشتغال در این کشور شده که دوبرابر سریع‌تر از سایر حوزه‌هاست و بازار کار خوبی برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی به‌شمار می‌رود؛ دانشگاه‌هایی که گاه به‌صورت تخصصی در برخی حوزه‌های هنری به تربیت و آموزش دانشجو می‌پردازند، یکی از رموز موفقیت صنایع خلاق و هنری انگلیس هستند. با توجه به اینکه خلاقیت یکی از نیازهای کارفرمایان برای جذب نیروها و استعدادها در حوزه‌های خلاق و هنری است، دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند دانشجویان و فارغ‌التحصیلانی خلاق را روانه بازار کند. شواهد حاکی است که کسب‌وکارهای حوزه‌های اطلاعات و ارتباطات، مالی و حمل‌ونقل معمولا فارغ‌التحصیلان رشته‌های هنری، علوم انسانی و علوم اجتماعی را جذب می‌کنند. از آنجا‌ که انگلیس در دنیا به‌عنوان مرکز فرهنگی و تجاری رشته‌های هنری شناخته می‌شود، مقصد ایده‌آلی برای دانشجویان بین‌المللی به‌حساب می‌آید تا با تحصیل در دانشگاه‌های معروف و کارآمد بتوانند درکنار کسب مدرک معتبر، تجربه لازم را برای فعالیت در بازار کار حرفه‌ای کسب کنند.