برترین کشورهای اروپایی با بیشترین هزینه روی R&D

ندا اظهری، خبرنگار:تحقیق و توسعه یا همان R&D به بخشی از عملیات یک شرکت اطلاق می‌شود که هدف آن جست‌وجوی دانش به‌منظور گسترش و توسعه، طراحی و ارتقای محصولات، خدمات، فناوری‌ها یا فرآیندهای آن شرکت است. علاوه‌بر ایجاد محصولات جدید و افزودن ویژگی‌هایی به نمونه قدیمی، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه بسیاری از بخش‌های استراتژی و طرح تجاری یک شرکت را مانند بازاریابی و کاهش هزینه‌ها به‌هم مرتبط می‌کند. از بزرگ‌ترین کارکردهای تحقیق و توسعه می‌توان به افزایش بهره‌وری یا خطوط تولید جدید اشاره کرد. R&D مهم‌ترین محرک رشد اقتصادی کشورهای محسوب می‌شود که در ادامه رشد جهشی نوآوری، اختراعات و فرآیندها را به‌دنبال دارد. هزینه‌هایی که کشورهای مختلف روی تحقیق و توسعه انجام می‌دهند، می‌تواند بسیار سرمایه‌بر باشد اما از سوی دیگر می‌تواند منجر به پیشرفت‌هایی شود که درنهایت هم سود و هم رفاه مصرف‌کنندگان را به‌همراه داشته باشد. 
امروزه R&D در بخش‌های مختلف صنعتی از جمله بیوتکنولوژی و داروسازی و نیز اطلاعات و فناوری‌های کامپیوتری حرف اول را می‌زند. شرکت‌های کوچک‌تری که وارد تحقیق و توسعه می‌شوند، قادرند برخی از این هزینه‌ها را جبران کنند و سرمایه‌گذاران را با تخفیف‌های مالیاتی جذب خود کنند. درواقع، تحقیق و توسعه شاید نخستین گام در توسعه محصولی جدید باشد اما توسعه محصول منحصر به تحقیق و توسعه نیست. شرکت‌ها با عملکردی که رقبایشان به‌راحتی قادر به تکرار آن نیستند، مزیت رقابتی به‌دست می‌آورند. اگر تلاش‌های تحقیق و توسعه منجر به بهبود نوع فرآیند کسب‌وکار شرکت‌ها نشود، کاهش هزینه‌های نهایی یا افزایش بهره‌وری پایانی و نیز پیشی‌گرفتن از رقبا سهل‌تر می‌شود. از زمان همه‌گیری کرونا، نوآوری به‌طور چشمگیری از اهمیت برخوردار شده است. یکی از ابتکارات این دوره، شکل‌گیری جامعه‌ای از استارتاپ‌ها و شرکت‌های بزرگی است که بر نوآوری‌های تکنولوژیکی و مدل‌های کسب‌وکار متمرکز هستند.
 
     برترین سرمایه‌گذاران GDP دنیا
طبق آخرین گزارش‌های منتشرشده از statista و بررسی‌های صورت‌گرفته در سال 2022، آمریکا با بیش از 679 میلیارد دلار، برترین کشور جهان در زمینه هزینه‌کرد روی بخش تحقیق و توسعه لقب گرفته است. بعد از آمریکا، چینی‌ها با سرمایه‌گذاری حدود 551.1 میلیارد دلاری در تحقیق و توسعه در رده دوم جهان جا خوش‌کرده‌اند. بعد از آن ژاپن با 182.2 میلیارد دلار، آلمان با 143.1 میلیارد دلار و کره‌جنوبی با سرمایه‌گذاری 106.1 میلیارد دلاری در بخش تحقیق و توسعه در رده‌های سوم تا پنجم دنیا قرار دارند. در ادامه، فرانسه، هند، انگلیس، روسیه، برزیل، ایتالیا و تایوان قرار گرفته‌اند. به‌طورکلی، تمام کشورهای دنیا در سال 2019 حدود دو هزار و 300 میلیارد دلار روی تحقیق و توسعه هزینه کرده‌اند که چیزی معادل 2 درصد از کل GDP دنیا را به‌خود اختصاص می‌دهد. آمارها حکایت از آن دارد که بخش صنایع حدود نیمی از این هزینه‌ها را دربر می‌گیرد که بیشترین هزینه‌ها از سوی دولت‌ها و موسسات داخلی بوده است. از این‌رو، وقت آن رسیده که شرکت‌های نوآور بتوانند ایده‌های جدید و نوآورانه را برای کمک به حفاظت از زندگی مردم و صنایع دنیا خلق کنند.

     چه حوزه‌هایی مستلزم تحقیق و توسعه‌ هستند؟
به گزارش forrestbrown، معمولا تحقیق و توسعه در محدوده وسیعی از بخش‌ها و صنایع به‌کار می‌آیند و شرکت‌ها و کمپانی‌های بزرگ و کوچک برای موفق‌تر شدن در بخش تولیدات و محصولات خود باید ابتدا در R&D عملکرد خوبی داشته باشند تا با چشم باز وارد فرآیند تولید شوند. تحقیق و توسعه بیشتر در صنایعی که وابسته به پروژه‌های R&D سنگین هستند کاربرد دارد که می‌توان به صنایع داروسازی، علوم زیستی، خودرو، نرم‌افزار و فناوری و نیز صنایع غذایی و آشامیدنی اشاره کرد. تحقیق و توسعه همچنین نقش مهمی در صنعت ساختمان‌سازی به‌ویژه در تولید و مهندسی ایفا می‌کند.
 
     برترین‌های اروپا در تحقیق و توسعه
به گزارش weforum، یافته‌های دانشمندان و محققان بیانگر آن است که دولت‌های کشورهای اروپایی درحال افزایش بودجه‌های تحقیق و توسعه خود هستند. بین سال‌های 2020 تا 2021، بودجه‌هایی که 27 کشور اتحادیه اروپا به تحقیق و توسعه اختصاص داده‌اند با رشد 6 درصدی روبه‌رو شده به‌طوری‌که رقم این بودجه از102.7 میلیارد دلار به 109 میلیارد دلار افزایش یافته است. داده‌های به‌دست آمده حکایت از آن دارد که لوکزامبورگ، دانمارک و آلمان سه کشور اروپایی هستند که بالاترین بودجه را در سال 2021 به تحقیق و توسعه اختصاص داده‌اند. شواهد نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری در بخش R&D جنبه رقابت‌پذیری اقتصاد کشورهای عضو اتحادیه اروپا و نیز رفاه شهروندان این کشورها را تقویت می‌کند. لوکزامبورگ با 689 دلار به‌ازای سرانه هرنفر، بالاترین تخصیص بودجه تحقیق و توسعه را در سال 2021 دربر می‌گیرد. در این میان، دانمارک 530 دلار و آلمان 471 دلار به‌ازای هرنفر به تحقیق و توسعه اختصاص داده و در رده‌های دوم و سوم اروپا قرار گرفته‌اند.

       تعهد نوآوری اروپا
تحقیق و توسعه (R&D) در بسیاری از سیاست‌های کشورهای اروپایی نقش کلیدی دارند و به‌منظور تقویت رقابت‌پذیری اقتصاد اتحادیه اروپا و رفاه شهروندان کشورهای عضو طراحی شده است. سرمایه‌گذاری در تحقیقات مخرب و نوآوری‌های مهم در زمینه‌هایی چون هوش مصنوعی، داده‌ها و فناوری‌های دیجیتال، هدف کلیدی کمیسیون اروپا و دولت اتحادیه اروپاست. طرح استراتژیکی که برای سال 2021 تا 2024 درنظر گرفته‌ شده، جهت‌گیری‌های استراتژیک کلیدی را برای چهار سال اول افق اروپا، به‌عنوان طرح چهارچوب چند ساله اتحادیه اروپا برای تحقیق و توسعه تعریف می‌کند. در این طرح، اولویت‌های تحقیق و نوآوری برای حمایت از بازیابی پایدار و تسریع بیشتر انتقال دیجیتال تعیین می‌شود که درنهایت منجر به شکل‌گیری اروپای سبز و پاک از نظر آب‌وهوایی و مناسب برای ورود به عصر دیجیتال می‌شود.

     رشد بودجه‌های تحقیق و توسعه اروپا
رومانی، بلغارستان، لتونی و مجارستان جزء آن‌دسته از کشورهای اروپایی هستند که در سال 2021 کمترین میزان بودجه را به‌بخش تحقیق و توسعه خود اختصاص دادند. این کشورها به ترتیب 19، 24، 45 و 60 دلار به‌ازای هرنفر در R&D سرمایه‌گذاری کرده‌اند. اما در این‌میان، به‌رغم پایین بودن میزان بودجه لتونی و مجارستان در تحقیق و توسعه، بیشترین مقدار رشد بودجه اختصاص‌یافته به R&D را طی یک‌دهه گذشته داشته‌اند. افزایش بودجه لتونی از 14 دلار به‌ازای هرنفر در سال 2011 به 45 دلار در سال 2021 رسیده است که با رشد 221 درصدی روبه‌رو بوده است. بودجه اختصاصی یونان به R&D نیز با افزایش 162 درصدی از 58 دلار به‌ازای هرنفر به 152 دلار رسیده است. مجارستان هم در این‌میان، بودجه اختصاصی را طی همین بازه‌زمانی از 30 دلار به 60 دلار رشد داده است. با توجه به اینکه بسیاری از کشورهای اروپایی طی یک دهه اخیر با رشد بودجه تحقیق و توسعه مواجه بوده‌اند، اما اسپانیا جزء کشورهایی بوده است که بودجه R&D آن با کاهش 1.9 درصدی همراه بوده است به‌طوری‌که نرخ بودجه آن از 155 دلار در سال 2011 به 152 دلار در سال 2021 کاهش یافته است. به‌طور کلی، رشد بودجه اختصاص‌یافته اتحادیه اروپا به تحقیق و توسعه از سال 2011 تاکنون رشد 35 درصدی داشته است به‌طوری‌که بودجه‌های R&D بیش از 81 میلیارد دلار را به‌خود اختصاص داده‌اند. 

سهم 3 درصدی R&D دانمارک از GDP
به گزارش tradingeconomics، بانک جهانی در آخرین آمارهای خود اعلام کرده است که تولید ناخالص داخلی در دانمارک در سال 2021 به رقم 10‌,‌397 میلیارد دلار رسید. ارزش GDP دانمارک 02‌,‌0 درصد از کل اقتصاد جهان را در اختیار دارد. میزان GDP این کشور در سال 2020 حدود 08‌,‌356 میلیارد دلار گزارش شده بود که در سال گذشته با رشد 52‌,‌11 درصدی روبه‌رو شد. تولید ناخالص داخلی دانمارک، درآمد ملی و خروجی اقتصاد این کشور را ارزیابی می‌کند و معادل هزینه‌های کلی برای تمام کالاها و خدمات تولیدشده در این کشور است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در سال 2021، R&D حدود 3 درصد از کل GDP دانمارک را تشکیل می‌داد. اگرچه سهم این کشور از GDP در سال‌های اخیر به‌طور قابل‌توجهی نوسان داشته، اما این سهم تا سال 2020 با رشد روبه‌رو بوده است. هزینه‌های تحقیق و توسعه، مخارج جاری و سرمایه‌ای اعم از دولتی و خصوصی مخصوص کارهای خلاقانه و نوآورانه است که به‌طور سیستماتیک برای رشد دانش، از جمله دانش بشر، فرهنگ و جامعه و استفاده از دانش برای کاربردهای جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

سهم 14‌,‌3 درصدی R&D از GDP آلمان
بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارزش GDP آلمان در سال 2021 چیزی بالغ بر 12‌,‌4223 میلیارد دلار است. ارزش GDP آلمان تقریبا 16‌,‌3 درصد از کل اقتصاد دنیا را به خود اختصاص می‌دهد. رقم GDP آلمان در سال 2020 حدود 41‌,‌3846 میلیارد دلار برآورد شده بود که با افزایش 79‌,‌9 درصدی روبه‌رو بوده است. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که این رقم تا انتهای سال 2022 به حدود 4000 میلیارد دلار خواهد رسید و با توجه به رشدی که در این کشور مشاهده می‌شود، این مبلغ در سال 2023 به حدود 4120 میلیارد دلار می‌رسد. در سال 2020، به‌طور تقریبی 14‌,‌3 درصد از کل GDP آلمان به بخش تحقیق و توسعه اختصاص یافت. میزان هزینه‌ای که از GDP به بخش R&D اختصاص می‌یابد، طی دو دهه گذشته در آلمان رشد مستمر داشته است به‌طوری که سهم R&D از GDP این کشور در سال 2000 میلادی حدود 4‌,‌2 درصد بوده و این سهم در سال 2020 به 14‌,‌3 درصد افزایش یافته است. 

سهم 1.13 درصدی R&D از GDP لوکزامبورگ در 2020
به گزارش tradingeconomics، کشور لوکزامبورگ نخستین کشور اروپایی با بالاترین بودجه اختصاص‌یافته به بخش تحقیق و توسعه (R&D) است که طبق آمار ارائه شده از سوی بانک جهانی، تولید ناخالص داخلی آن در سال 2021 رقمی بالغ بر 86.71 میلیارد دلار اعلام شد. ارزش GDP لوکزامبورگ حدودا 0.06 درصد کل اقتصاد جهان را تشکیل می‌دهد. میزان GDP این کشور در سال 2020 چیزی حدود 73.35 برآورد شده بود که در سال 2021 با رشد 18.21 درصدی روبه‌رو بوده است. طبق گمانه‌زنی‌های صورت‌گرفته، انتظار می‌رود میزان GDP لوکزامبورگ تا انتهای سال 2022 به رقم 71.50 میلیارد دلار برسد. اگر این پیش‌بینی‌ها درست از آب درآید، این کشور در سال جاری با افت 2.59 درصدی روبه‌رو می‌شود. صرف‌نظر از هزینه‌های آموزش عالی، در بخش دولتی، لوکزامبورگ بیشترین سرانه را در اتحادیه اروپا داراست. با وجود این، دولت دوک اعظم، همچنان بیشترین هزینه را در سرانه تحقیق و توسعه به‌خود اختصاص می‌دهد. این هزینه در سال 2022، مبلغ 110 میلیون یورو را به بودجه موسسه علوم فناوری، موسسه تحقیقات اجتماعی- اقتصادی و موسسه بهداشت این کشور شامل می‌شود. به‌طور کلی، سرانه GDP در لوکزامبورگ تقریبا سه‌برابر متوسط اتحادیه اروپاست. سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در تحقیق و توسعه این کشور بدتر از سرمایه گذاری‌های دولتی عمل می‌کنند. سهم کسب‌وکارها از تحقیق و توسعه این کشور 0.6 درصد از GDP در مقایسه با متوسط 1.5 درصد اتحادیه اروپاست. از سوی دیگر، اقتصاد نابه‌سامان لوکزامبورگ با توجه به ساختارهایی که دارد، برای R&D بخش خصوصی به‌منظور رقابت با دیگر کشورها کمی دشوارتر است. فعالیت‌های R&D در این کشور بیشتر روی صنایع متمرکز هستند. 61 درصد از R&D بخش خصوصی از طریق صنایع و 73 درصد هزینه‌های آن از سوی شرکت‌ها و بیش از 250 کارمند تامین می‌شود. در سال 2020، لوکزامبورگ با چالش‌هایی که پشت سر گذاشت 2.3 و 2.6 درصد R&D از تولید ناخالص داخلی را ازدست داد و تنها توانست به سهم 1.13 درصدی R&D از GDP این کشور دست یابد.