فرهیختگان: کمتر کسی گمان می‌کرد آغاز رسمی سال تحصیلی جدید در روزهایی که از یک طرف هنوز تکلیف جدیدالورودها به دانشگاه‌ها روشن نشده و از طرف دیگر به واسطه حضور پرشور دانشجویان در مراسم اربعین و تعطیلات پیش رو در هفته آتی، روزهای پرالتهاب و خاصی پس از وقفه حدودا دوساله آموزش حضوری باشد. جریان سال تحصیلی در برخی از دانشگاه‌ها از یکشنبه 27 شهریور در برخی دانشگاه‌ها با برگزاری کلاس‌های درس آغاز شد، اما این بار نه به‌خاطر آغاز سال تحصیلی بلکه با وقوع اتفاقات خاص و بعضا عجیبی، اخبار تحولات دانشگاه‌ها هم به صفحه اول رسانه‌ها آمد و البته به شکل ویژه‌ای هم سوژه رسانه‌های معاند و خارج‌نشین شد.
واقعه تلخ درگذشت مهسا امینی دختر جوان کردستانی که تاسف و تاثر بسیاری را برانگیخت، فضای دانشجویی را هم تحت‌تاثیر قرار داد. از ابتدای انتشار خبر، برخی تشکل‌ها با صدور بیانیه خواستار روشن‌گری نهادهای مسئول درخصوص این واقعه شدند. اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان روز جمعه در نامه‌ای به فرمانده نیروی انتظامی نوشت: «چندی است مساله چگونگی برخورد منطقی و قانونی با پوشش زنان کم‌حجاب توسط ضابطین، اعتماد عمومی را مورد خدشه قرار داده است. تردیدی وجود ندارد که امنیت در جامعه یک ارزش است و برقراری آن نیازمند یک نیروی انتظامی قوی دارای حمایت مردمی است. از حضرت‌عالی انتظار می‌رود با ورود قاطع و شجاعانه خود مانع از این موج‌سواری‌های شرورانه افراد و رسانه‌های معاند و مزدور خارج‌نشین روی شایعات تایید‌نشده شوید. لذا امیدواریم ضمن ارائه توضیحات کامل این اتفاق برای افکار عمومی، با شفاف‌سازی ابعاد مختلف این واقعه موجب تلطیف خاطر مکدرشده عموم مردم شوید و با حضور در فضای نخبگانی و پاسخگویی به جمع دانشجویان مانع از بهانه‌جویی‌های مغرضانه معاندین شوید.» پس از این نامه، برخی دیگر از فعالان و مجموعه‌های دانشجویی نیز در پس انتشار خبر درگذشت دختر جوان کردستانی واکنش‌های مختلف و متعددی نشان دادند. این واکنش‌های مجازی با آغاز فعالیت آموزشی دانشگاه‌ها از روز یکشنبه به شکل حضوری دنبال شد. دانشجویان در برخی دانشگاه‌ها با نصب تصاویر مرحومه امینی و روشن‌کردن شمع، یادبودی برای او در نظر گرفتند و برخی از تشکل‌ها هم در تابلوی برد خود نسبت به واقعه اخیر موضع‌گیری کردند. البته واکنش‌ها به همین جا ختم نشد. دو روز اخیر صحن برخی دانشگاه‌ها محل تجمع برخی دانشجویان در اعتراض به روند فعلی و عملکرد گشت ارشاد شد، هرچند در برخی تجمعات دامنه شعارها از یک اعتراض فراتر رفت و شعارهای ساختارشکنانه‌ای مطرح شد.

  هسته اولیه تجمع‌های دانشجویی کجاست؟
دانشگاه‌ تهران اولین دانشگاهی بود که تجمع اعتراضی در آن شکل گرفت و البته در طول دو روز اخیر هم ادامه داشته است. تجمع دانشگاه امیرکبیر هم از پیش از ظهر روز دوشنبه آغاز شد و شکل رادیکالی به خود گرفت. پیگیری خبرنگار «فرهیختگان» حکایت از حضور و مشارکت برخی عناصر تندرو و دانشجویان اخراجی و ادوار تشکل‌های دانشجویی در پشت‌صحنه این تجمعات و تندشدن فضای آنها دارد. افرادی که پس از رویکرد انفعال در فضای دولت گذشته حالا فضا را دوباره برای ملتهب‌کردن دانشگاه مناسب دیدند و با ارتباط‌گیری با فعالان دانشجویی و اظهارنظر در رسانه‌های بیگانه از سوی دیگر تلاش بر تحریک دانشجویان دارند. ازجمله این افراد می‌توان از مهدیه گلرو و ضیا نبوی نام برد.
دانشگاه شهید بهشتی هم که در واقع اخیر سال‌های 98 و 96 چندان ظهور و بروزی را تجربه نکرده بود به شکلی تند محل برگزاری تجمع شد که شنیده می‌شود برخی اساتید در شکل‌گیری آن موثر بودند.
دامنه اعتراضات روز گذشته در دانشگاه‌های برخی نقاط دیگر کشور هم دیده شد. یکی از این دانشگاه‌ها دانشگاه علوم پزشکی تبریز بود که به نظر می‌رسید با هدایت اعضای انجمن اسلامی دانشجویان این دانشگاه، هسته اولیه اعتراضات شکل گرفت و رفته‌رفته با شعارهای تندی ادامه یافت. تشکلی که در سال‌های اخیر تحت تاثیر یکی از نمایندگان مجلس این شهر فعالیت می‌کند.

  مواجهه دانشجویان انقلابی با ساختارشکنی در فضای دانشگاه
داستان‌ برگزاری تجمع‌های اعتراضی دانشگاه‌های دیگری را هم مانند دانشگاه علامه طباطبایی یا هنر تهران را هم درگیر کرد اما در برخی دانشگاه‌ها از شکل و شمایل یک اعتراض دانشجویی خارج و به محل ظهور و فریاد شعارهایی بدل شد که سال‌هاست از تریبون‌های سازمان منافقین و رسانه‌های معاند شنیده می‌شود. همین امر موجب شد تا دانشجویان انقلابی دانشگاه‌ها هم که از ابتدا نسبت به واقعه اخیر، نگاه انتقادی داشته و در موضع‌گیری‌های مختلفی نظیر توئیت‌ها، بیانیه‌ها و مصاحبه‌ها با تاکید بر لزوم اجرای قانون، نسبت به رویه فعلی گشت ارشاد انتقادات تند و تیزی هم مطرح کرده بودند با ساختارشکنی در فضای دانشگاه نیز مواجه کردند.  تجمع دانشجویان در دانشگاه امیرکبیر هم که رنگ‌و‌بوی رادیکال به خود گرفت با واکنش دانشجویان انقلابی مواجه شد، مواجهه‌ای که البته در حد شعار باقی نماند و به برخوردهای فیزیکی انجامید.
تجمع شریفی‌ها هم سرنوشت مشابهی داشت. دانشجویان عضو تشکل‌های انقلابی این دانشگاه با پلاکاردهایی حاوی شعارهای «اصلاح قانون- ارشاد راهش این نیست»، «مهسا امینی دختر ایران» و «مساله فرهنگی با برخورد امنیتی حل نخواهد شد» مقابل سردر دانشگاه حاضر شدند. تقابل دو گروه از دانشجویان تا ساعات ابتدایی شب نیز ادامه داشت.  دیروز هم در دانشگاه علم‌وصنعت دانشجویان انقلابی علم‌و‌صنعت با برافراشتن پرچم ایران با شعار «دانشجو بیدار است از آشوب بیزار است» و «حرف ما یک کلام – بازی نخور والسلام» تلاش کردند تا نسبت به سوءاستفاده برخی عناصر فرصت‌طلب از فضا هشدار دهند. این تجمع با برگزاری نماز جماعت به پایان رسید. بسیج دانشجویی این دانشگاه در صفحه رسمی خود در توئیتر نوشت: «خون پاک شهدایی چون محمد بروجردی و ناهید فاتحی کرجو از دیار کردستان در راستای رفاه و آسایش مهسا امینی بوده است، اما برخی اشتباهات ساختاری در سیستیمی چون گشت ارشاد نه‌تنها این آرامش را برهم زده است بلکه با بهانه‌تراشی برای معاندین موجبات گشترش تنش‌های اجتماعی و حمله به انقلاب اسلامی و نهاد خانواده را از سوی آنها فراهم کرده است.»
در دانشگاه تهران و در برابر برخوردهای تند برخی افراد حاضر نیز دانشجویان انقلابی دانشگاه تهران شعار «کردستان عزادار تسلیت تسلیت» سر دادند. بسیج دانشجویی دانشکده فنی دانشگاه تهران درخصوص گشت ارشاد و اتفاقات اخیر در صفحه خود در توئیتر نوشت: «آنگاه که در پاسخ به مساله حجاب صرفا به رویکردهای قهری روی بیاوریم، گشت ارشاد به دستگاه تولید نارضایتی، کاهش سرمایه اجتماعی و برخورد‌های سلیقه‌ا‌ی تبدیل شده و شاهد ناکارآمدی موجود خواهیم بود. نیاز است به‌منظور بازنگری در شیوه نظارت بر قانون، گشت ارشاد تا اطلاع ثانوی تعلیق شود.»