سیامک خاجی، خبرنگار گروه ورزش: پنجره نقلوانتقالات لیگهای معتبر فوتبال اروپا بامداد جمعه رسما بسته شد و به این ترتیب فرصت تیمهای بزرگ اروپایی برای خریدهای تابستانی به پایان رسید. اگرچه هنوز در برخی کشورها فرصت جابهجایی وجود دارد و پنجره تابستانی در کشورهایی همچون یونان، بلژیک، صربستان، جمهوری چک، اوکراین و ترکیه چند روز دیگر بسته خواهد شد اما دیگر خبری از نقلوانتقالات بزرگ و پرسروصدا نخواهد بود و تیمهای مدعی باید تا ژانویه با همین نفرات فعلی به کار خود ادامه دهند. طبق روال سالهای اخیر بازهم این تیمهای انگلیسی بودند که بیشترین سهم را در بازار تابستانی داشتند و باشگاههای این کشور بیش از دومیلیارد یورو برای به خدمتگرفتن نفرات جدید هزینه کردند. جالب اینکه لیگ ایتالیا که در رتبه دوم این ردهبندی قرار دارد حدود یکسوم بریتانیاییها خرج کرده است و این اختلاف بهخوبی فاصله لیگ جزیره با 4 لیگ معتبر اروپایی را نشان میدهد. در رتبههای سوم تا پنجم هم فرانسه، اسپانیا و آلمان با فاصلهای کم از هم قرار دارند و درنهایت اردویسه هلند و لیگهای پرتغال، بلژیک و ترکیه چهار کشور بعدی هستند که بیش از 100میلیون یورو برای خریدهای جدید خود هزینه کردهاند و البته نکته جالب حضور لیگ چمپیونشیپ انگلیس بین 10 لیگ پرهزینه این فصل است.
پرخرجهای جزیره
فوتبال انگلیس بهعلل مختلف در این سالها همواره بیشترین خرج را در نقلوانتقالات انجام میدهد و شاید به همین دلیل است که بسیاری معتقدند این کشور پرهیجانترین و پویاترین لیگ دنیا را دراختیار دارد. 20 تیم حاضر در این کشور در این تابستان دومیلیارد و 240 میلیون یورو خرج کردند تا خود را برای فصل جدید آماده کنند و دور از انتظار نیست که 5 تیم پرهزینه این فصل از فوتبال بریتانیا باشند. چلسی با مالکان جدید خود تابستان شلوغی را پشتسر گذاشت و درنهایت 282میلیون یورو خرج کردند تا با به خدمت گرفتن نفراتی چون استرلینگ، کوکورلا، فوفانا، کولیبالی و اوبامیانگ رکوردی جالب را از خود بهجای بگذارند و درصدر پرخرجترین تیمهای تابستان قرار گیرند. آبیها البته بازیکنان نامدار زیادی را هم از دست دادند. آنتونیو رودیگر، آندریاس کریستنسن، دنی درینکواتر، روملو لوکاکو، تیمو ورنر و کالوم هادسون اودوی (قرضی) نفراتی بودند که از جمع آبیها جدا شدند تا توخل تیمی نسبتا متفاوت را در مقایسه با فصل قبل در اختیار داشته باشد.
منچستریونایتد با سرمربی جدید خود هم در رتبه دوم این فهرست قرار دارد و 238 میلیون یورو خرج کرد تا بتواند رضایت تنهاگ را به دست آورد. این درحالی است که آنها درنهایت نتوانستند فرانکی دییونگ، اصلیترین هدف نقلوانتقالاتی خود را بخرند و کریستین اریکسون نیز بهعنوان بازیکن آزاد راهی این باشگاه شد اما این عدد برای خرید 4 بازیکن (تایرل مالاسیا، لیساندرو مارتینز، کاسیمیرو و آنتونی) هزینه شد تا شاید آنها پس از فصلی ناامیدکننده بتوانند دوباره به جمع مدعیان برگردند. درحالی که معمولا منچسترسیتی یکی از صدرنشینان لیست پرخرجها در پنجرههای مختلف بوده اما امسال آنها به رده هشتم اروپا سقوط کردهاند و حضور تیمهای وستهام، تاتنهام و ناتینگهام فارست در ردههای سوم تا پنجم از اتفاقات جالب این تابستان است. بهخصوص فارست که با خرید 21 بازیکن جدید رکورد تازهای در این زمینه خلق کرد و پیش از این سابقه نداشته هیچ تیمی در تاریخ فوتبال بریتانیا این تعداد بازیکن تنها در یک پنجره بخرد.
سیتی و گواردیولا امسال بیش از اینکه در خرید بازیکن فعال باشند بهدنبال فروش بازیکنان مازاد خود بودند و البته شاید قوانین سختگیرانه فیرپلی مالی اروپا هم در این میان تاثیرگذار بوده باشد. خرید ارلینگ هالند مهمترین انتقال این تابستان بود که پس از مدتها گمانهزنی درباره مقصد این ستاره نروژی او درنهایت سیتی را انتخاب کرد. کالوین فیلیپس، سرجیو گومز و مانوئل آکانجی دیگر خریدهای پپ در این تابستان بودند که درمجموع 139.5 میلیونیورو هزینه روی دست باشگاه گذاشتند اما سیتیزنها پس از مدتها در فروش بازیکن بسیار فعال بودند و جدایی استرلینگ، زینچنکو، ژسوس و چند بازیکن متوسط این تیم باعث درآمدزایی 160میلیونیورویی آنها شد تا دومین تیم درآمدزای تابستان امسال در دنیا لقب بگیرند. ولورهمپتون دیگر تیم انگلیسی بین 10 باشگاه پرخرج امسال است و نکته قابلتوجه اینکه در این لیست نامی از لیورپول، نایبقهرمان فصل قبل دیده نمیشود. کلوپ در این تابستان تنها یک خرید بزرگ داشت که آن هم داروین نونیز بود که در ازای مبلغی حدود 85میلیون یورو راهی این تیم شد و در روز آخر هم این تیم آرتور ملو را بهصورت قرضی از یوونتوس خرید.
هزینههای گزاف باشگاههای انگلیسی همواره موردانتقاد تیمهای دیگر قرار گرفته است و امسال هم آنها همچنان با صرف هزینههای زیادی بهدنبال خرید بهترینها بودند تا همچنان ثابت کنند که بهترین لیگ فوتبال دنیا هستند. کارلو آنچلوتی، سرمربی رئالمادرید که خود سابقه کار در بریتانیا را دارد در اینباره میگوید: «من نمیدانم این ولخرجیها چه زمانی متوقف خواهد شد. هدف همه لیگهای مهم اروپایی این است که فاصله خود را با آنها کاهش دهند. لیگبرتر در این سالها با فروش حق پخش تلویزیونی با قیمت بالا توانسته سایر لیگها را شکست داده و فاصله زیادی با آنها ایجاد کند. آنجا همچنین جو خوبی وجود دارد، ورزشگاههای تازهتاسیس و مملو از تماشاگر و زیرساختهای مناسب باعث شده نسبت به رقبای خود برتری محسوسی داشته باشند.» بیشترین هزینه انگلیسیها در تابستان به فصل 18-2017 برمیگشت که دومیلیارد و 178 میلیون یورو خرج کردند و حالا امسال این رکورد را ارتقا دادند.
لیگبرتر که 30 سال از تاسیس آن میگذرد در سالهای اخیر توانسته به لطف حقپخش هنگفتی که از شبکههای مختلف تلویزیونی دریافت میکند پول خوبی را دراختیار باشگاههایش قرار دهد و همین نکته باعث شده حتی باشگاهای متوسط و ضعیف این کشور و تیمهایی که تازه صعود میکنند هم دستشان برای خریدهای تازه باز باشد. آخرین قرارداد لیگبرتریها برای حق پخش 12 میلیارد یورو است، درحالی که مثلا این عدد در لیگی مثل اسپانیا نزدیک به 5 میلیارد یورو برای 5 فصل آتی است.
در چنین شرایطی مثلا در فصل قبل رقمی حدود 3 میلیارد یورو بین باشگاههای لیگ برتری تقسیم شد که هر باشگاه حداقل 99 میلیونیورو دریافت میکرد و باقی مبالغ براساس رتبه آنها در جدول پرداخت شد که مثلا سیتی صدرنشین 169میلیون یورو دریافت کرد و به شفیلدیونایتد قعرنشین 114.5 میلیون یورو داده شد. مساله دیگری که در این میان وجود دارد این است که در فوتبال انگلیس سقفی برای پرداخت دستمزد وجود ندارد و از طرف دیگر در این سالها مالکان متمولی باشگاههای این کشور را خریدهاند که باعث شده با خیالی راحتتر مشغول خریدهای خود شوند. البته یوفا اخیرا تلاش زیادی داشته تا مانع ولخرجی باشگاهها و ایجاد فاصله زیاد بین لیگهای مختلف شود و به همین دلیل قوانین سختگیرانهای را برای رعایت فیرپلی مالی تصویب کرده است و بهتازگی هم اخباری درباره احتمال جریمه باشگاههایی چون سیتی، پاریسنژرمن، رم، میلان، یوونتوس، اینتر، مارسی، موناکو و حتی بشیکتاش ترکیه شنیده میشود.
بازگشت ایتالیاییها به روزهای خوب
رسوایی کالچوپولی لطمه شدیدی به فوتبال ایتالیا زد و از سال 2006 باشگاههای این کشور دچار افتی شدید شدند و فوتبال ایتالیا که زمانی مقصد ستارههای بزرگ دنیا بود با بحران عجیبی روبهرو شد. آنها در این تابستان اگرچه نمایندهای بین 10 تیم پرهزینه ندارند اما درمجموع 749 میلیون یورو برای خریدهای جدید خرج کردند تا دومین لیگ پرهزینه امسال باشند. درحالیکه میلان برای دفاع از عنوان قهرمانی خود کار سختی دارد و انتظار میرفت تا این تیم بیشترین هزینه را بین باشگاههای ایتالیایی داشته باشد اما این یوونتوس و آتالانتا بودند که با حدود 100میلیونیورو در بالای فهرست نقلوانتقالات این فصل قرار گرفتند. برمر، مدافع برزیلی تورینو گرانترین خرید این فصل یووه بود و البته آنها برای قطعیکردن قرارداد قرضی فدریکو کیهزا از فیورنتینا 40میلیونیورو پرداخت کردند که همین رقم باعث شد تا آنها بیشترین هزینه را در این تابستان انجام داده باشند. خرید قرضی میلیک و لئوناردو پاردس و همچنین انتقال آزاد دیماریا و پوگبا از مهمترین خریدهای بیانکونری در این تابستان بود.
آتالانتا هم اگرچه خرید گرانقیمتی نداشت اما اضافه شدن بوگا، ادرسون، دمیرال، هویلوند، سوپی و لوکمن مجموعا 98میلیونیورو هزینه در بر داشت. میلانیها هم که ظاهرا تبحر خاصی در از دست دادن ستارههای خود بهعنوان بازیکن آزاد دارند در این تابستان فرانک کسیه را به این روش از دست دادند و چارلز دیکتلار تنها بازیکنی بود که روسونری برای خریدش دست به جیب شد و 35 میلیون یورو داد و سایر بازیکنان اضافهشده ازجمله فلورنزی، اوریگی و سرجینیو دست با انتقالی قرضی یا آزاد راهی این تیم شدند تا میلانیها تابستان کمخرجی را سپری کنند.
شرایط برای اینتر هم خیلی بهتر نبود و آنها هم فقط 30میلیونیورو برای خرید قطعی خواکین کورهآ به لاتزیو پرداخت کردند و آچربی و لوکاکو قرضی و آندره اونانا و مخیتاریان بهعنوان بازیکن آزاد به جمع بازیکنان اینزاگی اضافه شدند. رم هم چهرههای مشهوری را به ترکیب تیم خود اضافه کرد اما مورینیو برای خرید آنها پول چندانی پرداخت نکرد؛ چراکه ماتیچ، دیبالا و بلوتی با پایان قراردادشان با تیمهای قبلی خود بازیکن آزاد بودند و واینالدوم هم بهصورت قرضی راهی پایتخت ایتالیا شد.
برخاستن دوباره بارسا
هواداران بارسا پس از اتفاقات عجیبی که در تابستان قبل برای تیمشان رخ داد و جدایی لئو مسی امید چندانی به بهترشدن شرایط تیمشان نداشتند اما حضور خوان لاپورتا بهعنوان رئیس جدید باشگاه باعث شد آنها با برنامههای جدید دوباره برای خرید ستارههای دنیای فوتبال دست بهکار شوند. درحالی که این تیم بهدلیل بدهیهای هنگفت نمیتوانست خریدهای جدید انجام دهد اما لاپورتا با ایدههای جدید خود و البته فروش درآمدهای آتی باشگاه باعث شد بودجه بارسا تا حد قابلتوجهی افزایش پیدا کند و به این ترتیب آنها مجموعا 153میلیون یورو برای خرید ستارههایی چون لواندوفسکی، رافینیا، کنده، آلونسو، بیرین، کریستنسن و کسیه را به ترکیب خود اضافه کنند. آنها البته با فروش کوتینیو، اوبامیانگ، مینگوئزا، ترینکائو، برایتوایت و ریکی پوگ بخشی از هزینههای خود را کم کردند. آنها تیم خوبی را دراختیار ژاوی قرار دادهاند و حالا دوباره خود را به جمع مدعیان لالیگا و حتی اروپا نزدیک کردهاند.
رئالمادرید هم تنها یک خرید بزرگ انجام داد و شوامنی را 80 میلیونیورو از موناکو خرید و البته آنتونیو رودیگر هم با انتقالی آزاد به این تیم پیوست. فروش کاسیمیرو به منچستریونایتد درآمدزایی 70 میلیون یورویی برای آنها داشت و به این ترتیب پرز همچنان مشغول حفظ پولهای تیمش است تا شاید در تابستان آینده به سراغ خریدهای نجومی برود. مهمترین خرید اتلتیکومادرید هم مولینا بود که از اودینزه راهی این تیم شد و اکسل ویتسل و سرجیو رگیلون دو بازیکن مهمی بودند که با انتقالهایی قرضی و آزاد راهی این باشگاه شدند.
در فوتبال فرانسه طبق روال این سالها باز هم این پاریسنژرمن بود که با 147.5 میلیونیورو بیشترین هزینه را برای خریدهای جدیدش انجام داد و نفراتی چون ویتینیا، نونو مندس، فابین رویز، کارلوس سولر و رناتو سانچز را به ترکیب خود اضافه کرد. مارسی و موناکو هم امسال خریدهای قابلتوجهی داشتند تا فرانسویها سومین لیگ پرخرج امسال باشند.
در بوندسلیگا هم بایرنمونیخ که معمولا خیلی برای خرید بازیکن هزینه زیاد انجام نمیدهد با خرید ماتیس دلیخت، سادیو مانه، ماتیس تل، رایان گراونبرچ و نصیر مزروعی مجموعه 137 میلیونیورو بهمنظور ساختن تیمی قدرتمند برای فصل جدید هزینه کرد و البته برای نخستینبار بیش از 100میلیونیورو از فروش بازیکن درآمد داشتند. دورتموند، دیگر تیم مدعی آلمانی هم بیشترین هزینه را برای خرید سباستین هالر کرد که به سرطان مبتلا شد و فعلا برای تیمش مفید نبوده است. کریم آیدمی و نیکو شولتربک هم دیگر بازیکنان مهمی بودند که به این تیم اضافه شدند تا زردها مجموعا 91 میلیونیورو برای خریدهای خود هزینه کنند.
بین بهترین فروشندهها هم آژاکس امسال 216 میلیون یورو از فروش ستارههایش درآمد داشت که در این میان منچستریونایتد با خرید مارتینز و آنتونی بیشترین نقش را داشت. سیتی با 160 میلیونیورو و دو تیم پرتغالی بنفیکا و اسپورتینگ با 127 و 120 میلیون یورو در ردههای بعدی قرار دارند. موناکو، برایتون، لیدز، یووه، بایرن و لیل هم در این فهرست پنجم تا دهم هستند.