امید نظری‌گوهر، خبرنگار: تیم ملی والیبال در حالی موفق شد در دیدار نخستش در تورنمنت قهرمانی جهان از روز بد و پر‌اشتباه تیم رتبه‌سوم المپیک توکیو یعنی آرژانتین سود ببرد و شاگردان مارسلو مندز را با نتیجه 3 بر 2 شکست دهد که به مرور زمان لغزش و سستی در بازی بلند‌قامتان ایرانی حاکم شد تا این اشتباهات تاکتیکی و تکنیکی باعث شکست ملی‌پوشان ایرانی برابر لاله‌های نارنجی شود تا ایران با تکیه به جایگاه دوم گروه f و از‌دست‌دادن جایگاه برترین تیم قاره‌کهن در رنکینگ فدراسیون جهانی والیبال و تقدیم آن به ژاپن راهی مرحله یک‌هشتم‌نهایی قهرمانی جهان و تقابل برابر نایب‌قهرمان دوره گذشته رقابت‌ها یعنی برزیل شود. بدون شک تقابل سه‌شنبه‌شب برابر شاگردان رنان‌دال‌زاتو یکی از حساس‌ترین دیدارهای چند سال اخیر والیبال ایران است و به‌طور قطع نتیجه‌گیری یا عدم نتیجه‌گیری در تقابل برابر برزیلی‌ها می‌تواند در سرنوشت روزها و سال‌های آینده بلند‌قامتان ایرانی تاثیر شگرف بگذارد. در همین‌رابطه به سراغ یکی از کارشناسان دنیای والیبال یعنی علی شاکری رفتیم که فارغ از توانایی و علم بالا در کارشناسی به دلیل حضور در قامت یک گزارشگر از شرایط حریفان نیز مطلع است و به‌راحتی می‌تواند برای مخاطبان یک تصویر صحیح از وضعیت ایران و حریفان مقابل متصور شود. در ادامه گفت‌وگوی روزنامه «فرهیختگان» با علی شاکری را مطالعه خواهید کرد.

کدام معضل باعث شد تیم ملی ایران در 3 دیدار قهرمانی جهان نتواند عملکرد لیگ ملت‌ها را تکرار کند؟
سطح رقابت‌های قهرمانی والیبال مردان جهان کاملا متفاوت با لیگ ملت‌ها است یعنی تیم‌ها بعد از آزمون مسابقات لیگ ملت‌ها که به لحاظ ارزش‌گذاری و درجه اهمیت پایین‌تر از قهرمانی جهان است در مسابقات فعلی آماده‌تر هستند و مشکلات‌شان را در لیگ ملت‌ها اصلاح می‌کنند و با تیم قوی‌تر به قهرمانی جهان می‌آیند؛ برخی از مهره‌هایی که به آنها استراحت داده‌اند را در این مسابقات به خدمت می‌گیرند. ما هم همین‌کار را انجام دادیم اما درمجموع نمی‌توان این مساله را معضل دانست، بلکه سطح مسابقات متفاوت است. به‌هر‌حال با این بازیکنان جدیدی که اضافه شدند یک‌مقدار شرایط متفاوت‌تر شده است و یک‌مقدار هم در حقیقت به نوعی فرهنگ بازیکنان ما در همه رشته‌ها به این‌صورت است که بعد از یک ‌درخشش که در یک‌ مقطع به دست‌می‌آورند بلافاصله مقداری دچار افت و غرور می‌شوند. من فکر می‌کنم بازیکنان ایران نتوانستند سطح مسابقات قهرمانی جهان و سطح لیگ ملت‌ها را در 2 الی 3 بازی اول خوب درک کنند.

علت 12 بار ناکامی در برابر دفاع هلندی‌ها ضعف بازیکنان در حمله بود یا ناتوانی در دریافت مناسب و خلاقیت پایین پاسور تاثیرگذار بود؟
یک بخش آن به دریافت‌های ایران بر‌می‌گردد که دریافت‌های خوبی نیست. ما در بخش دریافت در بازی با هلند در مقابل سرویس آنها ضعف نشان دادیم. اولین چیزی که باعث می‌شود در دفاع روی‌تور این تعداد دفاع مثبت را تیم مقابل داشته‌باشد به عدم توپ‌رسانی مناسب بازیکنان دریافت‌کننده ما برمی‌گردد. دومین مورد آنالیز بهتر مدافعان آنها روی مهاجمان ایران و آنالیز تیمی بهتر مربی حریف نسبت به نوع حملات بازیکنان ما در شرایط مختلف زمانی است. به همین‌خاطر هلندی‌ها ما را بهتر آنالیز کرده بودند، یعنی ایران نتوانست به آن صورتی که مدنظرمان بود و دوست داشتیم هلند را آنالیز کند، اما به نظر من هلندی‌ها بازیکنان مهاجم سرعتی و قدرتی ما را بهتر آنالیز و شناسایی کرده بودند و حریف در شناخت و شناسایی مهاجمان هدف ما دقت بیشتری داشت.

در 3 دیدار گذشته کادرفنی موفق شد از تمام ابزارهای فنی تحت اختیارش استفاده کند؟
در این مسابقات برخی از بازیکنان از نقطه‌نظر تکنیک کامل‌تر هستند و برخی از بازیکنان در تعدادی از تکنیک‌ها تبحر بیشتری دارند، مربیان براساس تاکتیک تیمی در شرایط مختلف بازی سعی می‌کنند به تناوب از این مهره‌ها استفاده کنند. به نظر من مربیان ایران کمتر به این قضیه توجه داشتند و در ضمن آن اتفاقات و تغییراتی که رخ‌داد متاسفانه بازیکنان ما آمادگی ذهنی لازم را نداشتند. یعنی بازیکنان تعویضی ما آمادگی ذهنی حضور در چنین شرایطی را نداشتند و یک‌مقدار هم دور بودن از شرایط ایده‌آلی که باید داشته باشند موثر بود. به‌عنوان مثال بازیکنی آمده بود که سرویس خوب بزند اما نتوانست یا بازیکن تعویضی آمده بود دفاع خوب انجام دهد اما نتوانست. این موضوعات نشان می‌دهد که از نظر ذهنی حداقل برای حضور در چنین صحنه‌هایی آمادگی لازم را از قبل نداشتند و به همین دلیل هم نتوانستند آن اثرگذاری و تاثیری که مربی مدنظرش بود را به‌خوبی انجام دهند.

از دیدگاه شما فارغ از محمد موسوی و میثم صالحی، بازیکنی در والیبال ایران بود که حضورش در مسابقات قهرمانی بتواند باعث رقم‌خوردن عملکردی بهتر برای شاگردان عطایی شود؟
شاید از دید من و شما بازیکن‌هایی بودند که شاید بتوانند به تیم ملی کمک کنند اما نکته مهم این است که باید به بازیکن‌های مدنظر و سلایق مربیان احترام گذاشت. من فکر می‌کنم میثم صالحی چون مصدوم بود نتوانست به مسابقات قهرمانی جهان برود. محمد موسوی نیز پرونده‌اش کاملا بسته شد. یعنی به نظر من والیبال ما باید با همین سرمایه‌ها و نیروها به پشتوانه بازیکنان نوجوان و جوانانی که نایب‌قهرمان آسیا و قهرمان آسیا شدند اتکا کند. این موضوع نشان می‌دهد والیبال از پشتوانه‌های جوان و نوجوان بسیار آماده‌ای برخوردار است. من فکر می‌کنم اصلا نباید فکر ما معطوف به افرادی بشود که در گذشته ستاره بودند و خود را به متکی به آنها بدانیم. والیبال ایران نقطه اتکایش را از روی آن افراد برداشت و من بعید می‌دانم بازگشت قدیمی‌ها به والیبال با توجه به 2 سال اخیر که از تیم ملی دور شدند، کاری درست و عقلانی باشد.

سطح فنی برزیل در این رقابت‌ها چقدر رضایت‌بخش بوده و چند درصد می‌توانیم به برد در دیدار سه‌شنبه‌شب امیدوار باشیم؟
والیبال ایران و برزیل تقریبا دو سبک نزدیک به هم هستند، یعنی هر دو تیم به عبارتی در والیبال فانتزی‌باز هستند و از تکنیک خوبی برخوردارند. به نظر من در استفاده از سرعت و قدرت به‌طور توامان در بازی قابلیت نزدیک به هم دارند البته با این تفاوت که برزیلی‌ها از نقطه‌نظر تجربه الان بر تیم ما می‌چربند. دیدار ایران و برزیل همواره در طی 10 سال اخیر بازی‌های نزدیکی بوده و ما هم سابقه بردن آنها را داریم و همواره بازی‌های دو تیم دیدنی بوده است. نمی‌توان گفت که برزیل 100 درصد برنده است و نمی‌شود گفت 100 درصد ما بازنده هستیم. هر دو تیم شانس پیروزی مقابل هم را دارند، شاید تجربه برزیلی‌ها یک‌مقدار بیشتر از ایران است که آن را باید در حین و شرایط روز بازی دید که چه اتفاقاتی در زمین خواهد ‌افتاد.

بهروز عطایی باید چه تغییری در تیم اعمال کند تا برابر برزیل سربلند از زمین خارج شویم؟
ما تنها تغییرمان شاید در بخش سرعتی‌زن و بازیکنان قدرتی‌زن باشد که علت آن داشتن بازیکنانی با خاصیت دفاع روی‌تور و دریافت مطلوب است. من فکر می‌کنم مربی می‌تواند جابه‌جایی‌های کوچکی در پست دریافت‌کننده قدرتی و پست دفاع‌ روی تور داشته باشد.

نکته‌ای مدنظرتان بود که در مصاحبه به آن اشاره نشد؟
سوالات خوبی بود. در این مسابقات نمی‌شود با یک باخت گفت تیم از گردونه رقابت‌ها خارج شده است و نمی‌توان با یک برد هم به موضوع خاصی اشاره کرد. به هر حال بستگی دارد در روز بازی چقدر روز آن بازیکن و تیم باشد. همین تیم برزیل در مرحله مقدماتی لیگ ملت‌ها به چین باخت، تیمی که به همه تیم‌ها باخته بود اما همین برزیل باز هم در مقابل تیم‌های بزرگ نتایج بسیار ارزشمندی به‌دست آورد. من فکر می‌کنم بازی ایران برابر برزیل به‌راحتی قابل پیش‌بینی نیست.