راضیه فلاح، خبرنگار:شنیدن اسم استان تهران همیشه همراه با پیشرفت و توسعه است اما این از واقعیت دور است و بسیاری مناطق این استان جزء مناطق محروم و کمتربرخوردار محسوب میشوند. مدتهاست بسیاری از گروههای جهادی در شهرهای این استان حاضر شده و به ساکنان این مناطق خدمات مختلف عمرانی و پزشکی ارائه میدهند. دانشگاه آزاد اسلامی در کسوت یک دانشگاه اجتماعی سالهاست درکنار مردم حاضر بوده و در حوزههای مختلف آموزشی و پژوهشی تلاش کرده کنار مردم و برای مردم باشد؛ این دانشگاه طی چند سال گذشته نشان داده در همه اتفاقات حضور پررنگی داشته است؛ حضوری که در روزهای کرونایی، سیل و... نیز شاهد آن بودیم.
شاید بهتر است بگوییم حالا دیگر گروههای جهادی این دانشگاه بهعنوان خطشکنان عرصههای مختلف محسوب میشوند؛ گروههایی متشکل از دانشجویان و اساتید رشتههای مختلف که هرکدام بنا به تخصص خود در یک حوزه کار جهادی انجام میدهند و با حضور در مناطق محروم تلاش دارند بهزعم خود باری از دوش مردم بردارند.
صالحیه؛ مقصد جدید گروه جهادی دانشگاه علومپزشکی آزاد
گروه جهادی مدافعین سلامت دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران دیروز در شهرستان محروم بهارستان شهر صالحیه استان تهران و در دبیرستان دخترانه غلامرضا حبیبی حاضر شده و به مردم این منطقه خدمات بهداشتی و درمانی در حوزههای مختلف پزشکی عمومی، روانپزشکی و مشاوره، زنان و مامایی و اطفال ارائه دادهاند. این گروه به سرپرستی علیرضا جعفرینعیمی، مسئول کانون بسیج اساتید و استادیار بخش ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران به همراه 12 پزشک در این منطقه حاضر شدند. البته خدمات پزشکی از چند روز قبل با نصب پوسترهای این گروه در شهرستان و اطلاعرسانی سایت گروه برای ثبتنام آغاز شده بود. بین پزشکان حاضر سه نفر پزشک عمومی، دو نفر پزشک زنان و زایمان، دو نفر داروساز مسئول پخش دارو، چهار نفر روانپزشک و یک نفر متخصص کودکان حاضر بودند. سابقه فعالیت این گروه به یکسال و نیم قبل باز میگردد. با برگزاری یک اردو در هر ترم دانشگاهی آنها تاکنون چهار اردو بهصورت مستقل برگزار و در بسیاری از اردوهای جهادی زیرنظر بسیج دانشجویی یا در اتفاقاتی مانند سیل اخیر فیروزکوه با دیگر گروههای جهادی مشارکت داشته و پزشک و پرستار موردنیاز آنها را به مناطق حادثهدیده اعزام کردهاند.
جهادیهای دانشگاه آزاد چه خدماتی ارائه کردند؟
آنطور که علیرضا جعفرینعیمی، مسئول کانون بسیج اساتید به «فرهیختگان» گفته است از صبح اقدامات درمانی مانند معاینه بیماران مختلف روحی، زنان و زایمان و... آغاز میشود. با معاینه و تشخیص بیماریها در حوزههای مختلف پزشکی نوبت به توزیع داروهای رایگان موردنیاز بیماران میرسد. هر تیم پزشکی به همراه خود بیشتر داروهای موردنیاز را دارد و اگر داروی موردنیاز همراه تیم نباشد؛ بسیج نسخههای بیماران را جمعآوری و در اولین فرصت داروها را تهیه میکند و دراختیار بیماران قرار میدهد.
او میگوید: «بیشترین پزشکان و استادهای حاضر در این نوبت اردوی جهادی، از بین افرادی هستند که در اردوهای قبلی حاضر بودهاند. این افراد بعد از اتمام هر دوره، بهدنبال تکرار این تجربه خوشایند در اردوی بعدی نیز حاضر میشوند. البته دانشجویان و کارمندان دانشگاه نیز در اردوهای جهادی شریک شده و حتی بسیاری از افراد خارج دانشگاه نیز داوطلبان حضور در مناطق هستند. کنارهم قرار گرفتن این افراد با تجربیات و تخصصهای مختلف تاثیرات بهتری را نیز بر این اقدام خداپسندانه به همراه دارد.»
همیاری و همکاری سازمانها و نهادها کنارهم باعث ایجاد این حرکتهای جهادی شده است. به گفته جعفری در اردوی دیروز گروه جهادی مدافعین سلامت نیز مانند تجربیات گذشته با همکاری آموزشوپرورش، بهزیستی، سپاه و بسیج توانسته در این امر خیر سهیم شود.
او اضافه میکند: «گروه جهادی در زمانهایی برای اثربخشی بیشتر، تعاملاتی را با بخشداری هر منطقه انجام میدهد و بسته به نیاز هر منطقه حوزه تخصصی و تعداد پزشکان در هر اردو تفاوت میکند. برای مثال در اردوی این نوبت به توصیه بخشدار، توجه و تمرکز گروه بیشتر بر شناسایی و درمان بیماریهای روحی و روانی ساکنان بوده است. هرچند تشخیص و درمان مشکلات روحی و روانی در یک جلسه برطرف نمیشود و نیاز به درمان مستمر بوده و بعد از چندین مرحله بهبود حاصل میشود؛ اما شاید بتوان یک اقدام کوچک برای تغییر نگرش در این منطقه ایجاد و به نوعی فرهنگسازی برای درمانهای مشاورهمحور کرد.»
ویزیت 400 نفر در اردوی صالحیه
مسئول گروه جهادی مدافعین سلامت در تشریح فعالیتهای روز گذشته گروه میگوید: «تاکنون بیشتر اردوهای این گروه جهادی به علت بُعد مسافت در مناطق محروم جنوبی استان تهران برگزار شده است. این امر نیز به علت حضور اساتید در کلاس درس و حوزه آموزش است. مشغولیت آموزشی اساتید باعث شده این اردوها تنها در روزهای تعطیل برگزار شوند و همین امر اعزام نیرو به شهرهای دیگر استانها را دور از دسترس کرده است. اگر روند جذب جهادگران با همین اشتیاق بین افراد ادامه پیدا کند؛ میتوان اردوهای بیشتر در مناطق دورتر از استان تهران نیز برگزار کرد.» به گفته جعفری تصمیم این گروه به جذب حداکثری پزشکان و درنتیجه مشارکت بیشتر آنها درکنار دانشجویان و داوطلبان برای شرکت در اردوهای بعدی است. با تحقق این هدف، میتوان به دفعات بیشتری اردوهای جهادی برگزار کرد و هم با مشارکت بالاتری از پزشکان در این مسیر گام نهاد.
او اضافه میکند: «این گروه در اولین حضور جهادی خود توانسته 110 نفر از بیماران نیازمند را درمان کند. در هر نوبت از اردوهای جهادی این تعداد افزایش یافت و با جذب بیشتر افراد این تعداد در اردوی روز جمعه به حدود 400 تن رسیده است.»
ایجاد منطقه سلامت هدف بزرگ جهادیهای علومپزشکی آزاد
درحال حاضر گروه جهادی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران درحال ارزیابی مناطق مختلف استان تهران است تا در گامهای بعدی یک منطقهای را مشخص کرده و بهعنوان «منطقه سلامت» در همه ابعاد پزشکی و زیستمحیطی ایجاد کنند. بهطور مثال ماههای پایانی سال گذشته بود که اردوی جهادی مدافعین سلامت دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران با حضور اساتید، پزشکان، متخصصان زنان، مامایی، دندانپزشکی، روانشناسی، روانپزشکی، بهداشت و محیط و طب سنتی در روستای کیکاور توابع شهرستان رباطکریم به خدمترسانی مشغول شد. این بار اما شهرستان محروم بهارستان شهر صالحیه استان تهران مقصد این گروه جهادی بود.
نعیمی، مسئول کانون بسیج اساتید میگوید: «با تاسیس «منطقه سلامت» میتوان الگوسازی لازم برای دیگر مناطق را نیز انجام داد. در منطقه سلامت الگوسازیهای لازم حتی در زمینه محیطزیست نیز ایجاد میشود و در نتیجه سلامت مردم نیز ارتقا پیدا میکند. تکمیل این زنجیره و سرایت آن به دیگر نقاط محروم استان و امید برای تغییر سبک سلامتی مناطق محروم یکی دیگر از اهداف این گروه جهادی است. بهعلت نوپایی گروه جهادی مدافعین سلامت، هنوز مکان خاصی برای اجرای این طرح انتخاب نشده، اما تلاش برای شناخت دقیق مناطق محروم استان تهران است تا هرچه سریعتر این منطقه را تاسیس کنند.»
جهادیهای علوم پزشکی تاکنون کجا اردو زدهاند؟
منصور علیمهدی، عضو هیات گروه روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران در گفتوگو با «فرهیختگان» درخصوص جزئیات سه اردویی که پیش از این توسط اردوی جهادی مدافعان سلامت دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران برگزار شده است، سخن گفت. به گفته او، اولین اردوی جهادی این گروه از سال 1398 در یکی از روستاهای اطراف شهرری در منطقه قاسمآباد تهرانچی با حضور تعدادی پزشک در تخصصهای مختلف روانپزشکی، اطفال و عمومی، زنان و زایمان و دندانپزشکی برگزار شد. در این نوبت علاوهبر خدمات پزشکی موادغذایی نیز بین مردم توزیع شد. در این دوره حدود 12 نفر از اعضای هیاتعلمی گروه پزشکی و حدود 10 پزشک نیز بهصورت داوطلب از خارج دانشگاه به جمع پزشکان هیاتعلمی پیوستند.
عضو هیات گروه روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران اضافه کرد: «دومین اردو در یکی از روستاهای شهرستان رباطکریم به نام کیکاور برگزار و خدمات پزشکی در کنار خدمات دندانپزشکی و اقدامات فرهنگی ارائه شد. این اردو با حضور اساتید، پزشکان، متخصصان زنان، مامایی، دندانپزشکی، روانشناسی، روانپزشکی، بهداشت و محیط و طب سنتی در روستای کیکاور از توابع شهرستان رباطکریم برگزار شد.»
به گفته او، در این فعالیت جهادی و خداپسندانه 300 مددجوی تحت پوشش بهزیستی خدمات پزشکی، مامایی، روانشناسی، دندانپزشکی، دارویی و آموزشهای خودمراقبتی از سوی پزشکان جهادی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران دریافت کردند.
علیمهدی تصریح کرد: «در این اردو 40 نفر مشارکت داشتند که از این تعداد، 17 نفر از اعضای هیاتعلمی و پزشکان متخصص در حوزههای عمومی، مامایی، روانپزشکی و دندانپزشکی حاضر بودند و مابقی از دیگر بخشها مانند دانشجویان، کارکنان و داوطلبان به این جمع افزوده شده بود.»
او اضافه کرد: «در این دوره کمکهایی از سوی بیمارستان چمران، آستان قدس رضوی، آموزشوپرورش همراه تیم جهادی بود.»
عضو هیات گروه روانشناسی دانشگاه علوم پزشکی آزاد تهران درباره سومین دوره این اردو نیز گفت: «سومین دوره اردوهای سلامت در شهرستان بهارستان منطقه نسیمشهر برگزار شد. در این دوره 15 نفر از اعضای هیاتعلمی متشکل از 4 تن از پزشکان عمومی، یک متخصص اعصاب و روان، 2 متخصص روانشناسی و یک نفر متخصص مامایی حاضر شدهاند.»