سیامک خاجی، خبرنگار گروه ورزش: انتخابات ریاست فدراسیون فوتبال ایران صبح دیروز با حواشی و اتفاقاتی جالبتوجه و گاه عجیبوغریب برگزار شد و درنهایت این مهدی تاج بود که مطابق پیشبینیها دوباره سکان هدایت این فدراسیون را برای دوسال و نیم آینده برعهده گرفت. تیم ملی ایران در ماههای اخیر با چالشهای بسیار زیادی روبهرو بوده و بهخصوص پس از مشخص شدن قرعه این تیم در جامجهانی 2022 قطر و رویارویی با انگلیس، آمریکا و ولز تردیدهایی درباره توانایی دراگان اسکوچیچ در هدایت این تیم برابر رقبای قدرتمندش ایجاد شده بود. در این چند ماه نظرات و عقاید مختلفی در این زمینه مطرح میشد اما یکی از مهمترینهای آن مربوط به گروهی بود که معتقد بودند تیم ایران برای اینکه یک بازنده بزرگ در قطر نباشد باید سراغ یک مربی بزرگ خارجی برود و با توجه به زمان کمی که تا شروع جامجهانی باقی مانده است کارلوس کیروش پرتغالی که هشتسال سابقه نشستن روی نیمکت تیم ایران را دارد، بهترین گزینه خواهد بود. تاج هم که سالها با این مربی بهعنوان رئیس و نایبرئیس فدراسیون کار کرده بود در شعارهای انتخاباتیاش وعده داد در صورتی که بهعنوان رئیس جدید انتخاب شود تلاش میکند کیروش را به ایران برگرداند و سکان هدایت تیم ایران در جامجهانی را به او خواهد سپرد. حالا تاج به صندلی ریاست فدراسیون رسیده است و همه منتظرند ببینند که آیا این وعده او در روزهای آتی و پیش از اینکه تیم ملی ایران اردوی تدارکاتی خود در آخرین فیفادی قبل از جامجهانی را برگزار کند، محقق خواهد شد یا این اسکوچیچ یا یک مربی دیگر خواهد بود که همچنان این سمت را برعهده خواهد داشت.
گزینه باشگاه مصری
آخرین تیمی که کیروش هدایت آن را برعهده داشت تیم ملی مصر بود که پس از نایبقهرمانی در رقابتهای جام ملتهای آفریقا که بهدنبال شکست برابر سنگال حاصل شد و همچنین ناکامی برابر همین حریف در دیدار حساس صعود به جامجهانی از سمت خود کنارهگیری کرده و حدود 5 ماه اخیر را بدون تیم گذرانده است. کیروش در هفتههای اخیر دوباره به فوتبال مصر لینک شده و البته این بار باشگاه الاهلی این کشور که پرافتخارترین تیم مصر است و هواداران پرتعدادی دارد برای بهخدمت گرفتن او ابراز علاقه کرده است. کیروش در این مدت پاسخی به این پیشنهاد نداده و در این شرایط بهنظر میرسد منتظر انتخابات دیروز بوده تا تکلیف حضورش در ایران مشخص شود. الاهلی هم البته هیچگاه پیشنهاد رسمی به مربی پرتغالی ارائه نکرده است و از طرف دیگر با توجه به بدهی فدراسیون فوتبال مصر به کیروش روابط خوبی بین این دو وجود ندارد. به همین دلیل شاید کیروش ترجیح میدهد دوباره برای کار راهی مصر نشود و بازگشت به تیم ملی ایران و حضور در جامجهانی قطعا گزینهای جذابتر و انتخاب نخست او خواهد بود.
مدتی پیش خبری مبنیبر سفر قریبالوقوع کیروش به مصر منتشر شد و رسانههای این کشور این سفر را در راستای امضای قرارداد با الاهلی تحلیل کردند. حتی ضیا السید، دستیار سابق او در تیم ملی در گفتوگویی به این شایعه دامن زد و گفت: «من دقیقا نمیدانم کیروش به چه دلیل به مصر سفر خواهد کرد. او ترجیح میدهد در تیمهای ملی مربیگری کند و شاید به همین دلیل باشد که با الاهلی فاصله دارد. این باشگاه اخیرا دو عنوان قهرمانی را از دست داده است و نیاز به یک مربی بزرگ دارد که آنها را به روزهای اوج برگرداند.»
همین صحبتها باعث شد هواداران الاهلی به حضور کیروش روی نیمکت گروهشان امیدوار شوند. این مربی پرتغالی سابقه کار در منچستریونایتد و رئالمادرید را در کارنامه دارد و میتواند گزینهای ایدهآل برای احیای گروهشان باشد اما اتفاقاتی که بعدا رخ داد مشخص کرد رسیدن به این رویا چندان هم راحت و در دسترس نیست. بهخصوص اینکه کیروش در سالهای اخیر نشان داده علاقه زیادی به مربیگری در تیمهای ملی پیدا کرده و البته بالا رفتن سنش هم در این تغییر سلیقه بیتاثیر نبوده است. تیمهای ملی انرژی و همچنین وقت کمتری از مربیان خود میگیرند و آنها مانند مربیان باشگاه قرار نیست هر روز با بازیکنان خود تمرین کرده و هر هفته تیمهای خود را برای بازیهای فشرده در رقابتهای مختلف آماده کنند. در این شرایط بهنظر میرسد مرد پرتغالی برای تیم بعدی خود هم احتمالا چشمانتظار پیشنهادی از یک فدراسیون خواهد بود و اگر این پیشنهاد از ایران باشد که کمتر از سهماه دیگر باید در جامجهانی به میدان برود بسیار جذابتر هم خواهد بود؛ چراکه او هم چهارمین جامجهانیاش را تجربه خواهد کرد و هم شناخت خوبی از فوتبال ایران و بازیکنانش دارد و احتمالا در این مدت کوتاه هم میتواند بخش عمدهای از ایدههایش را عملی کند.
ناکامی بزرگ پس از 30 سال
کیروش البته هنوز سفرش به مصر انجام نشده و رسانههای این کشور معتقدند او بهزودی بههمراه نلو وینگادا راهی این کشور میشود تا احتمالا درباره طلبش صحبت کند و بتواند بهنوعی آن را بگیرد. بااینحال از طرف دیگر در روزهای اخیر اخباری مبنیبر احتمال کنار رفتن ریکاردو سوارس، سرمربی الاهلی مصر از سمتش منتشر شده و به همین دلیل همزمانی این اتفاقات دوباره ماجرای کیروش و الاهلی را به صدر اخبار فوتبال این کشور آورده است. همین دوماه پیش بود که ریکاردو موسیمانه از هدایت الاهلی کنار رفت و سکان هدایت تیم به سوارس پرتغالی سپرده شد اما تنها پس از این مدت کوتاه او هم نتوانست کار خاصی برای این باشگاه انجام دهد و به همین دلیل شاید خیلی زود مجبور به ترک باشگاه شود.
مدیران باشگاه درحالیکه تیم فصل چندان خوبی را سپری نمیکرد، دست به تغییر سرمربی زدند تا شاید این مربی پرتغالی بتواند آنها را در کورس قهرمانی نگه دارد اما نتایج تغییر چندانی نکرد و درنهایت برای دومین فصل پیاپی این تیم جام قهرمانی را در دستان بازیکنان رقیبش، الزمالک دید. آنها حتی رتبه دوم را هم به تیم پیرامیدز افسی واگذار کردند و برای نخستینبار از فصل 92-1991 جایی در بین دو تیم برتر لیگ نداشتند. اگرچه محمود الخطیب، مدیر باشگاه الاهلی پیش از این از سرمربی 47 ساله تیمش حمایت کرده بود اما با پایان رقابتهای لیگ دیگر دلیلی برای حفظ او نمیبیند و رسما از احتمال برکناری او و استخدام یک مربی جدید برای فصل آینده خبر داده است. سرمربی سابق ژیل ویسنته درطول 16 مسابقهای که روی نیمکت الاهلی نشسته بود تنها 8 برد بهدست آورد و نتوانست انتظارات را برآورده کند. به همین دلیل رسانههای این کشور معتقدند از بین کارلوس کیروش و موسیمانه که هر دو جزء گزینههای اصلی باشگاه هستند درنهایت یکی هدایت این تیم را برعهده خواهد گرفت.
البته کیروش در مصر موافقان و مخالفانی هم دارد و اخیرا پس از منتفی شدن حضورش در تیم الاهلی یکی از خبرنگاران این کشور از اینکه قرار نیست او دوباره به فوتبال مصر برگردد، ابراز خوشحالی کرده بود. یکی از هواداران الاهلی مصر هم در توئیتر خود نوشته است: «درحالحاضر به نظرم بهترین راهحل کارلوس کیروش است. او بهخوبی میتواند از نظر روانی با بازیکنان مصری کار کند و در این کار تخصص دارد. او شخصیتی بسیار قوی دارد و از طرف دیگر در مدت حضورش در مصر بهخوبی با فوتبال اینجا آشنا شده است.» بهنظر میآید هواداران این تیم این مربی پرتغالی را به سرمربی سابق خود ترجیح میدهند اما حضور کیروش در این تیم اصلا کار راحتی نخواهد بود. یکی دیگر از هواداران این تیم هم مینویسد: «از نظر من بهترین گزینه درحالحاضر کیروش است و او را به همه مربیان دیگر ترجیح میدهم.» کاربر دیگری اما در توئیتی آورده است: «آقای کیروش لطفا از باشگاه من (الاهلی) فاصله بگیر. ممنونم.»
پس از انتخابات دیروز هم جان دوردن، خبرنگار انگلیسی که اخبار قاره آسیا را پوشش میدهد در توئیتی نوشت: «تاج پیش از انتخابات ریاست فدراسیون ایران درباره بازگرداندن کیروش سخن گفته بود. باید دید آیا او این صحبتها را برای کسب رای انجام داده یا اینکه در این کار جدی است، البته از طرف دیگر باید دید آیا فدراسیون این کشور توان مالی لازم برای به خدمت گرفتن او را دارد یا خیر. هنوز هم دراگان اسکوچیچ پس از برکناری و ابقای در ماه جولای همچنان هدایت تیم ایران را برعهده دارد.» خود کیروش هم حدود یکهفته پیش با انتشار توئیتی که حاوی ویدئوی رختکن تیم ملی پیش از دیدار دوستانه برابر ازبکستان بود به شایعه بازگشتش به تیم ملی ایران دامن زد.
مشکلات و چالشهای پیشرو
در همین روزها باید تکلیف حضور او روی نیمکت تیم ملی ایران هم مشخص شود و با توجه به اینکه فدراسیون ما زمان زیادی را در این مدت از دست داده است و همچنان وضعیت نیمکت ایران در جامجهانی مشخص نیست فدراسیون جدید باید هرچه زودتر این پرونده را ببندد و درصورتیکه میخواهد سرمربی جدیدی را بهجای اسکوچیچ منصوب کند هرچه سریعتر باید این اتفاق رخ دهد. کیروش اگرچه در صورت بازگشت به تهران زمان زیادی برای آمادهسازی تیمش نخواهد داشت و از طرف دیگر احتمالا با توجه به برنامه فشرده لیگ و کمبود زمان در این زمینه هم دچار چالش خواهد شد، بااینحال این پرتغالی درطول سالهای حضورش بهعنوان سرمربی، در تیمهای ملی زیادی ازجمله پرتغال، امارات، عربستان، مصر، آفریقایجنوبی، ایران و کلمبیا حضور داشته و در این زمینه تجربه بسیار خوبی دارد. بازگشت احتمالی مرد پرتغالی به ایران ممکن است با سومین حضور او در جام ملتهای آسیا نیز همراه باشد؛ چراکه با توجه به فاصله نسبتا کمی که بین جامجهانی و جامملتها وجود دارد انتخاب مربی جدید برای حضور روی نیمکت ایران میتواند ریسک بزرگی باشد و شاید قرارداد با کیروش بهگونهای تنظیم شود که او در جامملتهای چین هم هدایت ملیپوشان را عهدهدار باشد.
کیروش درطول هشتسال حضورش بهعنوان سرمربی تیم ملی ایران، یوزها را دوبار پیاپی به جامجهانی برد که این اتفاق برای نخستینبار در تاریخ ایران رخ داده بود. عملکرد خوب تیم او در دیدارهای بزرگ برابر رقبایی چون آرژانتین، اسپانیا و پرتغال ازجمله نقاطقوت کارنامه او در فوتبال ایران بود اما از طرف دیگر در برخی دیدارها مثل بازی با بوسنی در جامجهانی 2014 یا جدال با عراق و ژاپن در جام ملتهای آسیا نتوانست موفق باشد و درنهایت بدون کسب جام ایران را ترک کرد.
سومین تلاش برای جامجهانی!
کیروش پس از ایران ابتدا راهی کلمبیا شد تا این تیم پرستاره و قدرتمند آمریکایجنوبی را به جامجهانی ببرد. حضور کیروش در این کشور با شروع نسبتا خوبی همراه بود و حتی تیمش را به یکچهارم نهایی کوپا آمهریکا هم رساند اما با شکست برابر شیلی از دور مسابقات حذف شدند. در شروع رقابتهای انتخابی جامجهانی هم کلمبیا با یک برد برابر ونزوئلا و یک تساوی مقابل شیلی کارش را آغاز کرد اما دو شکست سنگین 3 بر صفر برابر اروگوئه و بهخصوص باخت تاریخی 6 بر یک به اکوادور باعث شد تنها پس از 18 بازی (9 برد، 4 تساوی و 5 باخت) از سمتش برکنار شود.
چندماه بعد او پیشنهادی جالب از فوتبال آفریقا دریافت کرد و این بار مصر بود که برای رسیدن به جامجهانی و همچنین موفقیت در جام ملتهای آفریقا سراغ او رفت. مصریها با کیروش در دور گروهی انتخابی جامجهانی نمایش خوبی داشتند و بهلطف ستارهای چون محمد صلاح توانستند به مرحله نهایی که با حضور 10 تیم برگزار میشد راه پیدا کنند. از طرف دیگر با شروع جام ملتهای آفریقا، مصر که با صلاح و کیروش یکی از مدعیان محسوب میشد کارش را با شکست برابر نیجریه آغاز کرد اما آنها در ادامه 5 مسابقه بعدی خود را بردند و به فینال رسیدند. در دیدار نهایی کار به ضربات پنالتی کشیده شد و این سنگال بود که با برتری در این مسابقه جام قهرمانی را برای نخستینبار بالای سر برد تا کیروش باز هم در فتح جام ناکام باشد. جالب اینکه حریف آنها در دو دیدار رفتوبرگشت سرنوشتساز برای رسیدن به جامجهانی هم همین سنگال بود. آنها در خانه با یک گل به برتری رسیدند اما در مسابقه برگشت 3 بر یک باختند تا رویای حضور در جامجهانی برای آنها خیلی زود به پایان برسد. اگرچه در مصر هم عدهای همچنان طرفدار ادامه حضور او روی نیمکت این تیم بودند اما درنهایت دوطرف به این نتیجه رسیدند که ادامه این همکاری چندان به صلاح آنها نیست و بهتر است بهصورت توافقی این قرارداد به انتها برسد. بااینحال مطالبات کیروش از فدراسیون این کشور آفریقایی همچنان پرداختنشده باقی مانده و در این وضعیت کیروش چندین مصاحبه آتشین و تند به سبک دوران حضورش در ایران علیه مقامات فدراسیون مصر انجام داده است تا شاید هر چه زودتر بتواند به پولش برسد.
بااینحال کیروش که با کلمبیا و مصر نتوانست به قطر برسد، هنوز شانس حضور در جامجهانی قطر را دارد و گزینه جدی برای هدایت دوباره ایران در مهمترین تورنمنت فوتبالی جهان است. تاج قبل از انتخابات گفت که اگر انتخاب شود گزینهاش کیروش است و دیروز هم یک نماینده مجلس تاکید کرد که از تاج شنیده گزینههایش قلعهنویی، برانکو و کیروش هستند. این یعنی تاج قطعا سرمربی تیم ملی را تغییر میدهد، ضمن اینکه در سالهای اخیر همیشه اسم قلعهنویی و برانکو بهعنوان گزینههای تیم ملی مطرح بوده و بعید است بهاندازه کیروش شانس داشته باشند!