راضیه فلاح، خبرنگار: پزشکان، همان‌هایی که نه‌تنها در شرایط بحران مانند همه‌گیری کرونا، بلکه در شرایط عادی هم در صف اول مقابله با بیماری‌ها قرار دارند. افرادی که همه تلاش‌شان بالا نگه داشتن پرچم سلامتی جامعه است. پرچمی که شاید تا پیش از همه‌گیری کرونا مردم عادی چندان به آن توجهی نداشتند، اما بیش از دو سال است که نام کادر درمان که پزشکان هم جزئی از آن به‌شمار می‌روند، بر سر زبان‌ها افتاده است. تربیت پزشکان عمومی و تخصصی هم به اندازه حفظ سلامت جوامع، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. موضوعی که باعث شد تا دانشگاه آزاد اسلامی نیز به این حوزه وارد شود و بتواند سهمی در تامین نیروی انسانی نظام سلامت داشته باشد. به مناسبت روز پزشک سراغ روسای برخی از دانشکده‌های پزشکی دانشگاه آزاد رفتیم تا در کنار تشریح وضعیت این دانشکده‌ها، از الزامات تربیت دانشجوی پزشکی بگویند. 

رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد واحد ساری:شرایط آموزش در دانشگاه آزاد بهتر از دانشگاه سراسری است

رامین مفرح، رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد واحد ساری گفت: «دانشکده پزشکی واحد ساری در سال 1390 با 17 دانشجو فعالیت خود را آغاز کرد که این تعداد دانشجو در سال 1394 به‌عنوان اولین کارآموزان دانشکده پزشکی این دانشگاه وارد بیمارستان‌های ولیعصر قائم‌شهر و بیمارستان علوم پزشکی مازندران شدند. طی 12 سال فعالیت این دانشکده حدود 235 نفر فارغ‌التحصیل را به جمع پزشکان جامعه اضافه کرده که از این بین آنها، نزدیک به 40 نفر برای گذراندن دوره رزیدنتی پذیرفته شده و 2 نفر به‌عنوان اولین گروه متخصص از این دانشکده وارد جامعه پزشکان متخصص خواهند شد.» او درباره وضعیت امکانات و زیرساخت‌های دانشکده پزشکی واحد ساری، گفت: «این دانشکده در زمینه اعتباربخشی طی دو سال گذشته از سوی وزارت بهداشت رتبه اول را کسب و امسال هم توانست تایید اعتبار‌سنجی وزارت بهداشت را مجدد کسب کند. تجهیزات علوم پایه و آزمایشگاهی دانشکده پزشکی واحد ساری شرایط بسیار خوب و مدرنی دارد، به‌طوری که دانشجویان دانشگاه‌های سراسری به دانشجویان این دانشگاه از حیث تجهیزات غبطه می‌خورند.»  مفرح با بیان اینکه اخذ مجوز خرید میز تشریح سه‌بُعدی هم به‌عنوان یکی از برگ‌های برنده دانشگاه آزاد اسلامی در استان‌های شمالی به‌شمار می‌رود، تصریح کرد: «کیفیت آموزش پزشکی در دانشگاه آزاد اسلامی در جایگاه بالایی قرار دارد. برای مثال دختر من دانشجوی پزشکی یکی از دانشگاه‌های سراسری کشور است اما هنوز نتوانسته «اَتِند پوست» را در بخش بیمارستان ملاقات کند. این درحالی است که دانشجویان پزشکی واحد ساری ارتباط مستقیم با استادها و اَتِندها دارند. گواه این مدعا نیز همه پزشکان فارغ‌التحصیل از واحد ساری هستند که از هم‌قطارهای خود در سطح استان، در رتبه بالاتری قرار گرفته‌اند.» رئیس دانشکده پزشکی واحد ساری افزود: «به عقیده من ارتباط با استاد و آتند باعث ایجاد شرایط آموزشی بسیار بهتر دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی کل کشور در مقایسه با دانشجویان دانشگاه‌های دولتی شده است.» او درخصوص عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه پزشکی، اظهار داشت: «با توجه به اینکه دانش‌آموخته دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل در سال 1366 هستم، در مقام مقایسه از شرایط آن سال‌ها با امروز دانشگاه آزاد اسلامی، می‌گویم که حرکت این دانشگاه بسیار روبه‌ جلو و بهینه شده است. عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی در این سال‌ها نیز بسیار مثبت بوده و یک بار سنگین را از دوش دولت در حوزه آموزش برداشته ‌است.»
مفرح درمورد اقدامات مثبت دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری در سال گذشته، اظهار کرد: «امتحان صلاحیت بالینی یکی از اقدامات مثبتی است که در دانشکده پزشکی این واحد همه ساله انجام می‌شود. همچنین امتحان پیش‌کارورزی و علوم پایه پزشکی نیز در خود واحد برگزار می‌شود. بهترین استادهای حوزه پزشکی استان مازندران انتخاب و با دانشگاه آزاد اسلامی همکاری می‌کنند. کارگاه‌هایی که در دانشکده پزشکی واحد ساری برگزار می‌شود؛ هم‌‌تراز با کارگاه‌های علوم پزشکی دانشگاه‌های سراسری استان است.» رئیس دانشکده پزشکی واحد ساری به اقداماتی که باعث رشد این دانشکده می‌شود، اشاره و تصریح کرد: «دانشکده‌های پزشکی باید استقلال نسبی مالی از دانشگاه‌ها مانند دانشکده علوم پزشکی تهران پیدا کنند. این اقدام به‌عنوان اولین و مهم‌ترین قدم، باعث رشد و تعالی دانشکده‌های پزشکی خواهد شد. هر زمان که استقلال مالی در هر دانشکده پزشکی به وجود آمد؛ به راحتی می‌تواند فعالیت خود را انجام دهد.»

رئیس دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد واحد اراک:کیفیت آموزش پزشکی با دانشگاه‌های دولتی برابری می‌کند

مهناز جلا‌وندی، رئیس دانشکده علوم پزشکی دانشگاه آزاد واحد اراک گفت: «این دانشکده از سال 1371 فعالیت خود را در مقطع کاردانی آغاز و از سال 1384 به بعد در مقطع کارشناسی دانشجو جذب کرد. درحال حاضر در این دانشکده حدود 850 نفر دانشجو تحصیل می‌کنند.»
او درباره شرایط تجهیزات و امکانات دانشکده علوم پزشکی واحد اراک، اظهار داشت: «امکانات و زیرساخت‌های موجود دانشکده به نسبت بسیاری از دانشگاه‌ها شرایط مناسبی دارد. امکانات این واحد حتی به نسبت سطح استان نیز با توجه به مدت زمان فعالیت، در جایگاه مطلوبی قرار گرفته است. برای مثال یک نیم‌طبقه را به مرکز مهارت‌های بالینی اختصاص داده و در آن چند بخش مانند مرکز بهداشت نمونه، مرکز مهارت رشته‌های دانشگاه و اتاق مولاژ در آن به صورت مجزا وجود دارند. همچنین آزمایشگاه‌های دانشکده پاسخگوی نیازهای دانشجویان بوده و حتی با توجه به قابلیت‌های آن، آزمایشگاه موردتایید مواد غذایی استان نیز در آن مستقر است.»
رئیس دانشکده علوم پزشکی واحد اراک درخصوص اقدامات مثبتی که زیرنظر این دانشکده انجام شده، گفت: «سال گذشته مرکز تجمیع واکسیناسیون با همکاری مرکز بهداشت شهرستان اراک، چندین ماه یکی از فعال‌ترین مراکز بوده است. همچنین، سرای نوآوری سلامت کار که به‌عنوان اولین سرا در کنار مرکز رشد سلامت زیرنظر دانشکده پزشکی در واحد اراک فعال بوده و خانه خلاق گیاهان دارویی را نیز زیرنظر این واحد تشکیل و مشغول سیاستگذاری در حوزه گیاهان دارویی هستیم.»
جلالوندی درخصوص اقدامات دانشکده علوم پزشکی واحد اراک برای سال‌های آتی بیان کرد: «در جهت توسعه رشته‌های علوم پزشکی، درنظر داریم با حفظ رشته‌های موجود، ظرفیت گروه پرستاری را بالا برده و هیات‌علمی را تقویت کنیم. تلاش‌هایی برای جذب رشته‌های ارشد در حوزه علوم پزشکی مانند رشته پرستاری شده و در دستور کار قرار گرفته است. همچنین با توجه به عملکرد مثبت دانشکده علوم پزشکی واحد اراک مدیریت چند رشته مهارتی در مقطع کاردانی نیز واگذار شده است.»
او درباره شرایط و وضعیت آموزش پزشکی در دانشگاه‌ آزاد توضیح داد: «دانشگاه آزاد اسلامی به نسبت دیگر دانشگاه‌ها بیمارستان ملکی کمتری دارد. اما با توجه به ‌انگیزه بالای هیات‌علمی و دانشجویان دانشگاه آزاد و قراردادهایی که با دانشگاه‌های علوم پزشکی و تامین اجتماعی منعقد شده، این کمبود پوشش داده شده است. همچنین فارغ‌التحصیلان دانشگاه آزاد در رشته‌های پزشکی بسیار کارآمد تربیت شده و حتی در برخی از موارد بالاتر از هم‌رشته‌های خود در دیگر دانشگاه‌ها قرار دارند.»
رئیس دانشکده علوم پزشکی واحد اراک در ادامه افزود: «تا امروز دانشگاه آزاد اسلامی تابع همه مقررات و ضوابط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی عمل کرده است. به همان میزانی که این وزارتخانه دانشکده‌های پزشکی دیگر دانشگاه‌ها را زیرنظر دارد؛ دانشکده‌های پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی را نیز بررسی می‌کند. این درحالی است که دانشگاه آزاد اسلامی به نسبت دانشگاه‌های سراسری از بودجه و نیروی متخصص کمتری برخوردار است. این کمبود نیز با فعالیت مضاعف کادر دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه پزشکی جبران شده است. به عقیده من، اگر عملکرد دانشگاه آزاد از دیگر دانشگاه‌های فعال در کشور در حوزه پزشکی بالاتر نباشد، قطعا پایین‌تر نیست.»
جلالوند درخصوص تاثیر افزایش ظرفیت‌های رشته‌های پزشکی بر کیفیت آموزش این رشته‌ها، عنوان کرد: «ظرفیت رشته‌ها افزوده شد اما ظرفیت مراکز بالینی به این نسبت افزوده نشده و این امر باعث افزایش فشار بیشتر روی واحدهای دانشگاهی به‌خصوص دانشگاه آزاد که بیمارستان ملکی کمی دارد، می‌شود. این موضوع نگرانی‌هایی را در بین دانشگاه‌های دولتی و آزاد استان مرکزی ایجاد کرده است.»
رئیس دانشکده علوم پزشکی واحد اراک درمورد اقدامات لازم برای رشد بهتر رشته‌های پزشکی در دانشگاه آزاد گفت: «درحال حاضر کیفیت بخشی در دستور کار دانشگاه قرار گرفته اما بهتر است این امر با جدیت بیشتری دنبال شود. استقلال نسبی معاونت علوم پزشکی در دانشگاه آزاد نیز یکی از اتفاقات خوبی است که وجود دارد. همچنین باید در زمینه جذب هیات‌علمی فعل‌تر و پویاتر عمل شود.»

رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد واحد مشهد:ارتباط مستقیم دانشجوی پزشکی با استاد از محاسن تحصیل در دانشگاه آزاد است

علی خاکشور، رئیس دانشکده پزشکی دانشگاه آزاد واحد مشهد با بیان اینکه حوزه علوم پزشکی در سال 1364 با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی پرستاری آغاز به کار کرد، گفت: «در سال 1365 دانشکده پزشکی در ابتدا با پذیرش 30 دانشجو در فضایی به وسعت هزار و 200 مترمربع مشتمل بر 6 کلاس درس شروع به کار کرد. در سال 1369 جذب دانشجو در رشته کارشناسی مامایی نیز انجام شد. با توجه به سیاست توسعه و ارتقای کیفیت دانشکده پزشکی، به مکان جدید خود منتقل و در زمینی به وسعتی بالغ‌بر 6 هزار مترمربع با کلیه تجهیزات و زیرساخت‌های آموزشی و رفاهی دانشجویان پزشکی راه‌اندازی شد.»  او افزود: «تاکنون طی 24 دوره حدود 2 هزار دانشجوی رشته پزشکی از این دانشکده فارغ‌التحصیل و تعداد بسیاری از فارغ‌التحصیلان در مقاطع بالاتر به تحصیلات خود ادامه داده و در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و حتی در سطح بوردهای تخصصی وزارت بهداشت فعالیت می‌کنند. گروهی دیگر نیز پس از گذراندن دوره‌های تخصصی و فوق‌تخصصی به‌عنوان عضو هیات‌علمی در همین دانشکده به تدریس مشغول شده‌اند. البته برخی دیگر از فارغ‌التحصیلان مهاجرت و در دانشگاه‌های مطرح دنیا مشغول ادامه تحصیل یا در کسوت استادی ایفای نقش می‌کنند.» خاکشور درباره تعداد دانشجویان درحال تحصیل دانشکده پزشکی واحد مشهد، افزود: «درحال حاضر 2 هزار و 400 دانشجو در این دانشکده مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد 860 نفر در رشته پزشکی و مابقی در رشته‌های کارشناسی پرستاری، مامایی، رادیولوژی، هوشبری، اتاق عمل، علوم آزمایشگاهی و پرتوشناسی تحصیل می‌کنند.» رئیس دانشکده پزشکی واحد مشهد درخصوص کیفیت آموزشی رشته پزشکی در دانشگاه آزاد اسلامی عنوان کرد: «کلیه دانشگاه‌‌ها ملزم به رعایت استانداردهای ابلاغی از سوی وزارت بهداشت بوده و هر ساله به همین علت، مورد بازدید و پایش قرار گرفته و درصورت رعایت استانداردهای آموزشی مجوز پذیرش جذب دانشجو کسب می‌کنند. در آخرین بازدید وزارت بهداشت از دانشکده مشهد که براساس استانداردهای جهانی «WFME» انجام می‌شود؛ این دانشکده موردتایید قرار گرفته است.» او گفت: «هرساله به‌طور متوسط حدود 45 نفر از دانشجویان پزشکی واحد مشهد در آزمون رزیدنتی قبول می‌شوند که نشان از کیفیت آموزش‌های ارائه‌شده به آنهاست. ارتباط مستقیم دانشجوی پزشکی با استاد، یکی از نقاط مثبت تحصیل رشته پزشکی در دانشگاه آزاد اسلامی است. این درحالی است که در دانشگاه‌های علوم پزشکی به واسطه وجود رزیدنت‌ها و فلوها اغلب کارآموزان و کارورزان پزشکی عمومی مورد غفلت واقع شده و بیشتر آموزش را از جانب رزیدنت‌ها فرا می‌گیرند.» خاکشور درباره وضعیت تجهیزات پزشکی، زیرساخت‌ها و امکانات آموزشی در دانشگاه آزاد اظهار کرد: «دانشگاه آزاد واحد مشهد با 2 بیمارستان ملکی و بیمارستان‌های طرف قرارداد و با داشتن دانشکده پزشکی، پرستاری، مامایی و پیراپزشکی توانسته بسترهای لازم برای آموزش دانشجویان را فراهم و استانداردهای کالبدی تهیه شده است.» رئیس دانشکده پزشکی واحد مشهد ادامه داد: «با توجه به افزایش رشته‌های علوم پزشکی و استقبالی که متقاضیان در کشور و حتی کشورهای همسایه داشتند؛ باید توسعه امکانات و تجهیزات آموزشی به‌شدت مورد توجه قرار گیرد.» او درخصوص عملکرد دانشگاه آزاد اسلامی در حوزه پزشکی، عنوان کرد: «با توجه به فعالیت دانش‌آموختگان دانشکده پزشکی واحد مشهد در مراکز درمانی سطح شهر و ارائه خدمات به بیماران، می‌توان آن را به‌عنوان نمونه عینی عملکرد موفق و قابل‌قبول دانشگاه آزاد اسلامی تلقی کرد. همچنین بسیاری از دانش‌آموختگان این دانشگاه در مقاطع رزیدنتی و تحصیلات تکمیلی موفق بوده و توانسته‌‌اند به کرسی‌های استادی در دانشگاه‌های داخل و خارج از کشور برسند که این نمونه‌ای دیگر از موفقیت دانشگاه آزاد اسلامی است.» رئیس دانشکده پزشکی واحد مشهد درخصوص اقدامات لازم برای رشد و تاثیر مثبت دانشگاه آزاد اسلامی بر حوزه پزشکی گفت: «دانشگاه آزاد اسلامی طی سال‌ها‌ فعالیت دوشادوش سایر دانشگاه‌های علوم پزشکی رسالت خود را با ارائه آموزش باکیفیت و تربیت افراد حرفه‌ای برای نظام سلامت انجام داده است. این دانشگاه همواره با سرلوحه قراردادن اسناد بالادستی و سیاست‌های وزارت بهداشت تلاش دارد با ایجاد زمینه، جوانان بااستعداد کشور را جذب کرده و از فرار مغزها جلوگیری کند. همچنین از ظرفیت‌های جوانان استفاده کرده و زمینه اشتغال برای قشر وسیعی از کارکنان و اعضای هیات‌علمی را فراهم می‌کند.»  او افزود: «درحال حاضر تقریبا همه خانواده‌ها فارغ‌التحصیلانی از دانشگاه آزاد اسلامی دارند؛ لذا انتظار حمایت از دستگاه‌های مرتبط نیز زیاد است. معقتدم باید تعدادی از فارغ‌التحصیلان نیروی طرحی و تعهد خدمت را به بیمارستان‌ها و دانشکده‌های دانشگاه آزاد اسلامی اختصاص دهند. این درحالی است که دانشگاه آزاد اسلامی بی‌نیاز از دولت، دانشجوی شهریه‌پرداز تربیت و فارغ‌التحصیل می‌کند. اما حتی یک نفر هم نمی‌تواند مجوز گذراندن طرح در دانشگاه آزاد اسلامی را اخذ کند. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تخت بیمارستان‌های دانشگاه آزاد اسلامی خالی و بیمارستان‌های دولتی حتی تخت برای بستری شدن را ندارند. این امر مباحث مربوط به « stewardship» را در نظام سلامت پررنگ می‌کند.»

در این رابطه بیشتر بخوانیم:

دانشگاه علوم‌پزشکی آزاد بزرگ‌ترین در جهان اسلام و نماد علمی شهر تهران(لینک)