توپ در زمین آمریکا ماند

علی مزروعی، خبرنگار گروه سیاسی: پیش‌نویس نهایی آماده شده است، ایران باید تصمیم بگیرد آری یا خیر، نمی‌شود با بخشی از برجام موافق و با بخشی مخالف بود. اینها گزاره‌هایی است که کمتر از یک هفته پیش طرف‌های اروپایی مطرح کرده و قصد داشتند توپ تصمیم‌گیری درمورد نتیجه نهایی را به زمین ایران بیندازند. هم‌صدایی آمریکا با پیشنهاد اروپایی نشان از طراحی یک بازفشار برای ایران داشت تا تهران تحت‌تاثیر ترس از شکست مذاکرات و مقصر معرفی‌شدن تن به خواسته‌های طرف غربی بدهد. ایران اما هوشمندانه در میدان طراحی‌شده غرب بازی نکرده و دوشنبه‌شب با ارائه پیشنهادهای رو به جلو ضمن باز نگه‌داشتن باب مذاکره برای چندمین‌بار این واقعیت را اعلام کرد که ایران خطوط‌قرمز خود را تحت‌فشار نادیده نگرفته و این آمریکاست که به‌عنوان طرف غیرمتعهد باید تصمیم سیاسی گرفته و با تضمین انتفاع ایران از برجام مجددا به آن بازگردد. پیش از این نیز طرف غربی با ایجاد وقفه در روند مذاکرات وین در اسفندماه سال گذشته قصد داشت با ایجاد ترس از به بن‌بست‌رسیدن مذاکرات ایران را وادار به کوتاه آمدن از مطالبات خود کند. واقعیت‌های میدانی اما باعث شده بیشتر از همه ترس از شکست مذاکرات دامن خود اروپا را بگیرد. قیمت بالای انرژی در دنیا، اعتراض‌های خیابانی نسبت به گرانی سوخت و استفاده نکردن از ظرفیت انرژی ایران برای حل این بحران عواملی است که باعث می‌شود قبل از فرارسیدن زمستانی سرد تن هر سیاستمداری از وحشت به لرزه بیفتد. قاطعیت ایران بر سر خطوط‌قرمز اعلامی که پیش از این حربه ایجاد ترس طرف غربی را از کار انداخته بود باردیگر نیز این ابزار را از کار انداخت. این واقعیت را می‌توان در واکنش طرف‌های مذاکره‌کننده به پیشنهادهای ایران به وضوح مشاهده کرد.
امیر عبداللهیان روز دوشنبه در نشستی خبری که به‌مناسبت روز خبرنگار برگزار می‌شد ضمن اعلام خبر ارائه پاسخ ایران درمورد متن پیشنهادی اتحادیه اروپا اعلام کرد که درصورت تامین نظرات منطقی تهران، آمادگی ورود به مرحله توافق و برگزاری جلسات جمع‌بندی با حضور وزرای امورخارجه در وین برای ایران وجود دارد. امیر عبداللهیان همچنین ضمن اشاره به انعطاف ایران درمورد برخی مواردی که زیر خط‌قرمز ایران بود، گفت: «طرف آمریکایی در مذاکرات اخیر وین در حد نسبی در دو موضوع انعطاف شفاهی خودش را بیان کرده که باید تبدیل به متن شود و در موضوع سوم که در زمینه‌ تضامین است باید واقع‌بینی طرف آمریکایی را داشته باشیم.» بسته‌شدن پرونده‌های ادعایی آژانس علیه برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز ایران و تحریم‌ها دو موضوعی است که مطابق گفته وزیر خارجه کشورمان طرف آمریکایی نسبت به آنها انعطاف شفاهی نشان داده است. امیر عبداللهیان برخلاف رویکرد فشار طرف غربی باب مذاکره را نبسته و گفته است: «اگر طرف آمریکایی با انعطاف باشد در نقطه توافقنامه خواهیم بود و اگر واکنش آمریکایی تکرار مصیبت‌های داخلی آمریکا باشد، باید بیشتر حرف بزنیم و گفت‌وگو کنیم.» باید دید طرف آمریکایی حاضر خواهد شد به‌صورت کتبی و رسمی نیز به این خواسته‌ها تن دهد یا هم‌راستا با موضعی که اخیرا سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گرفته است همچنان مطالبات زیاده‌خواهانه را مبنای دیپلماسی خود قرار خواهد داد. ند پرایس شامگاه دوشنبه در یک نشست خبری بدون اشاره به نقش آمریکا در جلوگیری از انتفاع اقتصادی ایران از برجام مطالبات بحق ایران را فرعی خوانده و راه بازگشت به برجام را کنار‌گذاشتن این مطالبات اعلام کرده بود. در سوی دیگر واکنش‌های طرفین اروپایی به پاسخ ایران نشان داد برخلاف جوسازی‌های این طرف‌ها که متن آماده‌شده را غیرقابل‌چانه‌زنی می‌دانستند باب گفت‌وگو بسته نشده و ایران به‌درستی بازی صفر و صدی غرب را نادیده گرفته و پیشنهادهای قابل مذاکره دیگری را روی میز گذاشته است. جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درحالی از دریافت پاسخ‌ها و پیشنهادهای ایران ابراز خوشحالی کرده است که هفته گذشته و بعد از ارائه متن پیشنهادی اتحادیه اروپا به ایران پیتر استانو، سخنگوی سرویس اقدام خارجی این اتحادیه ضمن اینکه مدعی بود دیگر فضایی برای مذاکرات باقی نمانده از طرفین خواسته بود به‌سرعت پاسخ خود را که محدود به «آری» یا «خیر» است، ارائه دهند. همچنین میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین نیز که پیش از این ارائه اصلاحاتی برای متن پیشنهادی اروپا را محتمل دانسته بود، پاسخ ایران به این متن و پیشنهادهای ارائه‌شده درمورد تقویت تضامین را نیز سازنده توصیف کرده است. اولیانوف همچنین در گفت‌وگو با اسپوتنیک ضمن بیان احتمال دیدار قریب‌الوقوع در سطح وزرای خارجه درخصوص توافق هسته‌ای توپ را به زمین آمریکا انداخته و تاکید کرده است: «اگر آمریکا در آینده بخواهد از توافق هسته‌ای احیا‌شده با ایران دست بردارد، این امر برای آنها بی‌دردسر نخواهد بود.» با ارائه پیشنهادهای ایران به مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و انتقال این پیشنهادها به کاخ سفید این انتظار وجود دارد که آمریکا پاسخ خود به پیشنهادهای ایران را تا پایان امروز ارائه دهد. توپ در زمین آمریکاست و باید دید واشنگتن عزمی برای رسیدن به توافق نشان خواهد داد و به میز مذاکرات برخواهد گشت یا همچنان منافع تمام دنیا را در آتش لج‌بازی سیاسی خود خواهد سوزاند.

در این باره بیشتر بخوانیم:

دستیابی به توافق به انعطاف آمریکا بستگی دارد (لینک)