محمدرضا حاجی‌عبدالرزاق، خبرنگار گروه ورزش: به‌تازگی هیات‌رئیسه سابق فدراسیون که مسئول امضای قرارداد با مارک ویلموتس و تحمیل شدن غرامت سنگین به این فدراسیون بودند، در اقدامی عجیب از کشور آمریکا و دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق این کشور به‌علت تشدید تحریم‌ها که موجب کارشکنی در پرداخت حقوق ویلموتس شده بود، در دادگستری تهران شکایت کردند. درواقع این افراد که در دوره ریاست مهدی تاج اعضای هیات‌رئیسه فدراسیون فوتبال را تشکیل می‌دادند، با استناد به تحریم‌های آمریکا در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ که از عوامل دخیل در پرداخت نشدن به‌موقع قرارداد مارک ویلموتس بوده، از این کشور و رئیس‌جمهور سابق آمریکا با ارائه دادخواستی شکایت کرده‌اند.
بر همین اساس شاکیان این پرونده در دادخواست خود اعلام کرده‌اند که دادگاه حکمیت ورزش در قسمتی از رای خود، بر حسن‌نیت فدراسیون فوتبال به‌منظور تلاش برای پرداخت دستمزد ویلموتس صحه گذاشته است اما فشارهای سنگین ناشی از تحریم ایالات‌متحده، مانع از آن شده که فدراسیون فوتبال ایران بتواند به تعهدات قراردادی خود عمل کند و درنتیجه خسارات مادی و معنوی زیادی به فدراسیون، فوتبال کشور و اعضای هیات‌رئیسه وقت تحمیل‌شده است تا به این ترتیب خواستار غرامت شوند. بر همین اساس دقایقی با فریدون اصفهانیان، عضو سابق هیات‌مدیره فدراسیون فوتبال و رئیس سابق کمیته داوران در این خصوص به صحبت پرداخته‌ایم، با این توضیح که این فرصت دست داد تا دقایقی نیز درباره اوضاع و احوال داوری فوتبال ایران با وی گفت‌وگو کنیم. گفت‌وگوی «فرهیختگان» با اصفهانیان را در ادامه می‌خوانید.

چطور شد تصمیم گرفتید بر سر مسائل فوتبال ایران از ترامپ رئیس‌جمهور سابق آمریکا به دادگستری تهران شکایت کنید؟
به‌هرحال با توجه به همفکری‌هایی که شد تصمیم گرفتیم این اقدام را در دستورکار قرار بدهیم. حتما به یاد دارید که در زمان سرمربیگری کی‌روش، فیفا از محل مطالبات فوتبال ایران پول قرارداد وی را به این سرمربی پرداخت می‌کرد اما به‌خاطر تحریم‌هایی که بعدا شدت گرفت نتوانستیم از همین طریق از سوی فیفا پول ویلموتس را به‌موقع پرداخت کنیم که این موضوع مشکلات عدیده‌ای را برای فدراسیون، فوتبال ملی و هواداران پیش آورد. این تحریم‌ها حتی باعث شده است امروز تیم ملی فوتبال ایران در راه برگزاری دیدارهای دوستانه نیز با مشکلات عدیده‌ای مواجه شود. اینها همه درحالی هستند که در این شرایط سخت اقتصادی که فوتبال به دلخوشی مردم تبدیل شده است، فوتبال ما به‌خاطر همین شرایط متوقف شده و نتوانست مثل گذشته به حرکت خود ادامه بدهد. از سوی دیگر درباره این اتفاقات در این مدت اخیر فشار و استرس زیادی به مسئولان وقت فدراسیون فوتبال وارد شد و به همین دلیل این حق ما بود که چنین کاری را انجام بدهیم، هرچند این کار مسبوق‌به‌سابقه است و وکلا و مشاوران حقوقی به ما گفتند که قبلا هم این اتفاق افتاده و خیلی‌ها دراین خصوص شکایاتی را تنظیم کردند که دادخواهی آنها نه‌تنها به مباحث مالی بلکه به ضربات و مشکلات روحی نیز اشاره دارد که به‌خاطر همین تحریم‌ها حاصل شده است. همه اینها به کنار در این مدت خیلی‌ها بی‌رحمانه انتقاد کردند که اینها خوردند و بردند اما درنهایت دیدید که خود فیفا هم اعلام کرد تحریم‌ها باعث شد تا این اتفاق بیفتد. من از شما سوال می‌کنم چطور زمان کی‌روش، پول قرارداد وی به‌راحتی پرداخت می‌شد اما با توجه به افزایش تحریم‌های آمریکا ما نتوانستیم این روال را درقبال ویلموتس هم ادامه بدهیم. حتی اگر یادتان باشد عزیزی‌خادم در وعده‌های انتخاباتی خود مدام می‌گفت ما فلان کار را می‌کنیم و فلان چیز را می‌آوریم اما درنهایت خودش اعتراف کرد که ما حتی یک جوراب نتوانستیم از بیرون بیاوریم. بنابراین اینها همه مشکلاتی بود که نه‌تنها به فوتبال ما وارد کرد بلکه باعث شد مسئولان وقت فدراسیون فوتبال هم با ضربات و لطمات روحی و روانی زیادی مواجه شوند. این همه علیه ما نوشتند و حرف زدند، این درحالی است که این حرف‌ها و نقدها باعث شد تا خانواده ما هم دچار مشکلاتی شوند. بنابراین درنهایت و به دلایلی که برشمردم، با توجه به صحبت‌هایی که داشتیم، قرار بر این شد که بعد از مشورت با وکلای مجرب این اتفاق بیفتد. الان هم گفته می‌شود که اگر این اتفاق بیفتد و دادخواهی ما ثابت شود و به نتیجه مطلوب برسیم، غرامتی که دریافت خواهیم کرد از پولی که باید به ویلموتس بدهیم خیلی بیشتر می‌تواند باشد.

این شکایت چقدر ضمانت اجرایی برای کسب نتیجه مطلوب دارد؟
در هر صورت ما با وکلای مجرب مشورت کردیم و آنها به ما گفتند که وقتی این شکایت را در دادگستری در کشورمان مطرح می‌کنیم قابلیت پیگیری و بررسی در آمریکا خواهد داشت و آنها باید از این ضرر و زیانی که به فوتبال ایران زده‌اند، دفاع کنند.

در این خصوص برخی چهره‌های فوتبالی به این اقدامی که انجام داده‌اید، انتقاداتی را مطرح کرده‌اند.
افرادی که خودشان فوتبالیست بوده‌اند و سابقه مدیریتی هم دارند و سنی از آنها گذشته باید فوتبالی هم فکر کنند و نباید هر انتقادی را مطرح کنند. مگر ما چه گناهی را مرتکب شدیم که این همه مورد هجمه قرار بگیریم. در هر صورت یک قراردادی بین رئیس فدراسیون، خزانه‌دار فدراسیون با ویلموتس و اطرافیانش بسته شده و قرارداد هم طبق گفته وکلای خبره مشکلی نداشته است و تحریم‌ها باعث شد تا تبعات بعدی ایجاد شود. واقعیت هم همین بود که اگر پول این سرمربی در موعد مقررش پرداخت می‌شد، اصلا شکایتی نمی‌شد که کار به این جا کشیده شود. در هر صورت تیم ملی داشت روال خود را پیش می‌رفت و این مسائل پیش نمی‌آمد. فیفا هم می‌گوید اگر بازیکن یا مربی دو ماه از قراردادش بگذرد و پولی نگیرد می‌تواند قراردادش را یک‌طرفه فسخ کند. ویلموتس هم پنج ماه کار کرد و نشد پولش را بدهیم و رفت و یک‌طرفه قراردادش را فسخ کرد. هرچند با وجود اینکه قراردادش را فسخ کرده بود و کار درستی هم نبود، در بازی با عراق، تیم ملی را همراهی کرد. بنابراین این قرارداد هم شرایط خاص خودش را داشت و ما باید پول ویلموتس را به‌موقع می‌دادیم و مشخص بود وقتی پنج ماه پول این مربی را نمی‌دهیم او شکایت می‌کند. اگر این اتفاق در موعد مقرر می‌افتاد نه شکایت بازی صورت می‌گرفت، نه شاهد تبعات امروزی بودیم.

در هر صورت دومیلیون‌یورو که به وی پرداخت شده است؟
بله درست است اما چطور این پول را دادیم؟ هیات دولت، وزارت ورزش و شرکت شستا این پول را در قالب قرض تامین کردند. اما بازهم تاکید می‌کنم اگر به‌موقع پول را طبق قرارداد می‌دادیم هرگز این اتفاقات نمی‌افتاد.

شاید قرارداد از لحاظ محتوایی به قول شما مشکلی نداشت اما از لحاظ فنی هم این مربی واقعا لایق نشستن روی نیمکت تیم ملی بود؟ آن هم با مبلغ قرارداد چندبرابری؟
بله این حرف‌ها هم زده می‌شود اما افرادی که این قرارداد را امضا کردند حتما برای خودشان دلایلی داشتند، ضمن اینکه این افراد می‌گفتند طبق بررسی‌هایی که کردیم ویلموتس نفر نوزدهم رنکینگ مربیان جهان و بالاتر از کی‌روش بود که اگر اشتباه نکنم می‌گفتند در رده سی و اندی قرار داشت. بنابراین درست است که امروز این نقدها و حرف‌ها زده می‌شود اما مگر یادتان رفته که بعد از کی‌روش، همه در نظرسنجی‌ها می‌گفتند که ما مربی خارجی می‌خواهیم و طبق نظرسنجی‌ها هم این انتخاب صورت گرفت. البته به جز ویلموتس، با چند نفر دیگر هم صحبت کرده بودند و به هر دلیلی مذاکرات با بقیه به نتیجه نرسیده و درنهایت به ویلموتسی رسیده بودند که بالاتر از کی‌روش در رنکینگ مربیان قرار داشت.

فکر نمی‌کنید اقدامی که کردید مصداق فرار رو به جلو باشد؟
خیر این‌طور نیست. مگر ما قرارداد امضا کرده بودیم؟ در هر صورت این قرارداد را ما رویت کرده بودیم و مشکلی در آن ندیدیم. با این حال در هر صورت برای این قرارداد امضای رئیس و خزانه‌دار فدراسیون کفایت می‌کرد و نیازی به امضای سایر اعضا نبود. با این حال اگر این شکایت نتیجه بدهد پول به‌مراتب بیشتر از ضرری که در فدراسیون و تیم ملی متحمل شدیم را به‌عنوان غرامت دریافت خواهیم کرد. این حرف را وکلای ما می‌گویند و حتی اعتقاد دارند طبق سوابق قبلی این امر می‌تواند شدنی باشد.

وقتی مهدی تاج مقصر این اوضاع است، بازگشت وی را به عرصه انتخاباتی چطور ارزیابی می‌کنید؟
چه تقصیری؟ این قراردادی بود که بسته شد و همه هم تایید کردند که مشکلی نداشته است. حالا یک عده سمپاشی می‌کنند و می‌گویند پول ویلموتس در حد و اندازه‌های وی نبوده و این صحبت‌هایی است که متاسفانه مطرح می‌شود. الان شما از یک سوپری هم بخواهید گوجه بگیرید، یک سوپری با قیمت چهارهزار تومان با شما حساب می‌کند و یک سوپری دیگر هشت‌هزار تومان. بقیه اجناس دیگر هم به همین ترتیب، در هر مغازه به شما یک جنس واحد را به قیمت متفاوتی می‌دهند. البته اینها که می‌گویم مثال هستند و برای قرارداد ویلموتس هم بررسی‌هایی صورت گرفته بود و این‌طور نبود که کشکی با او قرارداد ببندند. بررسی‌هایی صورت گرفته بود و امیدوارم درنهایت این شکایت هم به نتیجه برسد تا حق فوتبال ایران که خیلی ضایع شده است را به این شکل تعیین‌تکلیف کنیم.

تاج در صحبت‌های اخیر خود به‌نوعی وزیر سابق ورزش را هم در این قرارداد مقصر دانسته بود. در این خصوص چه صحبتی دارید؟
بله زمان ایشان این قرارداد بسته شد اما باز هم اعتقاد دارم در این وسط کسی مقصر نیست و فقط به این دلیل این مشکلات و تبعات ایجاد شد که پول این مربی به‌موقع پرداخت نشد. حتما یادتان هست که همان زمان هم درخصوص ویلموتس خیلی حرف‌ها زده شد که این مربی سطح فنی بالایی دارد و به‌خاطر برخی مسائل حاضر نیست به ایران بیاید اما او مصاحبه کرد و گفت که ایران امن است و مردمان خوبی دارد و از لحاظ سیاسی هم کشور ما را تایید کرد. آن زمان همه به‌به و چه‌چه می‌کردند و حالا که کار به اینجا رسیده همه انتقاد می‌کنند. این درحالی است که اگر پول وی را می‌دادند این اتفاقات نمی‌افتاد.

در سال گذشته مشکلات داوری تقریبا به اوج رسید و صدای خیلی از اهالی فوتبال را درآورد، هرچند این انتقادات در زمان خود شما نیز وجود داشت.
من برای داوران فوتبال‌مان آرزوی موفقیت دارم و امیدوارم بتوانند قضاوت‌های خوبی داشته باشند. آن زمان که ما بودیم و سر کار آمدیم، بعد از یکی دو سال اکثر داوران بزرگ ما کنار کشیدند و از دنیای داوری خداحافظی کردند. نفراتی مانند محسن ترکی، قهرمانی، ممبینی، جهانبازی، مظفری‌زاده و خیلی از داوران سرشناس و مطرح دیگر هم رفتند اما سعی کردیم جایگزین برای این نفرات داشته باشیم و این داورانی که امروز مطرح هستند و قضاوت می‌کنند، همان‌هایی هستند که در دوران ما به نیت جوان‌گرایی و در راستای پوست‌اندازی به چرخه داوری کشور اضافه شدند و امروز به قضاوت می‌پردازند. بنابراین تا حدی می‌توان گفت در این مدت داوران قضاوت‌های خوبی داشتند و ترکیب خوبی از بین داوران قدیمی و باتجربه با جوان‌ترها شاهد بودیم. اشتباه داوری همیشه و در همه دوران‌ها وجود داشته؛ اما این اشتباهات در زمان ما درنهایت 10 تا 15درصد بود که در کل خیلی عدد بزرگی نبود. در هر صورت باید سعی و صحبت شود تا با هر اقدامی بتوانیم از اشتباهات داوران کم کنیم؛ اینها به آموزش و تجربه مربوط می‌شود و برخی از این افراد نیاز به تجربیات بالایی دارند و باید از لحاظ روحی و روانی با آنها کار شود. به‌تازگی یک دوره دانش‌افزایی برای داوران برگزار شده که امیدوارم تاثیر آن را در طول رقابت‌های فصل شاهد باشیم. داوران هم ان‌شاءالله از این فرصت استفاده کرده باشند تا امسال قضاوت‌های بهتری را شاهد باشیم.

این مباحثی که درخصوص ابزار انتخاباتی شدن داوران می‌شود تا چه اندازه درست است و آن را تایید می‌کنید؟
خدا نکند چنین تفکری در کمیته داوران باشد که داوران را ابزار انتخاباتی کنند. واقعیت این است در زمانی که از کمیته داوران رفتم، با 85 داور و کمک‌داور این کمیته را تحویل دادم. این درحالی است که این تعداد بعد از ما به 140 نفر رسید و الان هم همین حدود داور وجود دارد. این تفکر واقعا اشتباه است و اگر کمیته‌ای بخواهد به‌خاطر رای هیات‌های فوتبال از داوران استفاده ابزاری کند، اصلا خدا را خوش نمی‌آید و باید آنهایی به داوری ورود کنند که صلاحیت و شایستگی‌اش را دارند تا بتوانند به داوری کشور کمک کرده و قضاوت‌های درستی داشته باشند. من خودم فوتبال بازی کردم و خیلی از داوران ما نیز چنین شرایطی دارند. پس مطمئن باشید داوری که فوتبال بازی کرده باشد و فهم فوتبالی دارد، طبیعی است قضاوت بهتری هم دارد. فدراسیون ما هم باید برحسب وظایف ذاتی خود دنبال پرورش مربی و داور باشد نه امور دیگر و اصلا در فدراسیون نباید به خیلی مسائل فکر شود. اما ما کجا در این مقوله‌ها موفق هستیم و کجا داور پرورش دادیم؟ خود من برای این کار دو طرح داشتم که بعد از ما مشخص نشد این طرح‌ها به کجا رسیدند.

درباره این طرح‌ها با جزئیات صحبت می‌کنید؟
ما می‌خواستیم استعدادیابی را از خود استان‌ها آغاز کنیم که براساس آن نیز استان‌ها را به 8 منطقه تقسیم کرده و داخل هر منطقه یک استعدادیاب قرار می‌دادیم و در هر 5 استان همجوار هم یک ناظر و استعدادیاب از طرف فدراسیون امور را عهده‌دار می‌شدند. اگر این اتفاق می‌افتاد و این لینک به وجود می‌آمد، از دل بسیاری از استان‌ها امروز داوران جوان و خوبی استخراج می‌شدند که می‌توانستند آینده داوری فوتبال کشور باشند. ما امروز در استان‌‌ها داورانی داریم که پیشکسوت شده‌اند. اینها را چه کسانی باید در گذشته شناسایی کرده یا امروز نفرات جدید را شناسایی کند؟ در نقطه مقابل هم الان استانی داریم که داورانش پیشکسوت هستند اما بهتر از آنها را معرفی نمی‌کنند، چون سن‌شان کمتر و پایین‌تر است. درحالی‌که در همین استان‌ها بازی‌های لیگ استانی را همین افراد قضاوت می‌کنند اما به کمیته داوران معرفی نمی‌شوند، چون جلوی آنها سدهایی قرار دارد. بنابراین اگر استعدادیابی لازم در داوری صورت بگیرد، مطمئن باشید استعدادهای خوبی در این عرصه پیدا می‌شوند.