جوابیه وزارت رفاه به گزارش «فرهیختگان»

سوم مردادماه سال جاری «فرهیختگان» در گزارشی با عنوان «اعداد ترسناک متناقض» به بررسی وضعیت جمعیت NEETها پرداخت. این شاخص آن‌طور که در ادامه می‌آید بیانگر سهم جوانان 24-15ساله‌ غیرفعال و بیکاری است که نه درحال تحصیل‌ هستند و نه درحال کارآموزی. در گزارش «فرهیختگان» اشاره شد که وزارت رفاه برای سال 1399 نرخ NEETها را 77 درصد و مرکز آمار ایران این نرخ را 29 درصد اعلام کرده‌اند. همین تفاوت عجیب‌وغریب در نرخ NEETها موجب شک و تردید در صحت آمارهای وزارت رفاه شد و در گزارش «فرهیختگان» نیز برای احتیاط بیشتر درخصوص صحت آمارها از واژه «متناقض» استفاده شد و با قطعیت در این خصوص به قضاوت نپرداختیم. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در جوابیه‌ای نسبت به گزارش مذکور واکنش نشان داده و در جوابیه اذعان داشته که اشتباهات آماری درخصوص نرخ NEETها مربوط به اشتباه محاسباتی این وزارتخانه بوده و آنچه مرکز آمار ایران اعلام می‌کند دقیق است. در ادامه متن کامل جوابیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی می‌آید. 

 متن جوابیه
با تشکر از توجه آن رسانه به موضوع عوامل بیکاری جوانان، به اطلاع مخاطبان ارجمند آن روزنامه می‌رساند؛ در بررسی وضعیت بازار کار جوانان، معمولا از سه شاخص بیکاری، نرخ اشتغال و نرخ مشارکت نیروی کار جوانان استفاده می‌شود. اما این آمارها صرفا گویای بخشی از نیروی کار بالقوه جوانان است، زیرا بسیاری از نیروهای جوان وجود دارند که به دلایل گوناگون و با وجود میل باطنی خود نتوانستند وارد بازار کار شوند و جزء جمعیت غیرفعال به حساب می‌آیند. به همین علت سازمان بین‌المللی کار شاخص دیگری را به نام NEETبرای جوانان تعریف کرده است. این شاخص بیانگر سهم جوانان 24-15 ساله‌ غیرفعال و بیکاری است که نه درحال تحصیل‌ هستند و نه درحال کارآموزی. 
برای محاسبه این شاخص لازم است ابتدا تعداد جوانان 24-15 ساله غیرفعال و بیکار شناسایی شوند و در ادامه از بین آنها تعداد افرادی که درحال تحصیل نبوده و در پی کسب مهارت یا کارآموزی هم نیستند را تفکیک و سپس تعداد به‌دست‌آمده را بر جمعیت جوانان 24-15 ساله تقسیم نمود. در محاسباتی که برای سال‌های 1398 تا 1399 انجام شده است، براساس آمار موجود از قبل که سهوا بخش دوم یعنی تعداد جوانانی که مشغول تحصیل هستند نیز در محاسبات لحاظ و به همین دلیل صورت کسر افزایش یافته و شاخص NEET بیشتر از حد واقعی محاسبه شده بود. 
البته این شاخص برای اولین بار در سال 1393 براساس اطلاعات طرح آمارگیری نیروی کار توسط مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت متبوع محاسبه شده و این مهم تا سال 1397 صورت پذیرفته است که گزارش‌های مذکور در سایت مرکز برنامه‌ریزی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قابل دسترس است. باتوجه به وظیفه ذاتی این مرکز به‌منظور ایجاد سری زمانی نماگرهای بازار کار محاسبات صورت گرفته بود، اما سهوا به دلیل خطای محاسباتی سال‌های ۱۳۹۷، 1398 و 1399 شاخص NEET اشتباه محاسبه شده که با اصلاح آن، تناقض آماری برطرف و باتوجه به محاسبه این شاخص در سال 1399 توسط مرکز آمار ایران، محاسبات منطبق بر نتایج آن مرکز به دست آمده است. لازم به ذکر است به دلیل محاسبه شاخص NEET از سال 1399 به بعد توسط مرکز آمار ایران، مبنای محاسبه این شاخص آن مرکز خواهد بود.