نیمکت سردرگم؛ تیم بی‌انگیزه

تیم‌ملی ایران از 6 دیدار ابتدایی خود سه پیروزی، سه شکست و هفت امتیاز به دست آورده بود و شرایط جدول به‌نحوی بود که با دو پیروزی در هفته سوم از شانس بالایی برای صعود به جمع 6 تیم نهایی برخوردار می‌شد؛ اما شرایط به‌گونه‌ای دیگر پیش رفت تا ملی‌پوشان ایران قبل از برگزاری آخرین دیدار هفته سوم مقابل روسیه عدم راهیابی‌شان به مرحله نهایی قطعی شود. درست یک‌روز قبل از شروع هفته سوم و در کنفرانس خبری مربیان گروه H1 بود که ایگور کولاکوویچ، سرمربی تیم‌ملی ایران در گفت‌وگو با خبرنگاران اعلام کرد: «دوباره باید برابر لهستان قرار بگیریم. بازی به بازی پیش خواهیم رفت. تلاش خود را خواهیم کرد و به کسب بهترین‌ها امید داریم.» اما یک سوال؛ آیا تیم‌ملی والیبال ایران واقعا برای کسب بهترین‌ها تمام تلاش خود را به کار گرفت؟ برای رسیدن به این سوال باید وضعیت تیم‌ملی در هفته سوم را بررسی کنیم.

 اشباع شده‌اند؟
تیم‌ملی والیبال ایران در حالی قدم به هفته سوم لیگ جهانی گذاشت که شاهد دو تغییر در ترکیب این تیم بودیم. جواد معنوی‌نژاد و عادل غلامی در آخرین دیدار هفته دوم در تهران مقابل آرژانتین دچار آسیب‌دیدگی شدند و همین عامل باعث شد کادر فنی مجبور به جابه‌جایی دو بازیکن شود، به این ترتیب که علی شفیعی و مجتبی میرزاجانپور در هفته سوم به کار گرفته شدند. ایگور کولاکوویچ در اولین دیدار ترکیب میرسعید معروف، سیدمحمد موسوی، مسعود غلامی، امیر غفور، میلاد عبادی‌پور و فرهاد قائمی را به کار گرفت و مهدی مرندی برای دریافت و مصطفی حیدری برای توپگیری استفاده می‌شدند. شاگردان کولاکوویچ عملکردی بسیار ضعیف را مقابل آمریکایی‌ها از خود به‌جا گذاشتند و در سه ست پیاپی با نتایج 25 بر 17، 25 بر 22 و 30 بر 28 مغلوب شاگردان اسپراو شدند. نکته مهم اینجاست که سردرگمی عجیبی در ترکیب تیم‌ملی ایران وجود داشت و تصمیمات کادر فنی هم در این میان، این سردرگمی را تشدید کرد. این اتفاق در دیدار دوم مقابل لهستان هم رخ داد و بازهم عملکرد ضعیف کولاکوویچ و تیمش ادامه پیدا کرد. سرمربی مونته‌نگرویی در دیدار مقابل لهستان هم همان ترکیب روز اول را به کار گرفت تا یکی از ضعیف‌ترین بازی‌های چند سال اخیر تیم‌ملی والیبال در مسابقات جهانی را شاهد باشیم. از نحوه عملکرد ملی‌پوشان والیبال در رقابت‌های لیگ جهانی 2017 می‌توان این‌گونه نتیجه گرفت که انگار بازیکنان باتجربه تیم از هیچ ‌انگیزه‌ای برای حضور در این مسابقات برخوردار نیستند؛ اما سوال اینجاست که وظیفه کادر فنی در قبال ایجاد ‌انگیزه به ستاره‌های باتجربه چیست؟
 وظیفه دستیاران ایرانی چیست؟
نوع عملکرد ملی‌پوشان ایران در هفته سوم لیگ جهانی این تصور را در ذهن علاقه‌مندان به والیبال ایجاد می‌کرد که انگار آنها قبل از شروع رقابت مقابل حریفان، به‌نوعی شکست را پذیرفته‌اند و هدفی برای راهیابی به مرحله نهایی ندارند. آیا با این تفکر، کادر فنی نباید فکری به حال تیم برای جلوگیری از شکست‌ها می‌کرد. شاید این سوال مطرح شود که ایگور کولاکوویچ هنوز آن‌طور که باید و شاید شناخت شخصیتی از شاگردانش پیدا نکرده و فقط تا حدودی توانسته از لحاظ فنی به وضعیت بازیکنان آگاه شود. شاید بتوان تا حدودی این توجیه را پذیرفت اما نکته این است که پس نقش پیمان اکبری و سعید رضایی به‌عنوان دو مربی ایرانی تیم‌ملی و رابط بازیکنان و سرمربی خارجی چیست؟ اگر فقط قرار به تاثیر فنی آنها بود که خب قطعا دستیاران خارجی ایگور هماهنگی بیشتری با سرمربی تیم‌ملی ایران داشتند و شاید از تجربه بین‌المللی بیشتری هم برخوردار بودند. پس فقط قرار نیست اکبری و رضایی در نقش تمرین‌دهنده و مترجم روی نیمکت حضور داشته باشند. متاسفانه کولاکوویچ در لیگ جهانی نشان داد اعتماد چندانی به نیروهای ذخیره ندارد و فقط از روی اجبار بازیکنان اصلی را از ترکیب بیرون می‌کشد. همین تفکر باعث شد بازیکنان اصلی خیال‌شان از حضور در ترکیب اصلی راحت باشد و تلاش چندانی را از خود نشان ندهند. کافی است به دوران حضور خولیو ولاسکو در تیم‌ملی ایران بازگردیم. وضعیت در تیم‌ملی به‌گونه‌ای بود که هیچ ستاره‌ای خیالش از حضور در ترکیب اصلی راحت نبود و حتی میرسعید معروف هم مدتی از ترکیب دور ماند. انگار در تیم‌ملی هیچ حس رقابتی وجود ندارد و کادر فنی سردرگم، تیمی بی‌انگیزه را ساخته است.

 تفکر غلط نتیجه‌گرایی
نکته دیگر کمبود بازیکنان جوان و ذخیره‌های مطمئن در سطح والیبال ملی است؛ موضوعی که از ضعف پشتوانه‌سازی در فدراسیون والیبال ایران نشات می‌گیرد. شاید بهتر باشد محمدرضا داورزنی، سرپرست فدراسیون والیبال به‌جای سرکوب کردن نظر منتقدان این روزهای تیم‌ملی، کمی واقع‌بینانه به عملکرد دو سه سال اخیر خود در تیم‌ملی نگاهی بیندازد؛ وقتی همه نگاه‌ها معطوف به تیم بزرگسالان شد و از توجه به تیم‌های پایه دریغ شد. نگاهی به لیست نفرات تیم‌ملی ایران در لیگ جهانی نشان می‌دهد با کناره‌گیری بازیکنی مثل شهرام محمودی و حتی مهدی مهدوی نتوانسته‌ایم هیچ جایگزین مناسبی برای آنها پیدا کنیم و همین کمبود باعث شده امیر غفور مصدوم را تحت هر شرایطی در ترکیب داشته باشیم. وقتی فدراسیون وعده سکوهای المپیک 2020 را می‌دهد پس بهتر است تفکر نتیجه‌گرایی را کنار گذاشته و به فکر پشتوانه‌سازی باشد. قطعا می‌توان از دل والیبال ایران چهره‌های آینده‌داری استخراج کرد به شرط اینکه فدراسیون والیبال ایران دست از تفکر نتیجه‌گرایی بردارد و به فکر پشتوانه‌سازی باشد.