جزئیات تحصیل همزمان دانشجویان در دو رشته یا مقطع

معصومه طباطبایی، رئیس مرکز سنجش، پذیرش و فارغ‌التحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی طی دستورالعملی شیوه‌نامه تحصیل همزمان دانشجویان غیرپزشکی در دو رشته یا دو مقطع تحصیلی در دانشگاه آزاد اسلامی را ابلاغ کرد.
شیوه‌نامه تحصیل همزمان دانشجویان غیرپزشکی در دو رشته یا دو مقطع تحصیلی در دانشگاه آزاد اسلامی در راستای اجرای راه‌کنش اصلاح نظام جذب، حمایت و ارزیابی تحصیلی دانشجویان برمبنای رویکرد یادگیری عمیق مبتنی‌بر داده‌های پیمایشی از بسته کاری ارتقای کیفیت و کارآمدی دوره‌های تحصیلی تدوین شده است.

 شرایط پذیرش
براساس این شیوه‌نامه؛ پذیرفته‌شدگان (یا دانشجویان) در هریک از مقاطع تحصیلی کاردانی، کارشناسی‌پیوسته (تمام‌وقت یا پاره‌وقت)، کارشناسی‌ناپیوسته و کارشناسی‌ارشد واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی و همچنین یکی از دانشگاه‌ها یا موسسات آموزش عالی، علاوه‌بر امکان تحصیل به‌صورت حضوری یا مجازی در مقطع و رشته قبولی (یا تحصیلی) خود می‌توانند در یک رشته دیگر در همان مقطع یا در مقاطع تحصیلی پایین‌تر در واحد دانشگاهی محل پذیرش (یا تحصیل) یا در یکی از واحدهای استان محل تحصیل یا در واحد الکترونیکی به‌طور همزمان تحصیل کنند.
پذیرفته‌شدگان (یا دانشجویان) دوره دکتری‌تخصصی تنها می‌توانند در یکی از مقاطع پایین‌تر در رشته دیگری به‌طور همزمان در واحد دانشگاهی محل پذیرش (یا تحصیل) یا در یکی از واحدهای مستقر در ناحیه آمایشی یا در واحد الکترونیکی تحصیل کنند، لذا تحصیل همزمان در دو رشته در مقطع دکتری‌تخصصی مجاز نیست.

 پذیرش ممتازان در دو رشته
براساس بندهای این دستورالعمل؛ دانشجویان ممتاز در مقطع کارشناسی‌پیوسته می‌توانند درصورت قبولی در یک رشته باآزمون، در رشته دوم از گروه آزمایشی یکسان (رشته‌های متجانس) با رشته اول که در واحد محل تحصیل دانشجو دایر و پذیرش آن در واحد باآزمون است، بدون شرکت در آزمون مجدد ادامه تحصیل دهند. این دانشجویان برای گرفتن دو مدرک تحصیلی باید حداقل واحد درسی را که از طریق کمیته‌های برنامه‌ریزی تخصصی مشخص می‌شود علاوه‌بر واحدهای درسی رشته اول بگذرانند.
در این دستورالعمل آمده است: «چنانچه واحد دانشگاهی دو رشته دانشجو متفاوت باشد، اصل مدرک پایه توسط واحدی که دانشجو در رشته اول تحصیل می‌کند، اخذ می‌شود. تصویر برابر اصل مدرک پایه و گواهی اشتغال به تحصیل دانشجو در واحد دانشگاهی اول برای واحد دانشگاهی دوم نقش مدرک پایه را دارد. دانشجو موظف است در ابتدای هر نیمسال تحصیلی گواهی اشتغال به تحصیل در رشته اول خود را به‌منظور صدور مجوز ثبت‌نام در آن نیمسال به واحد محل تحصیل رشته دوم تحویل دهد.»

 شرایط مشمولان
برای مشمولان نظام‌وظیفه، رعایت سقف زمانی استفاده از معافیت تحصیلی در رشته اول الزامی است و هر زمان دانشجو در رشته‌ای که برای وی معافیت تحصیلی صادر شده است، دوره خود را به اتمام برساند، طبق مقررات به نظام‌وظیفه معرفی و از ادامه تحصیل در رشته دوم ممانعت به عمل خواهد آمد.
درصورت عدم فراغت از تحصیل فرد در سقف زمانی معافیت تحصیلی رشته اول، از ادامه تحصیل فرد در هر دو رشته جلوگیری به عمل خواهد آمد و در این شرایط امکان ادامه تحصیل فرد تنها پس از تعیین‌تکلیف وضعیت نظام‌وظیفه و درقالب بازگشت به تحصیل با رعایت شرایط و ضوابط جاری دانشگاه امکان‌پذیر خواهد بود.
براساس بندهای این دستورالعمل، مجموع تعداد واحدهای مجاز در هر نیمسال برای تحصیل همزمان در دو رشته به شرح جدول زیر است:

براساس بندهای این دستورالعمل؛ شرایط تحصیل همزمان دانشجویان درحال تحصیل در یکی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی به غیر از دانشگاه آزاد اسلامی به این صورت است که دانشجویان درحال تحصیل در یکی از دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی می‌توانند در رشته/مقطع دوم در یکی از واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در همان شهر دانشگاه رشته اول خود یا در واحد الکترونیکی تحصیل کنند.
همچنین در این دستورالعمل آمده است: «چنانچه تعدادی از واحدهای درسی به‌لحاظ عنوان و محتوا بین دو رشته مشترک باشد، درصورتی که محل تحصیل دو رشته دانشجو در یک واحد دانشگاهی باشد، گذراندن واحدهای مشترک برای یک‌بار کفایت دارد و نمرات در کارنامه هر دو رشته ثبت می‌شود. درصورتی‌که دو رشته در واحد دانشگاهی متفاوت باشد، چنانچه براساس رتبه‌بندی اداره‌کل تعالی سازمانی هم‌تراز باشند، گذراندن دروس در هریک از دو واحد بلامانع است و در کارنامه دو رشته ثبت می‌شود. در غیر این صورت، دروس گذرانده‌شده در واحد دانشگاهی با رتبه بالاتر قابل‌قبول در واحد دانشگاهی دیگر است و بالعکس آن امکان ندارد.
مدرک دانشجو بعد از اتمام هر دوره (رشته/مقطع) صادر و طبق ضوابط به دانشجو تحویل داده می‌شود.»

برگزاری نخستین دوره ترکیبی «یادگیری عمیق» از مردادماه
محمد علی‌اکبری، سرپرست معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اولویت‌های این معاونت برای سال تحصیلی جدید گفت: «براساس سند تحول و تعالی دانشگاه آزاد اسلامی «چرخش تحول‌آفرین از آموزش حافظه‌محور به یادگیری تعالی‌بخش عمیق، کاربردی، فایده‌محور، بسترساز اشتغال دانش‌بنیان و افزاینده اقبال اجتماعی درکنار ارتقای شاخص کارآمادگی و مهارت‌های موردنیاز به‌ویژه تعاملات، حل مساله، کارگروهی و کارآفرینی» یکی از رویکردهای تحول‌آفرین دانشگاه در دوره پنج‌ساله کنونی است که به‌عنوان یکی از ماموریت‌های این معاونت در دستورکار قرار دارد.»
وی ادامه داد: «با توجه به اهمیت این موضوع و تغییر و تحولات به وجود آمده در حوزه یاددهی-یادگیری در دوران همه‌گیری کرونا، اکنون نیازمند استادانی هستیم که در دو حیطه علم و هنر فرآیند یاددهی-یادگیری (پداگوژی) و تکنولوژی‌های آموزشی، دارای مهارت و دانش روز باشند. از این‌رو معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه اقدام به برگزاری اولین دوره ترکیبی «یادگیری عمیق» ویژه اعضای هیات‌علمی تمام‌وقت دانشگاه آزاد اسلامی کرده است.»
علی‌اکبری با بیان اینکه نخستین دوره ترکیبی یادگیری عمیق با حضور 300نفر از اعضای هیات‌علمی دانشگاه آزاد اسلامی برگزار خواهد شد، گفت: «این دوره ویژه اعضای هیات‌علمی گروه‌های ریاضی، فیزیک و شیمی بوده که به‌صورت مجازی و حضوری درقالب گروه‌های 50نفره برگزار می‌شود. اعضای هیات‌علمی گروه‌های مذکور که علاقه‌مند به شرکت در این دوره هستند، تا سوم مردادماه فرصت دارند برای ثبت‌نام به واحدهای دانشگاهی خود مراجعه کنند.»
سرپرست معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی افزود: «کلاس‌های مجازی دوره ترکیبی یادگیری عمیق که شامل 16ساعت فیلم آموزشی به‌همراه محتوا و کتاب کاربرگ است، از اواخر مردادماه آغاز و کارگاه حضوری نیز هفته سوم شهریور برگزار خواهد شد.»
علی‌اکبری ایجاد تحول در فرآیند یاددهی-یادگیری و ارتقای بهره‌وری کلاس‌ها و رضایت‌مندی دانشجویان را از اهداف این دوره برشمرد و خاطرنشان کرد: «این دوره منجر به تقویت پداگوژی و آشنایی اساتید با تکنولوژی‌های ناظر به توانایی کار با نرم‌افزارها، اپلیکیشن‌ها، پلتفرم‌ها، سایت‌ها و دیگر ابزارهای مورد نیاز خواهد شد. شرکت‌کنندگان در این دوره مورد پایش و ارزیابی قرار گرفته و گواهی و امتیاز شرکت در دوره را دریافت خواهند کرد.»
وی تاکید کرد: «برگزیدگان اساتیدی که در این دوره موفق به اخذ گواهی گذراندن دوره شوند، به‌عنوان نمایندگان حوزه معاونت علوم، مهندسی و کشاورزی در گسترش و تعمیق یادگیری عمیق در دانشگاه آزاد اسلامی همکاری خواهند داشت. همچنین همه شرکت‌کنندگان در این دوره از مزایای مترتب پیش‌بینی‌شده در این معاونت بهره‌مند خواهند شد.»

۱۰ رشته تحصیلی مهارتی به رشته‌های دانشگاه آزاد سمنان افزوده شد
براساس ابلاغیه شورای گسترش دانشگاه آزاد اسلامی ۱۰رشته‌محل جدید مهارتی به رشته‌های مقطع کاردانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان افزوده شد. مهدی منصوری، سرپرست دانشگاه آزاد سمنان با اعلام این خبر اظهار کرد: «این رشته‌محل‌ها در مقطع کاردانی‌پیوسته و ناپیوسته و در زیرمجموعه دانشکده مهارت و کارآفرینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان ارائه شده است.»
منصوری تصریح کرد: «پذیرش دانشجو از متقاضیان ادامه تحصیل در این رشته‌ها در سامانه مرکز سنجش، پذیرش و فارغ‌التحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی به آدرس www.azmoon.org  صورت خواهد گرفت.»
وی افزود: «رشته‌های کاردانی حرفه‌ای طراحی لباس، برق-الکترونیک و ابزار دقیق، برق-قدرت توزیع، برق-قدرت-پست و انتقال، نصب و تعمیر آسانسور و پله‌برقی، کاردانی فنی برق-الکتریک نیروگاه، کاردانی فنی برق‌-برق صنعتی، کاردانی فنی برق-تاسیسات الکتریکی ساختمان، انرژی تجدیدپذیر خورشیدی (در مقطع کاردانی‌ناپیوسته) و رشته فتوگرافیک عکاسی (در مقطع کاردانی‌پیوسته) رشته‌محل‌های جدید دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان هستند.»
سرپرست دانشگاه آزاد استان سمنان با تاکید بر ظرفیت‌های کم‌نظیر علمی‌وپژوهشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «به‌منظور افزایش رشته‌های تحصیلی، پتانسیل منطقه و طرح آمایش استان در اولویت درخواست قرار دارد و درخواست تصویب رشته با توجه به امکانات و ترکیب اعضای هیات‌علمی موجود در استان برای هر واحد دانشگاهی تنظیم می‌شود تا از این طریق بتوان بیشترین بهره را از امکانات موجود برد.»
منصوری با یادآوری اخذ مجوز تاسیس ۷رشته‌محل ذیل دانشکده مهارت و کارآفرینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان گفت: «پیش از این رشته‌های کاردانی فنی لوازم‌خانگی، کاردانی فنی بازی‌سازی رایانه‌ای، طراحی و دوخت، کاردانی حرفه‌ای مدیریت کسب‌وکار، کاردانی حرفه‌ای امور بیمه، امور مالی و مالیاتی و کاردانی فنی ممیزی انرژی-ساختمان در این واحد دانشگاهی راه‌اندازی شده بود که در این رشته‌ها نیز آماده پذیرش علاقه‌مندان به ادامه تحصیل هستیم.»
 علاقه‌مندان می‌توانند برای آگاهی از نحوه ثبت‌نام با شماره تلفن ۳۳۶۵۶۱۶۱ تماس گرفته یا با در دست داشتن فتوکپی شناسنامه، کارت‌ملی و مدرک دیپلم به دفتر پذیرش و ثبت‌نام، واقع در طبقه اول ساختمان اداری دانشگاه مراجعه کنند.

تصویب راه‌اندازی پردیس علوم‌انسانی-اسلامی در استان قم
حسن خیری، رئیس دانشگاه آزاد واحد قم در جلسه هم‌اندیشی اعضای هسته فکری سند تحول دانشگاه آزاد اسلامی که در این واحد دانشگاهی برگزار شد در سخنانی از تصویب راه‌اندازی پردیس علوم‌انسانی-اسلامی در قم خبر داد و اظهار کرد: «فعالیت پردیس علوم‌انسانی-اسلامی در دانشگاه آزاد اسلامی قم به‌منظور برطرف ساختن خلأ توجه ویژه و جذب نخبگانی در رشته‌های راهبری همانند فلسفه‌های مضاف، فقه‌های تخصصی، تاریخ، فرهنگ و تمدن است.»
وی افزود: «رشته‌های راهبری یکی از رشته‌های اساسی برای نظامی است که برمبنای فکری استوار است و ارزشی فکر می‌کند، اما درحال حذف‌شدن است و جذب نخبگانی اتفاق نمی‌افتد.»
خیری گفت: «پردیس علوم‌انسانی-اسلامی می‌تواند یک واحد شاخصی باشد تا بعضی از موضوعات حائزاهمیت که کمتر به آن پرداخته می‌شود در پردیس علوم‌انسانی-اسلامی مورد توجه قرار گیرد.»
وی بیان کرد: «در نظر داریم شبکه‌ای با مدیریت دانشگاه آزاد قم ایجاد شود و این دانشگاه پاتوقی شود تا بتواند با استفاده از حوزه علمیه و بهره‌مندی از ظرفیت کل کشور در راستای سامان‌دادن به رشته‌های راهبردی اساسی گام بردارد و بتواند جذب نخبگانی داشته باشد.»
خیری با اشاره به اینکه سند تحول و آمایش مبنای حرکت دانشگاه آزاد است، افزود: «بودجه دانشگاه آزاد براساس سند تحول و سند آمایش تدوین شده، زیرا سند تحول سند کلان دانشگاه آزاد اسلامی است.»
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم با بیان اینکه سند آمایش سندی است که واحدهای دانشگاهی براساس شرایط استانی آماده می‌کنند، گفت: «دبیرخانه هیات‌امنای استان قم با همکاری باشگاه پژوهشگران و نخبگان استان قم سند آمایش بسیار آبرومندی را تهیه و براساس آمار و اطلاعات وضعیت دانشگاه و استان را شفاف در این سند مطرح کرده‌اند.»
خیری تدوین سند آمایش دانشگاه آزاد اسلامی قم را بسیار رضایت‌بخش در سطح کشور برشمرد و افزود: «۲۰هسته فناور در مرکز رشد واحدهای فناور درحال فعالیت هستند؛ چندین مرکز تحقیقاتی مجوز فعالیت گرفته‌اند و زمینه فعالیت مدرسه‌های مهارتی و دانشکده‌های موضوعی در این واحد دانشگاهی فراهم شده است.»

* نسرین رستمی