کنکور چه شکلی خواهد شد؟

زهرا رمضانی، خبرنگار گروه دانشگاه: تکلیف داوطلبان کنکور 1402 بالاخره با ابلاغیه 25 تیر مصوبه کنکور شورای‌عالی انقلاب فرهنگی از سوی رئیس‌جمهور مشخص شد. داوطلبانی که چندماهی بود با خبرهای ضدونقیض درباره چگونگی آزمون سراسری در سال آینده روبه‌رو می‌شدند، حالا حداقل می‌دانند قرار است سال بعد چطور سطح علمی‌شان مورد ارزیابی قرار بگیرد. نسخه اول مصوبه کنکوری در جلسه 863 شورا به تصویب رسید و در مرداد سال گذشته توسط روحانی ابلاغ شد، اما با اعتراضات مختلفی مواجه شد. پس از آن بار دیگر خرداد امسال مورد بازبینی قرار گرفت و هفته گذشته با ابلاغ رئیسی در عمل شیوه برگزاری آزمون بعد از نیم‌قرن دچار تغییرات اساسی شد. «فرهیختگان» در شماره‌های پیشین مصوبه کنکوری را از جنبه‌های مختلف مورد بررسی قرار داده اما امروز صرفا به بیان مهم‌ترین تغییرات کنکور 1402 می‌پردازد که در ادامه می‌خوانید.

زیرگروه‌های تحصیلی حذف شدند

زیرگـروه‌هـا نشان‌دهنده ضریب تاثیر هر درس در نمره دروس کنکوری داوطلب هستند و از این‌رو طبیعتا نقش تعیین‌کننده‌ای در قبولی یا عدم‌قبولی داوطلبان برای رشته‌های خاص ایفا می‌کردند. در شیوه جدید اجرای کنکور یا به بیان دیگر، پذیرش دانشجو از سال تحصیلی 1402 به بعد با حذف زیرگروه‌ها در هر گروه آزمایشی انجام می‌شود.

سوالات کنکور صرفا از دروس تخصصی

با ابلاغ مصوبه جدید شورای عالی انقلاب فرهنگی، دروس عمومی از سوالات حذف و در کنکور 1402 تنها از میان دروس تخصصی رشته‌های تحصیلی در سه سال آخر دوره دوم متوسطه سوال طرح خواهد شد. نمره‌کل آزمون اختصاصی به معنی میانگین وزنی نمرات ترازشده دروس تخصصی در هر گروه آزمایشی به‌همراه سابقه تحصیلی نمره و رتبه هر نفر را مشخص می‌کند. البته کمافسابق برای برخی رشته‌های خاص (مانند تربیت‌بدنی و رشته‌های هنری) امکان برگزاری آزمون عملی یا تشریحی هم وجود دارد.

دانشگاه‌ها نصاب نمره تعیین می‌کنند

تــمام زیرنـــــــظام‌های آموش عالی می‌توانند در پذیرش دانشجو در رشته محل‌های پرمتقاضی حدنصابی را برای نمره‌کل آزمون اختصاصی و نمره‌کل سابقه تحصیلی تعیین کنند که بعد از تصویب آن در شورای سنجش و پذیرش دانشجو، لازم است تا حداقل دو سال قبل از پذیرش دانشجو این حدنصاب اعلام عمومی شود.

ملاک سابقه تحصیلی نمرات دوره متوسط دوم

میانگین وزنی نمرات ترازشده دروس عمومی و تخصصی سابقه تحصیلی داوطلب را تشکیل می‌دهند. البته نمره داوطلب باتوجه به کل دروس دوره دوم متوسطه است که محاسبه خواهد شد. قرار شده امتحانات به‌طور استاندارد و کیفی توسط وزارت آموزش‌وپرورش به‌صورت سراسری و نهایی در سنوات مختلف مطابق مصوبات شورای عالی آموزش‌وپرورش برگزار شود.

تداوم پذیرش  رشته‌محل‌های کم‌طرفدار بدون کنکور

پذیرش دانشجو از سال 1402 به بعد همانند حال حاضر در رشته‌محل‌هایی که پرمتقاضی نیستند، تنها براساس سوابق تحصیلی و مطابق مصوبات شورای سنجش و پذیرش دانشجو انجام می‌شود.

اعمال سوابق تحصیلی قطعی شد

سابقه تحصیلی تاکنون با تاثیر مثبت اعمال‌شده از این پس تاثیر قطعی خواهد داشت. در سال تحصیلی 1403- 1402 فقط پایه دوازدهم به‌میزان۴۰ درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ فقط پایه دوازدهم به میزان ۵۰درصد با تاثیر قطعی، برای سال تحصیلی 1405 - 1404 فقط پایه یازدهم و دوازدهم به میزان۶۰درصد با تاثیر قطعی و برای سال تحصیلی 1406 - 1405 و بعد از آن پایه‌های دهم، یازدهم و دوازدهم به میزان۶۰درصد
با تاثیر قطعی در نمره کل نهایی خواهد بود.

دو کنکور سالیانه با اعتبار دوساله

برگزاری سالانه دو کنکور سراسری جزء مهم‌ترین تغییراتی است که در شیوه برگزاری کنکور اعمال خواهد شد. با این تغییر دیگر نیاز نیست داوطلب برای رسیدن به نتیجه دلخواه یک سال دیگر از عمرش را منتظر بماند. نتیجه کنکورهای آتی هم برای دو سال و صرفا برای همان گروه آزمایشی متقاضی معتبر خواهد بود.

سنجش از پذیرش بالاخره جدا می‌شود

یکی از مباحث پرحاشیه در نظام آموزش عالی، نحوه ارتباط سنجش و پذیرش داوطلبان ورود به دانشگاه بوده است. به‌نظر می‌رسد حالا با بندی که مصوبه شورا دارد، اتفاقات مهمی در این زمینه رقم خواهد خورد؛‌ چراکه وزارت علوم موظف شده تا ظرف 6 ماه آیین‌نامه تفکیک سنجش از پذیرش را تدوین و برای تصویب به ستاد راهبری نقشه جامعه علمی کشور ارائه دهد. طبیعتا این مساله شرایط پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها را دستخوش تغییرات جدی می‌کند.

ضرایب دروس کنکور در انتظار تصمیم شورای سنجش

عناوین و ضرایب دروس آزمون اختصاصی و سابقه تحصیلی در هریک از گروه‌های آزمایشی توسط سازمان سنجش و وزارت آموزش‌وپرورش پیشنهاد و توسط توسط شورای سنجش‌وپذیرش دانشجو تعیین می‌شود. هر سه‌سال هم قابل بازنگری است به شرطی که تا قبل از شروع سال تحصیلی مربوطه اطلاع‌رسانی شوند. البته درباره کنکور سال آینده با وجود تشکیل جلسه شورای سنجش در روز یکشنبه هنوز اطلاعات دقیقی از جزئیات ضرایب اعلام نشده است.

دیپلمه‌های قدیم و داوطلبان شاخه‌های دیگر چه کنند؟

ضوابط اجرایی و سایر شرایط مربوط به این مصوبه مانند مفاد ایجاد سوابق تحصیلی و تعداد تکرار و تاثیر آن و نحوه اعمال میزان تاثیر سوابق تحصیلی برای پایه‌های مختلف تحصیلی در نظام آموزشی ۶-۳-۳ و دیپلم و پیش‌دانشگاهی در نظام آموزشی قبلی و متقاضیان از شاخه فنی‌وحرفه‌ای و کار دانش و گروه‌های آزمایشی هنر و زبان با در نظر گرفتن زمان‌بندی اعلامی (پیش از شروع سال تحصیلی) در شورای سنجش‌وپذیرش دانشجو تصویب و اعلام می‌شوند.

تکلیف سهمیه‌ها تا 6ماه آینده مشخص می‌شود

یکی از مولفه‌های مهم در پذیرش دانشجو براساس کنکور سراسری، سهمیه‌هایی است که در دفترچه انتخاب‌رشته لحاظ می‌شوند،‌ حالا قرار است ستاد راهبری نقشه جامع علمی کشور نسبت به بررسی و ساماندهی سیاست‌های حاکم بر سهمیه‌های پذیرش دانشجو در کلیه مقاطع تحصیلی ظرف مدت حداکثر 6ماه اقدام کند و سیاست‌های پیشنهادی را به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برساند.

کنکور دانشگاه‌آزادی صرفا برای چهار رشته

مصوبه کنکوری برای دانشگاه آزاد اسلامی نیز مانند گذشته این الزام را همراه دارد که این دانشگاه به غیر از چهار رشته پرطرفدار پزشکی، ‌دندانپزشکی، داروسازی و دامپزشکی ‌باید همچنان ‌برای پذیرش دانشجو با هماهنگی شورای سنجش‌وپذیرش عمل کند.