سیدمهدی طالبی، خبرنگار گروه بینالملل: 27 مهرماه سال 1399 یا همان 18 اکتبر 2020 یک دهه تحریم تسلیحاتی ایران به پایان رسید تا ایران بتواند بهصورت رسمی در بازار تسلیحات جهان صادرکننده باشد. ایران در سالهای تحریم هم تسلیحات جالبتوجهی به کشورهای مختلف فروخته، اما آمار دقیقی از این معاملات در دسترس نیست. بااینحال برخی منابع مدعی هستند تنها در سال 2014 حدود 10 میلیون دلار تسلیحات ایرانی به عراق فروخته شده است. طبق گزارشها، این تسلیحات شامل سیستمهای ارتباطی، موشکانداز چندگانه کوتاهبرد، موشکهای ضدتانک، تفنگهای صیاد و خودروهای سبک چندمنظوره سفیر میشدند. رابرت چولدا، استادیار دانشگاه لودز لهستان در یادداشتی با استناد به «برخی منابع»، نوشته است: «مهمات ایرانی حداقل در 9 کشور آفریقایی کشف شده است. ایران ناوهای زرهی رخش، خودروهای براق و تعداد نامشخصی پهپاد ابابیل-3 و مهاجر را به سودان فروخته است.» صنعت دفاعی ایران میتواند خدماتی مانند نگهداری و نوسازی تسلیحات را ارائه دهد. بهدلیل هزینه کم نیروی کار در ایران، این پیشنهادها میتواند برای مشتریان کمترثروتمند ازجمله برخی کشورهای آفریقایی جذاب باشد. بهدلیل دخالتهای آمریکا، ایران و خریداران تسلیحات نظامی از تهران تلاش میکنند قراردادهای تسلیحاتی را بدون سروصدا انجام دهند ولی برخی قراردادهای منعقده را دوطرف رسانهای کردهاند. یکی از مشتریان تسلیحات ایرانی، تاجیکستان است. در میانه اردیبهشتماه ایران در این کشور یک کارخانه تولید پهپاد «ابابیل-۲» راهاندازی کرد. در هفتههای گذشته منابع آمریکایی ادعا کردهاند که روسیه قصد دارد از ایران هواپیماهای جنگی بدون سرنشین خریداری کند. در پاسخ به این اخبار ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امورخارجه گفت: «سابقه همکاری ایران و روسیه در زمینه فناوریهای نوین به پیش از آغاز جنگ در اوکراین برمیگردد.» درخواست روسها برای خرید پهپادهای ایرانی، در آینده نزدیک بسیاری دیگر از کشورها را برای انعقاد قراردادهای تسلیحاتی روانه تهران خواهد کرد. در این گزارش به برخی تسلیحاتی که قابلیت صادرات دارند، پرداخته شده است.