سرودهایی که ماندگار شدند

سرودها باید به‌گونه‌ای باشند که وقتی مردم آن را می‌شنوند به‌راحتی آن را درک کنند و بعد با آن ارتباط برقرار کنند. درحقیقت ساخت سرودی که علاوه بر رعایت زیبایی شعرش بتواند قابل‌فهم برای اکثریت مردم باشد و از طرفی محتوای آن هم مفید باشد با اقبال و پسند مردم همراه خواهد شد و درنهایت تبدیل می‌شود به یک سرود ماندگار که نوایش علاوه‌بر کشوری که آن سرود را تولید کرده به گوش مردم کشورهای دیگر هم آشناست. در ادامه چهار سرود ماندگار ایرانی را مرور کردیم.

    الله ‌الله
قطعه «الله ‌الله» یکی از ماندگارترین آثار موسیقایی دوران انقلاب اسلامی است. اثری که خیلی‌ها رضا رویگری، بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون را به‌واسطه آن شناختند. این قطعه موسیقی توسط فریدون خشنود آهنگسازی شد و شعر آن را افشین سرافراز سروده است. «الله ‌الله» اولین سرود پخش‌شده از صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران بود و این سرود پس از در اختیار گرفتن مرکز صداوسیما توسط نیروهای انقلابی، از رادیو ملی پخش شد. ضبط این قطعه به‌صورت مخفیانه در استودیو صبا تهران انجام شد و آن را رضا رویگری که بعدها به بازیگر مطرحی در سینما تبدیل شد، اجرا کرد. این اثر انقلابی از پرتکرارترین سرودهایی‌ است که هرساله در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی پخش می‌شود.

    آمریکا آمریکا، ننگ به نیرنگ تو
سرود «آمریکا آمریکا، ننگ به نیرنگ تو» تنها در 48 ساعت ساخته شد و به همین دلیل و استقبالی که بعدا از آن شد، به‌عنوان یک اثر شگفت‌انگیز و استثنایی انقلابی محسوب می‌شود.  اسفندیار قره‌باغی، خواننده این سرود درباره تولید این اثر گفته بود: «شبی در منزلی بودیم و مرحوم سیداحمد خمینی هم که در آن جمع حضور داشت، به ما گفت چرا علیه آمریکا آهنگی نمی‌سازید؟ همان صحبت یادگار امام(ره)، برای ما انگیزه‌ای شد و همان شب حمید سبزواری تا صبح نشست و شعر این اثر را سرود. روز بعد احمدعلی راغب آهنگسازی این قطعه را انجام داد و یک روز بعد نیز سیدمحمد میرزمانی آهنگ را تنظیم کرد و فردای آن روز در رادیو، نوار ترانه را ضبط کردیم. اگر بخواهیم یک آهنگ ساده را هم ضبط کنیم یک ماه طول می‌کشد.»

    به لاله در خون خفته
«به لاله در خون خفته» ساخته مرحوم مجتبی میرزاده از سرودهای محبوب دانش‌آموزی است که در سال‌های پس از انقلاب در مدارس توسط گروه‌های سرود بازتولید شده است. این سروده نوشته جهانبخش پازوکی شاعر و آهنگساز است که آن را در کشاکش روزهای مبارزه برای انقلاب همراه مجتبی میرزاده آهنگسازی و همراه با گروه کر ضبط کرد. این سرود پس از پیروزی انقلاب اسلامی هرسال به مناسبت 22 بهمن و مناسبت‌های انقلابی دیگر از صداوسیما پخش می‌شود. همچنین این اثر به زبان فارسی توسط ارتش کره شمالی در سال 1369 اجراشده است.

    بوی گل و سوسن و یاسمن آید
این سرود ماندگار ساخته محمدعلی ابرآویز است. وی در تابستان سال 1357 که برای ثبت اختراعی به انگلستان سفر کرده بود، از طریق تلویزیون از اخبار انقلاب ایران مطلع شد و خود را به ایران رساند. او با مشورت گرفتن از رهبران انقلاب، بهشتی، آیت‌الله خامنه‌ای و هاشمی‌رفسنجانی تصمیم گرفت آثاری برای انقلاب بسازد که یکی از آنها این سرود بود. مرحوم ابرآویز درخصوص مراحل ساخت این سرود گفته بود: «به ما خبر رسید که امام علاقه‌مند هستند که به وطن برگردند و از ما خواستند کاری کنیم که این تبعید بشکند و دولت مجبور به حضور ایشان در ایران شود ما مخفیانه کار  را شروع کردیم، به‌طوری‌که شب‌ها ساعت 19:30 که حکومت‌نظامی شروع می‌شد، به این استودیو می‌رفتیم و 7:30 صبح بیرون می‌آمدیم. درنهایت ما موفق شدیم این سرود را بسازیم.»