ندا اظهری، مترجم: سرعت بی‌سابقه نوآوری منجر به ظهور بی‌وقفه فناوری‌های جدید و تحول‌آفرین در دنیا شده است. از آنجایی که شرکت‌های فناوری جدید برای ایجاد اختلال در هر صنعتی، با شرکت‌هایی که از قبل فعالیت کرده و معتبر هستند، رقابت می‌کنند، این روند فرصتی برای سرمایه‌گذاران خرده‌فروش فراهم می‌کند تا وارد عمل شوند. به‌عنوان مثال، افزایش سرمایه‌گذاری‌ها در استارتاپ‌های فینتک باعث رشد تعداد شرکت‌های برتر در این حوزه شده است به‌طوری که به گزارش GlobalData، تعداد شرکت‌های خصوصی به ارزش حدود یک‌میلیارددلار در انتهای سال2021 به بیش از 116شرکت رسید. ارزش ترکیبی این شرکت‌ها به چیزی حدود 529میلیارددلار می‌رسد که حدود 50درصد بیشتر از ارزش بزرگ‌ترین بانک آمریکایی است. توسعه مداوم و تجسم دوباره کاربرد فناوری‌های جدید از مراقبت بهداشتی گرفته تا آموزش، نوع زندگی و کار بشر را دچار تحول کرده است.

  تحول عظیم با هوش‌مصنوعی
هوش‌مصنوعی ازجمله فناوری‌هایی است که چندسالی بیشتر از ظهور آن نمی‌گذرد و هر روز شاهد فناوری‌های جدید و نوظهوری بر پایه این فناوری در دنیا هستیم. سرعت رشد این نوآوری بسیاری از تجربه‌ها را که تا پیش از این تنها درقالب تخیل باقی‌مانده بود، به واقعیت تبدیل کرد. با موفقیت روزافزونی که این فناوری در بسیاری از عرصه‌های زندگی بشر پیدا کرده، کشورهای دنیا سرمایه‌گذاری‌های زیادی در این فناوری داشته‌اند و تلاش می‌کنند با گسترش هرچه بیشتر این بعد از فناوری، دنیای جدیدی را پیش‌روی خود باز کنند. هوش‌مصنوعی تلاش می‌کند از هوش انسان تقلید کند اما درقالب کامپیوتر یا دستگاهی با سرعت سریع‌تر و دقت بالاتر. کمپانی‌هایی مانند آمازون و گوگل این فناوری را برای برنامه‌نویسی دستگاه‌ها و ماشین‌آلات خود به‌منظور حل مسائل مختلف، پاسخگویی به سوالات و انجام وظایفی که پیش از این توسط انسان انجام می‌شد، به‌کار می‌برند. با هوشمندتر شدن این سیستم‌ها، هوش‌مصنوعی قدرتمندتر شده و استفاده از آن و کاربردهای آن در هر بخش و صنعتی وارد شده است. به‌عنوان مثال، صنعت حمل‌ونقل درحال تحول عظیمی است و در این مسیر از وسایل نقلیه الکتریکی و خودران استفاده می‌کند که به‌طور بالقوه تریلیون‌ها دلار برای اقتصاد جهانی به ارمغان می‌آورد. همچنین، صنعت بانکداری از هوش‌مصنوعی برای بهبود تصمیم‌گیری در معاملات پرسرعت، خودکارسازی فرآیندهای پشتیبانی مانند مدیریت خطر یا حتی کاهش هزینه‌ها با استفاده از ربات‌های انسان‌نما در شعب مختلف استفاده می‌کند و این تنها چند نمونه از کاربردهای هوش‌مصنوعی در چند صنعت به‌شمار می‌رود و نمی‌توان کاربردهای آن را تنها به این چند صنعت محدود کرد، بلکه از گستره نامحدودی تشکیل شده است. به‌عبارتی، از هوش‌مصنوعی در صنایع مختلفی چون صنعت حمل‌ونقل (استفاده از خودروهای الکتریکی و خودران)، صنعت بانکداری (مشاوران رباتیک و مدیریت خطر)، اجرای قانون (تشخیص چهره)، کاربردهای خانگی (یخچال‌های هوشمند)، شبکه‌های اجتماعی (توصیه به کاربران فیس‌بوک) و مراقبت‌های بهداشتی با اولویت مراقبت‌های پزشکی در اورژانس استفاده می‌شود.

تاثیر هوش‌مصنوعی بر مشاغل آینده

به گزارشbankrate ، تحلیلگران شرکت داده‌های بین‌المللی (IDV) که ارائه بازار هوش‌مصنوعی را نیز برعهده دارند، پیش‌بینی می‌کنند درآمدهای دنیا از بازار هوش‌مصنوعی تا سال2024 به‌رقمی بالغ‌بر 500میلیارددلار خواهد رسید. ثبت نرخ رشد ترکیبی 5ساله به حدود 17/5درصد رسیده است. همه‌گیری استفاده و پذیرش هوش‌مصنوعی در دنیا سرعت پیشرفت آن را تسریع کرده و درحال تحول است. بانک اقتصاد جهانی پیش‌بینی کرده است تا سال2022، حدود 42درصد از مهارت‌های کلیدی با تغییر و تحول روبه‌رو خواهند شد. تا سال2030، بیش از یک‌میلیارد نفر که یک‌سوم کل مشاغل دنیا را دراختیار دارند، تحت‌تاثیر تحول این فناوری قرار می‌گیرند. طبق مطالعه‌ای که ازسوی دانشگاه‌های آکسفورد و یال روی بیش از 350محقق هوش‌مصنوعی انجام شده، 50درصد احتمال دارد دستگاه‌ها تا سال2060 در انجام تمام وظایف و کارها از انسان پیشی بگیرند. برخی رویاپردازان فناوری مانند ایلان‌ماسک، مدیرعامل تسلا معتقدند این فناوری می‌توانست خیلی زودتر از این اتفاق بیفتد. سازمان‌ها از قدرت هوش‌مصنوعی برای اطلاع‌رسانی در تصمیمات تجاری مهم مانند اولویت‌بندی مراقبت‌های پزشکی در مواقع اضطراری، افزایش شیوه‌های استخدام و تعیین صلاحیت افراد برای کسب اعتبار، مسکن و سایر خدمات ضروری بهره می‌برند. بحث‌های مختلفی پیرامون چگونگی تاثیر فناوری هوش‌مصنوعی در بازار کار مطرح شده است. با افزایش وابستگی بشر به دستگاه‌ها و ماشین‌آلات، نیاز به استخدام کارمندان و افزایش یادگیری مهارت‌های جدید در آنها نیز افزایش می‌یابد. برای در نظر گرفتن محدودیت‌های هوش‌مصنوعی، حداقل تا زمانی که این فناوری تکامل بیشتری پیدا کند، رهبران سازمانی بر هوش افزوده تکیه کرده‌اند که ترکیبی از هوش‌ماشینی و هوش‌تخصصی بشر است. درواقع، هوش‌افزوده به انسان‌ها قدرت می‌دهد بهتر و سریع‌تر کار کنند. با وجود این، با قوی‌تر شدن هوش‌مصنوعی نیاز به استفاده از داده‌های ورودی انسان کاهش می‌یابد. مشابه سایر انواع سرمایه‌گذاری‌های موضوعی از قبیل بلاک‌چین، امنیت سایبری و ژنومیک، هوش‌مصنوعی سبدی از شرکت‌های سهامی عامل را دراختیار دارد که در تمام مراحل هوش‌مصنوعی، از توسعه گرفته تا اجرا فعالیت دارند.

سرمایه‌گذاری 93/5 میلیارد دلاری آمریکا

به گزارش techrepublic، فناوری هوش مصنوعی در آمریکا در سال 2021 با رشد بیشتری روبه‌رو شد. سرمایه‌گذاری‌های خصوصی در این حوزه در سال 2021 در این کشور به 93/5 میلیارد دلار رسید که در مقایسه با سال 2020 بیش از دو برابر شد. حتی با افزایش سطح سرمایه‌گذاری‌ها، تعداد شرکت‌هایی که این پول را دریافت می‌کنند، کاهش یافته است. سرمایه‌گذاران خطرپذیر در سال 2019 از حدود 1051 شرکت فعال در زمینه هوش مصنوعی حمایت مالی کردند. در سال 2020، این تعداد به 762 شرکت کاهش داشت و در سال 2021 نیز به 746 شرکت رسید. در سال 2020، تنها چهار دور سرمایه‌گذاری وجود داشت که بیش از 500 میلیون دلار را شامل می‌شد اما در سال 2021، این تعداد به 15 دور افزایش یافت. درحالی که چنین سرمایه‌گذاری‌هایی در آمریکا درحال گسترش است، بیشترین تمرکز بودجه‌ای در هوش مصنوعی در آمریکا اتفاق می‌افتد، به‌طوری که بودجه ایالات آمریکا در سال 2021، به 52/9میلیارد دلار رسید که بیش از سه برابر نرخ بودجه دومین کشور دنیا یعنی چین با 17/2 میلیارد دلار بود. این رقم در مقایسه با 4/6 میلیارد دلار بودجه انگلیس در همان سال، بیش از 10 برابر گزارش شده است. با توجه به سرمایه‌گذاری‌های کلان در هوش مصنوعی، شرکت‌ها به‌شدت به‌دنبال استعدادهای دانشگاهی و محقق در این حوزه هستند. گزارش‌ها حکایت از آن دارد که سهم آگهی‌های شغلی که نیاز به مهارت‌های هوش مصنوعی دارند، در سراسر جهان افزایش یافته، به‌طوری که بیشترین تقاضا برای شغل‌های مرتبط با این حوزه فناوری، مهارت‌های یادگیری ماشینی است که 0/6 درصد از کل آگهی‌های شغلی را دربرمی‌گیرد و پس از آن هوش مصنوعی با 0/33درصد، شبکه‌های عصبی با 0/16 درصد و پردازش زبان طبیعی با 0/13 درصد بیشترین آگهی‌های شغلی را شامل می‌شوند.

سرمایه 17میلیارد دلاری چین در هوش مصنوعی

در دهه گذشته، چین بنیان محکمی برای حمایت از اقتصاد هوش مصنوعی خود ایجاد کرده و کمک قابل‌توجهی به پیشرفت هوش مصنوعی در دنیا داشته است. شاخص هوش مصنوعی دانشگاه استنفورد که پیشرفت‌های هوش مصنوعی را در سراسر جهان در معیارهای مختلف در تحقیق، توسعه و اقتصاد ارزیابی می‌کند، چین را بین سه کشور برتر دنیا از نظر پیشرفت و سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی رتبه‌بندی می‌کند. به‌عنوان مثال، در زمینه تحقیق و پژوهش، حدود یک‌سوم از هر دو مجله هوش مصنوعی در دنیا در چین منتشر می‌شود و این امر حجم قابل‌توجهی از مقالات و استنادات هوش مصنوعی در دنیا را در سال 2021 به خود اختصاص می‌دهد. در سرمایه‌گذاری اقتصادی، چین به‌طور تقریبی یک‌پنجم بودجه سرمایه‌گذاری خصوصی جهان در سال 2021 را از آن خود کرد و 17میلیارد دلار برای استارتاپ‌های هوش مصنوعی سرمایه جذب کرده است. حوزه‌های خودرو، حمل‌ونقل و تدارکات، تولید، نرم‌افزار سازمانی، بهداشت و درمان و علوم زیستی جزء مواردی هستند که هوش مصنوعی قابل نفوذ و تاثیر است. هوش مصنوعی می‌تواند سالانه بیش از 600 میلیارد دلار ارزش اقتصادی در چین ایجاد کند که 380 میلیارد دلار آن از بخش خودرو و حمل‌ونقل و لجستیک، 25 میلیارد دلار از مراقبت‌های بهداشتی و علوم زیستی، 115 میلیارد دلار از بخش تولید و 80 میلیارد دلار نیز از نرم‌افزارهای سازمانی به دست می‌آید. با توجه به تاثیری که هوش مصنوعی روی حوزه خودرو و حمل‌ونقل به جا می‌گذارد، پیش‌بینی می‌شود بیش از 380 میلیارد دلار ارزش اقتصادی برای این کشور به همراه داشته باشد و به لطف استفاده از این فناوری، میزان تصادفات جاده‌ای بین سه تا پنج درصد کاهش می‌یابد.

انگلیس 10 سال تا ابرقدرت‌شدن فاصله دارد

برنامه جدید تحقیق و نوآوری هوش مصنوعی ملی درکنار بررسی ظرفیت محاسباتی آینده کشور به کشف و توسعه جدیدترین نوآوری‌ها در انگلیس کمک می‌کند. انگلیس از سال گذشته نخستین استراتژی ملی هوش مصنوعی را به‌منظور تقویت جایگاه جهانی خود در زمینه هوش مصنوعی اجرایی کرده است تا علاوه‌بر اینکه زمینه را برای تبدیل‌شدن به ابرقدرت جهان فراهم می‌کند، به این واسطه می‌تواند زندگی مردم را بهبود بخشیده و چالش‌های جهانی چون تغییرات آب‌وهوایی و سلامت عمومی را نیز ارتقا دهند. انگلیس بعد از آمریکا و چین سومین کشور دنیا و نخستین کشور اروپایی از نظر سرمایه‌گذاری خصوصی در فناوری هوش مصنوعی به‌شمار می‌رود. لندن مرکز فعالیت‌های هوش مصنوعی در اروپاست که بزرگ‌ترین استعدادهای نرم‌افزاری و هوش مصنوعی را در این قاره در اختیار دارد. هوش مصنوعی در انگلیس سرمایه‌گذاری‌های قابل‌توجهی را به خود جذب کرده به‌طوری که بین سال‌های 2012 تا 2017، میزان سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران خطرپذیر در فعالیت‌های هوش مصنوعی از 600 میلیون دلار در سال 2012 به بیش از 14 میلیارد دلار در سال 2017 افزایش یافت. نرخ سرمایه‌گذاری انگلیس در سال 2019 در هوش مصنوعی 2/5 میلیارد دلار گزارش شد که این نرخ در سال 2021 به 4/6 میلیارد دلار افزایش یافت.

سرمایه‌گذاری 37 میلیارد دلاری امارات تا سال 2035  

امارات‌متحده‌عربی جزء آن دسته از کشورهای خاورمیانه است که در حوزه علم‌و‌فناوری به‌ویژه طی سال‌های اخیر با رشد و توسعه چشمگیری روبه‌رو بوده است. هوش مصنوعی نیز در این میان سهم قابل‌توجهی از بودجه و سرمایه‌گذاری این کشور را به خود اختصاص می‌دهد به‌طوری‌که انتظار می‌رود تا سال 2035، بیشترین سهم اقتصاد امارات متحده عربی در بخش خدمات مالی حدود 37 میلیارد دلار باشد که در سال 2021 با رشد هشت‌درصدی مواجه بوده است. امارات نخستین کشور منطقه و دنیاست که وزارتخانه‌ای را تحت‌عنوان وزارتخانه هوش مصنوعی راه‌اندازی کرده است. علاوه‌بر این، نخستین دانشگاه هوش مصنوعی نیز در سال 2020 در این کشور آغاز به کار کرد. انتظار می‌رود هوش مصنوعی تا سال 2030، 14 درصد به تولید ناخالص داخلی جهان اضافه کند که معادل 15/7 تریلیون دلار خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود که سهم هوش مصنوعی در اقتصاد امارات‌متحده‌عربی با افزایش 14 درصدی جهانی بیشترین سهم تولید ناخالص داخلی در خاورمیانه در همان بازه زمانی است. امارات‌متحده‌عربی از نظر شاخص آمادگی هوش مصنوعی دولتی در جایگاه نوزدهم دنیا قرار گرفته است. رشد سالانه سهم هوش مصنوعی در امارات بین سال‌های 2018 تا 2030 حدود 33/5درصد خواهد بود. دبی در خط مقدم کشورهای منطقه برای پذیرش فناوری‌های نوآورانه قرار دارد. این شهر پیشگام در توسعه استراتژی هوش مصنوعی قرار دارد و رتبه نخست جهانی را در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای هوش مصنوعی کسب کرده است. دبی بین سال‌های 2015 تا 2018 بیش از 21 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی برای پروژه‌های هوش مصنوعی و رباتیک داشته است.

تلاش ایران برای رشد هوش مصنوعی

ایران در قالب نقشه راه ملی توسعه هوش مصنوعی، از یک‌سال پیش در پژوهشکده فناوری اطلاعات و ارتباطات آغاز شد و طبق این اسناد راهبردی، 23 کشور در زمینه هوش مصنوعی مورد ارزیابی قرار گرفتند، به‌طوری که حوزه‌هایی چون محیط‌زیست، سلامت، حمل‌ونقل، آموزش آنلاین، انرژی، رباتیک، صنعت، کشاورزی و توسعه امنیت در اولویت‌های سند هوش مصنوعی قرار گرفتند. در این سند به استفاده 45 درصدی از هوش مصنوعی در صنایع، سرمایه‌گذاری هشت‌میلیارد دلاری در هوش مصنوعی و سهم 12 درصدی هوش مصنوعی در تولید ناخالص داخلی اشاره شده است.
به گزارش nature، ایران در سال 2021 با توجه به حجم مقالات منتشرشده در زمینه هوش مصنوعی، سیزدهمین کشور برتر دنیا در حوزه هوش مصنوعی معرفی شد. در رتبه‌بندی موضوعی سایمگو در سال 2020، ایران در رتبه پانزدهم جهان و رتبه نخست غرب آسیا قرار گرفته بود.